PODZIAŁ KONTROLI W SK I ISWK, ICH CECHY CHARAKTERYSTYCZNE I PLANOWANIE KONTROLI Marek Gall Wydział Inspekcji WIOŚ w Warszawie Październik 2013r. 1

2  IED : „kontrola środowiskowa” oznacza wszystkie działania, w tym wizyty w terenie, monitorowanie emisji i kontrole raportów wewnętrznych oraz dokumentów dotyczących działań następczych, weryfikację samodzielnego monitorowania, kontrolę stosowanych technik oraz adekwatności zarządzania środowiskowego instalacją, podejmowane przez właściwy organ lub w jego imieniu, aby sprawdzać i promować zgodność instalacji z warunkami określonymi w pozwoleniu oraz, w razie potrzeby, monitorować ich oddziaływanie na środowisko.

3 Kontrola (inspekcja, weryfikacja) - porównywanie stanu faktycznego ze stanem założonym, wymaganym, formalno-prawnym, - w uproszczeniu, to nadzór nad czymś/kimś i dopilnowywanie, aby to funkcjonowało zgodnie z ustalonymi zasadami, - weryfikacja, czy prowadzone są przez kontrolowanego wymagane działania, ale także, czy nie podejmuje on działań nie pożądanych (zabronionych). Musi być określony cel kontroli, czyli musimy dokładnie wiedzieć co chcemy sprawdzić.

4 Kontrola

5 Znając czym jest kontrola, przebieg procesu kontroli i oczekiwania kontrole zostały usystematyzowane i podzielone. Dokumenty Systemu Kontroli wskazujące podziały kontroli to miedzy innymi : Opis nowego Systemu Kontroli (definicje) Procedura wykonywania kontroli – ogólna Dokumentowanie czynności kontrolnych – procedura ogólna Procedura sporządzania programu kontroli Zasady wykonywania i dokumentowania kontroli na podstawie dokumentacji bez wyjazdu w teren oraz kontroli innych w terenie -Poradniki planowania, przygotowania i dokumentowania kontroli. -ISWK.

Podziały kontroli wg różnych kryteriów (ISWK) Kategoria kontroli : 1. Z wyjazdem w teren: - z ustalonym podmiotem, - bez ustalonego podmiotu. 2. Oparte o dokumentację. Typ kontroli 1. Planowa (w terenie z ustalonym podmiotem i w oparciu o dokumentacje). 2. Pozaplanowa (w terenie z ustalonym podmiotem i bez oraz w oparciu o dokumentację ). 6

Rodzaj kontroli : 1. Wynikająca z planu. 2. Na wniosek. 3. Inwestycyjna. 4. Interwencyjna. 5. Rozpoznanie zanieczyszczenia w terenie. 6. Transport odpadów. 7

Charakter kontroli: 1. Problemowa. 2. Kompleksowa. 3. Oparta na analizie badan automonitoringowych. 4. Oparta na analizie dokumentacji z wyłączeniem badań automonitoringowych. 8

Status kontroli: 1. W przygotowaniu 2. W trakcie realizacji 3. Zakończona A typowa i inna niż typowa ??? 9

10 Kontrola kompleksowa (auditowa) - oznacza kontrolę obejmująca więcej niż dwa zagadnienia problemowe, obszary kontroli (4 do 6), czas kontroli od 3 do 7 osobotygodni - obejmuje przygotowanie i przeprowadzenie kontroli (w tym sporządzenie protokołu kontroli) oraz działania pokontrolne - kontrola planowa. Kontrola problemowa - oznacza kontrolę obejmującą jedno lub dwa wybrane zagadnienia – monotematyczne, jedno lub dwudniowe; czas kontroli od 3 do 5 osobodni - kontrola planowa

Kontrola kampanijna -oznacza kontrolę wynikającą z cyklu kontrolnego (kampanii) ze względu na badanie problemu w skali kraju lub województwa - kontrola planowa. Kontrola interwencyjna -oznacza kontrolę na wniosek, np. na wniosek osób fizycznych i prawnych, organów administracji publicznej, radnych, posłów i senatorów RP itp. – kontrola pozaplanowa. Kontrola inwestycyjna - oznacza kontrolę na wniosek podmiotu (inwestora), zamierzającego przystąpić do użytkowania przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko - kontrola pozaplanowa. 11

Kontrola planowa - oznacza kontrolę objętą planem kontroli: kompleksowa (auditowa), w ramach cykli kontrolnych (kampanijna) i problemowa. Kontrola pozaplanowa - oznacza kontrolę nie ujętą w planie kontroli, podejmowaną skutkiem wystąpienia określonych okoliczności: interwencje, wnioski podmiotów, (kontrola inwestycyjna, kontrola oparta o dokumenty, bez wyjazdu w teren),oraz inne kontrole z wyjazdem w teren np. związane ze zdarzeniem o charakterze poważnej awarii. 12

13 Kontrole inne - oznacza kontrolę inną niż typową, w tym także kontrolę na podstawie dokumentów, bez wyjazdu w teren Dodatkowo : - kontrole podmiotów, które mają wdrożony system zarządzania środowiskiem zgodny z normą ISO lub EMAS i inne wg potrzeb.

14 Tabela ryzyka – cel i funkcj Rozbieżności w definicjach: Kontrola kompleksowa (auditowa) - oznacza kontrolę obejmująca więcej niż dwa zagadnienia problemowe, obszary kontroli (4 do 6), czas kontroli od 3 do 7 osobotygodni - obejmuje przygotowanie i przeprowadzenie kontroli (w tym sporządzenie protokołu kontroli) oraz działania pokontrolne - kontrola planowa, Kontrola kompleksowa (auditowa) - pierwsza kontrola zakładu lub kontrola po upływie co najmniej 4 lat od poprzedniej kontroli powinna być kontrolą kompleksową, tzn. obejmować pełny zakres korzystania zakładu ze środowiska. Kolejną kontrolę w zakładzie uważa się za kompleksową, jeżeli jej zakres uwzględnia zasadę tzn. obejmuje 20% różnych czynników działalności zakładu, które decydują w 80% o jego wpływie na środowisko.

15 Kontrola kompleksowa (auditowa) - więcej niż jednodniowe - (obejmujące kilka problemów), Kontrola kompleksowa (auditowa) - kontrola obejmująca więcej niż dwa zagadnienia problemowe lub 4 do 6 obszarów kontroli, na którą trzeba poświęcić od 120 do 320 godzin. Wszystkie ww. definicje zawarte są w oficjalnych i obowiazujących dokumentach Systemu Kontroli.

16 Podział kontroli ze względu na cele: Kontrola problemowa - w której celem do zrealizowania jest skontrolowanie wyznaczonej instalacji, sprawdzenie dokumentacji czy zweryfikowanie danych, Kontrola kompleksowa (auditowa) - w której celem jest sprawdzenie funkcjonowania zakładu w zakresie całości oddziaływania na środowisko, Kontrola w ramach cyklu kontrolnego - w której określenie celu kontroli jest uwarunkowane przede wszystkim celem ogólnym wynikającym z cyklu kontrolnego, któremu to dana kontrola jest przypisana. Celem jest takie sprawdzenie zakładu, które pozwoli na uzyskanie informacji i danych niezbędnych do zrealizowania cyklu kontrolnego,

17 kontrola interwencyjna - w której zasadniczym celem jest wyjaśnienie zaistniałej sytuacji, i zasadności wniesionej interwencji czy zgłoszonej awarii. kontrola inwestycyjna - w której celem jest potwierdzenie spełnienia obowiązków wymaganych przed rozpoczęciem eksploatacji inwestycji.

18 Tabela ryzyka - priorytety Kolejny podział : 1. Kontrole typowe: Kontrole planowe dzielimy na: - kompleksowe (auditowe), - problemowe, - w ramach cyklu kontrolnego. Kontrole pozaplanowe dzielimy na - kontrole inwestycyjne, - kontrole interwencyjne, - kontrole prowadzone na wniosek

2. Kontrole inne niż typowe: Kontrole planowe : - oparta na analizie badan automonitoringowych. Kontrole inne niż planowe : - oparta na analizie badan automonitoringowych. - oparta na analizie dokumentacji z wyłączeniem badań automonitoringowych. - z wyjazdem w teren bez ustalonego podmiotu. 19

Kontrole do planowania: - kompleksowe planowe, - problemowe planowe, - automonitoringowe. Teoretycznie mogą być jeszcze inne np. inwestycyjna jeżeli znamy termin dostatecznie wcześniej, PRTR itp. Propozycja uproszczenia : kompleksowe, problemowe lub doraźne i inne niż typowe (planowe i pozaplanowe). 20

21 DZIĘKUJĘ