Pobierz prezentację
Pobieranie prezentacji. Proszę czekać
1
Diagnoza przedszkolna
Szkolenie dla dyrektorów przedszkoli Jachranka, lipiec 2009 r. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
2
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Plan prezentacji 1. Podstawa prawna 2. Diagnoza przedszkolna – informacje ogólne. 3. Kryteria Gotowości Edukacyjnej Pięciolatka (GE-5) i Skala Gotowości Szkolnej (SGS). 4. Obserwacja jako metoda poznawania dzieci przez nauczyciela. 5. Współpraca z rodzicami, w tym przekazanie wyników obserwacji. 6. Formy pracy z dziećmi sprzyjające osiąganiu gotowości szkolnej - nauka przez zabawę. 7. Wspieranie dzieci w osiąganiu gotowości szkolnej. Opowiedzieć jakie będą formy pracy – prezentacja multimedialna z elementami aktywizującymi (ćwiczenia) Co uczestnicy otrzymali w materiałach (prezentacja, arkusze, instrukcje i arkusze do ćwiczeń, podstawa programowa) Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
3
Podstawa prawna Ustawa o Systemie Oświaty ze zmianami wynikającymi
z Ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie Ustawy o Systemie Oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw. (Dz. U. Nr 56, poz. 458) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. (Dz. U. Nr 4, poz.17, 2009) Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej 3
4
Diagnoza przedszkolna
Zadania nauczyciela przedszkola od 1 września 2009 r.: prowadzenie obserwacji pedagogicznych (poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych dziecka), dokumentowanie tych obserwacji, przeprowadzenie analizy gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna). Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
5
Cele diagnozy przedszkolnej
Zgromadzenie informacji, które mogą pomóc: rodzicom w poznaniu stanu gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole i wspieraniu jego rozwoju, nauczycielowi w opracowaniu indywidualnego programu wspomagania i korygowania rozwoju dziecka, pracownikom poradni psychologiczno-pedagogicznej, w pogłębionej diagnozie związanej ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w razie potrzeby. Sytuacje wymagające kontaktu lub wsparcia specjalistów Formy współpracy ze specjalistami (wsparcie, doradztwo, pogłębiona diagnoza, prowadzenie zajęć indywidualnych lub grupowych, nie tylko w odniesieniu do diagnozy a np. przy planowaniu indywidualnego rozwoju dziecka) Odbiorcy pomocy specjalistycznej (uczniowie, nauczyciele, rodzice) SPE dzieci Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
6
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Kto dokonuje diagnozy? Nauczyciele danej placówki. (nie osoby z zewnątrz np. specjaliści) Wszyscy nauczyciele – wychowawcy pracujący z grupą dzieci. (nie jeden nauczyciel przeszkolony w danej metodzie) To nie oznacza wspólnego wypełniania arkusza obserwacyjnego, ale wspólne omówienie wyników obserwacji. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
7
Kiedy przeprowadzić diagnozę?
„Z początkiem roku poprzedzającego rozpoczęcie przez dziecko nauki w klasie I szkoły podstawowej należy przeprowadzić analizę gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna).” Podstawa Programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego. Zalecane warunki i sposób realizacji. Załącznik nr 1 do Rozporządzenia. . Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
8
Ocena gotowości do nauki w szkole
Proponuje się dwukrotne przeprowadzenie obserwacji dzieci w ciągu roku poprzedzającego decyzję rodziców o rozpoczęciu przez dzieci nauki w kl. I szkoły podstawowej. Dzieci 5-letnie, grupy jednolite badamy z zastosowaniem arkusza obserwacyjnego (GE-5) w styczniu- obserwacja wstępna, a na koniec roku (maj- czerwiec) z zastosowaniem arkusza SGS. - Dzieci w grupach mieszanych( 5-6 latki) badamy dwa razy z zastosowaniem arkusza GE-5 i SGS. Dzieci 6-letnie badamy SGS (maj-czerwiec).
9
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Skala Gotowości Szkolnej (SGS)- jest obserwacyjną metodą dla nauczycieli dzieci 6-letnich wystandaryzowaną i opublikowaną wraz z podręcznikiem zawierającym szczegółową instrukcję jej stosowania. Kryteria Gotowości Edukacyjnej Pięciolatka (GE-5), to adaptacja arkusza obserwacyjnego SGS SGS i GE-5 zostały opracowane w oparciu o szerokie rozumienie gotowości szkolnej, związanej z rozwojem poznawczym, fizycznym, emocjonalnym i społecznym dziecka. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
10
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Kierunki obserwacji według arkuszy Kryteria Gotowości Edukacyjnej Pięciolatka (GE-5) Skala Gotowości Szkolnej (SGS) Poznaje środowisko i siebie, uczy się rozumieć świat. Bawi się i uczy w grupie rówieśników, zdobywa doświadczenia społeczne. Uczy się samodzielności w nowych i trudnych sytuacjach. Wykonuje zadania, pracuje pod kierunkiem nauczyciela. Przygotowuje się do nauki czytania, pisania, matematyki. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
11
Korzyści wynikające z przeprowadzenia diagnozy przedszkolnej
Wyrównanie startu szkolnego Rozpoznanie potrzeb i możliwości dziecka. Rozpoznanie umiejętności społecznych m.in. relacji w grupie, radzenia sobie z emocjami, sytuacjami trudnymi i nowymi. Indywidualizacja w doborze metod pracy. Zapewnienie potrzebnych doświadczeń edukacyjnych i społecznych. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym. Korzyści wynikające z przeprowadzenia analizy gotowości dziecka do podjęcia edukacji szkolnej z punktu widzenia rodzica, nauczyciela, dziecka – można je rozpaatrywac z punktu widzenia różnych osób bioiorących udział w obserwacji - pytanai do grupy wiećej opowiedzeic Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
12
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Obserwacja pedagogiczna polega na świadomym, planowym i celowym rejestrowaniu zachowań człowieka, zjawisk i zdarzeń. Podać przykład obserwacji nieukierunkowanej:np.. zjadł nie zjadł obiadu (niezaplanowana) i obserwacji ukierunkowanej Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
13
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Dobry obserwator Posiada niezbędną wiedzę do prowadzenia obserwacji. Wykazuje zainteresowanie osobami i zjawiskami, będącymi przedmiotem obserwacji. Powinien być: rzetelny, spostrzegawczy, obiektywny. Wiedza ukierunkowuje uwagę obserwatora ułatwia obserwację - dzięki niej obserwator jest nastawiony na spostrzeganie tego, co istotne utrudnia obserwację - gdy osoba obserwująca kieruje się głównie własną wiedzą o danym zjawisku, bez uwzględnienia innych opcji i założonych celów kierując się własnymi kategoriami, obserwator rejestrować będzie to, co sam uznaje za ważne, wskutek czego jego obserwacje mogą odbiegać od przyjętych założeń i nie będą porównywalne z danymi innych obserwatorów. Zainteresowanie Zainteresowanie obserwatora osobami i zjawiskami, będącymi przedmiotem obserwacji wpływa na: chęć poszerzenia swojej wiedzy na temat obserwowanych zjawisk zwiększenie motywację do działania podniesienie trafności i wnikliwości obserwacji. Rzetelność Obserwator potrafi: zrezygnować z własnych zainteresowań, skłonności, upodobań i nawyków, by podporządkować się celom i zadaniom obserwacji widzieć i rejestrować to, co powinien a nie to, co jemu wydaje się ważne lub ciekawe wnikliwie realizować zadania, wynikające z pełnionej przez siebie roli i reguł, ustalonych przez osoby, zbierające dane dokładnie rejestrować zaobserwowane dane. Niedbałość, niezbyt precyzyjne notowanie spostrzeżeń, pomijanie pewnych danych, uznawanych za nieistotne, obniża drastycznie wartość danych zebranych za pomocą tej techniki. Spostrzegawczość wyodrębnić dużą liczbę ważnych elementów sytuacji w określonym czasie dostrzec nawet chwilowe aspekty ludzkich zachowań i wzajemnych relacji szybko dostrzec szczegół i szybko zarejestrować go zauważyć czyjś mimowolny grymas twarzy lub mało wyraźny gest, szczegóły wyglądu, ubrania być wrażliwy na zmiany rytmu i tonacji głosu. Obiektywizm Obserwator: potrafi rejestrować swoje spostrzeżenia zgodnie ze stanem faktycznym, niezależnie od własnych przekonań opinii, uczuć interesów ujmuje fakty i zdarzenia zgodnie z dokonaną obserwacją - nie ulega wcześniejszym nastawieniom i oczekiwaniom nie ocenia nie interpretuje. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
14
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Obserwowane dziecko nie powinno wiedzieć, że jego zachowanie jest przedmiotem badań, gdyż wtedy mogłoby zachowywać się nienaturalnie. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
15
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Nie należy na potrzeby obserwacji specjalnie stwarzać sytuacji trudnych dla dziecka ani nakłaniać je do działań, których wykonania odmawia. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
16
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Postawa nauczyciela wywiera wpływ na klimat w klasie oraz w znaczącym stopniu na przebieg obserwacji Postawa autorytarna nauczyciela stwarza dystans i może powodować nienaturalne zachowania dzieci np. nieśmiałośćc, strach, agresje, upór Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
17
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Błędy w obserwacji Przedwczesna interpretacja obserwowanego zachowania. Niewłaściwa interpretacja materiału obserwacyjnego. Powierzchowność i stronniczość dokonywanych spostrzeżeń. Niekompletność, niedokładność rejestrowania zaobserwowanych danych. Przedwczesna interpretacja obserwowanego zachowania zbyt wczesne interpretowanie tego, co będzie podstawą przyszłych wniosków podawanie w trakcie zbierania materiału obserwacyjnego, uzasadniania i wyjaśniania pewnych zachowań Błędna, niewłaściwa interpretacja materiału obserwacyjnego polega na zbyt pośpiesznym wyciąganiu wniosków i traktowaniu ich jako bezspornych stwierdzeń często też wykryta przez nauczyciela przyczyna jednorazowego zdarzenia uważana jest za typową dla wszystkich zdarzeń danej kategorii nauczyciel stara się wytłumaczyć zachowanie uczniów na podstawie osobistych doświadczeń, wspomnień z własnego dzieciństwa, nie licząc się z tym, że przeżycia i odczucia obserwowanych osób, jak również ich uwarunkowania mogą być zupełnie inne niż jego własne może zdarzyć się tak, że interpretacja badacza usprawiedliwia jego własną niepewność i zagrożenie lub przeciwnie jego poczucie pewności siebie i bezpieczeństwa. Powierzchowność i stronniczość dokonywanych spostrzeżeń uleganie osobistym uczuciom sympatii i antypatii, jakie żywimy wobec obserwowanych osób dokonywanie selekcji obserwowanych faktów pomijanie warunków i sytuacji stanowiących tło obserwowanego zachowania kładzenie nacisku na osoby lub zdarzenia osobiście interesujące traktowanie przypuszczeń i domysłów jako fakty obserwowanie osoby jedynie w ściśle określonej sytuacji i określonym czasie Prowadzenie obserwacji z pozycji zbyt odległego dystansu autokratyczna postawa nauczyciela stwarza dystans i powoduje nienaturalne zachowanie się uczniów - nieśmiałość, strach, agresywność, upór Niekompletność, niedokładność rejestrowania zaobserwowanych danych wynika to często ze zbytniego zaufania do własnej pamięci zgromadzony w ten sposób materiał obserwacyjny nie będzie mógł być wykorzystany przez kogoś, kto nie miał bezpośredniego udziału w obserwacji Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
18
Współpraca z rodzicami, w tym przekazywanie wyników obserwacji.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
19
Relacja nauczyciel - rodzic
Rodzic - cenne źródło informacji o dziecku. Nauczyciel: Zachęca rodziców do współdecydowania w sprawach przedszkola/szkoły. Systematycznie informuje o zadaniach wychowawczych i kształcących realizowanych w przedszkolu. Włącza rodziców do kształtowania u dziecka określonych wiadomości i umiejętności. Informuje rodziców o sukcesach i kłopotach ich dzieci a także włącza ich do wspierania osiągnięć rozwojowych dzieci i łagodzenia trudności na jakie natrafiają. Przekazuje wyniki dokonanych obserwacji po to, aby pomóc rodzicom w uzyskaniu wiedzy o tym, jak funkcjonuje ich dziecko w określonych warunkach. Rodzic - cenne źródło informacji o dziecku, porównanie zachowań domowych i przedszkolnych Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
20
Jak przekazywać wyniki obserwacji?
Zadbaj o dobry czas i miejsce na rozmowę. Stwórz atmosferę zaufania i bezpieczeństwa. Ustal cel spotkania. Nazwij swoją pozytywną intencję, która motywuje Cię do udzielenia informacji. Przypomnij pozytywne doświadczenia i osiągnięcia dziecka. Opisz konkretne zachowanie, które powinno ulec zmianie. Zdefiniuj zachowania pożądane. Zadbaj o dobry czas i miejsce na rozmowę Stwórz atmosferę zaufania i bezpieczeństwa - informacje zwrotne należy przekazywać w sposób, który nie będzie zagrażający i nie spowoduje reakcji obronnych Ustal cel spotkania Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
21
Jak przekazywać wyniki obserwacji?
Mów o zachowaniu, a nie o osobie. Skup się na swoich spostrzeżeniach, a nie na wnioskach. Dokonuj opisu, a nie ocen. Dziel się pomysłami i informacjami, zamiast dawać dobre rady. Skup się na korzyści, jaką informację zwrotną chcesz przekazać odbiorcy, a nie na korzyści, jaką jest "wyrzucenie" jej z siebie. Ogranicz się tylko do takiej liczby informacji, którą odbierająca osoba może spożytkować. Mów o zachowaniu danej osoby, nie o samej osobie. Powiedz raczej, że dziecko często biega, i rozmawia skacze lub płacze a nie, że jest ruchliwe albo, że jest beksą lub gadułą Skup się na swoich spostrzeżeniach, a nie na wnioskach. Spostrzeżenia są tym, co możesz zobaczyć i usłyszeć a wnioski, interpretacje i sądy są pewnym uogólnieniem tego, co widzisz i słyszysz. W pewnym sensie wnioski i sądy zaciemniają twoje obserwacje i w ten sposób zniekształcają informacje zwrotne. Kiedy dzielisz się nimi z rodzicami, zaznacz, że to są właśnie wnioski. Dokonuj opisu, a nie ocen. Opisywanie to proces zdawania sprawy z tego, co się dzieje, a ocena odwołuje się do wartościowania w kategoriach dobra i zła, słuszności i niesłuszności, piękna i szpetoty. Oceny wydaje się poprzez swój własny system wartości i odniesień, podczas gdy opis jest neutralnym (na ile to możliwe) sprawozdaniem. Dziel się pomysłami i informacjami, zamiast dawać dobre rady. Dzięki temu pomagasz rodzicowi samodzielnie zdecydować o tym w jaki sposób użyje twoich pomysłów i informacji i jakie podejmie działania Skup się na korzyści, jaką informacja zwrotna może dać odbiorcy, a nie na korzyści, jaką "wyrzucenie" jej z siebie da osobie udzielającej. Informacja zwrotna powinna służyć potrzebom osoby, która ją otrzymuje, a nie tej, która jej udziela. Pomoc i informacje powinny być dawane i słuchane jako coś, co ofiarowujesz, a nie jako coś, co narzucasz drugiej osobie Ogranicz się do tej liczby informacji, którą odbierająca osoba może spożytkować, a nie do tej, którą chciałbyś przekazać. Jeśli przeciążysz drugą osobę informacjami, będzie miała mniejszą możliwość efektywnego użycia tego, co dostaje. Kiedy dajesz więcej, niż może spożytkować, raczej zaspokajasz swoje potrzeby, niż pomagasz drugiemu. Na koniec cytat strona 3 z konteksty – Doradca nauczyciela szesciolatka Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
22
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Obserwacja zabawy umożliwia dostrzeżenie: - stosunku dziecka do siebie i otaczającego świata, - umiejętności społecznych i emocjonalnych dziecka (w tym radzenia sobie w sytuacjach trudnych), - poziomu samodzielności dziecka, - umiejętności komunikacyjnych - funkcjonowania dziecka w sytuacji zadaniowej, - umiejętności poznawczych. Poprzez zabawę możemy wzmacniać i usprawniać nabyte umiejętności umożliwia dostrzeżenie stosunku dziecka do samego siebie i otaczającego świata - przykłady z arkusza GE-5 Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
23
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Wspieranie dzieci w osiąganiu gotowości szkolnej - zadania (nie tylko) dla nauczyciela obserwowanie zachowań, poznawanie i rozumienie dzieci, świadomość różnic uwarunkowanych kulturowo i społecznie a także wynikających ze stanu zdrowia dzieci, wspieranie rozwoju dzieci poprzez bogate, zróżnicowane środowisko wychowawcze, wspieranie aktywności i samodzielności dzieci – zachowanie równowagi między aktywnością dorosłych a aktywnością dzieci, stopniowe przechodzenie od aktywności do podejmowania zadań – poprzez celowe, zaplanowane zabawy, elastyczne stosowanie reguł w zabawach z grupą dzieci o zróżnicowanych potrzebach, stopniowanie trudności zadań, zapewnienie ciągłości w edukacji. obserwowanie zachowań, poznawanie i rozumienie dzieci, świadomość różnic uwarunkowanych kulturowo i społecznie a także wynikających ze stanu zdrowia dzieci, wspieranie rozwoju dzieci poprzez bogate, zróżnicowane środowisko wychowawcze – różnorodne materiały i sytuacje, wspieranie aktywności i samodzielności dzieci – zachowanie równowagi między aktywnością dorosłych a aktywnością dzieci, stopniowe przechodzenie od aktywności do podejmowania zadań – poprzez celowe, zaplanowane zabawy, elastyczne stosowanie reguł w zabawach z grupą dzieci o zróżnicowanych potrzebach, stopniowanie trudności zadań zapewnienie ciągłości w edukacji, możliwość nawiązania do tego, co dziecku jest już znane. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
24
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Wspieranie dzieci w osiąganiu gotowości szkolnej - zadania (nie tylko) dla nauczyciela zapewnienie dzieciom poczucia wartości, zadowolenia, radości i ufności we własne siły, rozwijanie umiejętności społecznych i wielokulturowych, wyrażania siebie, szacunku dla innych, umiejętności komunikowania się, kształtowanie umiejętności językowych i komunikacyjnych, rozwijanie słownictwa, i zdolności ujmowania relacji przyczynowo-skutkowych, nie stawianie dzieciom rygorystycznych wymagań, nie ocenianie poprawności i nie formułowanie negatywnych ocen za brak oczekiwanych umiejętności, obserwowanie zachowań i umiejętności dziecka w praktycznych, codziennych sytuacjach, znanych dziecku. zapewnienie dzieciom poczucia wartości, zadowolenia, radości i ufności we własne siły poprzez okazywanie dumy z ich osiągnięć; rozwijanie umiejętności społecznych i wielokulturowych, wyrażania siebie, szacunku dla innych, umiejętności komunikowania się; kształtowanie umiejętności językowych i komunikacyjnych, rozwijanie słownictwa, i zdolności ujmowania relacji przyczynowo-skutkowych; nie stawianie dzieciom rygorystycznych wymagań, nie ocenianie poprawności i nie formułowanie negatywnych ocen za brak oczekiwanych umiejętności; obserwowanie zachowań i umiejętności dziecka w praktycznych, codziennych sytuacjach, znanych dziecku. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
25
„Równy start to udzielenie takiej pomocy i stworzenie takich warunków, by dziecko mogło w pełni wykorzystać swe dotychczasowe doświadczenie w procesie nabywania nowych wiadomości i umiejętności.” Prof. Anna Brzezińska Szczegółowe informacje na temat diagnozy przedszkolnej dostępne są na stronie Dziękujemy za uwagę
Podobne prezentacje
© 2024 SlidePlayer.pl Inc.
All rights reserved.