Krótka historia papieru

Prezentacja na temat: "Krótka historia papieru"— Zapis prezentacji:

1 Krótka historia papieru
Źródło: Opracowała J. Sosnowska PBW w Kielcach Filia w Jędrzejowie

2 Po co nam papier? Papier służy nam jako ważny nośnik informacji, który wykorzystujemy codziennie w formie gazet, książek, listów, plakatów, banknotów itd. Ukształtowany przez artystę pośredniczy w postaci rysunków, obrazów i tekstów w przekazywaniu nam uczuć, wrażeń i myśli innych ludzi. Papier jest różnorodny i ma wielostronne zastosowanie np.: jako opakowanie.

3 „Poprzednicy” papieru
Rozwój pisma jest w większości przypadków zależny od rodzaju materiałów, które ludzie mieli do dyspozycji. Ściany jaskiń Gliniane tabliczki Papirus Pergamin

4 Najstarszymi znakami są malowidła na ścianach jaskiń sprzed ok. 13 tys
Najstarszymi znakami są malowidła na ścianach jaskiń sprzed ok. 13 tys. lat p.n.e. Na kościach, muszlach i nefrycie ryto obrazy i znaki. Naczynie wykonane z nefrytu Źródło: (dn ) Źródło: (dn )

5 Tabliczki gliniane Najstarsze pismo obrazkowe zmieniło się w pismo klinowe, które powstało przez odciskanie symboli w mokrej glinie. Było ono znane we wszystkich kulturach starożytnego Wschodu. Źródło: (dn )

6 Egipcjanie mieli do dyspozycji papirus
Papirus wyrabiano z rośliny o nazwie - cibora papirusowa, która rośnie przede wszystkim nad Nilem. Roślinę cięto na cienkie paski i układano z nich dwie poprzeczne do siebie warstwy. Przez ubijanie i ściskanie powstawał arkusz. Następnie arkusz prasowano i suszono. Przez sklejenie pojedynczych arkuszy powstaje zwój. Takie papirusy znaleziono między innymi w grobowcach faraonów egipskich. Najstarsze zwoje papirusowe sięgają połowy 4 tysiąclecia przed naszą erą. Egipska Księga umarłych na papirusie Źródło: (dn ) Źródło: (dn )

7 Papirus został zastąpiony pergaminem
Surowcem na pergamin były skóry cielęce, owcze i kozie, które nacierano wapnem i naciągano. Po wyschnięciu i wyskrobaniu powierzchni można było je obustronnie zapisywać. Usunięcie starego zapisu możliwe było przy użyciu pumeksu. W ten sposób pergamin używano wielokrotnie. Był on trwalszy i elastyczniejszy od papirusu. Zapisywano na nim dzieła literackie i religijne.  Wytwarzanie pergaminu Źródło:

8 Pergamin Pergaminowa karta z XII/XIII wieku Najstarsze znaleziska z zapisanym pergaminem pochodzą z Egiptu (około 3 tysiąclecie p.n.e.). Do końca średniowiecza (XV wiek) używano pergaminu. Został on wyparty dopiero przez tańszy w produkcji papier. Dziś pergamin używany jest na oprawę drogocennych książek. Źródło:

9 Pergamin Pergamin umożliwił przejście z formy zwoju (papirus), do współczesnej postaci książki – kodeksu. Kodeks pojawił się w początkach II w. n.e. W miejsce sklejania poszczególnych kart pergaminu, zaczęto je łamać w połowie i składać jedna w drugą, a później przeszywać przez środek. W ten sposób powstał kodeks. Źródło:/pl.wikipedia.org/wiki/Kodeks_(książka) (dn ) Źródło:

10 Kolebką papieru jest Daleki Wschód – Chiny
W I wieku n.e. chiński minister opisał sposób produkcji papieru: przez ubijanie wyrabiano papkę z włókien drzewa morwowego, odpadów konopi, starych sieci rybackich i szmat, rozcieńczano wodą a następnie czerpano sitem, prasowano i suszono na słońcu. Ponowne użycie starych materiałów prowadziło do oszczędzania kosztownego surowca jakim było włókno z drzewa – a więc już wtedy znano recykling! 

11 Papier w Europie Przez wiele wieków Chińczykom udawało się strzec tajemnicy wyrobu papieru. Jednak w czasie wojny z Arabami, wśród jeńców znaleźli się chińscy papiernicy, którzy zostali zmuszeni do wyjawienia tajemnicy. Później sztuka wytwarzania papieru rozprzestrzeniła się na całą Europę.

12 Produkcja papieru Przy papierze czerpanym mocno rozrzedzona zawiesina z włókien znajduje się w wielkiej kadzi. Łapie się ją sitem, na którym poprzez równomierne potrząsanie osadzają się włókna. Po odkapaniu wody arkusz papieru wraz z ramką można odłożyć do suszenia. W późniejszej ulepszonej już metodzie wyjmuje się jeszcze mokry arkusz z sita, prasuje i w końcu suszy. Źródło: (dn )

13 Znak wodny Inaczej filigran to jasny obszar na arkuszu, najczęściej obrazek lub napis, który tylko wtedy jest widoczny, gdy się patrzy pod światło. Chodzi przy tym o odcisk wzoru umieszczonego na sicie. Prowadzi to do zmniejszenia grubości papieru, co jest widoczne jako jasna linia. Dzisiaj używa się znaków wodnych na ekskluzywnych papierach do pisania i jako zabezpieczenie w banknotach, i paszportach.

14 Papier i wynalazek druku
Po wynalezieniu druku przez Gutenberga w 1446 r., papier zyskał na znaczeniu ponieważ książki mogły być wydawane w większych ilościach. Rozwój handlu spowodował ogromny wzrost zapotrzebowania na papier. Używano go na dokumenty, świadectwa, umowy, banknoty, dekrety i książki - tańsze natomiast gatunki znalazły zastosowanie jako opakowanie. 

15 Wynalazek papieru w Polsce
Pierwsze papiernie powstały w Polsce dopiero w drugiej połowie XV wieku! Pierwszy młyn papierniczy powstał przypuszczalnie w miejscowości Prądnik Wielki (obecnie Kraków - Kleparz) w 1491 roku.

16 Rozwój młynów papierniczych
W XVI w. powstawały systematycznie nowe papiernie w wielu miastach. Pod koniec tego wieku było już w Polsce kilkadziesiąt młynów papierniczych.  Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju- mieści się w zachowanym do dziś młynie papierniczym z ok..XVI-XVII w. Źródło: (dn )

17 Przemysł papierniczy Rosnący popyt na papier doprowadził do powstania znaczącego przemysłu.   Zakład produkcyjny International Paper w Kwidzynie Źródło: (dn )

18 Produkcja papieru Podstawowym surowcem do produkcji papieru jest obecnie drewno. Zanim zostanie wyprodukowany gotowy papier, trzeba otrzymać celulozę z drewna. Produkcja celulozy wymaga wysokiego zużycia energii elektrycznej i wody. Powoduje emisję pyłów i gazów do atmosfery oraz zanieczyszczenie wód szkodliwymi związkami chemicznymi. Raz wyodrębnione włókna celulozowe dają się przerabiać wielokrotnie. Powtórne użycie makulatury (recykling!) eliminuje początkowe procesy produkcyjne. Jej używanie chroni lasy!

19 Recykling - makulatura
Zapamiętaj! Źródło: (dn )

20 Recykling - makulatura
Źródło: (dn )

21 Makulatura to wyższa kultura!
Segreguj odpady. Zbieraj makulaturę! Pamiętaj zawsze, że aby uzyskać tyle samo papieru, co z 1 tony makulatury trzeba wyciąć, aż 1 ha lasu!!! Źródło: (dn )

22 Dziękuję za uwagę Opracowano na podstawie:
Duszek Helena (red.), Cała prawda o odpadach: Z.1: makulatura, Wrocław 2010 Mała historia papieru – Źródło: