„Katyń Golgotą Wschodu”

Prezentacja na temat: "„Katyń Golgotą Wschodu”"— Zapis prezentacji:

1 „Katyń Golgotą Wschodu”
Przygotowali: Krzysztof Kubaczyk Michał Majewski

2 Pakt Ribbentrop - Mołotow
23 sierpnia 1939 r. - ministrowie spraw zagranicznych Niemiec i ZSRR podpisali Pakt o Nieagresji oraz tajny protokół dodatkowy, będący dokumentem w sprawie podziału terytoriów oraz stref wpływów w Polsce i Europie Wschodniej pomiędzy ZSRR i III Rzeszą Niemiecką. Tajny protokół do Traktatu z z podpisami Mołotowa i Ribbentropa

3 Początek II Wojny Światowej
1 września 1939 r. – Uderzenie wojsk niemieckich na Polskę. 3 września 1939r. – Nasi sojusznicy Francja i Wielka Brytania wypowiadają wojnę Niemcom. 17 września 1939 r. – Sowieci atakują Polskę od strony wschodniej. 28 września 1939 r. – Niemcy i ZSRR dokonują formalnego podziału Polski według zapisów paktu Ribbentrop – Mołotow.

4 Pojmania oficerów 17 – 30 września 1939 r. – Sowieci biorą do niewoli ok. 250 tysięcy polskich żołnierzy, w tym ok oficerów i podoficerów; jeńcy zostają umieszczeni we wschodniej części ZSRR. Od września do listopada 1939 r. NKWD oddziela oficerów i podoficerów od reszty jeńców i umieszcza ich w obozach w Kozielsku, Ostasztowie i Starobielsku.

5 Obozy jenieckie Kozielsk – 5000 jeńców, w tym 4500 oficerów.
Starobielsk – 3920 jeńców, w tym ok oficerów i 52 osoby cywilne. Ostaszków – 6570 jeńców, w tym ok. 400 oficerów i podoficerów.

6 Nota Berii do Stalina 5 Marca 1940
Ławrientij Beria wystosował notatkę służbową do Józefa Stalina odnośnie stanu obozów jenieckich. Ile jest jeńców, jakiej są narodowości, stopień wojskowy lub zawód, za co zostali aresztowani. Na końcu notatki dodał co według KC WKP powinno się zrobić dalej z więźniami. Należało wydać rozkaz do NKWD, aby rozstrzelano więźniów – zatwardziałych wrogów rewolucji. Szef NKWD Ł. Beria podpisał notatkę i wraz z akceptacją członków WKP(b) przekazano ją do J. Stalina. Wniosek Ławrentija Berii z akceptacją członków Politbiura WKP(b)

7 „Rozkaz nr 00350” Decyzję o wykonaniu egzekucji podpisali:
Józef Stalin Kliment Woroszyłow Wiaczesław Mołotow Anastas Mikojan 22 marca 1940 Beria wydał rozkaz nr o „rozładowaniu więzień USRR i BSRR” 1 kwietnia wyszły z Moskwy 3 listy-zlecenia skierowane do obozu w Ostaszkowie, zawierały 343 nazwiska i były początkiem „likwidacji obozów”

8 Likwidacja obozów 3 kwietnia 1940 – pierwsza grupa 62 oficerów z Kozielska wywieziona pod Katyń. Na przełomie od kwietnia do maja wywieziono jeńców z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie na masowe egzekucje - rozstrzelanie. 11 maja 1940 – transport 50 mężczyzn z Kozielska pod Katyń. 12 maja 1940 – wysyłka ostatniej 90 – osobowej grupy ocalałych z Kozielska do Pawliszczew Boru, a następnie do Griazowca. Według zapisków oficerów NKWD i przekazów słownych na przełomie od początku kwietnia do 12 maja zostało zamordowanych ok oficerów i podoficerów wojska polskiego.

9 Miejsca zagłady Katyń – wymordowano 4410 jeńców z obozu w Kozielsku, być może część skazanych zamordowano w Smoleńsku; konwoje były organizowane od 3 kwietnia do 12 maja Charków – wymordowano 3739 jeńców z obozu w Starobielsku; konwoje były organizowane od 5 kwietnia do 12 maja Kalinin – wymordowano 6314 jeńców z obozu w Ostaszkowie; konwoje były organizowane od 4 kwietnia do 16 maja Katyń - symboliczny zarys masowych mogił (widok współczesny)

10 Stanowisko ZSRR W październiku 1940 w rozmowie Berii i Mierkułowa z niewielką grupką prosowieckich polskich oficerów, szefowie NKWD stwierdzają, że co do jeńców ze Starobielska i Kozielska dokonano „wielkiej pomyłki”. Od tego momentu oficjalne stanowisko ZSRR w sprawie zaginięcia oficerów polskich, było jasne, zdezerterowali lub zaginęli, ale ZSRR z ich zniknięciem nie ma nic wspólnego. Po 1943 ZSRR utrzymywało, że to Niemcy są sprawcami mordu na polskich oficerach.

11 „Znalezisko wilka” 1943 r. – Wehrmacht stacjonuje w pobliżu wsi Gniezdowo. Wśród żołnierzy niemieckich krąży plotka o masowych egzekucjach w pobliskim Lasku Katyńskim, jednak pułkownik Friedrich Ahrens bagatelizuje te pogłoski. Styczeń/luty 1943 – wilk przypadkowo rozkopuje jeden z masowych grobów. Chłop Iwan Kisielew pokazuje grupie poszukiwacz gdzie w lesie znajduje się krzyż. Żandarmeria niemiecka wydaje rozkaz o rozkopaniu grobu. Niemal natychmiast odkopano ciało polskiego oficera.

12 Ekshumacja zwłok 1 marca 1943 r. sporządzono meldunek do kwater generalnych o makabrycznych odkryciach w Lesie Katyńskim. Do kwietnia teren i informacje o znaleziskach były trzymane w ścisłej tajemnicy. 29 marca 1943 r. zaczęto ekshumację pod kierownictwem doktora Gerharda Butza, profesora medycyny sądowej i kryminologii na Uniwersytecie Wrocławskim.

13 Proces ekshumacji Odkryto 11 masowych grobów
7 grobów, w których znaleziono zwłoki polskich oficerów W 4 grobach znajdowały się ciała Rosjan, które leżały tam ok. 10 lat Największy grób był w kształcie litery L – dłuższe ramie miało 28 m, a krótsze 16 m długości, grób był głęboki na 3,5 m Policja polowa oszacowała, że znajduje się w nim ok zwłok

14 „Geco 7,65” W grobach znaleziono łuski kalibru 7,65 oznakowane napisem Geco Amunicja produkowana była w niemieckiej fabryce Gustawa Genschowa w Durlach Naboje Geco 7,65 nie pasowały do rosyjskich Tokarievów i Naganów, nadawały się jedynie do niemieckich pistoletów Walther Broń ta byłe używana nie tylko w Niemczech, ale także w krajach nadbałtyckich w okresie między wojennym, jako pistolet policyjny Badania dowiodły, że NKWD mordowało więźniów przez strzał w tył głowy z broni Walther z amunicją Geco 7,65

15 Niemieckie odkrycia Przy pierwszych stu ciałach znaleziono dokumenty potwierdzające, że są to zwłoki polskich oficerów W tej grupie ciał było dwóch generałów, dwóch pułkowników i wielu innych wysokich oficerów Wiele ciał była w stanie głębokiego rozkładu pod wpływem podmokłego terenu i czasu Największy grób – numer 1 – był wykopany na terenie piaszczystym

16 Ekshumacja pomordowanych
Fragment niemieckiej kroniki filmowej ukazujący proces ekshumacji przez Niemców, Polaków i pobliskich mieszkańców.

17 Pamiątki i dokumenty Przy zwłokach znaleziono liczne dowody tożsamości ich właścicieli poległych w Lesie Katyńskim Wszystkie przedmioty należące do zmarłych zawożono do laboratorium w Smoleńsku i tam poddawano badaniom Wszystkie te zabiegi przeprowadzono z wielką starannością zanim ogłoszono oficjalną wiadomość o odkryciu w Lesie Katyńskim Polskie banknoty i epolety znalezione w mogiłach Nieśmiertelnik polskiego oficera

18 Pamiątki i dokumenty Fragment niemieckiej kroniki filmowej ukazujący jakiego rodzaju dowody tożsamości znaleziono przy zwłokach polskich oficerów.

19 Niemiecka propaganda Masakrę z Lasu Katyńskiego Niemcy wykorzystali dla swojej propagandy Tym procesem zajął się por. Gregor Slowenczyk, oficer rezerwy z Wiednia, a przed wojną dziennikarz W miejsce masakry sprowadzano różnych obserwatorów z wielu krajów w tym z Polski Od połowy kwietnia do czerwca 1943 roku do Lasu Katyńskiego przybyli delegaci, eksperci sądowi, dziennikarze, pisarze, a nawet artyści, na zaproszenie Gregora Slowenczyka

20 Komisja Techniczna PCK
Za sprawą raportu polskiej delegacji, która przybyła pod Katyń na zaproszenie Slowenczyka, PCK postanowiło wysłać przedstawicieli w okolice Lasu Katyńskiego Rola ich ograniczała się do identyfikacji ciał i ponownego pochówku Pośredniczyli również przy zwrocie rodzinom pamiątek po zmarłych Komisja Techniczna PCK w składzie 10 osób pracowała od końca kwietnia do początków czerwca

21 Skład Komisji Technicznej
Specjalista medycyny sądowej Uniwersytetu Jagiellońskiego Trzech pomocników laboratoryjnych Przedstawiciel polskiego podziemia (o którym Niemcy nie wiedzieli)

22 Od 1943 nastała cisza o tym wydarzeniu na blisko 50 lat…
…ale nie w sercach i pamięci prawdziwych Polaków.

23 Pamiętamy

24 Bibliografia Tło dźwiękowe - Krzysztof Penderecki - Chaconne
„Katyń – Stalinowska Masakra i Tryumf Prawdy” – Allen Paul „Dramat Katyński” – Czesław Madajczyk „Dzieje Sprawy Katynia” – Jerzy Łojek „Katyń – Relacje, wspomnienia, publicystyka” Filmy pobrane z serwisu youtube.com: Polska Kronika Filmowa z 18 września 1991 roku: Fragmenty Niemieckiej Kroniki Filmowej: