1 „Dlaczego warto (się) badać” - o badaniach ruchu turystycznego….. I Regionalne Forum Turystyki, Bydgoszcz, wrzesień 2015 Katedra Gospodarki Turystycznej.

Prezentacja na temat: "1 „Dlaczego warto (się) badać” - o badaniach ruchu turystycznego….. I Regionalne Forum Turystyki, Bydgoszcz, wrzesień 2015 Katedra Gospodarki Turystycznej."— Zapis prezentacji:

1 1 „Dlaczego warto (się) badać” - o badaniach ruchu turystycznego….. I Regionalne Forum Turystyki, Bydgoszcz, wrzesień 2015 Katedra Gospodarki Turystycznej Instytut Ekonomii i Zarządzania Dr Robert Brudnicki

2 2 Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego  Ruch turystyczny – znaczenie pojęcia Systemotwórcza rola ruchu turystycznego (Matczak 1992) Ruch turystyczny decyduje zarówno o popycie, jak i podaży turystycznej, pobudza zagospodarowanie turystyczne miejscowości i tras, a tym samym „prowadzi do wytworzenia się przestrzeni turystycznej o swoistej strukturze obejmującej regiony generujące i przyjmujące oraz trasy tranzytowe i przenikający je wszystkie przemysł turystyczny”

3 3 Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego  Geneza badań nad ruchem turystycznym STATYSTYKA JAKO INSTRUMENT BADAWCZY TURYSTYKI Historycznie rzecz ujmując, faktyczna analiza zjawiska turystyki (oraz wielu innych zjawisk o charakterze socjoekonomicznym), możliwa stała się dopiero po zastosowaniu badań statystycznych.

4 4 Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego  Geneza badań nad ruchem turystycznym Zadania badawcze STATYSTYKI TURYSTYKI (M.Avancini 1960) „zbieranie (...) danych i wiadomości odnoszących się do wszystkich zjawisk związanych z turystyką, obserwowanie i rejestrowanie cech charakterystycznych tych zjawisk, a także mierzenie ich właściwości według rozmieszczenia w czasie i przestrzeni w tym celu, aby dostarczyć materiału do formułowania przewidywań na przyszłość, które będą mogły przyczynić się do postępu i rozwoju turystyki (źródło: M. Kachniewska 2004)

5 5 Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego  Geneza badań nad ruchem turystycznym XXIII Zgromadzenie Ogólne UIOOT (Międzynarodowy Związek Oficjalnych Organizacji Turystycznych) określiło szczegółowe obszary badań statystyki turystyki, wprowadzając stosowany w wielu krajach do dziś podział obszarów badawczych (Źródło: „Guidelines for the collection and presentation of travel statistics”, Caracas, 1973)

6 6 Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego  Geneza badań nad ruchem turystycznym XXIII Zgromadzenie Ogólne UIOOT (Międzynarodowy Związek Oficjalnych Organizacji Turystycznych) badanie ruchu turystycznego (rozmiary, struktura, rozmieszczenie, rozkład w czasie) – które można określić jako badanie strony popytowej, badanie „przemysłu turystycznego” (zakłady noclegowe, ich liczba i pojemność, zakłady gastronomiczne, biura podróży, środki transportu i inne udogodnienia istotne z punktu widzenia obsługi ruchu turystycznego – określane jako strona podażowa turystyki,

7 7 Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego  Geneza badań nad ruchem turystycznym XXIII Zgromadzenie Ogólne UIOOT (Międzynarodowy Związek Oficjalnych Organizacji Turystycznych) Cd.. badanie efektów finansowo-ekonomicznych ruchu turystycznego, które pierwotnie zawężano tylko do efektów dewizowych turystyki zagranicznej (wpływ na bilans płatniczy) a z czasem rozszerzono na wszelkie przejawy aktywizacji ekonomicznej, będące wynikiem rozwoju turystyki (w tym ograniczenie bezrobocia, dystrybucja i redystrybucja dochodów, udział w PKB itp.)

8 8 Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego  Geneza badań nad ruchem turystycznym Metodologia badań statystycznych turystyki w Europie i na świecie. Aktualny stan i kierunki doskonalenia. IT, Warszawa, 2001 Główne powody prowadzenia badań w zakresie ruchu turystycznego: potrzeba oceny wpływu turystyki (wewnętrznej jak i zagranicznej) na gospodarkę kraju; określenie wielkości wydatków ponoszonych przez turystów dla potrzeb planowania rozwoju, bądź modernizacji infrastruktury turystycznej, niezbędność informacji - danych statystycznych (szczególnie w podziale na segmenty rynku) dla potrzeb marketingu i promocji turystyki

9 9 Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego  Czynniki generujące wzrost potrzeb w zakresie informacji o ruchu turystycznym i podaży turystycznej(popyt, podaż) Wciąż rosnąca (globalnie, regionalnie, lokalnie) ranga turystyki jako zjawiska społeczno-ekonomicznego Wyjątkową pozycję turystyki we współczesnym świecie determinują:  jej niesłabnąca dynamika ( ogromny wzrost konsumpcji dóbr i usług turystycznych w krótkim okresie oraz szybko zachodzące zmiany w popycie turystycznym ),  ranga (rola) jaką ogrywa w życiu społeczeństw i poszczególnych jednostek ( turystyka – trwały element stylu życia ),  znaczące skutki ekonomiczne ( rozwój gospodarczy i społeczny regionów turystycznych)

10 10 Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego Braki w zakresie danych dostępnych w systemie statystyki publicznej „...zdecydowana większość informacji przydatnych do badań i analiz rynku turystycznego znajduje się poza zasięgiem stałej rejestracji statystycznej..” (S. Bosiacki)  Czynniki generujące wzrost potrzeb w zakresie informacji o ruchu turystycznym i podaży turystycznej (popyt, podaż)

11 11 Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego Konieczność sterowania procesami turystycznymi (polityka turystyczna!, zarządzanie turystyką w regionach!):  nowe podejście do kreowania oraz realizacji polityki turystycznej wymaga stawiania trafnych diagnoz, formułowania realnych celów strategicznych i operacyjnych – taki model wymaga systematycznego monitoringu sytuacji na rynku turystycznym (w obecnych warunkach to działanie konieczne - zmiany w obrębie turystyki zachodzą bowiem coraz szybciej i są jednocześnie coraz bardziej rozległe; monitoring wpływa na zwiększenie efektywności działań podejmowanych w reakcji na szybko zmieniające się warunki makroekonomiczne)  Czynniki generujące wzrost potrzeb w zakresie informacji o ruchu turystycznym i podaży turystycznej (popyt, podaż)

12 12 Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego Konieczność sterowania procesami turystycznymi (budowa przewagi konkurencyjnej na rynku!): Cd.,,..Podnoszenie konkurencyjności wiąże się z wyposażeniem w wysokojakościowe, dobrze przygotowane, innowacyjne produkty, przystosowane do oczekiwań coraz bardziej wymagających klientów (turystów). Oczekiwania popytowe najpierw trzeba dobrze rozpoznać. Służą temu regionalne badania ruchu turystycznego i konsumpcji turystycznej..” (W. Alejziak)  Czynniki generujące wzrost potrzeb w zakresie informacji o ruchu turystycznym i podaży turystycznej (popyt, podaż)

13 13  Dlaczego należy badać ruch turystyczny? Aby uodpornić się na zmienne warunki panujące na rynku, tj. nasilającą się konkurencję i dużą zmienność potrzeb, preferencji nabywców-turystów, które wpływają na wzrost niepewności… Badania ruchu turystycznego mogą stać się podstawą do szybkiego reagowania i podejmowania optymalnych decyzji rynkowych (opracowania sprawnych narzędzi oddziaływania na rynek, w tym posługiwania się prognozowaniem). Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego

14 14  Dlaczego należy badać ruch turystyczny? Aby dostosować jakość produktów do potrzeb i oczekiwań turystów i tym samym podwyższyć ich rynkową konkurencyjność Bez rzetelnej wiedzy na ten temat, a szczególnie bez wiedzy na temat zachowań i postaw konsumentów wobec oferowanych im usług trudno liczyć na utrzymanie pozycji na konkurencyjnym rynku turystycznym Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego

15 15  Dlaczego należy badać ruch turystyczny? Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego Regionalne badania konsumentów usług turystycznych regionu w celu oszacowania wielkości i struktury oraz oceny jakości usług turystycznych i określenia turystycznego wizerunku..,,…Regionalne badania ruchu turystycznego oraz związanej z nim konsumpcji mają podstawowe znaczenie dla polityki kształtowania produktu turystycznego regionu oraz określania ich konkurencyjności (pozycji), zarówno na krajowym, jaki międzynarodowym rynku turystycznym”… (Nawrot Ł., Zmyślony P. 2009).

16 16 Cele badania Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego Najważniejsze pytania badawcze determinujące potrzebę realizacji badań ruchu turystycznego w regionach Jaka jest faktyczna (,,bardziej realna” w odniesieniu do danych GUS) wielkość strumienia ruchu turystycznego oraz jaki jest profil turystów i odwiedzających jednodniowych? (jakie segmenty turystów są najważniejsze dla rozwoju funkcji turystycznej, produktów tur. Itp.. Jakie miejsce, jaką rolę w przestrzeni turystycznej kraju pełni region? Jaki jest wizerunek województwa, jego szeroko rozumianej atrakcyjności?, Jakie są kanały przepływu informacji nt. oferty turystycznej? Czy stosowane formy promocji są przez turystów dostrzegane?, Ile pieniędzy wydają odwiedzający podczas pobytu? W jaki sposób turyści postrzegają wybrane elementy oferty turystycznej, zagospodarowania turystycznego itp..? (Jakie są ich oczekiwania? Jakie składowe oferty należy poprawić, aby podnieść satysfakcję z pobytu i wzmocnić rangę turystyczną regionu?

17 17 Cele badań Określenie wielkości ruchu turystycznego, tj. szacunkowej liczby odwiedzających w celach określanych jako turystyczne, Otrzymanie szczegółowej charakterystyki turystów krajowych i zagranicznych (uwzględniającej wybrane parametry opisowe: miejsce zamieszkania, wiek, płeć, wykształcenie, status zawodowy i materialny itp.), Otrzymanie charakterystyki wizyt : realizowane cele, częstotliwość przyjazdów, długość pobytu, organizator przyjazdu, osoby towarzyszące podczas podróży, używane środki transportu, wykorzystywane źródła informacji o mieście itp..), Analiza preferencji i zachowań odwiedzających (identyfikacja sposobów spędzania czasu wolnego, wykorzystanie wybranych elementów oferty - np. preferencje wyboru bazy noclegowej, wykorzystanie bazy gastronomicznej, itp.) Ocena atrakcyjności turystycznej oraz jakości wybranych elementów infrastruktury turystycznej i satysfakcji z pobytu, Określenie przeciętnego poziomu wydatków ponoszonych podczas pobytu. Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego

18 18  Dyskusja Dlaczego warto (się) badać – o badaniach ruchu turystycznego Zintegrowane badania ruchu turystycznego w regionie Borkowski K, Seweryn R., 2010

19 19

20 20 Metodologia Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY 1) Analiza danych zastanych – d o badań wykorzystano wtórne źródła danych pozys k ane w badaniach typu desk research (dane o li c z bie udzielonych noclegów GUS, sprawozdania KT, informacje z wybranych obiektów/instytucji koncentrujących/obsługujących ruch turystyczny (np. Bydgoskie Centrum Informacji, wybrane muzea, obiekty noclegowe, przewodnicy turystyczni) Wymienione powyżej cele badawcze realizowano w ramach programu badawczego, w skład którego weszły następujące techniki badawcze:

21 21 Metodologia Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY 2) Wywiady bezpośrednie - badanie wśród turystów i odwiedzających jednodni owych, przeprowadzane przez przeszkolo nych ankieterów z wykorzystaniem standaryzowanego kwestionariusza, realizowane w wybranych lokalizacjach, według przyjętego schematu postępowania, wspomagane komputerowo (kwestionariusze wywiadu wypełniane on-line przy zastosowaniu domeny Web-ankieter i tabletów jako technicznego narzędzia gromadzenia danych) Wykorzystane techniki badawcze cd.

22 22 Metodologia Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Zogniskowany wywiad grupowy - metodę wykorzystano w celu włączenia w proces konstrukcji programu badań reprezentantów środowiska branżowego i umożliwienia im wpływu na jego kształt, artykulacji potrzeb i oczekiwań w stosunku do projektu badawczego oraz zapewnienia szerokiej akceptacji dla całego procesu badawczego. Ponadto w I etapie projektu (faza przygotowawcza) istotne rolę odegrał:

23 23 Metodologia Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Liczebność próby badawczej N= 2000 - próbę badawczą poddano strukturyzacji (proporcję pomiędzy turystami a odwiedzającymi jednodniowymi ustalono na poziomie 80/20). Przyjęto założenie o przeprowadzeniu 1600 wywiadów z turystami i 400 z odwiedzających jednodniowymi. Z uwagi na udokumentowaną w statystykach państwowych i utrzymującą się relację proporcji pomiędzy grupą turystów krajowych (ok.. 85%) i zagranicznych (ok. 15%) (potwierdzoną przez konsultantów środowiskowych) poziom poboru ankiet w grupie turystów zagranicznych ustalono na 240 ankiet.

24 24 Metodologia Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Miejsca poboru materiału ankietowego. Okres prowadzenia badań Tab. Rozkład liczby wywiadów kwestionariuszowych w tzw. atrakcjach turystycznych Miejsca poboru ankiet zlokalizowano w obiektach hotelarskich lub w ich pobliżu oraz w 15 punktach uznanych za charakterystyczne i ważne na lokalnym rynku atrakcji turystycznych. Badania kwestionariuszowe obejmowały miesiące maj-październik 2012 r.

25 25 Metodologia Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Kwestionariusz ankiety Ankieta razem z metryką respondenta zawierała 26 pytań. Przed przystąpieniem do wywiadu respondent odpowiadał na dwa pytania filtrujące (czy jest mieszkańcem Bydgoszczy?-> jeżeli,,nie” -> czy pracuje lub uczy się w Bydgoszczy?). Dominującą formą diagnozowania były pytania zamknięte (18 pytań). W kwestionariuszu umieszczono również dwa pytania otwarte, umożliwiając respondentowi swobodną wypowiedź na zadane kwestie. Integralną częścią kwestionariusza ankietowego była metryka respondenta informująca o płci, wieku, wykształceniu oraz pochodzeniu terytorialnym. Bardzo istotne było także określenie sytuacji ekonomicznej respondentów Tab. Rozkład liczby wywiadów kwestionariuszowych w tzw. atrakcjach turystycznych

26 26  Wyniki szczegółowe Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Charakterystyka badanych turystów i odwiedzających jednodniowych kryterium geograficzne częstotliwość wizyt miejsce docelowe/etapowe i planowana długość pobytu kryterium społeczno-demograficzne i ekonomiczne

27 27 Kryterium geograficzne Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Tab. Pochodzenie turystów i odwiedzających jednodniowych według miejsc stałego zameldowania w województwach oraz powtarzalności wizyt Analizując miejsca zamieszkania krajowych turystów i odwiedzających jednodniowych wyraźnie zaznacza się główny obszar generujący ruch turystyczny do Bydgoszczy – czyli region kujawsko-pomorski, wyraźnie zaznaczają się również województwa ościenne

28 28 Kryterium geograficzne Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Pochodzenie krajowych turystów i odwiedzających jednodniowych według województw

29 29 Kryterium geograficzne Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Tab. Pochodzenie krajowych turystów i odwiedzających jednodniowych według deklarowanego miejsca stałego zamieszkania w województwach Pobyty z noclegiem częściej deklarowali respondenci z regionu kujawsko- pomorskiego ( 1 / 5 z ogółu), następnie z mazowieckiego, wielkopolskiego i pomorskiego. Pobyty beznoclegowe realizowali głównie respondenci mieszkający na terenie województwa kujawsko-pomorskiego i wielkopolskiego

30 30 Kryterium geograficzne Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Kartogram koncentracji miejsc pochodzenia odwiedzających krajowych (ogółem) według powiatów Ryc. Kartogram koncentracji miejsc pochodzenia turystów krajowych według powiatów

31 31 Kryterium geograficzne Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Kartogram koncentracji miejsc pochodzenia odwiedzających krajowych jednodniowych według powiatów Ryc. Pochodzenie terytorialne turystów krajowych deklarujących podczas pobytu realizację celu stricte turystycznego (,,wakacje, podróż turystyczna’’)

32 32 Kryterium geograficzne Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Pochodzenie zagranicznych turystów i odwiedzających jednodniowych według krajów stałego zamieszkania W grupie odwiedzających zagranicznych dominowały osoby przyjeżdżające z krajów europejskich (ponad 88% z ogółu) Ryc. Pochodzenie turystów i odwiedzających jednodniowych zagranicznych

33 33 Kryterium społeczno-demograficzne i ekonomiczne Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Struktura wykształcenia respondentów Opierając się na deklaracjach respondentów można stwierdzić, że większość badanych osób posiadała wykształcenie wyższe (prawie 58% z ogółu ankietowanych). Poziom wykształcenia odwiedzających zagranicznych był wyraźne wyższy (prawie 70%; Polacy – 55,8%). Wśród badanych mieszkańców Polski charakterystyczny był znaczny udział osób z wykształceniem średnim (34,5%)

34 34 Kryterium społeczno-demograficzne i ekonomiczne Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Struktura badanych respondentów według deklarowanego statusu zawodowego Największy odsetek wśród badanych (ogółem) stanowiła kadra kierownicza średniego i niższego szczebla oraz wyższa kadrą kierownicza lub specjaliści (łącznie - 22,6%), ponadto posiadający,,inne zawody” (12,9%), pracownicy administracyjno-biurowi (10,8%) oraz robotnicy (9,2%) i pracownicy sektora usług. Pokaźną grupę tworzyli – emeryci/renciści i pracownicy nauki lub nauczyciele (po 8 %). Największy odsetek wśród badanych stanowili studenci (20,9%).

35 35 Kryterium społeczno-demograficzne i ekonomiczne Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Samoocena sytuacji materialnej w grupie badanych respondentów Większość odwiedzających (krajowych i zagranicznych) deklarowała średni (50,3%) i wysoki status materialny (45,5%) W grupie turystów przeważały osoby oceniające swój status materialny jako wysoki (49,5%), natomiast wśród przyjeżdżających na jeden dzień dominowały oceny średnie (62,4%). Turyści zagraniczni znacznie częściej niż krajowi deklarowali posiadanie dobrej lub bardzo dobrej sytuacji materialnej

36 36 Częstotliwość wizyt, miejsce docelowe/etapowe Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Tab. Częstotliwość przyjazdów respondentów do Bydgoszczy W całej grupie stwierdzono częstotliwość wizyt na poziomie średnim (45% badanych w ciągu roku przyjeżdżało,,kilka razy w roku” lub,,raz w miesiącu”)

37 37 Planowana długość pobytu Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Tab. Planowana długość pobytu respondentów w Bydgoszczy Przyjazdy jednodniowe stwierdzono głównie wśród odwiedzających Bydgoszcz mieszkańców Polski (tylko niecałe 3% w grupie obcokrajowców). Przeważały pobyty na cały dzień lub do 6 h. W strukturze odpowiedzi dla ogółu respondentów wyraźnie zaznacza się różnica w długości pobytów odwiedzających z Polski i z zagranicy. W grupie obcokrajowców dominowały pobyty dłuższe (,,przyjazdy na więcej nocy” deklarowało 93% z ogółu). Uwaga: Ze względu na odnoszenie się do grupy odwiedzających ogółem struktura przedstawiona w powyższej tabeli w sposób precyzyjny nie oddaje struktury długości trwania pobytu turystów i odwiedzających jednodniowych.

38 38 Planowana długość pobytu Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Tab. Struktura długości trwania pobytów turystów Najczęściej turyści realizowali od 2 do 3 noclegów (prawie 40% z ogółu), przy czym turyści z kraju realizowali ten model długości pobytów znacznie częściej. W grupie turystów krajowych przyjazdy na 1 noc posiadały drugi co do wielkości udział (32%), natomiast obcokrajowcy wyraźnie częściej pozostawali dłużej. Ze względu na tendencję do obniżania kosztów wyjazdów duże znaczenie posiadają przyjazdy połączone tylko z 1 noclegiem. W przypadku Bydgoszczy stwierdzono prawie 30% pobytów tego typu Z punktu widzenia korzyści dla miasta istotnym jest, że wśród ogółu turystów dominowały osoby spędzające w Bydgoszczy więcej niż jedną noc (72%), przy czym w grupie Polaków było to prawie 68% natomiast wśród turystów z zagranicy 95% z ogółu).

39 39  Wyniki szczegółowe Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Organizacja podróży i charakterystyka pobytu w Bydgoszczy źródła informacji o mieście cele przyjazdu osoby towarzyszące organizator przyjazdu wykorzystywane środki transportu sposoby i formy spędzania czasu kwoty wydatkowane podczas pobytu wykorzystywana baza noclegowa konsumpcja wybranych usług turystycznych

40 40 Źródła informacji o mieście – baza noclegowa Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Wykorzystywane przed przyjazdem do Bydgoszczy źródła informacji o bazie noclegowej miasta Blisko połowa respondentów deklarujących pobyt z noclegiem (45,2%) nie poszukiwała informacji o dostępności bazy noclegowej przed przyjazdem do miasta (osoby te realizowały noclegi u,,krewnych lub znajomych”). Po uwzględnieniu informacji o,,dokonaniu rezerwacji przez organizatora wycieczki, wyjazdu, firmę itp.” odsetek takich osób wzrósł do prawie 57%

41 41 Źródła informacji o mieście – nt. Bydgoszczy Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Tab./Ryc. Wykorzystywane przed przyjazdem do Bydgoszczy źródła informacji o mieście Bydgoszczy Przez przyjazdem jedynie 28,4% respondentów poszukiwało informacji o Bydgoszczy. Grupą przejawiającą większą aktywność w tej kwestii byli turyści (33,8% z tej podgrupy deklarowało tego typu zachowanie, tylko 12,4% z podgrupy odwiedzających jednodniowych) W fazie organizacyjnej wyjazdu zdecydowanie większe zainteresowanie poszukiwaniem informacji na temat miasta przejawiali obcokrajowcy

42 42 Organizator przyjazdu Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Organizacja przyjazdów w grupie badanych respondentów według wydzielonych grup przyjazdów W badanej grupie dominowały przyjazdy organizowane indywidualnie (ponad 74%). Organizację indywidualną deklarowało prawie 71% turystów i prawie 85% odwiedzających jednodniowych. W całej badanej populacji zidentyfikowano ważne znaczenie przyjazdów organizowanych przez,,zakłady pracy/firmy” – drugą co do wielkości grupa (prawie 11% z ogółu). Bardzo małe znacznie miały przyjazdy organizowane przez,,biura podróży”.

43 43 Cele przyjazdu Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Cele przyjazdów do Bydgoszczy (według odwiedzających ogółem i pozostałych wydzielonych kategorii przyjazdów Analizując cele przyjazdów pod uwagę wzięto 3642 odpowiedzi (możliwość wielokrotnego wyboru odpowiedzi uwypukliła znaczenie głównych celów przyjazdu do Bydgoszczy). W całej badanej grupie najczęściej wskazywanymi celami przyjazdu do miasta były:,,odwiedziny krewnych i znajomych” (23,8%) i,,cel rekreacyjny” (wypoczynek, rozrywka w mieście” - 23,1%)

44 44 Osoby towarzyszące Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Osoby towarzyszące w podróży - według wydzielonych podgrup przyjazdów Tylko 1 / 3 badanych respondentów do Bydgoszczy przyjechała bez innych, towarzyszących osób. Pozostałe osoby najczęściej przybywały z,,najbliższą rodziną” (prawie 31%), z,partnerem/ką/ narzeczonym/ą” (20,5%). Respondenci przyjeżdżający ze,,znajomymi” stanowili 13,4% z ogółu a najmniej liczną grupą okazali się respondenci podróżujący w zorganizowanych grupach wycieczkowych - zaledwie 2%)

45 45 Wykorzystywane środki transportu Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Najbardziej popularnym środkiem transportu w przyjazdach do Bydgoszczy (dla ogółu odwiedzających) był własny samochód (prawie 60%) oraz kolej (20%). Prywatne samochody najczęściej preferowali odwiedzający jednodniowi (prawie 71%) i przyjezdni z kraju (65,1%). Pociąg znacznie częściej wykorzystywały osoby pozostające na nocleg (23,8%) oraz odwiedzający krajowi (21,6%), Tab. Rodzaje środków transportu wykorzystywane w celu przyjazdu do miasta Lokalizacja lotniska w Bydgoszczy wyraźnie wpływa na wykorzystanie samolotów jako środka transportu w grupie obcokrajowców (ponad połowa z nich, tj. 54,8% wykorzystała samolot). Samoloty i autobusy linii regularnej zajęły 3 miejsce w strukturze środków transportu wykorzystywanych przez odwiedzających.

46 46 Sposoby i formy spędzania czasu Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Sposoby i formy spędzania czasu wolnego w badanej grupie Identyfikacji najważniejszych sposobów i form spędzania czasu wolnego w grupie odwiedzających dokonano na podstawie 7726 wypowiedzi (w grupie odwiedzających krajowych – 6526, obcokrajowców – 1200) (respondenci mieli możliwość wskazania kilku form) Tab. Rodzaje środków transportu wykorzystywane w celu przyjazdu do miasta

47 47 Wykorzystywana baza noclegowa Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Baza noclegowa wykorzystywana przez turystów podczas pobytu w Bydgoszczy Dominujące cele przyjazdów wyraźnie determinowały wykorzystanie poszczególnych rodzajów bazy recepcyjnej. Najczęściej turyści korzystali z noclegów,,u znajomych lub rodziny” (39,5%) oraz w hotelach (38,8%). Co dziesiąty respondent z grupy ogółem deklarował noclegi w,,kwaterach prywatnych”. Pozostałe, rodzaje bazy noclegowej wykorzystywano sporadycznie

48 48 Konsumpcja wybranych usług turystycznych - gastronomia Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Baza gastronomiczna wykorzystywana przez respondentów podczas pobytu Wśród ogółu ankietowanych (bez względu na długość pobytu i pochodzenie terytorialne) najczęściej preferowano,,klasyczne restauracje” (prawie 27%). Wśród pozostałych obiektów zlokalizowanych poza hotelami sporą popularnością cieszyły się,,bary i restauracje typu fast food (17,5%) a nieco mniejszą,,pizzerie” (13,2%) i,,puby” (11,2%). Korzystanie z usług gastronomicznych w obiektach hotelarskich wskazało 13,3% respondentów

49 49 Konsumpcja wybranych usług turystycznych - gastronomia Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Baza gastronomiczna wykorzystywana przez respondentów podczas pobytu Prawie 18% z ogółu badanych wskazało korzystanie z,,innych” rodzajów bazy gastronomicznej. Analiza materiału statystycznego pozwala stwierdzić, że były to osoby zakwaterowane,,u rodzin lub znajomych”. W tych przypadkach respondenci najprawdopodobniej stołowali się u rodzin lub znajomych Turyści o wiele częściej (co jest logiczną konsekwencją wynikającą z dostępności i lokalizacji usługi) wykorzystywali gastronomię w obiektach hotelarskich i rzadziej - aniżeli dysponujący mniejszą ilością czasu odwiedzający jednodniowi–,,pizzerie” i,,bary i restauracje typu fast food”.,,Gastronomię w obiekcie hotelowym” oraz,,puby” preferowali częściej obcokrajowcy, przy tym wyraźnie rzadziej od odwiedzających z kraju odwiedzali oni,,bary i restauracje typu fast food”

50 50 Kwoty wydatkowane podczas pobytu - noclegi Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Wydatki ponoszone przez turystów na noclegi (1 osoba/doba) według wydzielonych podgrup przyjazdów – struktura nie uwzględnia kategorii wydatki,,inne” W strukturze wydatków ponoszonych na 1 nocleg/1osobę w przyjazdach ogółem przeważały kwoty mniejsze, tj. do 100 zł (42,3%), jednocześnie tylko o 5% mniej przyjazdów wiązało się z wydatkowaniem najwyższych kwot, tj. powyżej 151 zł wzwyż (wyraźna dychotomia).

51 51  Wyniki szczegółowe Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ocena atrakcyjności i jakości wybranych elementów turystycznej przestrzeni recepcyjnej miasta Bydgoszczy Ogólna ocena atrakcyjności turystycznej Skłonność do rekomendacji miasta Bydgoszczy Ocena atrakcyjności miejsc i obiektów Percepcja elementów oferty wpływających na ocenę atrakcyjności turystycznej miasta Identyfikacja miejsc/obiektów, które wywarły na odwiedzających największe, pozytywne wrażenie Identyfikacja,,słabych i mocnych stron” rozwoju turystyki w Bydgoszczy

52 52 Ogólna ocena atrakcyjności turystycznej Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Ogólna ocena atrakcyjności turystycznej miasta Bydgoszczy w grupie badanych respondentów

53 53 Skłonność do rekomendacji miasta Bydgoszczy Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Skłonność do rekomendacji miasta Bydgoszczy jako ośrodka atrakcyjnego pod względem turystycznym Konsekwencją bardzo pozytywnej oceny atrakcyjności turystycznej Bydgoszczy jest zidentyfikowana w badaniach wysoka skłonność do rekomendacji miasta jako ośrodka, który warto odwiedzić w celach turystyczno- wypoczynkowych W badanej grupie stwierdzono łącznie ponad 80% twierdzeń,,raczej tak” i,,zdecydowanie tak” (przeważała odpowiedź,,raczej tak” 48,1% co można interpretować jako wyrażanie pewnych wątpliwości). W całkowitej liczbie ocen zidentyfikowano 6% ocen negatywnych (przy czym w większości były to wskazania,,raczej nie”). Nieco ponad 13,1% respondentów miało problemy z określeniem swojego stanowiska

54 54 Ocena atrakcyjności miejsc i obiektów Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Ocena atrakcyjności miejsc i obiektów w grupie odwiedzających krajowych

55 55 Percepcja elementów oferty wpływających na ocenę atrakcyjności turystycznej miasta Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Tab. Percepcja wybranych elementów oferty miasta wpływających na postrzeganie jego atrakcyjności turystycznej (w grupie odwiedzających ogółem) Respondenci oceniali 14 wybranych elementów oferty turystycznej. Oceniano zarówno cechy niematerialne (np. atmosfera miejscowości, gościnność, bezpieczeństwo), jak i materialne (np. system oznakowania turystycznego, dostępność parkingów, transport lokalny itp..)

56 56 Percepcja elementów oferty wpływających na ocenę atrakcyjności turystycznej miasta Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Ryc. Ocena użyteczności wybranych elementów potencjału turystycznego wpływających na postrzeganie poziomu atrakcyjności turystycznej (odwiedzający krajowi)

57 57 Identyfikacja miejsc/obiektów, które wywarły na odwiedzających największe, pozytywne wrażenie Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Tab. Miejsca/obiekty, które wywarły na odwiedzających największe, pozytywne wrażenie (w opinii odwiedzających krajowych ) Respondenci wskazując miejsca lub obiekty w Bydgoszczy, które podczas pobytu wywarły na nich najbardziej pozytywne wrażenia podali ankieterom łącznie 4149 wskazań (dopuszczono możliwość podania do trzech typów). Liczebność badanych grup oraz inne czynniki wpłynęły na pozyskanie od odwiedzających zagranicznych 507 wskazań, natomiast od respondentów krajowych - 3642 wskazań. Aby otrzymać większą czytelność uzyskanych informacji pozyskane od ankietowanych typy posegregowano w pewne grupy, poddając je obiektywnej klasyfikacji (ogólnie rzecz biorąc kierowano się kryterium geograficznym - oddalenie,,od” lub,,bliskość centrum miasta”,,,jednostka urbanistyczna” itp.) Śródmieście – obszar Wyspa Młyńska i okolica

58 58 Identyfikacja miejsc/obiektów, które wywarły na odwiedzających największe, pozytywne wrażenie Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Tab. Miejsca/obiekty, które wywarły na odwiedzających największe, pozytywne wrażenie (w opinii odwiedzających krajowych) Śródmieście – obszar bez Wyspy Młyńskiej

59 59 Identyfikacja miejsc/obiektów, które wywarły na odwiedzających największe, pozytywne wrażenie Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Tab. Miejsca/obiekty, które wywarły na odwiedzających największe, pozytywne wrażenie (w opinii odwiedzających krajowych ) LPKiW Różne miejsca i obiekty

60 60 Identyfikacja,,słabych i mocnych stron” rozwoju turystyki w Bydgoszczy – opinie odwiedzających Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Analizując problem postrzegania,,słabych i mocnych stron” rozwoju turystyki w grupie 2 tys. respondentów otrzymano 3293 opinie zwrotne Część wyrażanych opinii i ocen miała charakter zdawkowy (przy czym w takich przypadkach respondenci bardzo często odnosili się do ocenianych we wcześniejszych pytaniach elementów materialnych i niematerialnych potencjału turystycznego miasta Bydgoszczy). Wśród ogółu pozyskanych wypowiedzi nierzadko występowały również wypowiedzi rozbudowane, w tonie pozytywnym lub negatywnym poruszające wiele, różnych spraw i problemów bezpośrednio lub pośrednio związanych z rozwojem funkcji turystycznej miasta Aby otrzymać czytelny obraz badanego problemu pozyskane wypowiedzi poddano klasyfikacji (wyodrębniono kilkanaście podgrup, uwzględniając przy tym stopień ich podobieństwa, częstotliwość występowania, szczegółowość, zabarwienie emocjonalne itp.

61 61 Identyfikacja,,słabych i mocnych stron” rozwoju turystyki w Bydgoszczy – opinie odwiedzających Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Tab. Grupa opinii pozytywnych (na podstawie wypowiedzi odwiedzających krajowych)

62 62 Identyfikacja,,słabych i mocnych stron” rozwoju turystyki w Bydgoszczy – opinie odwiedzających Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Tab. Grupa opinii negatywnych (na podstawie wypowiedzi odwiedzających krajowych)

63 63  Wyniki szczegółowe Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Identyfikacja profilu turystów

64 64 Identyfikacja profilu turystów Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Uszczegółowienie Synteza wyników badań opisujących parametry przyjazdów 1496 turystów przy uwzględnieniu cech specyficznych pozwala sformułować profil turysty Turyści przyjeżdżający do Bydgoszczy to głównie osoby w wieku produkcyjnym, mobilnym (64%), czynni zawodowo (w tym przypadku z przewagą mężczyzn), przeważnie z wyższym i średnim wykształceniem Ryc. Profil społeczno-demograficzny turystów

65 65  Wyniki szczegółowe Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Szacunkowa liczba turystów i odwiedzających jednodniowych

66 66 Szacunkowa liczba turystów i odwiedzających jednodniowych Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Uszczegółowienie: Oszacowanie liczby turystów i odwiedzających jednodniowych w Bydgoszczy za rok 2012 zostało oparte w szczególności na następujących danych i przesłankach: dane GUS zawierające informacje o turystach korzystających z noclegów w województwie kujawsko-pomorskich oraz Bydgoszczy za okres 2003-2011, wraz z analizą tendencji przyrostu liczby korzystających (prognoza na 2012 r.) dane IT o liczbie i dynamice zmian wizyt w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2003-2011 (seria: Turystyka Polska – układ regionalny) wybrane parametry (cechy specyficzne) ruchu turystycznego i jednodniowych odwiedzających, w tym zwłaszcza: częstotliwość przyjazdów, długość pobytu, wykorzystywaną bazę noclegową, osoby towarzyszące, sposoby i formy spędzania czasu wolnego (wybrane kategorie), cele przyjazdów (,,odwiedziny krewnych i znajomych”,,,turystyczne”,,,rekreacyjne”,,,służbowe”) informacje z kwerend i wywiadów z reprezentantami wybranych obiektów hotelarskich oraz raporty opisujące frekwencję i pochodzenie terytorialne zwiedzających wybrane muzea oraz korzystanie z usług BCI

67 67 Szacunkowa liczba turystów i odwiedzających jednodniowych Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Wynika analizy przygotowano dla trzech wariantów: 1) niski poziom - wariant ostrożny), 2) poziom średni - wariant zrównoważony – jest najbardziej prawdopodobny), 3) wysoki poziom – wariant optymistyczny) Według szacunków sporządzonych na potrzeby niniejszego opracowania przyjazdowy ruch turystyczny do Bydgoszczy (przyjazdy z noclegiem) w roku 2012 r. mógł osiągnąć poziom: 1) w wariancie ostrożnym – 250 749,7 osób 2) w wariancie zrównoważonym – 357 636,1 osób 3) w wariancie optymistycznym - 443145,3 osób Liczba odwiedzających jednodniowych (realizujących cel turystyczny i wypoczynkowy oraz odwiedziny krewnych i znajomych mogła osiągnąć poziom: 250 585,1 osób (z czego zdecydowana większość, tj. 82% przyjeżdżała w celu odwiedzin krewnych i znajomych).

68 68  Wyniki szczegółowe Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Szacowane poziom wydatków poniesionych w związku z pobytem turystów

69 69 Szacowany poziom wydatków poniesionych w związku z pobytem turystów Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Uszczegółowienie: Oszacowanie poziomu wydatków poniesionych przez turystów w związku z pobytem w Bydgoszczy za rok 2012 zostało oparte w szczególności na następujących danych i przesłankach: wybrane parametry (cechy specyficzne) ruchu turystycznego w tym zwłaszcza: planowana liczba dni pobytu, częstotliwość przyjazdów, miejsce zakwaterowania (z podziałem na mieszkania,,znajomych i rodziny” i pozostałe), liczba osób towarzyszących, wydatki ponoszone na noclegi (za 1 osobę/1 nocleg), inne wydatki związane z pobytem (z wyłączeniem wydatków na noclegi) dane GUS zawierające informacje o turystach korzystających z noclegów w województwie kujawsko-pomorskich oraz Bydgoszczy za okres 2003-2011, wraz z analizą tendencji przyrostu liczby korzystających (prognoza na 2012 r.) Informacje z kwerendy w wybranych rodzajach obiektów hotelarskich (analiza cen za świadczenie usług noclegowych)

70 70 Szacowany poziom wydatków poniesionych w związku z pobytem turystów Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012 RAPORT KOŃCOWY Według szacunków sporządzonych na potrzeby niniejszego opracowania wydatki turystów związane z pobytem w Bydgoszczy w 2012 r. mogły osiągnąć poziom: 1) 33.375.806 zł (wydatki w grupie turystów związane z zakwaterowaniem i usługami dodatkowymi obiektów hotelarskich - np. żywieniowymi) 2) 30.800.240 zł (wydatki,,inne” związane pobytem turystów zakwaterowanych w obiektach zakwaterowania zbiorowego) 3) 7.009.930 zł (w wariancie ostrożnym); 11.683.217 zł (w wariancie zrównoważonym); 15.421.846 zł (w wariancie optymistycznym) (wydatki,,inne” związane pobytem turystów nocujących poza rejestrowaną bazą tj. głównie,,w mieszkaniach rodzin i znajomych” Po zsumowaniu wartości wydatków otrzymanych w wariancie zrównoważonym oraz sumy szacowanych wydatków poniesionych przez turystów korzystających z rejestrowanej bazy noclegowej otrzymujemy kwotę 75.859.263 zł