JOANNA GRZELA Katedra Krajów Europy Północnej UJK Kielce

Prezentacja na temat: "JOANNA GRZELA Katedra Krajów Europy Północnej UJK Kielce"— Zapis prezentacji:

1 JOANNA GRZELA Katedra Krajów Europy Północnej UJK Kielce
Nordycka Rada Ministrów – skuteczne forum współpracy regionalnej państw Nordic Council of Ministers - an Effective Forum for Regional Cooperation of Countries JOANNA GRZELA Katedra Krajów Europy Północnej UJK Kielce

2 Nordycka współpraca ma długoletnią tradycję i jest głęboko zakorzeniona w myśleniu nordyckich obywateli. Jest ona jedną z najstarszych i najbardziej rozległych form współpracy regionalnej w świecie. Głównymi priorytetami nordyckich kontaktów są: klimat, środowisko naturalne i energia, edukacja i badania naukowe oraz dobrobyt i kultura.

3 Powstanie NRM Nordycka Rada Ministrów została powołana 13 lutego 1971 roku jako forum współpracy na szczeblu rządowym, w celu zintensyfikowania kontaktów państw członkowskich. Wcześniej, w 1952 roku, powołano Radę Nordycką, skupiającą przedstawicieli parlamentów państw regionu nordyckiego.

4 Norwegia, Finlandia, Szwecja, Islandia i Dania.
Skład NRM Norwegia, Finlandia, Szwecja, Islandia i Dania. Decyzje podjęte przez Nordycką Radę Ministrów są również wiążące dla Wysp Owczych, Grenlandii i Wysp Alandzkich w stopniu zgodnym z ich statusem autonomii.

5 Podejmowane decyzje zapadają jednomyślnie i są wiążące dla państw członkowskich

6 Sekretarzem Generalnym NRM przez wiele lat był Halldór Ásgrímsson (lider liberalnej Partii Postępu, były premier Islandii, minister rybołówstwa, sprawiedliwości i spraw kościelnych, współpracy nordyckiej oraz spraw zagranicznych ). 4 marca 2013 roku Dagfinn Høybråten (zwany przez opozycję "mørkemann"/"mroczny człowiek") objął stanowisko Sekretarza Generalnego Nordyckiej Rady Ministrów (Przewodniczący Chrześcijańskiej Partii Ludowej; sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Norwegii, minister zdrowia oraz pracy i spraw społecznych; w 2007 pełnił funkcję prezydenta Rady Nordyckiej) .

7 Były i obecny Sekretarz Generalny NRM

8 Osoby odpowiedzialne za kontakty:
ministrowie ds. współpracy nordyckiej państw członkowskich, Komisja NRM ds. Współpracy Nordyckiej (NSK), ministrowie odpowiedzialni za sprawy, które są przedmiotem danego posiedzenia Rady (10 konstelacji rad ministrów i rada ministrów ds. współpracy nordyckiej).

9 Przewodnictwo w NRM w 2014 roku sprawuje Islandia.
Przewodnictwo NRM Przewodnictwo w NRM w 2014 roku sprawuje Islandia. Kraj ten w swoim programie podkreśla najważniejsze kwestie: zielona gospodarka, bezpieczeństwo państwa opiekuńczego i promocja nordyckiej kultury.

10 Dla krajów regionu nordyckiego naturalnym jest szukanie wspólnych rozwiązań pod auspicjami Nordyckiej Rady Ministrów.

11 Działalność NRM obejmuje niemal wszystkie płaszczyzny stosunków międzynarodowych.
NRM powołała do życia Komitet Prawny, którego zadaniem było przygotowywanie projektów unifikacji prawa państw skandynawskich w poszczególnych dziedzinach życia: gospodarczego, społecznego, kulturalnego, przesyłanych w formie zaleceń dla rządów tych państw.

12 Skuteczność działań NRM jest mierzona stopniem integracji państw nordyckich:
Gospodarka (wspólny rynek pracy; NIB; Nordic Development Fund; porozumienie o kontaktach transgranicznych między samorządami krajów nordyckich; Nordic eTax; umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania; współpraca w zakresie energii elektrycznej w krajach nordyckich – Nordel, Nordic Energy Research; NICe; Nopef; Norex); Transport i komunikacja (unia paszportowa, jednolity obszar ubezpieczeniowy w odniesieniu do wypadków drogowych, jednolite przepisy ruchu drogowego, wspólne taryfy tranzytowe, wspólna stacja meteorologiczna na Morzu Północnym, czuwająca nad bezpieczeństwem żeglugi, most Oresund); Polityka socjalna (konwencja o w środowisku pracy, wspólny rynek ubezpieczeń społecznych, Nordic Freedom of Movement Forum - ma na celu usunięcie przeszkód i zapewnienie większej swobody przepływu osób, firm i towarów w regionie, Nordyckie Wirtualne Biuro Podatkowe, Hello Norden, Business and Trade Portal )

13 Ochrona środowiska (NEFCO, NordForsk, Ecolabel);
Ustawodawstwo (jednolite prawo patentowe, pomoc prawna przy ściganiu wykroczeń i ekstradycji, czynne i bierne prawo wyborcze do organów administracji kraju nordyckiego zamieszkiwanego przez obywatela innego kraju); Ochrona środowiska (NEFCO, NordForsk, Ecolabel); Oświata, nauka i kultura (Nordycka Konwencja Językowa, jednolite programy nauczania oraz wymogi egzaminacyjne w szkołach podstawowych i średnich, uznawanie dyplomów uczelni wyższych, ustanowienie nagrody w dziedzinie literatury, muzyki, Nordycki Fundusz Kulturalny, KreaNord - ma na celu poprawę perspektyw rozwoju branży kulturalnej i kreatywnej regionu; Nordic House w Reykjaviku; NIFIN; NAPA; NORDPLUS; NORDREGIO );

14 Polityka zagraniczna i obronna (2009 rok - raport Thorvalda Stoltenberga w sprawie współpracy państw Północy w kwestii polityki zagranicznej i bezpieczeństwa/NORDEFCO jest organizacją odpowiedzialną za koordynowanie takich dziedzin jak: logistyka i konserwacja, szkolenia i ćwiczenia, działania operacyjne, nadzór lotniczy i morski, międzynarodowe operacje); Mój raport to nic innego jak przewodnik dla państw nordyckich w dziedzinie polityki zagranicznej i obrony. Mam świadomość, że część propozycji nie będzie realizowana. Ale te propozycje to poważne wyzwanie dla nas wszystkich. Rzeczywistość się zmienia tak jak topnieje lód. To, czy podejdziemy do tego poważnie zależy od nas – mówił Stoltenberg w kwietniu 2009 roku w Helsinkach.

15 Jeśli polityka zagraniczna i bezpieczeństwa staną się częścią słownika nordyckiej współpracy, nasze partnerstwo będzie bardziej istotne w odniesieniu do świata poza regionem. Nowa forma współpracy nie tylko wzmocni region, ale będzie wzmocnieniem nordyckiego wkładu w bezpieczeństwo na poziomie międzynarodowym - przyznał Stoltenberg.

16 Thorvald Stoltenberg

17 Johan Linander członek Prezydium Rady Nordyckiej stwierdził: Postrzegam Raport Stoltenberga jako ważny krok w kierunku odnowienia współpracy nordyckiej. Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa na zbyt długo pozostawały poza zakresem naszego partnerstwa. To jest czas, w którym parlamentarzyści państw regionu nordyckiego rozumieją potrzebę współpracy w tych sprawach, w celu wzmocnienia naszego głosu na świecie. Jesteśmy pięcioma małymi krajami, a nie silnymi globalnymi graczami - ale gdy koordynujemy nasze wysiłki w regionie, stajemy się siłą, z którą trzeba się liczyć .

18 Roczny budżet Nordyckiej Rady Ministrów wynosi ponad 900 milionów DKK.
Finanse Współpraca nordycka jest finansowana głównie z wpływów podatkowych z Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji. Roczny budżet Nordyckiej Rady Ministrów wynosi ponad 900 milionów DKK. W 2014 roku Dania płaci 21%, Finlandia 16,3%, Islandia 0,7%, Norwegia 30,6% a Szwecja 31,4% ogólnego budżetu.

19 Fiński minister współpracy nordyckiej J. E
Fiński minister współpracy nordyckiej J. E. Enestam, na początku prezydentury tego kraju w Nordyckiej Radzie Ministrów w 2001 roku: Pragniemy poprawić współpracę nordycką poprzez sprowadzenie jej do poziomu poszczególnego obywatela. (...); każdy obywatel musi czuć, że te sprawy go dotyczą, w różnych płaszczyznach jego życia – czy jest to jednakowe traktowanie kwalifikacji, czy możliwość przemieszczania się między państwami skandynawskimi .

20 Dzięki kilkudziesięcioletniej współpracy pod auspicjami NRM poziom integracji państw nordyckich jest wysoki. W ostatnich latach pogłębiła się ona do tego stopnia, że można powiedzieć, iż przeżywa coś w rodzaju renesansu. Minister spraw zagranicznych Finlandii E. Tuomioja wyraził to takimi słowami: Dla naszych obywateli, współpraca nordycka jest jak macierzyństwo i szarlotka, jest dla każdego.

21 Dziękuję za uwagę

22 Praktyczny egzamin ze współpracy Skandynawowie zdali na przełomie 2008 i 2009 roku. Skutki kryzysu gospodarczego dotkliwie odczuła Islandia, stojąc na granicy bankructwa. W listopadzie 2008 roku ministrowie finansów pozostałych krajów nordyckich wydali oświadczenie, w którym zobowiązali się wesprzeć Islandię w jej w walce z kryzysem. Pozostałe kraje tego regionu poparły jej wnioski o pożyczki z Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW), podjęły wspólnie decyzję o uzupełnieniu wsparcia MFW dodatkową pożyczką w wysokości 2,5 miliarda dolarów, a Nordycka Rada Ministrów zobowiązała się do pomocy Islandii, oferując wsparcie w wysokości 14 mln DKK. Powołano Komitet Wyższych Urzędników do monitorowania realizacji programu stabilizacyjnego MFW oraz koordynacji działań w celu zapewnienia, że Islandia odzyskuje ekonomiczną równowagę. Podobnych przykładów finansowego wsparcia ze strony różnych nordyckich instytucji było wiele. Kiedy kryzys finansowy uderzył w Islandii jesienią 2008 roku, ludzie z całej Skandynawii poczuli silną potrzebę, aby wyrazić solidarność z mieszkańcami tego kraju. Na przykład Nordic Association w Norwegii wyprodukował naklejki z hasłem „Nordyccy Przyjaciele Islandii”. Wszystkie pieniądze ze sprzedaży zostały przeznaczone na pomoc dzieciom i młodzieży z Islandii. Wsparcie finansowe oraz pomocna dłoń, jaką nam zaoferowały kraje nordyckie, pomogą nam przejść przez ten kryzys, przed którym stoimy. Mamy ryby, energię i rozwój turystyki. Mamy młodych wykształconych ludzi, więc z waszą pomocą i solidarnością, jaką nam okazaliście, powrócimy znowu. To wspaniałe dla mnie, zwolenniczki nordyckiej współpracy, poczuć i doświadczyć silnego wsparcia, które nam dajecie - tymi słowy dziękowała za wsparcie krajom skandynawskim Siv Fridleifsdottir fińska delegatka do Rady Nordyckiej na jej posiedzeniu w 2008 roku.