występowanie w przyrodzie i zastosowanie

Prezentacja na temat: "występowanie w przyrodzie i zastosowanie"— Zapis prezentacji:

1 występowanie w przyrodzie i zastosowanie
Alkeny występowanie w przyrodzie i zastosowanie

2 ETEN (ETYLEN) jest hormonem roślinnym, stymulującym opadanie liści, dojrzewanie owoców, starzenie się roślin. Wydzielany jest przez praktycznie wszystkie części roślin. Potrójna odpowiedź u roślin Etylen jest odpowiedzialny za tzw. potrójną odpowiedź u roślin. Gdy nasiono kiełkuje i napotyka przeszkodę, musi wykonać manewr, aby ją ominąć. Etylen stymuluje grubienie łodygi, zmniejszenie elongacji* i wykrzywienie się rośliny, tak by ta mogła przedostać się na powierzchnię. eten Elongacja – proces wydłużania łańcucha polipeptydowego, który odbywa się w trakcie biosyntezy białka w rybosomie i polega na dobudowywaniu kolejnych aminokwasów.

3 Przed sprzedażą owoce poddaje się działaniu etylenu w celu szybkiego doprowadzenia ich do stanu dojrzałości. Takiemu zabiegowi standardowo poddaje się banany, które zbierane są zielone, w stadium dojrzałości zbiorczej i po dotarciu na miejsce przeznaczenia dla uzyskania jednolitych jakościowo owoców poddane są zabiegowi gazowania etylenem przez okres 4-7 dni. Edward Lange, Waldemar Ostrowski: Przechowalnictwo owoców. Warszawa: PWRiL, 2002, s ISBN

4 Aby przyspieszyć dojrzewanie pomidorów lub awokado wystarczy zostawić je na noc w jednym pojemniku z bananem, który dojrzewając, wydziela etylen katalizujący dojrzewanie innych owoców. produkcja etylenu [ppt/h] wydzielanie etylenu w okresie kwitnienia dni otwieranie kwiatu przekwitanie kwiatu zawiązywanie owocu zielony owoc

5 Etylen powoduje także starzenie kwiatów ciętych
Etylen powoduje także starzenie kwiatów ciętych. Z tego względu, chcąc jak najdłużej zachować świeżość bukietu, nie powinno się stawiać wazonu w pobliżu tacy z owocami lub w pomieszczeniu, gdzie pali się papierosy. 

6 1-METYLOCYKLOPROPEN (1-MCP)
jest syntetycznym hormonem roślinnym  zawierającym element strukturalny etylenu. Ze względu na brak zapachu i właściwości toksycznych jest stosowany na skalę przemysłową do spowalniania dojrzewania owoców oraz utrzymywania świeżości kwiatów ciętych. 1-MCP blokuje receptory  etylenu w komórkach i hamuje procesy indukowane przez etylen.

7 KAROTEN występuje głównie jako α-karoten i β-karoten. Jest pomarańczowożółtym organicznym barwnikiem roślinnym, występującym między innymi w korzeniu marchwi i papryce. Ma działanie antyoksydacyjne, a także korzystnie wpływa na funkcjonowanie wzroku, systemu immunologicznego. a-karoten - ciemnoczerwony b-karoten - czerwonobrązowy g-karoten - fioletowy

8 LIKOPEN (E160d) należy do rodziny naturalnych pigmentów występujących u roślin i zwierząt. Jest jednym z przeciwutleniaczy, posiada właściwości chroniące organizm przed licznymi chorobami. Występuje obficie w pomidorach oraz innych czerwonych owocach (arbuzy, czerwone grapefruity, owoce dzikiej róży). Znajduje zastosowanie jako barwnik w przemyśle spożywczym. Barwi się nim np.: batoniki odżywcze, zupy, jogurty, napoje gazowane oraz produkty żelujące. Likopen - czerwony barwnik pomidorów

9 OCYMEN występuje jako płynny węglowodór, m.in. w olejkach eterycznych lawendy i ziela bazylii. ocymen

10 MIRCEN Występuje u roślin takich jak sosna, kminek, wawrzyn, koper, konopie, szałwia, estragon, imbir. Jest też feromonem kornika drukarza. Jako czysta substancja jest wykorzystywany w przemyśle perfumeryjnym i farmaceutycznym. β-myrcen

11 α-FARNEZEN lotny związek zapachowy wielu roślin, między innymi jabłoni; jest odpowiedzialny za charakterystyczny zapach zielonych jabłek. Jego utlenienie prowadzi do związków powodujących psucie owoców. -farnezen

12 β-FARNEZEN jest składnikiem wielu olejków eterycznych.
Jest wydzielany przez mszyce jako feromon alarmowy w razie śmierci mszyc, w celu ostrzeżenia pozostałych osobników. Niektóre rośliny, jak na przykład różne gatunki ziemniaka, mają zdolność do biosyntezy tego związku jako naturalnego repelentu. -farnezen ziemniak (Solanum tuberosum)

13 SKWALEN jest składnikiem płaszcza lipidowego ludzkiej skóry oraz tłuszczu wątroby rekina. Opisano szereg właściwości prozdrowotnych skwalenu. Ma on działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne. Stwierdzono, iż może mieć istotny wpływ na przeciwdziałanie chorobie niedokrwiennej serca i opóźnienie procesów starzenia. skwalen

14 Czy wiesz, że... SKWALEN

15 LIMONEN odpowiedzialny jest za zapach cytryny, zawarty głównie w jej skórce. Dodatek smakowy i aromatyczny do żywności komponent zapachowy w produktach do czyszczenia gospodarstwa domowego (detergenty, odświeżacze powietrza), perfumach i kosmetykach. limonen

16 MENTENEN, FELANDREN Należą do składników olejku miętowego. 3-menten

17 Najpowszechniejszym zastosowaniem alkenów jest synteza polimerów (reakcja polimeryzacji). Z alkenowych monomerów otrzymywane są takie polimery jak: polietylen, polistyren (styropian), polipropylen (PP), poli(chlorek winylu), dakron, neopren, czyli syntetyczna guma, która jest wykorzystywana do produkcji opon.

18 Najpopularniejszy rozpuszczalnik - alkohol etylowy (etanol) oraz główny składnik niezamarzających płynów do szyb (glikol etylenowy) również produkuje się z etenu. Alkeny stosowane są również do produkcji kosmetyków, farb i barwników.