1 JESSICA W POLSCE JESSICA W POLSCE SZANSE I WYZWANIA SZANSE I WYZWANIA JESSICA Task Force Kwiecień 2008.

Prezentacja na temat: "1 JESSICA W POLSCE JESSICA W POLSCE SZANSE I WYZWANIA SZANSE I WYZWANIA JESSICA Task Force Kwiecień 2008."— Zapis prezentacji:

1 1 JESSICA W POLSCE JESSICA W POLSCE SZANSE I WYZWANIA SZANSE I WYZWANIA JESSICA Task Force Kwiecień 2008

2 2 Co to jest JESSICA? Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas - Inicjatywa Komisji Europejskiej zapoczątkowana w 2005 roku oraz wspierana przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI). Zastosowanie instrumentów inżynierii finansowej do wykorzystania Funduszów Strukturalnych Unii Europejskiej. Skuteczniejsze i efektywniejsze wykorzystanie Funduszów Strukturalnych przez użycie zwrotnych instrumentów finansowych lepiej stymulujących proces realizacji projektu oraz umożliwiających wielokrotne wykorzystanie ograniczonych zasobów (recycling). UWAGA: NIE OZNACZA TO NAŁOŻENIA OBOWIĄZKU ZWROTU ŚRODKÓW NA WŁADZE MIASTA LUB REGIONU. ZWROTNOŚĆ ŚRODKÓW MAJĄ ZAPEWNIĆ PROJEKTY FINANSOWANE PRZY UŻYCIU MECHANIZMU JESSICA. Możliwość lepszej mobilizacji dodatkowych zasobów finansowych pochodzących ze źródeł prywatnych oraz publicznych. Możliwość wykorzystania potencjału finansowego oraz know-how EBI.

3 3 3 MODEL FUNKCJONOWANIA JESSICA Podmiot Zarządzający Komisja Europejska ERDF – DG Regio Komisja Europejska ERDF – DG Regio Instytucja Zarządzająca Poziom UE Poziom krajowy lub regionalny Fundusz Powierniczy (Holding Fund) Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich Poziom krajowy, regionalny lub lokalny Poziom regionalny lub lokalny Projekty Zintegrowany Program Rozwoju Instytucja Programująca Cykl projektu – szybsze pozyskanie środków UE

4 4 Komisja Europejska Fundusze Strukturalne Komisja Europejska Fundusze Strukturalne Kraj Członkowski Reprezentowany przez Instytucję Zarządzającą Kraj Członkowski Reprezentowany przez Instytucję Zarządzającą Fundusz Powierniczy Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich Projekty będące częścią zintegrowanego planu rozwoju obszarów miejskich Dotacja opcjonalnie Inwestycja (kapitał, kredyt lub gwarancja) Inni inwestorzy (publiczni i prywatni) Inni inwestorzy (publiczni i prywatni) Miasta Banki Komitet inwestycyjny MODEL FUNKCJONOWANIA JESSICA, c.d.

5 5 Różne modele funkcjonowania JESSICA Uwaga: utworzenie funduszu powierniczego umożliwi uzyskanie przychodów finansowych.

6 6 INFORMACJE PRAWNE O JESSICA Art 44 Rozporządzenia Rady nr 1083/2006 wymienia instrumenty inżynierii finansowej, w tym prawo Kraju Członkowskiego do zorganizowania Funduszów Powierniczych. Założenie takiego funduszu w EBI nie wymaga stosowania procedury przetargowej. Art 78 tego Rozporządzenia wymienia wydatki kwalifikowane i pozwala do tych wydatków zaliczyć wkład do Funduszów Rozwoju Obszarów Miejskich lub Funduszów Powierniczych. Opisuje także zasady re-inwestycji środków uzyskanych z inwestycji, w tym odsetek. Art 43 i 46 Rozporządzenia Komisji nr 1828/2006 zawiera zasady implementacji instrumentów inżynierii finansowej, w tym Funduszów Rozwoju Obszarów Miejskich. Art 44 tego Rozporządzenia odnosi się w szczególności do Funduszów Powierniczych.

7 7 Co to jest Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich? Zdefiniowany po prostu, jako fundusz inwestujący w partnerstwa publiczno-prywatne oraz inne projekty zawarte w zintegrowanym planie trwałego rozwoju obszarów miejskich. Art 43 Rozporządzenia Komisji nr 1828/2006 nie określa formy takiego Funduszu, choć nakazuje, by był on niezależnym podmiotem prawa lub wydzieloną jednostką finansową w ramach istniejącej instytucji finansowej. Konieczne jest posiadanie biznes planu wyszczególniającego m.in.: rynek docelowy, budżet operacyjny, strukturę własnościową, zasady likwidacji funduszu, etc. Instytucje Zarządzające powinny unikać wprowadzania zakłóceń w funkcjonowaniu rynku kapitałowego.

8 8 CO TO JEST FUNDUSZ POWIERNICZY? Fundusz Powierniczy to fundusz założony w celu inwestowania w kilka Funduszów Rozwoju Obszarów Miejskich. Jego utworzenie jest opcjonalne. Potencjalne zalety utworzenia Funduszu Powierniczego: Przejęcie znacznej części prac administracyjnych od Instytucji Zarządzającej; Doradztwo przy wyborze właściwych Funduszów Rozwoju Obszarów Miejskich; Znaczne przyśpieszenie absorpcji funduszów strukturalnych; Możliwość uzyskania wyższych przychodów finansowych z lokaty środków Funduszu.

9 9 Jakie typy projektów nadają się do finansowania przez program Jessica? Projekty wewnętrznie zdywersyfikowane (programy inwestycyjne). Zachęcające ludzi do mieszkania w miastach przez oferowanie im właściwych warunków do życia w miastach – nie na przedmieściach. Tworzące atrakcyjne i tętniące życiem obszary w granicach miast. W dużych miastach – wykorzystujące dawne obszary postindustrialne znajdujące się blisko centów, zaniedbane tereny przy rzekach lub duże obszary przeznaczone do przebudowy, będące własnością miast. W mniejszych miastach – plomby oraz puste przestrzenie przeznaczone do zabudowy.

10 10 Jakie typy projektów nadają się do finansowania przez program Jessica, c.d.? Projekty tworzące część zintegrowanych planów rozwoju obszarów miejskich. Zintegrowany plan rozwoju obszaru miejskiego to plan zawierający niezbędny zestaw działań i projektów przyczyniających się razem do trwałego rozwoju społeczności miejskiej. Wpływ planu, jako całości jest większy niż wpływ poszczególnych jego elementów działających osobno.

11 11 Jakie typy projektów nadają się do finansowania przez program Jessica, c.d.? regeneracja i przygotowanie terenu pod inwestycję; podstawowa infrastruktura urbanizacyjna, wyposażenie ulic i chodników, tereny zieleni; miejski transport publiczny, sieci energetyczne; infrastruktura internetowa; elementy infrastruktury społecznej w zakresie opieki zdrowotnej oraz edukacji; parki naukowe, centra biznesowe, biurowce; odnowienie miejsc historycznych oraz budynków chronionych; centra turystyczne oraz miejsca / budynki o istotnym znaczeniu widokowym i turystycznym; centra rekreacyjne o wielorakim zastosowaniu.

12 12 Rola Europejskiego Banku Inwestycyjnego Wiodąca rola przy wspieraniu DG Regio w promowaniu instrumentów Jessica. Oferowanie dodatkowego finansowania w formie kredytów oraz inwestycji w fundusze rozwoju obszarów miejskich. Doradztwo oraz wdrażanie najlepszych praktyk w oparciu o posiadany know-how w zakresie finansowania projektów rewitalizacyjnych. Zarządzanie funduszami powierniczymi w oparciu o szczegółowe regulacje prawne na zasadzie not for profit.

13 13 Cele EIB na lata 2008 – 2009 Promocja i marketing: przeprowadzenie spotkań wstępnych (tzw. kick-off meetings) oraz wykonanie studiów wykonalności Jessica w zainteresowanych krajach. Przejęcie roli zarządzającego Funduszami Powierniczymi: wprowadzenie niezbędnych rozwiązań prawno-administracyjnych w oparciu o regulacje unijne dotyczące funduszów strukturalnych. Doradztwo: na rzecz Instytucji Zarządzających lub miast, m.in. przy wyborze Funduszów Rozwoju Obszarów Miejskich. Wsparcie: przy tworzeniu Funduszów Rozwoju Obszarów Miejskich, przy przedsięwzięciach typu partnerstwa publiczno- prywatnego, w procesie rozwoju rynku inwestycji urbanistycznych. Organizowanie strategicznego partnerstwa: platforma wymiany doświadczeń i współpracy dla długofalowego rozwoju inicjatywy Jessica (FLEUR).

14 14 JESSICA – następne kroki Opracowanie analizy wykonalności i zasad realizacji inicjatywy Jessica w danym kraju. Uzyskanie deklaracji ze strony Instytucji Zarządzającej dotyczącej zaangażowania środków w program Jessica. Stworzenie Funduszu Powierniczego (jeśli zasadne). Przygotowanie szczegółowych zasad wyboru Funduszów Rozwoju Obszarów Miejskich oraz negocjacji umów finansowych. Identyfikacja projektów przez Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich.

15 15 JESSICA – następne kroki, analiza wykonalności Analiza wykonalności Jessica w Polsce będzie zlecona i sfinansowana przez EBI i adresowana do zainteresowanych Instytucji Zarządzających. Wymagana jest deklaracja zainteresowania ze strony Instytucji Zarządzającej wyrażona w formie pisma od Zarządu wraz z wyznaczeniem osób odpowiedzialnych do współpracy przy realizacji analizy (lokalny Jessica Task Force). Analiza będzie zawierać kwestie prawne (ogólnokrajowe) oraz kwestie biznesowe o charakterze lokalnym (odnoszące się do specyfiki danego regionu). Problematyka analizy? Wykonujący (doradcy prawni, finansowi, techniczni)?

16 16 Analiza wykonalności – kwestie prawne Analiza polskich regulacji prawnych odnoszących się do kwestii inwestycji urbanistycznych oraz identyfikacja wąskich gardeł w procesie planistycznym. Omówienie roli zintegrowanych programów rozwoju obszarów miejskich w tych regulacjach. Analiza Jessica na tle polskich regulacji prawnych (np. Narodowy Plan Rozwoju) odnoszących się do wydatkowania środków unijnych oraz do zarządzania programami operacyjnymi. Analiza wartości dodanej, jaką może dać Jessica w porównaniu do istniejących instrumentów nakierunkowanych m.in. na finansowanie rozwoju obszarów miejskich (m.in. Fundusz Mieszkaniowy, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Krajowy Fundusz Drogowy, etc.). Identyfikacja podmiotów publicznych (krajowych i regionalnych) zaangażowanych w realizacje Jessica oraz opis ich kompetencji. Analiza zagadnienia pomocy publicznej w świetle regulacji unijnych i krajowych związanych z wdrożeniem Jessica.

17 17 Analiza wykonalności – kwestie prawne, c.d. Analiza zagadnienia zamówień publicznych w świetle regulacji unijnych i krajowych związanych z wdrożeniem Jessica. Analiza formalnych możliwości oraz ograniczeń dotyczących inwestowania przez miasta środków finansowych lub wkładów niepieniężnych w UDFy oraz projekty parterowe Jessica. Wskazanie możliwych i rekomendowanych form prawnych funkcjonowania funduszy powierniczych oraz funduszy na rzecz rozwoju obszarów miejskich. Analiza możliwości stosowania ustawy o PPP dla projektów Jessica. Przegląd regulacji dotyczących mechanizmu zarządzania HF oraz UDF przez podmioty zarządzające w świetle regulacji krajowych i unijnych. Wstępna propozycja planu działania oraz harmonogramu wdrażania Jessica.

18 18 Analiza wykonalności – kwestie biznesowe Zakres prac dotyczących danego regionu: Analiza lokalnego rynku inwestycji urbanistycznych oraz z zakresu regeneracji obszarów miejskich; Identyfikacja ograniczeń oraz szans, jakie daje definicja zintegrowanego planu rozwoju obszarów miejskich na tle lokalnych mozliwości inwestycyjnych. Propozycja średnio-terminowego planu dalszych działań, m.in. rekomendowanie pilotażowych projektów do realizacji w pierwszym etapie. Porównanie przepływów finansowych dla Instytucji Zarządzającej w różnych scenariuszach (tradycyjne subsydia, Jessica z Funduszem Powierniczym, Jessica bez Funduszu Powierniczego). Wskazanie różnic w czasie absorpcji środków, przychodach finansowych, etc. Analiza możliwości oraz gotowości władz lokalnych i innych lokalnych podmiotów publicznych i prywatnych do partycypacji finansowej przy realizacji programu Jessica (np. kontrybucja miasta w formie aportu w postaci terenu, etc.).

19 19 Podsumowanie Jessica to instrument ułatwiający kompleksowe podejście do problemu rewitalizacji obszarów miejskich. Jessica wychodzi z założenia, iż obszary miejskie zaniedbane społecznie: nie przyciągają inwestycji prywatnych; narażają mieszkańców na izolację społeczną, co pociąga określone koszty dla całego miasta (przestępczość, opieka zdrowotna, ubezpieczenia); nie pozwalają na optymalne wykorzystanie zasobów miasta; promieniują negatywnie na inne obszary. Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich może służyć miastu (miastom) przez wiele lat, także w następnych okresach programowych w rozwiązywaniu tych problemów. Ideą jest, aby Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich był aktywnym partnerem / doradcą dla władz miasta w stymulowaniu rozwoju poszczególnych obszarów.

20 20 STAFF of the JESSICA Task Force Eugenio Leanza, Head of JESSICA Task Force+352 4379 83060 Frank Lee, Operation / Structuring83062 Rafal Rybacki, Operation / Structuring86433 Cristina Cuevas, Operation / Structuring83052 Brian Field, Technical Assistance and Policies83063 Gianni Carbonaro, Technical Ass. and Policies83056 Björn Gabriel, Technical Ass. and Policies83065 J. Fernandez Martin, Coordination of JU support to JESSICA 83474 Nicole Stümmler, Product Support & Information83069 Sabine Dawoud, Secretarial Support83059.