Afrykański pomór świń (ASF)

Prezentacja na temat: "Afrykański pomór świń (ASF)"— Zapis prezentacji:

1 Afrykański pomór świń (ASF)
I. Informacje ogólne

2 ASF Afrykański pomór świń (ang. African Swine Fever – ASF) to wysoce zakaźna i zaraźliwa choroba wirusowa, występująca w warunkach naturalnych u świń domowych wszystkich ras oraz u dzików. Chorobę charakteryzują objawy kliniczne i zmiany sekcyjne podobne do ostrej postaci pomoru klasycznego świń, a zwłaszcza wysoka gorączka, znaczne powiększenie śledziony, dużego stopnia wybroczynowość oraz sięgająca % śmiertelność.

3 ASF Na zakażenie wirusem ASF wrażliwe są świnie domowe wszystkich ras, bez względu na wiek, kondycje czy warunki środowiskowe. Wszystkie inne gatunki zwierząt domowych poza świnią domową i świnią dziką są niewrażliwe na wirus ASF. Głównym rezerwuarem choroby są zamieszkujące Afrykę dzikie afrykańskie świnie tj. guźce, świnie rzeczne i świnie leśne, które są bezobjawowymi nosicielami choroby.

4 Rezerwuary i źródła infekcji
dziki europejskie; dzikie świnie afrykańskie (bush pigs); guźce (wart hogs); chore świnie; produkty mięsne i odpadki poubojowe; wektory mechaniczne ASFV - kleszcze CSFV - nasienie

5 ASF Rozprzestrzenianie się: Wirus rozprzestrzenia się w wyniku bezpośredniego kontaktu z zarażonymi świniami, ozdrowieńcami lub dzikimi świniami afrykańskimi będącymi bezobjawowymi nosicielami i siewcami zarazka. Do zakażenia dochodzi również poprzez kontakt z zakażonym materiałem tj. krew, tkanki, wydzieliny lub wydaliny chorych lub padłych zwierząt lub poprzez skarmianie zakażonych odpadów kuchennych. Większość przypadków przenoszenia ASF pomiędzy krajami była związana z karmieniem resztkami pożywienia pochodzącymi z międzynarodowych lotnisk lub portów morskich. W Afryce, Australii, Hiszpanii oraz na Sardynii rezerwuarem wirusa ASF były lub są kleszcze i one również mogą stanowić wektor przenoszenia choroby. Do chwili obecnej w Federacji Rosyjskiej, na Ukrainie oraz Białorusi nie stwierdzono przenoszenia choroby przez kleszcze, a głównym czynnikiem rozprzestrzeniania choroby było karmienie świń zakażonymi odpadami oraz skażone pasze.

6 ASF Wrażliwość wirusa:
wirus jest bardzo oporny, przeżywa w szerokim zakresie ph (pH 3,9-11,5) i w niskiej temperaturze. Może przetrwać w zakażonych kojcach dla świń, przez co najmniej jeden miesiąc, a także przetrwać przez wiele miesięcy w surowym, nie przetworzonym mięsie. Świnie mogą pozostawać nosicielami wirusa, nawet przez całe życie. Wirus wrażliwy jest na wysoką temperaturę, w temperaturze 56°C ginie po 70 minutach, natomiast w temp. 60°C ginie po 20 minutach. Ponadto wrażliwy jest także na eter i chloroform.

7 PRODUKT PRZEŻYWALNOŚĆ (DNI)
Odkostnione mięso 105 Mięso z kością Mięso mielone Solone mięso odkostnione 182 Solone mięso z kością Gotowane mięso odkostnione Gotowane mięso z kością Mięso konserwowane Suszone mięso odkostnione 300 Suszone mięso z kością Wędzone mięso odkostnione 30 Mięso mrożone 1000 Chłodzone mięso odkostnione 110 (5 m-cy) Chłodzone mięso z kością 110 Suszony tłuszcz Podroby Skóra/tłuszcz

8 Występowanie i szerzenie ASF

9 2009 CSF Europa

10 2010 CSF Europa

11 2011 CSF Europa

12 2012 CSF Europa

13 Występowanie ASF 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Sardynia
Pierwszy raz stwierdzona w Europie PORTUGALIA 1957r. 2005 2006 2007 2008 Pierwszy raz stwierdzona KENIA 1921r. 2009 Sardynia 2007 r ognisk 2008 r. - 8 2009 r. - 4 2010 r. - 1 (88) 2011 r. - 3 2012 r (17 u dzików) 2013 r. - 4 (4) (na dzień r.) 2010 2011 2012 ASF pierwszy raz notowany w Kenii w 1921 r. Do 2012 r. występuje endemicznie w krajach afrykańskich leżących na południe od Sahary. Źródło: OIE .

14 Złożona sytuacja epidemiologiczna:
Występowanie ognisk ASF u świń w Afryce Złożona sytuacja epidemiologiczna: mało typowy obraz kliniczny: często przebieg bezobjawowy; brak Ig; niski poziom Ag; infekcje przetrwałe; trudności w kontrolowaniu choroby mnogość genotypów

15 Portugalia 1957, 60-99 Hiszpania 92 mln USD Francja 1964, 1967, 1977 Włochy 1967, 69, 80, 93 ZSSR 1977 Malta 1978 Belgia 1985 Holandia 1986 Каukaz i Rosja Sardynia Dominikana: 1978, 1981 Haiti: 1979, 1984 Кuba: 1971, 1980 Аngola 1957 Kenia 1921 Brazylia 1978, 1981

16 Afrykański pomór świń (ASF)
Niekorzystna sytuacja epidemiologiczna 2014

17 ASF w Polsce – 14 ognisk!!! Od lutego 2014 r. w Polsce stwierdzono 13 przypadków ASF u dzików i dwa ogniska tej choroby u świń domowych. Wszystkie te przypadki zlokalizowane są na Podlasiu – w powiecie białostockim i sokólskim. Wirusa pomoru stwierdzano wyłącznie u dzików padłych znalezionych tuż przy granicy lub maksymalnie kilka kilometrów od granicy z Białorusią. Niestety chorobę zdiagnozowano również u świń domowych. Z analizy dochodzenia epizootycznego przeprowadzonego w gospodarstwach woj. Podlaskiego wynika , że właściciele gospodarstw utrzymujących świnie nie przestrzegają podstawowych zasad bioasekuracji, co może przyczynić się do niekontrolowanego przenoszenia choroby na świnie.

18 14 przypadków ASF u dzików i dwa przypadki zdiagnozowane u świń domowych w Polsce

19 Znaczenie ASF dla gospodarki
Zasadnicze straty związane z wystąpieniem ASF w krajach eksportujących świnie lub wieprzowinę związane są z całkowitym zablokowaniem wywozu świń oraz mięsa wieprzowego, w tym produktów spożywczych zawierających w składzie mięso wieprzowe, a także innych produktów jak np. farmaceutyków, nasienia a nawet w szczególnych przypadkach owoce, warzywa itp., z krajów dotkniętych ASF do krajów wolnych od tej choroby a niekiedy dotkniętych tą chorobą. Polska jest jednym z największych producentów żywności w UE. W ciągu 2013 r. roku dynamika naszego eksportu wyniosła ok. 13 proc., ale mieliśmy jeszcze duży potencjał do wykorzystania. Nadwyżka handlowa sektora rolnego wyniosła w 2012 roku 4,3 mld euro. Według ministerstwa rolnictwa 2013 r. może to być nawet do 5 mld euro. Wynika to z tego, że przy wzroście sprzedaży polskich towarów rolnych za granicę spada jednocześnie dynamika importu. Głównymi partnerami handlowymi Polski w 2012 w tym sektorze były przede wszystkim kraje Unii Europejskiej. Największym rynkiem zbytu dla polskiej żywności za granicą są Niemcy, do których polscy eksporterzy sprzedali towary o łącznej wartości 3,8 mld euro. Drugim rynkiem jest Wielka Brytania, do której wyeksportowano towary o wartości 1,3 mld euro, a na trzecim miejscu plasują się Czechy, które importowały towary spożywcze z Polski o wartości ok. 1,1 mld euro. Najdynamiczniej rozwijającym się rynkiem zbytu była natomiast Rosja, w której import polskiej żywności wzrósł w 2012 roku o ponad 30 proc. rdr i wyniósł również około 1,1 mld euro. Poza Rosją rośnie polski eksport żywności na inne rynki poza UE przede wszystkim w Azji, na Bliskim i Dalekim Wschodzie. W ciągu ostatnich czterech lat uzgodnione zostały warunki dostępu polskich produktów żywnościowych do rynków m.in. Japonii, Chin, Wietnamu, Singapuru”.

20 Znaczenie ASF dla gospodarki

21 II. Podstawy prawne i zadania służb i jednostek administracyjnych przy zwalczaniu chorób zakaźnych

22

23

24 Zwalczanie ASF ASF należy do chorób podlegających ustawowemu obowiązkowi zgłaszania i zwalczania. Z uwagi na brak szczepionki przeciw ASF, zwalczanie choroby odbywa się wyłącznie metodami administracyjnymi poprzez wybijanie zwierząt, oczyszczanie i dezynfekcję pomieszczeń, nałożenie restrykcji w przemieszczaniu zwierząt. Bezpośrednie koszty zwalczania szacuje się nawet na mln zł.

25 Ograniczenia w handlu wg. OIE
Zwalczanie ASF Ograniczenia w handlu wg. OIE Według Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE), państwo, w którym wystąpił ASF może odzyskać wolność po: Przeprowadzeniu akcji zwalczania ASF, oraz Odczekaniu 40 dni (wymóg polskiego i unijnego prawodawstwa) przed repopulacją stada i wygaszeniem ogniska, oraz Odczekaniem 3 (wymóg OIE) miesięcy przed ogłoszeniem wolności. Nie jest to jednoznaczne z odzyskaniem wszystkich rynków i wznowieniem handlu.

26 Polski Weterynaryjny Plan Gotowości Zwalczania Afrykańskiego Pomoru Świń na poziomie powiatu wejherowskiego - procedury ASF – PLAN 2014

27 Obowiązek zgłaszania podejrzeń chorób zakaźnych zwierząt
Art. 42 Ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt: 1. W przypadku podejrzenia wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt, a w szczególności poronienia u bydła, świń, owiec i kóz, objawów neurologicznych u zwierząt, znacznej liczby nagłych padnięć, zmian o charakterze krost, pęcherzy, nadżerek lub wybroczyn na skórze i błonach śluzowych zwierząt kopytnych oraz podwyższonej śmiertelności zwierząt akwakultury, posiadacz zwierzęcia jest obowiązany do:

28 Obowiązek zgłaszania podejrzeń chorób zakaźnych zwierząt
niezwłocznego zawiadomienia o tym organu Inspekcji Weterynaryjnej albo najbliższego podmiotu świadczącego usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej, albo wójta (burmistrza, prezydenta miasta); 1a.) Posiadacz zwierząt gospodarskich natychmiast informuje powiatowego lekarza weterynarii o każdym przypadku padnięcia świń, bydła, owiec lub kóz.

29 Obowiązek zgłaszania podejrzeń chorób zakaźnych zwierząt
Wójt (burmistrz, prezydent miasta) niezwłocznie informuje organ Inspekcji Weterynaryjnej o otrzymaniu zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1.

30 Tworzenie planów gotowości - informacje
Opracowanie planów reagowania kryzysowego przy zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt: tworzenie planu gotowości wynika z art. 54 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt zwanej dalej „ustawą weterynaryjną”.

31 Obowiązki organów i podmiotów
Obowiązkiem organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, podmiotów prowadzących działalność w zakresie pozyskiwania, wytwarzania, przetwarzania lub obrotu niejadalnymi produktami pochodzenia zwierzęcego, ubocznymi produktami zwierzęcymi, produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego oraz podmiotów dysponujących środkami materiałowymi i technicznymi, których udział jest niezbędny przy zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, jest współpraca z organami Inspekcji Weterynaryjnej przy opracowaniu i realizacji planów gotowości. Realizacja zadań wynikających z planów gotowości jest finansowana ze środków budżetu państwa.

32 Obowiązki organów i podmiotów
Zasady współpracy organów administracji rządowej i samorządowej oraz innych podmiotów w zakresie tworzenia planów gotowości zwalczania chorób zakaźnych określono w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 maja 2004 r. w sprawie zakresu i warunków współpracy organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego oraz innych podmiotów w tworzeniu planów gotowości zwalczania chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. Nr 129, poz. 1372).

33 Zakres współpracy Organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego niezwłocznie przekazują organom Inspekcji Weterynaryjnej informacje niezbędne w celu opracowania projektów planów gotowości i uaktualnienia tych planów. Organy Inspekcji Weterynaryjnej w celu realizacji zadań określonych w planach gotowości mogą: zawierać umowy i porozumienia z organami administracji rządowej i jednostkami samorządu terytorialnego oraz innymi podmiotami; współpracować z zespołami reagowania kryzysowego tych organów. Przedstawiciele zespołów kryzysowych organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego na wniosek organu Inspekcji Weterynaryjnej biorą udział w szkoleniach i ćwiczeniach wynikających z planów gotowości. Organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego oraz ich przedstawiciele w przypadku wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt współpracują z organami Inspekcji Weterynaryjnej przy realizacji działań określonych w planach gotowości. Organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego w celu skutecznego zwalczania chorób zakaźnych zwierząt mogą, w uzasadnionych przypadkach, zapewnić zespołom kryzysowym pomieszczenia wyposażone w środki łączności, sprzęt komputerowy, mapy i w inne środki techniczne oraz obsługę merytoryczną i techniczną.

34 Reagowanie na kryzys Reagowanie na kryzys – klęskę żywiołową odbywa się w Polsce na trzech poziomach: centralnym wojewódzkim powiatowym. Obejmuje organy odpowiedzialne za zdrowie zwierząt i zarządzanie reagowaniem kryzysowym a także wszystkie konieczne służby, straże i inspekcje oraz wszystkie podmioty prawa i organizacje niezbędne do likwidacji kryzysu.

35 ASF Strategia kontrolowania choroby Strategia walki z chorobą polega na zlikwidowaniu wirusa w jak najkrótszym możliwym czasie. Obejmuje ona: zabicie i utylizację zwierząt chorych i podejrzanych o zakażenie, kwarantannę i kontrolę przemieszczania się zwierząt, ludzi, produktów i sprzętu, kontrolę wektora - kleszczy oczyszczanie i dezynfekcję skażonych pomieszczeń i sprzętu, prowadzenie dochodzenia epizootycznego, perlustracji mających na celu określenie zasięgu choroby tworzenie stref dla oddzielenia obszarów zapowietrzonych, zagrożonych i wolnych od tej choroby. Dotychczas nie opracowano odpowiedniej szczepionki przeciwko ASF ze względu na dużą zmienność genetyczną wirusa.

36 Zasady finansowania zwalczania afrykańskiego pomoru świń
Ogólna zasada finansowania zwalczania chorób zakaźnych: Zapłata z budżetu państwa za wszelkie udokumentowane koszty i czynności wykonywane z polecenia Inspekcji Weterynaryjnej na podstawie decyzji administracyjnej. Rezerwa budżetowa na wypadek nieprzewidzianych wydatków: Środki finansowe na pokrycie wydatków, wykraczających poza normalne koszty bieżące funkcjonowania inspekcji weterynaryjnej, a związane ze zwalczaniem ognisk choroby pochodzą z rocznej rezerwy budżetowej państwa. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi posiada rezerwę celową na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt zawartą w ustawie budżetowej określającej środki na dany rok budżetowy, zapisane jako rezerwy celowe. Dodatkowe źródła finansowania w sytuacjach klęski żywiołowej: W przypadku utrzymującej się lub szerzącej zarazy, istnieje potrzeba sfinansowania zwalczania przez Skarb Państwa, który zabezpieczy niezbędne inne źródła pozyskania środków finansowych – dodatkowych, a nieprzewidzianych w budżecie rocznym, uruchamiane odrębnym aktem prawnym wprowadzającym zmiany w ustawie budżetowej.

37 Zapłata za lokalizację, budowę, utrzymanie i eksploatację grzebowisk
Lokalizację, utrzymanie i eksploatację grzebowisk zapewniają samorządy gmin ze swoich środków budżetowych - zgodnie z ustawą z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Jednocześnie gminy mogą otrzymać refundację z budżetu państwa za rzeczywiście poniesione koszty eksploatacji grzebowisk i przygotowania miejsc do ewentualnego spalania zwłok zwierzęcych i ich części w okresie zwalczania epizoocji.

38 Zadania związane z gotowością zwalczania ASF na poziomie powiatu
Odpowiedzialność Powiatowego Lekarza Weterynarii: PLW odpowiada za przyjęcie zawiadomienia o podejrzeniu wystąpienia ASF oraz za czynności mające na celu wykrycie lub wykluczenie wystąpienia ASF. Odpowiedzialność za zwalczanie i eradykację afrykańskiego pomoru świń: odpowiedzialność za zwalczanie i eradykację afrykańskiego pomoru świń w powiecie spoczywa na Staroście lub Prezydencie Miasta, który ceduje odpowiedzialność funkcjonalną z tytułu takich działań na właściwego Powiatowego Lekarza Weterynarii; za nadzór i koordynację akcji oraz zapewnienie jednolitych środków kontroli w przypadku wybuchu epidemii na obszarze powiatu odpowiada Powiatowy Lekarz Weterynarii.

39 Zadania Powiatowego Lekarza Weterynarii
Po przyjęciu zawiadomienia o podejrzeniu wystąpienia ASF: zarejestrowanie zgłoszenia o podejrzeniu wystąpienia ASF, powiadomienie Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii o zgłoszeniu podejrzeniu wystąpienia ASF oraz aktywacja PZK, wysłanie grupy PLW do ogniska celem jego „opracowania”, wydanie decyzji o podejrzeniu wystąpienia ASF.

40 Zadania Powiatowego Lekarza Weterynarii
Po potwierdzeniu wystąpienia ASF w ognisku: przekazanie informacji o stwierdzeniu ASF Staroście, który aktywuje Powiatowy Zespól Zarządzania Kryzysowego (PZZK). PLW zostaje członkiem Powiatowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego (PZZK), na podstawie art. 44 „ustawy weterynaryjnej” wydanie decyzji o stwierdzeniu ogniska lub ognisk choroby, raportowanie do Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii i Głównego Lekarza Weterynarii, przeprowadzanie analizy stanu zagrożenia, przedstawia Wojewódzkiemu Lekarzowi Weterynarii zasięg obszarów zapowietrzonych i zagrożonych oraz wprowadzenia ograniczenia określonych w art. 45 „ustawy weterynaryjnej”, a w przypadku gdy zasięg obszarów przekracza obszar jednego powiatu informuje o tym natychmiast właściwego wojewódzkiego lekarza weterynarii o podjęcie działań na podstawie art. 46 „ustawy weterynaryjnej”, występowanie o odpowiednie środki finansowe z rezerw budżetu wojewody na zwalczanie choroby,

41 Zadania Powiatowego Lekarza Weterynarii
wnioskowanie o wsparcie PZK przez WZK, ścisła współpraca z Wojewódzkim Zespołem Kryzysowym przy Wojewódzkim Lekarzu Weterynarii, dokonywanie wyceny wartości użytkowej zwierząt, nadzorowanie i koordynowanie wybijania zwierząt, nadzorowanie i koordynowanie utylizacji zwłok zwierzęcych, koordynowanie możliwości uboju zwierząt rzeźnych uwzględniając dobrostan zwierząt, nadzorowanie i koordynowanie prowadzenia zabiegów oczyszczania I dezynfekcji, prowadzenie szkolenia pracowników fachowych i innych niezbędnych Służb jak także przedstawicieli związków i organizacji rolniczych i producenckich oraz Kół Łowieckich, współdziałanie z instytucjami i organizacjami niezbędnymi do zwalczenia choroby, zabezpieczenie przepływu informacji i sporządzanie raportów dla Głównego Lekarza Weterynarii i Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii, opracowanie materiałów informacyjnych dla mediów. Komunikat zostaje przekazany do wiadomości mediów po akceptacji WLW.

42 Odpowiedzialność za szkolenie i przygotowanie organizacyjne
W gestii odpowiedzialności Powiatowego Lekarza Weterynarii leży zapewnienie stałego przygotowania służb weterynaryjnych powiatowych pod względem organizacyjnym, zasobów oraz poziomu przeszkolenia, do szybkiego i efektywnego reagowania w sytuacji kryzysowej związanej z wystąpieniem choroby. Powiatowy Lekarz Weterynarii, w zakresie wykonywania swoich obowiązków, jest w każdym czasie wspierany przez pracowników Powiatowego Inspektoratu Weterynarii.

43 Schemat organizacyjny Powiatowego Zespołu Kryzysowego przy Powiatowym Lekarzu Weterynarii - PZK

44 Zadania Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego PCZK
Zadania Starosty Powiatu: przewodniczenie PCZK, koordynacja wszystkich służb działających w ramach PCZK, współdziałanie z jednostkami administracji samorządowej oraz podmiotami gospodarczymi w zakresie wykorzystania ich sił i środków do zwalczania ASF, wydawanie zarządzeń, obwieszczeń i upoważnień, zawieranie umów, realizacja polityki medialnej.

45 Zadania Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego PCZK
Zadania Powiatowego Lekarza Weterynarii – Zastępcy Przewodniczącego PCZK: odpowiedzialność merytoryczna za prawidłowość prowadzenia zwalczania ASF, wydawanie decyzji administracyjnych, przygotowanie druków (projekty zarządzeń, opracowania , analizy dla Starosty ) zarządzanie, nadzorowanie i koordynowanie pracy PZK, prowadzenie szkoleń okresowych oraz szkoleń w sytuacji zagrożenia epizootycznego na każdym szczeblu Powiatowego Centrum dowodzenia dla:pracowników Urzędów Gmin, sołtysów i rolników (o sposobie zachowania się i przestrzegania warunków weterynaryjnych w terenie zapowietrzonym i zagrożony personelu w Powiatowym Centrum Dowodzenia (kształcenie w ramach Powiatowego Centrum Kryzysowym), szkolenie osób powołanych do Zespołów operacyjnych biorących udział w likwidacji ognisk ASF. Szkolenia powinny zawierać w swoim programie m.in. wiadomości na temat obecnej sytuacji epizootycznej w powiecie i kraju, ogólne wiadomości dotyczące chorób zaraźliwych (zapobieganie, zwalczanie) oraz informacje o dezynfekcji, deratyzacji i dezynsekcji – wszystkie Instrukcje.

46 Zadania Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego PCZK
Komendant Powiatowy Policji: zabezpieczenie i blokada wjazdowych i wyjazdowych dróg w obszarze zapowietrzonym i zagrożonym, kontrola ruchu kołowego i pieszego w obszarze zakażonym i zagrożonym. Komendant Miejskiej / Powiatowej Straży Pożarnej: prowadzenie dezynfekcji wraz z ekipą dezynfekcyjną w obszarze zapowietrzonym i w razie potrzeby w zagrożonym, wsparcie w wykonaniu zadań związanych z utylizacją zwłok zwierzęcych. Powiatowy Inspektor Sanitarny: kontrola obrotu detalicznego mięsa w obszarze zapowietrzonym i zagrożonym, zabezpieczenie obiektów podlegających nadzorowi przed rozprzestrzenianiem ASF.

47 Zadania Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego PCZK
Miejski / Powiatowy Zarząd Dróg i Mostów: oznakowanie przy współudziale powiatowej policji dróg wjazdowych i wyjazdowych w obszarze zakażonym i zagrożonym, wykorzystanie ciężkiego sprzętu do kopania dołów na grzebowiskach dla zwierząt. Zakład Oczyszczania Miasta (Zakład Gospodarki Komunalnej): wywóz nieczystości pochodzących z obszaru zakażonego i zagrożonego i ich dezynfekcja lub utylizacja. Ekipy dezynsekcji i deratyzacji: prowadzenie dezynsekcji i deratyzacji w obszarze zakażonym i zagrożonym.

48 Zadania Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego PCZK
Stacja Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej: określenie charakterystyki meteorologicznej w powiecie (ustalenie siły i kierunków wiatrów, wilgotności i temperatury), opracowywanie szczegółowych prognoz dla przedstawionego terenu. Biuro Mediów - Rzecznik prasowy: współpraca z lokalnymi sieciami telewizyjnymi i radiowymi wykaz mediów, poligrafia, kolportaż plakatów i druków informacyjnych, informowanie o bieżącej sytuacji epizootycznej w obszarze zakażonym i zagrożonym, informowanie o planowanych i podejmowanych działaniach służb, weterynaryjnych innych działających w ramach PCZK w celu zwalczania ASF. Wójtowie i Sołtysi: pomoc w zakresie pozyskiwania szczegółowych informacji dotyczących miejscowości, gospodarstw, zasad współżycia społeczności lokalnej, współpraca z lekarzami weterynarii w trakcie prowadzenia zwalczania ASF (logistyka– zapewnienie zaopatrzenia i funkcjonowania miejscowości i poszczególnych gospodarstw domowych).

49 Obszary zapowietrzony i zagrożony
Zadania

50 Obszar zagrożony i zapowietrzony
Nadzór nad obszarami zapowietrzonym i zagrożonym – regularne kontrolowanie obiektów, przemieszczania się zwierząt, ludzi i środków transportu w celu ustalenia obecności lub nieobecności choroby oraz zablokowania możliwości ucieczki choroby z terenu występowania.

51 „ AFRYKAŃSKI POMÓR ŚWIŃ - WSTĘP SUROWO WZBRONIONY”.
Obszar zapowietrzony Utworzony o promieniu min 3 km wokół ogniska choroby: na granicy obszaru zapowietrzonego przy drogach publicznych, przejazdach i przejściach należy w miejscach widocznych umieścić tablice z wyraźnym i trwałym napisem: „ AFRYKAŃSKI POMÓR ŚWIŃ - WSTĘP SUROWO WZBRONIONY”. OBSZAR ZAPOWIETRZONY WPROWADZANIE (WPĘDZANIE, WWOŻENIE) i PRZEPROWADZANIE ZWIERZĄT WZBRONIONE

52 Obszar zapowietrzony Drogi przechodzące przez obszar zapowietrzony, po uprzednim uzgodnieniu z zarządem właściwym dla tych dróg, należy zamknąć dla ruchu publicznego ustalając jednocześnie drogi objazdowe – przez ustawienie odpowiednich znaków drogowych, z podaniem trasy objazdów. Przy tych drogach, przejazdach, przejściach itp. należy umieścić: u wylotu miejscowości maty na całą szerokość dróg, długości co najmniej 3 m. O ile można należy założyć szlabany po uprzednim uzgodnieniu z zarządem dróg. Przed matami, na granicach OBSZARU ZAPOWIETRZONEGO, należy ustawić w odpowiedniej odległości znaki ostrzegawcze „uwaga niebezpieczeństwo”, naczynia (bańki, wiadra, konewki) oraz odpowiednią ilość środków dezynfekcyjnych do polewania mat, które stale należy utrzymywać w stanie wilgotności, maty przed sklepami, szkołami, świetlicami i innymi miejscami gromadzenia się ludzi, warty dla dopilnowania i sprawdzania wykonania tych czynności.

53 Obszar zapowietrzony Przed każdą zagrodą wolną od choroby zakaźnej, a szczególnie przed i wewnątrz pomieszczeń dla zwierząt wrażliwych, powinny być położone maty dezynfekcyjne oraz ustawione naczynia z roztworami 1% i 2% sody żrącej do dezynfekcji rąk i obuwia. Roztwory sody żrącej powinny być zabezpieczone przed dostępem zwierząt.

54 Obszar zagrożony Obszar o promieniu co najmniej 10 km wokół ogniska choroby. Oznakowanie i zabezpieczenie obszaru zagrożonego: na granicy obszaru zagrożonego przy drogach publicznych, przejazdach i przejściach należy w miejscach widocznych umieścić tablice z wyraźnym i trwałym napisem: „AFRYKANSKI POMÓR ŚWIŃ – OBSZAR ZAGROŻONY WPROWADZANIE (WPĘDZANIE, WWOŻENIE) i PRZEPROWADZANIE ZWIERZĄT WZBRONIONE” tablica i napis na niej ma mieć takie wymiary aby była czytelna z odległości co najmniej 100 metrów.

55 Obszar zagrożony Przy tych drogach, przejazdach, przejściach itp. należy umieścić: na granicach obszaru zagrożonego maty na całą szerokość dróg, długości co najmniej 3 m. Przed matami, na granicach OKRĘGU ZAGROŻONEGO, należy ustawić w odpowiedniej odległości znaki ostrzegawcze „uwaga niebezpieczeństwo”; naczynia (bańki, wiadra, konewki) oraz odpowiednią ilość środków dezynfekcyjnych do polewania mat, które stale należy utrzymywać w stanie wilgotności; maty przed sklepami, szkołami, świetlicami i innymi miejscami gromadzenia się ludzi, Instrukcja dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji

56 ASF u dzików na Litwie Dnia 29 stycznia 2014 r. weszła w życie decyzja Komisji Europejskiej 2014/43/UE z dnia 27 stycznia 2014 r. dotycząca niektórych tymczasowych środków ochronnych w odniesieniu do ASF na Litwie, które określa obszar objęty restrykcjami – litewskie rejony: w okręgu wileńskim: rejon solecznicki rejon trocki w okręgu olickim: rejon olicki rejon druskienicki rejon łoździejski rejon orański

57 III. Działania prewencyjne i profilaktyczne
Informowanie obywateli

58 Działania prewencyjne
Prowadzenie akcji informacyjnej do ludności, zwłaszcza do osób opuszczających terytorium UE i posiadaczy świń: drukowanie i kolportaż ulotek informacyjnych o ASF i drogach szerzenia, w tym o produktach stwarzających potencjalne ryzyko zawleczenia choroby; utworzenie punktów informacyjnych w urzędach (Starostwo Powiatowe, Urzędy Miejskie i Gminne) informowanie petentów podczas realizowania codziennych spraw urzędowych; przekazanie informacji obywatelom o krajach i regionach, w których wystąpił ASF – wysokie ryzyko zawleczenia choroby; podniesienie świadomości społeczeństwa w zakresie zakazu żywienie świń odpadkami np. ze stołówek i innych zakładów żywienia zbiorowego ludzi – źródło ASF i CSF; aktywizacja Ośrodków Doradztwa Rolniczego w zakresie informowania o ASF.

59 Zwierzęta padłe Obowiązek usunięcia tuszy zwierząt, które zginęły w zderzeniu z pojazdami, spoczywa na służbie zarządcy drogi. W przypadku dróg krajowych jest to generalny dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, dróg wojewódzkich –  zarząd województwa, dróg powiatowych – zarząd powiatu, a w przypadku dróg gminnych – wójt, burmistrz i prezydent miasta.

60 Zwierzęta padłe W myśl art. 4 pkt 20 ustawy z 21 maja 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity Dz.U. z 2013 r. Nr 0, poz. 260 ze zm.) przez utrzymanie drogi należy rozumieć wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu. Natomiast zapis art. 20 pkt 4 przywołanej ustawy stanowi, że do zarządcy drogi należy utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą. Zarządca może wykonywać swoje obowiązki przy pomocy jednostki organizacyjnej będącej zarządem drogi, utworzonej odpowiednio przez sejmik województwa, radę powiatu lub radę gminy.

61 Zwierzęta padłe Gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i m.in. na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 15 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2013 r. nr 0, poz ze zm.) zapewniają zbieranie, transport i unieszkodliwianie zwłok bezdomnych zwierząt lub ich części oraz współdziałają z przedsiębiorcami podejmującymi działalność w tym zakresie. Każda gmina powinna mieć podpisaną umowę z firmą utylizacyjną, która musi w określonym czasie usunąć martwe zwierzę i je zutylizować.

62 Patrochy Utylizacja bezpośrednio z łowiska w sposób zabezpieczający możliwość rozwleczenia zarazy.

63 Prowadzenie akcji informacyjnej wśród posiadaczy świń
Zadania samorządów – ulotka ASF

64

65

66 Prowadzenie akcji informacyjnej wśród ludności
Zadania samorządów

67 ŻYWNOŚĆ Przywożona żywność zawierająca produkty pochodzenia zwierzęcego może zawierać patogeny powodujące niektóre choroby zakaźne zwierząt, w tym afrykański pomór świń.

68 ZAPAMIĘTAJ!!! Kraj, w którym wystąpi ASF, narażony jest na bardzo duże straty ekonomiczne w przemyśle mięsnym oraz hodowli, powodowane upadkami świń, kosztami likwidacji ognisk choroby, a także wstrzymaniem obrotu i eksportu świń, mięsa wieprzowego oraz produktów pozyskiwanych od świń.

69 Dziękuję za uwagę