Ocenianie osi ą gni ęć edukacyjnych uczniów

„Uczniowie- przechodząc przez tradycyjny system oceniania, coraz dokładniej wiedzą, w czym są słabi, czego nie potrafią, czego się nigdy nie nauczą i do czego się nie nadają... Niektórzy pamiętają to przez całe życie... „ M. Taraszkiewicz

Według rozporządzenia MEN główną ideą oceniania jest wspieranie rozwoju ucznia. Według rozporządzenia MEN główną ideą oceniania jest wspieranie rozwoju ucznia.

Najważniejsze cele oceniania zostały sformułowane w rozporządzeniu o ocenianiu i zaliczyć do nich należy: 1) informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie, 2) pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu rozwoju, 3) motywowanie ucznia do dalszej pracy, 4) dostarczanie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w uczeniu sie oraz specjalnych uzdolnieniach ucznia, 5) umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno- wychowawczej.

Ocena szkolna to: Informacja o wyniku uczenia się wraz z komentarzem; Rodzaje oceniania szkolnego: Kształtujące (wspomaganie rozwoju)‏Kształtujące (wspomaganie rozwoju)‏ Sumujące (końcowy stan osiągnięć)‏Sumujące (końcowy stan osiągnięć)‏ Opisowe (wielostronna charakterystyka ucznia)‏Opisowe (wielostronna charakterystyka ucznia)‏ Analityczne (szczegółowy wykaz umiejętności)‏Analityczne (szczegółowy wykaz umiejętności)‏

Zgodnie z treścią rozporządzenia w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania, statut szkoły powinien zawierać następujące procedury:. uzasadniania ocen,. informowania o wymaganiach edukacyjnych oraz o zasadach oceniania zachowania,. informowania o osiągnięciach edukacyjnych uczniów,. udostępniania dokumentacji związanej z ocenianiem,. formułowania wymagań dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych,. zwalniania z zajęć wychowania fizycznego,. zwalniania ucznia z głęboką dysleksją z nauki drugiego języka obcego na podstawie opinii poradni,. poprawiania ocen,. śródrocznego klasyfikowania,. informowania rodziców i uczniów o przewidywanych dla nich ocenach klasyfikacyjnych,. przeprowadzania egzaminów klasyfikacyjnych,. wyrażania zgody przez Radę Pedagogiczną na egzamin poprawkowy. Ponadto w statucie szkoły powinna być opisana skala ocen bieżących i klasyfikacyjnych śródrocznych z zajęć edukacyjnych i zachowania, a także formy i sposoby oceniania osiągnięć uczniów.

W treści rozporządzenia zostały wpisane funkcje oceniania szkolnego: 1. Diagnostyczna – N. ustala aktualny poziom osiągnięć i postępów ucznia w nauce, monitorowanie postępów i określenie indywidualnych potrzeb 2. Wspierająca – N. pomaga uczniowi w samodzielnym planowaniu rozwoju, motywuje do pracy nad sobą 3. Informacyjna – Informuje o poziomie osiągnięć edukacyjnych ucznia, postępach, słabych i mocnych stronach 4. Kształtująca – N. doskonali organizację i metody pracy dydaktycznej i wychowawczej, U. przejmują odpowiedzialność za proces uczenia się 5. Klasyfikacyjna – N. porządkuje osiągnięcia wg skali przyjętej w szkole, ocenia poziom wiedzy i umiejętności w perspektywie jednego semestru i roku szkolnego, ocenia efektywność programów nauczania

Komentarz do oceny jest ważny! Komentarz do oceny jest ważny! Pełni funkcję twórczą w przypadku, kiedy informacją zwrotną dla ucznia i nauczyciela nie jest jedynie ocena, lecz wskazanie na to, co jest zrobione dobrze, a co źle i co wymaga jeszcze nauki, abywyniki były lepsze; Pełni funkcję twórczą w przypadku, kiedy informacją zwrotną dla ucznia i nauczyciela nie jest jedynie ocena, lecz wskazanie na to, co jest zrobione dobrze, a co źle i co wymaga jeszcze nauki, aby wyniki były lepsze;

KONCEPCJE OCENIANIA: WSPÓŁCZESNA TRADYCYJNA Ocenie podlega to, co naprawdę uczeń umie i jak posługuje się zdobytą wiedzą Ocenie podlega to, co naprawdę uczeń umie i jak posługuje się zdobytą wiedzą Stosowane są różnorakie środki gromadzenia informacji o uczniu i jego osiągnięciach Stosowane są różnorakie środki gromadzenia informacji o uczniu i jego osiągnięciach Ocenie podlega to, czego uczeń nie umie Ocenie podlega to, czego uczeń nie umie Wykorzystuje się prace pisemne, rzadziej wypowiedzi ustne Wykorzystuje się prace pisemne, rzadziej wypowiedzi ustne

KONCEPCJE OCENIANIA: WSPÓŁCZESNA TRADYCYJNA Dopuszczalne jest używanie dodatkowych pomocy i środków technicznych: kalkulatorów, komputerów itp. Dopuszczalne jest używanie dodatkowych pomocy i środków technicznych: kalkulatorów, komputerów itp. Stwarzane są sytuacje otwarte, wymagające łączenia wiedzy Stwarzane są sytuacje otwarte, wymagające łączenia wiedzy z różnychprzedmiotów z różnych przedmiotów Nie dopuszczalne jest stosowanie żadnych dodatkowych pomocy Nie dopuszczalne jest stosowanie żadnych dodatkowych pomocy Zadania, ćwiczenia Zadania, ćwiczenia i problemy wymagają połączenia dwóch, czasami trzech elementów i problemy wymagają połączenia dwóch, czasami trzech elementów

Odpowiedzialność nauczyciela sprawdzającego i oceniającego osiągnięcia uczniów Powiadom uczniów o celu, dacie, zakresie programowym i formie planowanego sprawdzianu oraz o normach wymagań, jakie powinni spełnić Powiadom uczniów o celu, dacie, zakresie programowym i formie planowanego sprawdzianu oraz o normach wymagań, jakie powinni spełnić Nie wybiegaj w sprawdzaniu poza wiadomości i umiejętności, które uczniowie mieli okazję opanować w szkole lub poza szkołą Nie wybiegaj w sprawdzaniu poza wiadomości i umiejętności, które uczniowie mieli okazję opanować w szkole lub poza szkołą

Odpowiedzialność nauczyciela sprawdzającego i oceniającego osiągnięcia uczniów Stwórz uczniom w wyznaczonym na to czasie, możliwość zadawania pytań o organizację egzaminu. Wyjdź naprzeciw ich postulatom co do treści i formy sprawdzania osiągnięć, pozostając jednak w zgodzie z programem nauczania i ze swoja koncepcją dydaktyczną Stwórz uczniom w wyznaczonym na to czasie, możliwość zadawania pytań o organizację egzaminu. Wyjdź naprzeciw ich postulatom co do treści i formy sprawdzania osiągnięć, pozostając jednak w zgodzie z programem nauczania i ze swoja koncepcją dydaktyczną

Odpowiedzialność nauczyciela sprawdzającego i oceniającego osiągnięcia uczniów Utrzymuj w ryzach swoje osobiste preferencje wobec wyglądu, obyczajów, stylów uczenia się i wcześniejszych osiągnięć szkolnych poszczególnych uczniów Utrzymuj w ryzach swoje osobiste preferencje wobec wyglądu, obyczajów, stylów uczenia się i wcześniejszych osiągnięć szkolnych poszczególnych uczniów

Skuteczny przekaz informacji uczniom o ich osi ą gni ę ciach edukacyjnych!

Aby komunikacja była skuteczna, musi istnieć psychologiczna gotowość przyjęcia komunikatu, co jest szczególnie ważne w przypadku, gdy komunikat zawiera ocenę, która powinna zostać zaakceptowana. Aby komunikacja była skuteczna, musi istnieć psychologiczna gotowość przyjęcia komunikatu, co jest szczególnie ważne w przypadku, gdy komunikat zawiera ocenę, która powinna zostać zaakceptowana. Co sprawia, że ludzie słuchają? Istotne jest kto, jak i co mówi Istotne jest kto, jak i co mówi Nadawca komunikatu powinien prezentować otwartość i przyjazne nastawienie do odbiorcy Nadawca komunikatu powinien prezentować otwartość i przyjazne nastawienie do odbiorcy

Niewerbalne komunikaty, wyrażające ciepło i chłód twardy, ostrymiękki, spokojny ton głosu dalekabliskaodległość zamknięte, nerwowe otwarte, spokojne gesty odwrócona od…zwrócona do … postawa ciała obojętna, zimnauśmiechmimika unikanie wzroku patrzenie w oczy kontakt wzrokowy CHŁÓDCIEPŁO ZACHOWANIA

Bariery komunikacyjne (wg książki Roberta Boltona: People Skills)‏ Porozmawiajmy o czymś innym. 8. Zmienianie tematu Najlepiej byłoby, gdybyś… 7. Doradzanie Gdzie byłeś? Z kim? Co robiłeś? 6. Wypytywanie Jeśli tego nie zrobisz, to… 5. Grożenie Masz się uczyć trzy godziny dziennie. 4. Rozkazywanie Ciebie w ogóle ten temat nie interesuje. 3. Orzekanie To dlatego, że jesteś leniwa/-y. 2. Obrażanie Ty naprawdę nic nie rozumiesz. 1. Krytykowanie OSĄDZANIE DECYDOWANIE ZA INNYCH UCIEKANIE OD CUDZYCH PROBLEMÓW

Zasady asertywnej krytyki (Asertywna krytyka – takie zachowanie, które nie rani godności drugiego człowieka i szanuje jego prawa do odrębnego zdania)‏ drugiego człowieka i szanuje jego prawa do odrębnego zdania)‏ Mówimy o faktach, nie używamy żadnych negatywnych uogólnień, np. Do tej pory nie dostarczyłeś/-aś mi zaległego zadania. Mówimy o faktach, nie używamy żadnych negatywnych uogólnień, np. Do tej pory nie dostarczyłeś/-aś mi zaległego zadania. Przedstawiamy swoje ustosunkowanie (opinie, postawy, emocje) do tych faktów, np. Niepokoi mnie to…, Martwi mnie to… Przedstawiamy swoje ustosunkowanie (opinie, postawy, emocje) do tych faktów, np. Niepokoi mnie to…, Martwi mnie to… Wyrażamy oczekiwania, dotyczące zachowania drugiego człowieka, np. Oczekuję, że do jutra dostarczysz mi zaległe zadanie. Wyrażamy oczekiwania, dotyczące zachowania drugiego człowieka, np. Oczekuję, że do jutra dostarczysz mi zaległe zadanie.

Jak dostosowa ć proces oceniania do specyfiki zespo ł u klasowego?

Zgodnie z Rozporządzeniem MENiS z dnia 30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów (…): „nauczyciel jest obowiązany na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej dostosować wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb psychofizycznych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom”

Co przeszkadza takiemu uczniowi w czasie lekcji? Zbyt szybkie tempo lekcji Zbyt szybkie tempo lekcji Zbyt wysokie wymagania Zbyt wysokie wymagania Chaotyczny sposób prowadzenia lekcji Chaotyczny sposób prowadzenia lekcji Zbyt dużo przepisywania z tablicy Zbyt dużo przepisywania z tablicy Szybkie usuwanie (mazanie) informacji z tablicy Szybkie usuwanie (mazanie) informacji z tablicy Brak wyrozumiałości i cierpliwości nauczyciela Brak wyrozumiałości i cierpliwości nauczyciela

Jakie są symptomy zaburzeń funkcji, biorących udział w procesie czytania i pisania w zakresie różnych przedmiotów? Jakie są formy, metody, sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych?

JĘZYK POLSKI SYMPTOMY ZABURZEŃ Trudności w opanowaniu techniki czytania, tj. sylabizowanie, przekręcanie wyrazów, wolne lub nierówne tempo czytania Ubogie słownictwo Błędy gramatyczne w wypowiedziach ustnych i pisemnych Mylenie liter o podobnym kształcie: l, ł, t (b, d, g, p)‏ Niekształtne litery, nieprawidłowe łączenia Obniżona czytelność pisma DOSTOSOWYWANIE WYMAGAŃ Nie wymagać, aby uczeń czytał głośno przy klasie nowy tekst Dawać więcej czasu na czytanie poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub sprawdzianów, w miarę potrzeby pomagać w ich odczytaniu Nie obniżać ocen za błędy ortograficzne i graficzne Dawać więcej czasu na prace pisemne

JĘZYKI OBCE SYMPTOMY ZABURZEŃ Trudności   z zapamiętaniem słówek, struktur gramatycznych   ze zrozumieniem i zapamiętywaniem tekstu mówionego lub nagranego na taśmę   z odróżnianiem słów brzmiących podobnie Opuszczanie i przestawianie liter DOSTOSOWYWANIE WYMAGAŃ Nie wyrywać do natychmiastowej odpowiedzi, dawać więcej czasu na zastanowienie się i przypomnienie słówek Dawać więcej czasu na prace pisemne Oceniać za wiedzę i wysiłek włożony w opanowanie języka, kłaść większy nacisk na wypowiedzi ustne Dawać łatwiejsze zadania

MATEMATYKA, SYMPTOMY ZABURZEŃ Trudności z wykonywaniem działań w pamięci, bez pomocy kartki Problemy z zapamiętywaniem reguł, definicji, terminologii (np. nazwy związków chemicznych)‏ Przestawianie cyfr, np Mylenie znaków działań, odwrotne zapisywanie znaków nierówności Niski poziom graficzny wykresów i rysunków DOSTOSOWYWANIE WYMAGAŃ Naukę wzorów, symboli rozłożyć w czasie Na sprawdzianach dawać więcej czasu na rozwiązywanie zadań (można też dać przed sprawdzianem podobne zadania do rozwiązania w domu)‏ Materiał, sprawiający trudności, dzielić na mniejsze porcje Oceniać tok rozumowania, nawet gdyby wynik ostateczny był błędny (co może wynikać z pomyłek rachunkowych)‏ Dawać łatwiejsze zadania

PRZYRODA, HISTORIA SYMPTOMY ZABURZEŃ Trudności ■ z zapamiętywaniem nazw geograficznych, terminów biologicznych, nazwisk historycznych ■ z czytaniem i rysowaniem map geograficznych, historycznych Zła orientacja w czasie (chronologia, daty) Problemy z organizacją przestrzenną schematów i rysunków DOSTOSOWYWANIE WYMAGAŃ W czasie odpowiedzi ustnych dawać więcej czasu na wydobycie z pamięci nazw, terminów, nazwisk, dat Stosować w nauczaniu metody aktywne, angażujące jak najwięcej zmysłów (wzrok, słuch, dotyk) oraz techniki skojarzeniowe, ułatwiające zapamiętywanie Używać wielu pomocy dydaktycznych Przeprowadzać sprawdziany ustne, ograniczyć ocenianie na podstawie prac pisemnych Często oceniać prace domowe

Uniknij konfliktów przy ocenianiu ! Jan Szpet proponuje stosowanie zasad: zasada klarowności i konsekwentnego stosowania kryteriów przy szczególnych ocenach zasada równości uczniów wobec ustalonych kryteriów

Ocenianie nakierowane na ucznia Cechy oceniania nakierowanego na ucznia: Zasadniczym celem każdego systemu oceniania uczniów powinno być promowanie rozumnej nauki. Ocena powinna skłaniać uczniów do autentycznego wysiłku, umacniać motywację i zaangażowanie w zajęciach

Ocenianie powinno opierać się na logicznych, czytelnych zadaniach, zgodnych z przyjętym programem i zasobem wiedzy dostarczanym przez nauczyciela w toku zajęć. Ocenianie powinno być uczciwe i sprawiedliwe dla wszystkich, bez względu na wcześniejsze osiągnięcia, wygląd, pochodzenie, poglądy, zachowanie itp. Pomiędzy ocenianą aktywnością ucznia i wynikiem oceniania powinien istnieć jasny, zrozumiały i bezpośredni związek.

Kodeks etycznego oceniania: Powiadom uczniów o celu, dacie, zakresie programowym i formie planowanej ewaluacji osiągnięć oraz normach wymagań, jakie powinni spełnić. Nie wybiegaj w sprawdzaniu poza wiadomości i umiejętności, które uczniowie mieli okazję opanować w szkole lub poza szkołą. Upewnij się, że forma zadań jest im znana i została odpowiednio przećwiczona. Kodeks etycznego oceniania: Powiadom uczniów o celu, dacie, zakresie programowym i formie planowanej ewaluacji osiągnięć oraz normach wymagań, jakie powinni spełnić. Nie wybiegaj w sprawdzaniu poza wiadomości i umiejętności, które uczniowie mieli okazję opanować w szkole lub poza szkołą. Upewnij się, że forma zadań jest im znana i została odpowiednio przećwiczona.

Kodeks etycznego oceniania: Unikaj nie sprawdzonych narzędzi pomiaru oraz narzędzi, co do których masz istotne wątpliwości, a narzędzia i procedury standaryzowane stosuj dokładnie według instrukcji. Przeciwdziałaj stresowi egzaminacyjnemu uczniów, szanuj ich godność i prawa. Kodeks etycznego oceniania: Unikaj nie sprawdzonych narzędzi pomiaru oraz narzędzi, co do których masz istotne wątpliwości, a narzędzia i procedury standaryzowane stosuj dokładnie według instrukcji. Przeciwdziałaj stresowi egzaminacyjnemu uczniów, szanuj ich godność i prawa.

Kodeks etycznego oceniania: Otocz opieką uczniów mających szczególne trudności z udziałem w sprawdzaniu i ocenianiu osiągnięć, nie obniżając wszakże obiektywizmu ewaluacji. Nie wykluczaj z egzaminu żadnego ucznia bez ważnego i jawnego powodu. Zapobiegaj nieuczciwości uczniów w toku sprawdzania i oceniania osiągnięć Kodeks etycznego oceniania: Otocz opieką uczniów mających szczególne trudności z udziałem w sprawdzaniu i ocenianiu osiągnięć, nie obniżając wszakże obiektywizmu ewaluacji. Nie wykluczaj z egzaminu żadnego ucznia bez ważnego i jawnego powodu. Zapobiegaj nieuczciwości uczniów w toku sprawdzania i oceniania osiągnięć

Kodeks etycznego oceniania: Unikaj czynienia porównań na niekorzyść słabszych uczniów. Przedstawiaj głównie ich osiągnięcia, a nie brak osiągnięć. Ogranicz komentarze przed frontem klasy na temat niepowodzeń poszczególnych uczniów, zachowaj dyskrecję. Kodeks etycznego oceniania: Unikaj czynienia porównań na niekorzyść słabszych uczniów. Przedstawiaj głównie ich osiągnięcia, a nie brak osiągnięć. Ogranicz komentarze przed frontem klasy na temat niepowodzeń poszczególnych uczniów, zachowaj dyskrecję.

Ocenianie niesie za sobą pewne niebezpieczeństwo dla dzieci, bowiem jego skutki mogą zablokować dalszy rozwój młodego człowieka w wybranej dziedzinie, nawet na całe życie. Przekonanie na temat własnych niedoskonałości lub ograniczeń wyrażające się w słowach: „nie umiem”, „nie potrafię tego zrobić”, albo „jestem do niczego” w większości ma swoje źródła w doświadczeniach edukacyjnych. Potem w dorosłym życiu taka „etykietka”, którą ktoś kiedyś nam przylepił, staje się „decyzją” zamykającą rozwój określonych możliwości. Ocena może w sposób zasadniczy wpłynąć na opinię o sobie i demobilizująco oddziaływać na wszelkie poczynania człowieka. Może też utrwalić postawę: „skoro nie umiem, to po co mam się do tego zabierać, wiem przecież, że i tak mi się nie uda”.

Ocena ucznia to również ocena nauczyciela, który przekazuje mu wiedzę i umiejętności. Jeżeli ocena jest niska, znaczy to, że nauczyciel przegrał, bo nie potrafił dobrać metod, mówił niezrozumiałym dla uczniów językiem, wreszcie - nie zastosował odpowiednich środków dydaktycznych, przez co nie wzbudził motywacji. Nauczyciel musi umieć wczuć się w położenie ucznia, musi umieć dotrzeć do jego świata, musi znaleźć jakąś nić porozumienia. To nie uczeń ma być dla nauczyciela, tylko nauczyciel dla ucznia.

Wśród najczęściej popełnianych przy ocenianiu błędów występują: błędy atrybucji - czyli uczniom wyglądającym „biedniej”, „gorzej”, „inaczej” przypisujemy z góry niższe możliwości intelektualne, efekt samospełniającej się przepowiedni - czyli uczeń postrzegany jako „lepszy”, „gorszy” jest stale widziany tak samo z konsekwencją właśnie takiego oceniania jego pracy (efekt „jechania” na opinii), subiektywizm w ocenianiu poziomu i jakości pracy - jako efekt braku standardów w ocenianiu; w związku z tym ta sama praca tego samego ucznia została oceniona na wszystkie możliwe stopnie czasem z komentarzem; „praca beznadziejna” lub „praca wybitnie dojrzała”,

reglamentowanie czasu odpowiedzi i liczby pytań naprowadzających na właściwy tok rozumowania, - czyli uczeń „lepszy” dostaje więcej czasu na odpowiedź albo otrzymuje wskazówki naprowadzające, a uczeń „gorszy” musi odpowiadać błyskawicznie i jest pozbawiony nauczycielskiej podpowiedzi, preferencja zadań rozwiązywanych na czas - jest to zajęcie ogłupiające i tylko dla osób odpornych na stres, błędy perspektywy i generalizacje - czyli im lepiej znamy i lubimy dziecko, tym lepiej je oceniamy (powiększanie granic tolerancji), błąd wzmacniania negatywnych stanów rzeczy - zbyt dużo czasu poświęca się na wytykanie błędów niż na pokazanie wzorców poprawnych

Każdy jest inny: myślenie k onkretne sekwencyjne, charakteryzuje osoby, które są: twardo osadzone w rzeczywistości, z łatwością zapamiętują fakty, zasady, definicje, lepiej przyswajają materiał w czasie wykonywanej konkretnej pracy i preferują tę pracę w cichych, nawet odizolowanych miejscach, myślenie abstrakcyjne nielinearne, charakteryzuje ludzi, którzy są: eksperymentatorami, chętnie próbują nowych rozwiązań, twardo stąpają po ziemi, potrafią oceniać problemy z wielu stron, lubią zmiany i lubią projektować, myślenie konkretne nielinearne, charakteryzuje tych, którzy są: myślicielami, oddają się głębokiej refleksji, preferują świat emocji i odczuć, uczą się przez skojarzenia myślowe, mają naturalną umiejętność współpracy z ludźmi a w nauce preferują pomoce wizualne, myślenie abstrakcyjne sekwencyjne, charakteryzuje osoby, które: uwielbiają świat teorii i myśli abstrakcyjnej, tworzą koncepcje, analizują fakty i informacje, wolą pracować sami niż w grupie, planują i organizują sytuacje lub struktury.