Wpływ szachów na rozwój ogólny dzieci i młodzieży

Prezentacja na temat: "Wpływ szachów na rozwój ogólny dzieci i młodzieży"— Zapis prezentacji:

1 Wpływ szachów na rozwój ogólny dzieci i młodzieży
Czyli argumenty, których każdy nauczyciel użyć powinien w odpowiedzi na pytanie: A po co w ogóle szachy w szkole? Piotr Zieliński

2 Trening szachowy ukierunkowany jest między innymi na rozwój, niejako na „powiększenie objętości” pamięci wzrokowej To żywa lekcja geometrii, która w sposób często przez ucznia nieuświadamiany, pomoże mu na matematyce, fizyce, nawet technice i geografii. Królewska gra rozwija i ćwiczy również wyobraźnię przestrzenną dziecka.

3 Bez rozwiniętej wyobraźni przestrzennej niemożliwa jest poprawna koordynacja ruchów, człowiek nie jest w pełni zdolny do prawidłowego funkcjonowania w przestrzeni, określania odległości między przedmiotami, określania stron świata i kierunków lewo – prawo itd. Równie istotną kwestią jest wpływ szachów na psychikę dzieci i młodzieży.

4 Szachy rozwijają takie cechy jak opanowanie, koncentracja, determinacja, cierpliwość, wytrwałość, odwaga. Uczą radzenia sobie ze stresem i zmęczeniem, skutecznego działania pod presją, nie poddawania się nawet w najtrudniejszej sytuacji. Trening szachowy kształtuje u młodego zawodnika wolę walki i zwycięstwa, coś w rodzaju połączenia „ducha wojownika” z „ułańską fantazją”.

5 Gra w szachy przygotowuje do zdrowej rywalizacji i postępowania według zasad fair play.
W szachach nie ma miejsca na brutalność, wyzwiska i wulgaryzmy, te wszystkie negatywne zachowania, w które obfituje każde przyblokowe podwórko. Młody człowiek uczy się szacunku do przeciwnika, gdyż żadnego przeciwnika nie można zlekceważyć.

6 Uczy się także nawiązywania i utrzymywania dobrych, przyjacielskich kontaktów z ludźmi, często z całego świata. W toku szkolenia i startów turniejowych dziecko nabywa również inną umiejętność: uczy się, jak nie przenosić sportowej walki z szachownicy do codziennego, „turniejowego”, treningowego czy szkolnego życia

7 Niewiele rzeczy na świecie, a już na pewno dyscyplin sportu, może tak jak królewska gra nauczyć dziecko odpowiedzialności, ponoszenia konsekwencji własnych decyzji. Dzięki temu dziecko poznaje własne reakcje na sytuacje stresowe, uczy się, w jaki sposób najlepiej radzić sobie ze trudnościami i tym samym łatwiej będzie mu reagować na sytuacje stresowe w szkole, rodzinie, pracy.

8 Szachy są ogólnorozwym sportem, wszechstronnie stymulującym rozwój intelektualny młodego człowieka, zwracając również szczególną uwagę na wartości humanizmu i kształtowanie pozytywnych postaw społecznych i emocjonalnych. Dodatkowo, oprócz tych wszystkich zalet edukacyjnych i wychowawczych szachy są grą, rozrywką, świetną zabawą i mogą stać się pasją na całe życie.

9 Miejsce szachów w szkole
nieobowiązkowe (dodatkowe) zajęcia pozalekcyjne treningi sekcji szachowej UKS-u przy danej szkole klasa szachowa obowiązkowy przedmiot szkolny dla wszystkich uczniów wszystkich klas danego poziomu (np. zerówki, EW, klasy 1-4, cały cykl edukacyjny)

10 Praca z większą grupą Grupa dzieci to znacznie więcej niż tylko suma jednostek. To także relacje i wzajemne oddziaływania pomiędzy nimi, cały ogromny bagaż emocji, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Z grupą nie da się pracować tak, jak z prostym zbiorem jednostek, tyle że zgromadzonych w jednym miejscu. Nie da się też pracować z każdym dzieckiem z grupy indywidualnie w ciągu tych samych zajęć. Należy zatem pracować z grupą, jako grupą. Metody: praca zespołowa, warsztatowa, ćwiczenia w parach, dyskusja, burze mózgów, inscenizacje itp.

11 Kwestie szkoleniowe i dydaktyczne
Zajęcia prowadzone są z dużą grupą (16-18, a nawet 25-30) dzieci. Grupa nie składa się tylko z dzieci szachowo uzdolnionych i zainteresowanych. Dzieci (przeciwnie do „standardowej” praktyki trenerskiej) reprezentują bardzo zróżnicowany poziom, zarówno szachowo, jak i pod względem innych umiejętności i predyspozycji. Grupa nie jest stworzona „ad hoc” w celu przeprowadzenia tylko tych jednych w tygodniu zajęć, ale zna się o wiele lepiej, niż my znamy ją, „grają” w niej różne emocje, problemy, sympatie, antypatie, ambicje itd. W grupie zdarzą się dzieci w ogóle niezainteresowane szachami, a nawet im niechętne (jako kolejnemu obowiązkowi szkolnemu). Celem nauczyciela staje się wtedy przede wszystkim zachęcenie ich do opanowania przynajmniej podstaw gry. W każdej takiej grupie pojawi się na pewno co najmniej jedno dziecko „trudne”. Biorąc pod uwagę stopień rozwoju dzieci, należy w toku każdej lekcji, przeplatać i umiejętnie łączyć różne metody nauczania i organizacji pracy uczniów, by nie dopuścić do znużenia czy zniechęcenia grupy.

12 Uczniowie powinni jak najczęściej po prostu rozgrywać partie szachowe ze sobą nawzajem (jeśli nie przez minut na każdej lekcji, to przynajmniej na co drugiej). Nauczyciel powinien zadbać o to, by dzieci brały jak najbardziej aktywny udział w lekcji, także na etapie wprowadzania w niej nowego materiału. Dobrą praktyką jest również zachęcanie uczniów do samodzielnego opracowywania projektów, dotyczących treści programu (np. prezentacji na temat jednego lub kilku wybranych wybitnych szachistów i szachistek) oraz wykraczających poza program (np. samodzielnie przygotowana prezentacja i analiza na potrzeby grupy debiutu nieprzewidzianego programem). Pozornie oczywistą, choć także wymagającą odnotowania, kwestią jest również zachęcanie dzieci do częstego udziału w różnorodnych turniejach, z różnym tempem gry i na różnym szczeblu. Niezwykle istotne i potrzebne jest również organizowanie turniejów szkolnych (wewnętrznych i otwartych), które umożliwią start, sprawdzenie się i rozwój dzieciom, które z różnych względów nie wzięłyby udziału w imprezie „na zewnątrz”. Warto pozyskać grupowych „liderów”.

13 Kwestie subiektywne – - Praca z dziećmi „trudnymi”
dyslektycy uczniowie „niegrzeczni” uczniowie z różnymi deficytami i problemami zdolni, ale niezainteresowani grupowi liderzy

14 Wyniki dydaktyczne uczniów objętych programem nauki gry w szachy w trzech pierwszych latach nauczania (A.Modzelan, SP13 Gorzów Wlkp.)

15 Test pomiaru bezpośredniej pamięci wzrokowej uczniów objętych programem nauki gry w szachy w trzech pierwszych latach nauczania (A.Modzelan, SP13 Gorzów Wlkp.)

16 Wyniki testów mierzących poziom logicznego myślenia uczniów objętych programem nauki gry w szachy w trzech pierwszych latach nauczania (A.Modzelan, SP13 Gorzów Wlkp.)