BIBLIOTERAPIA?...CO TO TAKIEGO?

Prezentacja na temat: "BIBLIOTERAPIA?...CO TO TAKIEGO?"— Zapis prezentacji:

1 BIBLIOTERAPIA?...CO TO TAKIEGO?
Przygotowała: Agnieszka Chmielewska nauczyciel bibliotekarz Publicznej Biblioteki Pedagogicznej RODN „WOM” w Częstochowie

2 DEFINICJA Biblioterapia to dział psychologii czytelnictwa, znajdujący się w sferze zainteresowań medycyny, pedagogiki i socjologii.

3 DEFINICJA Zakłada wykorzystanie lektury książek i czasopism dla regeneracji systemu nerwowego i psychiki człowieka chorego.

4 DEFINICJA Bada ponadto możliwości profilaktycznego traktowania książki i czytelnictwa w szerszych zbiorowościach społecznych.

5 DEFINICJA W zakres biblioterapii wchodzi działalność praktyczna w dziedzinie oddziaływania książki w różnych środowiskach społecznych poprzez odpowiedni dobór lektur oraz metod i form pracy z czytelnikami wymagającymi szczególnej opieki.

6 TROCHĘ HISTORII… Już w starożytności ludzie doceniali znaczenie literatury – za czasów faraona Ramzesa II bibliotekę traktowano jako „lecznicę dusz”. W 1272 r. w Kairze w szpitalu Al-Mansur chorym czytano Koran.

7 TROCHĘ HISTORII… Początkowo w celach leczniczych zalecano wyłącznie literaturę religijną. Teksty świeckie wprowadzono w celach terapeutycznych dopiero w XIX wieku do szpitali angielskich, szkockich i amerykańskich.

8 TROCHĘ HISTORII… Po raz pierwszy terminu „biblioterapia”użył Samuel McChord Crothers na łamach czasopisma „Atlantic Month” w roku 1916. W 1920 roku hasło „biblioterapia” trafiło do „Oxford English Dictionary”.

9 TROCHĘ HISTORII… Dopiero w 1966 roku Amerykańskie Stowarzyszenie Bibliotekarzy przyjęło oficjalną definicję biblioterapii: „jest to użycie wyselekcjonowanych materiałów czytelniczych jako pomocy terapeutycznej w medycynie i psychiatrii; także poradnictwo w rozwiązywaniu problemów osobistych przez ukierunkowane czytanie”

10 BIBLIOTERAPIA DZIŚ: rodzaje biblioterapii
Instytucjonalna – oznaczająca zastosowanie literatury - przede wszystkim dydaktycznej - do potrzeb indywidualnego „zinstytucjonalizowanego” pacjenta. Jej celem jest przede wszystkim zapewnienie choremu odpowiedniej rekreacji.

11 BIBLIOTERAPIA DZIŚ: rodzaje biblioterapii
Kliniczna – polegająca na stosowaniu literatury - głównie wyobrażeniowej - w grupach pacjentów z problemami emocjonalnymi lub behawioralnymi. Jej głównym celem jest uzyskanie przez pacjenta „wglądu” w siebie, co ma doprowadzić do zmiany jego sytuacji psychologicznej. Zajęcia prowadzą lekarze wspólnie z bibliotekarzami. Pacjenci uczestniczą w tych zajęciach dobrowolnie. Mogą one być prowadzone zarówno w placówce leczniczej jak i poza nią, np. w środowisku rodzinnym lub społecznym pacjenta.

12 BIBLIOTERAPIA DZIŚ: rodzaje biblioterapii
Wychowawcza (rozwojowa) – polegająca na stosowaniu książek (materiałów) wyobrażeniowych i dydaktycznych dostosowanych do potrzeb użytkowników zdrowych, w sensie fizycznym i psychicznym, ale mających do rozwiązania jakieś istotne dla siebie problemy.

13 BIBLIOTERAPIA W SZKOLE
Odpowiednio dobrana lektura może skutecznie pomóc uczniom w rozwiązaniu ich problemów. Nauczyciel, widzący problemy swojego podopiecznego, może wskazać odpowiednią literaturę i w ten sposób zapoczątkować proces terapeutyczny.

14 EFEKT TERAPEUTYCZNY Aby nastąpił faktyczny efekt terapeutyczny po przeczytaniu literatury, muszą być spełnione następujące warunki:

15 EFEKT TERAPEUTYCZNY Poznanie – dziecko musi rozpoznawać świat, w którym ma się poruszać, musi odróżniać postacie, rozumieć, jakimi prawami ten świat się rządzi. Dlatego książki nie mogą być za trudne, gdyż nie spełnią swojej funkcji terapeutycznej.

16 EFEKT TERAPEUTYCZNY Utożsamienie – zidentyfikowanie się z wybraną postacią. Nie zawsze musi to być bohater pierwszoplanowy. Może to być postać występująca w książce marginalnie, ale taka, z którą czytelnik poczuje się blisko związany.

17 EFEKT TERAPEUTYCZNY Katharsis – oczyszczenie, czyli uwolnienie od napięcia i nabycie nowych sił życiowych. Pełną formą katharsis jest silne wzburzenie emocjonalne po lekturze, wywołane rozpoznaniem i chęcią walki z własnym problemem. Najczęściej od napięcia uwalnia świadomość tego, że innym też przydarzyła się podobna sytuacja i można sobie z nią poradzić.

18 W KSIĄŻCE TKWI SIŁA!

19 BIBLIOGRAFIA Arteterapia w teorii i praktyce / Ewelina J. Konieczna. - Kraków : Oficyna Wydaw. Impuls, 2003 Biblioterapia : szkolenie dla nauczycieli / Mariola Świerczyńska // Biblioteka w Szkole. – 2008, nr 12, s.13-15 Biblioterapia: teoria i praktyka : poradnik / Irena Borecka. - Warszawa : Wydaw. SBP, 2001 Biblioterapia formą terapii pedagogicznej : skrypt dla studentów pedagogiki / Irena Borecka. - Wałbrzych : Wydaw. Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, 2001 Biblioterapia w edukacji czytelniczej i medialnej w szkole podstawowej i gimnazjum : materiały dydaktyczne dla nauczycieli i bibliotekarzy / Irena Borecka ; [Polskie Towarzystwo Biblioterapeutyczne we Wrocławiu]. - Wałbrzych : Wydaw. UNUS, 2002 Biblioterapia w praktyce : poradnik dla nauczycieli, wychowawców i terapeutów / red. Ewelina J. Konieczna. - Kraków : Oficyna Wydaw. Impuls, 2005 Biblioterapia w szkole : poradnik dla bibliotekarzy / Irena Borecka. - Legnica : Wojewódzki Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, 1998 Diagnostyczna i terapeutyczna funkcja biblioteki szkolnej : materiały konferencji, Wrocław września 2003 r. / red. Stefan Kubów. - Wrocław : Dolnośląska Szkoła Wyższa Edukacji TWP, 2003 Książka w działalności terapeutycznej : praca zbiorowa / red. merytor. Elżbieta Barbara Zybert ; Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich. - Warszawa : Wydaw. SBP, 1997