Podstawy zarządzania ćwiczenia nr 7 i 8 Horacy Dębowski

Case „literek” - inscenizacja.

Podejmowania decyzji można nauczyć się... przez podejmowanie decyzji (praktyka), ale też przez uczenie się teorii nie dla wszystkich oczywiste!

Decyzja jest to wybór jednej możliwości spośród zbioru możliwych decyzji. Proces takiego wyboru nazywa się procesem podejmowania decyzji, a naukę zajmującą się tym problemem – teorią podejmowania decyzji. Czym jest decyzja programowana, czym jest decyzja nieprogramowana?

Ze względu na rodzaj informacji, którymi dysponuje decydent, można wyróżnić trzy sytuacje: - podejmowanie decyzji w warunkach pewności (bak i benzyna) - podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka (gdy znamy rozkład prawdopodobieństw) – a więc ta definicja trochę odmienna od rozumienia potocznego - podejmowanie decyzji w warunkach niepewności – błądzimy we mgle

 podejście matematyczne, modele optymalizacyjne  modele symulacyjne  modele prognozowania  model ekonometryczny  gry decyzyjne  modele graficzne, wykres Gantta  podejście heurystyczne - metoda delficka - metoda metafory

wartość oczekiwana – czym jest? zanim jednak powiemy sobie o definicji przykład: z jakim prawdopodobieństwem wyrzucimy na kostce liczbę oczek, powiedzmy: „sześć”

a teraz rozpatrzmy taką grę: jeżeli wyrzucę: 1 – to otrzymuję 6 złotych 2 – to otrzymuję 12 złotych 3 – to otrzymuję 18 złotych 4 - to otrzymuję 3 złotych 5 - to otrzymuję 3 złote 6 – to otrzymuję 0 złotych ile wynosi wartość oczekiwana tej gry?

(1/6 *6)+(1/6*12)+(1/6*18)+(1/6*3)+(1/6*3) = 7 złotych no więc czym jest wartość oczekiwana?

Wartość oczekiwana (wartość średnia, przeciętna) w rachunku prawdopodobieństwa wartość opisująca spodziewany (średnio) wynik doświadczenia losowego.

Zmienna dyskretna (co to jest zmienna dyskretna?) Niech X będzie zmienną losową dyskretną. Wartością oczekiwaną nazywa się sumę iloczynów wartości tej zmiennej losowej oraz prawdopodobieństw, z jakimi są one przyjmowane. Formalnie, jeżeli dyskretna zmienna losowa X przyjmuje wartości z prawdopodobieństwami wynoszącymi odpowiednio to wartość oczekiwana zmiennej losowej X wyraża się wzorem: pamiętajmy, że suma prawdopodobieństw = 1!!

 case z giełdą  case Ryśka

drzewo decyzyjne tys. PLN 240 tys. PLN dobry stan gospodarki duży magazyn mały magazyn 22 recesja, (p= 0,3) recesja, (p=0,3) dobry stan, (p=0,7) 320 tys. PLN 50 tys. PLN wartość oczekiwana= 0,7X ,3X130 = 207 wartość oczekiwana= 0,3X50 + 0,7X320 = 239

1. zbadaj sytuację 2. wyszukaj możliwe rozwiązania -zdefiniuj problem - ustal jego przyczyny (4 przyczyny) - szukaj twórczych rozwiązań - na razie ich nie oceniaj - określ cele podjęcia decyzji 4. wdróż i sprawdzaj skutki3.oceń możliwe rozwiązania i wybierz najlepsze - zaplanuj wdrożenie - zrealizuj plan- oceń możliwe - sprawdzaj skutkirozwiązania - wybierz najlepsze proszę zrobić pierwsze dwa punkty

czy jej skutki uboczne będą pozytywne lub neutralne? nie tak nie tak czy rozpatrywana możliwość jest realna czy jest zadowalająca? przeprowadź dalszą oceną odrzuć tę możliwość tak

We współczesnych organizacjach coraz więcej decyzji podejmowanych jest nie przez jednostki, a przez grupy Po omówieniu problemu, przedstawieniu argumentów, „roztrząsaniu i uzgadnianiu członkowie podejmują decyzję – tzw. grupy interaktywne

Zalety i wady grupowego podejmowania decyzji; Zalety:  jest więcej informacji i więcej wiedzy (co dwie głowy to nie jedna)  może powstać więcej wariantów, więcej pomysłów  wyższy stopień akceptacji ostatecznej decyzji  może dojść do poprawy w porozumiewaniu się  grupy mogą podejmować lepsze decyzje niż jednostki

Wady (podejmowania grupowego decyzji):  proces trwa dłużej – jest bardziej kosztowny (godzina pracy menedżera)  mogą pojawić się decyzje kompromisowe, wynikające z braku zdecydowania  grupa może zostać zdominowana przez jednostkę  może się pojawić myślenie grupowe – czyli sytuacja w której gdy pragnienie uzyskania konsensusu i spójności przeważa nad pragnieniem wypracowania możliwie najlepszych decyzji. Pod wpływem takiego myślenia grupa może dojść do decyzji, która nie leży ani w interesie tej grupy ani organizacji lecz służy tylko uniknięciu konfliktu pomiędzy jej członkami

case naszej szkoły - analiza SWOT na czym polega analiza SWOT?

analiza otoczenia szanse (opportunities) - wykorzystać zagrożenia (threats) – przeciwdziałać analiza organizacji mocne strony (strenghts) - użyć słabości (weaknesses) – ukryć

Case Marriott

PJWSTK 2008/0923 Zasoby organizacji - społeczne, -finansowe, -rzeczowe, - informacyjne PLANOWANIEORGANIZOWANIE KONTROLOWANIEKIEROWANIE Osiągnięte cele - skutecznie - sprawnie my sobie na razie o tym mówimy

planowanie w organizacjach jest procesem ustalania celów i wybierania środków do ich osiągania

Organizacjami zarządza się zazwyczaj za pomocą dwóch rodzajów planów : - plany strategiczne - plany operacyjne

1. określenie misji 2. plany strategiczne 3. plany operacyjne (szczegółowe)

planowanie strategiczne i działania na podstawie tych planów – to inaczej zarządzanie strategiczne

4 kluczowe etapy zarządzania strategicznego: 1. ustalanie celów 2. formułowanie strategii 3. administrowanie 4. kontrola strategiczna

Przy omawianiu strategii przydatne jest rozróżnianie trzech poziomów formułowania strategii: - poziom korporacji - poziom jednostki gospodarczej - poziom funkcjonalny

Korporacja wielozakładowa strategiczna jednostka gospodarcza strategiczna jednostka gospodarcza strategiczna jednostka gospodarcza badania i rozwój marketing produkcja Trzy poziomy strategii finanse strategia korporacji dopiero tutaj plany operacyjne strategia na poziomie funkcjonalnym

opracowywana przez kierownictwo poszukuje się odpowiedzi na pytania:  jakimi rodzajami działalności firma powinna się zajmować?  jakie są cele każdego rodzaju działalności?  jak należy rozdzielać zasoby aby te cele osiągnąć?

 jest wytyczana na dłuższy okres  przykład strategii korporacji:  TQM – rozdać case  metody portfelowe  model pięciu sił napędowych Portera

 Przy użyciu metod portfelowych naczelne kierownictwo ocenia każdą z rozmaitych jednostek gospodarczych z punktu widzenia rynku i wewnętrznej struktury korporacji.  Po ocenie wszystkich jednostek wyznacza się każdej z nich odpowiednią rolę strategiczną w dążeniu do zwiększenia efektywności całej organizacji  metody portfelowe są racjonalne i analityczne, najczęściej są wprowadzane i kontrolowane przez naczelne kierownictwo korporacji

 Jednym z najpowszechniej znanych przykładów metod portfelowych jest analiza portfela zaproponowana przez BCG

względny udział w rynku wskaźnik wzrostu rynku GWIAZDA umiarkowane, dodatnie lub ujemne przepływy pieniężne Dojna krowa wysokie dodatnie przepływy pieniężne Piesek umiarkowane dodatnie lub ujemne przepływy pieniężne ? wysokie ujemne przepływy pieniężne

"Dojne krowy" (Cash Cows) – wysoce dochodowe produkty / oddziały, działające na dojrzałych rynkach o ograniczonych perspektywach wzrostu. "Dojne krowy" nie wymagają inwestycji, ponieważ mają już znaczny udział w rynku, ponoszą niskie koszty jednostkowe i osiągają relatywnie wysokie dochody, które mogą zostać zainwestowane w innych obszarach. Zadaniem "dojnych krów" jest więc stworzenie warunków do rozwoju przyszłych "gwiazd".

"Gwiazdy" (Stars) – to oddziały mające znaczny udział w szybko rosnącym rynku. Wymagają one inwestycji zapewniających utrzymanie wiodącej pozycji w miarę dynamicznego rozwoju tego rynku – w ten sposób "gwiazda" przerodzi się w "dojną krowę", kiedy rynek wejdzie w fazę dojrzałości.

 Psy" (Dogs) – to takie obszary działalności, na których osiągnięty został niewielki udział w dojrzałym rynku. Osiągają one niewielkie dochody lub ponoszą straty. "Psy" angażują kapitał, który mógłby zostać zainwestowany w inne, bardziej dochodowe obszary działalności. Ponieważ obszary te nie odegrają istotnej strategicznie roli, powinny zostać zlikwidowane. Inaczej zwane też „kulą u nogi”. Organizacje zawsze chcą ich się pozbyć, nie zawsze mogą, np. gdyż mogły by mieć za dużo problemów ze związkami zawodowymi w przypadku zwolnienia pracowników.

Znaki zapytania" (Question Marks) – obszary działalności i projekty, które zdołały uzyskać niewielki udział, ale w szybko rosnących rynkach. Ich potencjalny dochód oraz przyszły udział w rynku dają się ocenić jedynie w dużym przybliżeniu. Te obszary działalności albo wymagają inwestycji zmierzających do zwiększenia udziału w rynku (zmiana w „gwiazdy”), albo powinny zostać odsprzedane nim przekształcą się w "psy

PJWSTK 2009/1040 Zagrożenia ze strony nowych konkurentów Pozycja i siła klientów Zagrożenia ze strony produktów substytucyjnych Pozycja i siła dostawców Konkurencja między organizacjami wewnątrz sektora