Kryzys demokracji w Europie.
Narodziny włoskiego faszyzmu niezadowolenie z postanowień traktatu wersalskiego niewielkie zdobycze terytorialne po rozpadzie Austro – Węgier pominięcie Włoch przy podziale dawnych niemieckich kolonii zrujnowana gospodarka włoska obniżenie poziomu życia olbrzymie bezrobocie Przyczyny niezadowolenia społecznego Związek Włoskich Kombatantów Narodowa Partia Faszystowska
Ideologia włoskiego faszyzmu kult państwa rządy jednej partii brak jakiejkolwiek opozycji kult wodza – DUCE Benito Mussolini 1883 - 1945 PAŃSTWO TOTALITARNE
Marsz na Rzym „czarnych koszul”
Powstanie nazizmu niemieckiego Republika Weimarska Okres rewolucji /1918 – 1920/ Pucz monachijski /1923/ Rozwój gospodarczy /1924 – 1929/ Konferencja w Locarno /1925/ i pakt reński /Niemcy, W. Brytania, Francja, Belgia, Włochy, Polska, Czechosłowacja/ Światowy kryzys gospodarczy /1929/ Ukształtowanie się nazizmu
„Mein Kampf” / „Moja walka” Ideologia niemieckiego nazizmu Niemcy rasą panów podział na „podludzi” i „nadludzi” zakaz mieszanych małżeństw uzyskanie przestrzeni życiowej na Wschodzie Europy kult wodza – FŰHRER rządy jednej partii - NSDAP brak jakiejkolwiek opozycji antysemityzm Adolf Hitler 1889 – 1945 „Mein Kampf” / „Moja walka”
NSDAP 1933 rok Adolf Hitler kanclerzem Niemiec Narodowosocjalistyczna Partia Robotnicza Niemiec 1933 rok Adolf Hitler kanclerzem Niemiec /III Rzesza Niemiecka/ Droga Hitlera do pełni władzy Podpalenie Reichstagu – delegalizacja Komunistycznej Partii Niemiec /1933/ Wprowadzenie systemu jednopartyjnego /NSDAP/ „Noc długich noży” /1934/ - likwidacja kierownictwa SA Przejęcie kompetencji prezydenta po śmierci Paula von Hindenburga /1934/
Buchenwald, Oranienburg gestapo obozy koncentracyjne Dachau, Buchenwald, Oranienburg
Hitlerjugend
Represje w stosunku do Żydów ustawy norymberskie /1935/ zakaz zawierania małżeństw z osobami narodowości niemieckiej „noc kryształowa” /1938/ palenie synagog i książek, niszczenie sklepów, demolowanie mieszkań inne ograniczenia ograniczenie dostępu do niektórych zawodów zakaz wstępu do kin i teatrów Wykluczeni ze społeczeństwa niemieckiego komuniści, socjaliści, liberałowie, katolicy, Żydzi, Romowie, masoni, świadkowie Jehowy, mniejszości seksualne, niepełnosprawni, umysłowo chorzy
ZSRR w okresie międzywojennym.
Wojna domowa bolszewików z Białymi /1917 – 1922/ Rosja Radziecka Rewolucja w Rosji /1917/ Wojna domowa bolszewików z Białymi /1917 – 1922/ Rosja Radziecka Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich /1922 – 1991/ Włodzimierz Lenin 1870 – 1924/
/produkcja rolna w 1920 r. wynosiła 13 % produkcji z 1914 r. / Gospodarka komunistyczna w okresie porewolucyjnym komunizm wojenny upaństwowienie przemysłu, handlu i transportu obowiązkowe dostawy żywności dla miast nałożone na chłopów pozbawienie żywności bezrobotnych oraz tzw. klas wyzyskujących /produkcja rolna w 1920 r. wynosiła 13 % produkcji z 1914 r. / Nowa Polityka Ekonomiczna – NEP /1921 – 1928/ likwidacja obowiązkowych dostaw zezwolenie na sprzedaż nadwyżek produktów odrodzenie drobnego prywatnego handlu w miastach rozwój rynku usług wzrost produkcji przemysłowej i rolnej
Walka o władzę po śmierci Lenina Lew Trocki Grigorij Zinowiew Lew Kamieniew Nikołaj Bucharin Józef Stalin – sekretarz generalny partii Józef Stalin 1878 – 1953 Rosyjska Partia Komunistyczna (bolszewików) Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików)
Gospodarka sowiecka w okresie międzywojennym koniec NEP-u przymusowa kolektywizacja rolnictwa /od 1929/ sowchozy – państwowe przedsiębiorstwa rolne kołchozy – rolnicze spółdzielnie produkcyjne walka z kułakami nacjonalizacja przemysłu, handlu i usług industrializacja – szybki rozwój przemysłu kanał Białomorski kanał Wołga – Don zagłębie węglowe w Workucie zakłady metalurgiczne w Magnitogorsku zagłębie węglowe w Kuźniecku elektrownia wodna na Dnieprze
Wielki Głód na Ukrainie 1932 – 1933 zmarło ok. 3 mln ludzi
Prawo pięciu kłosów Za zerwanie takiej liczby kłosów w kołchozowego pola groziła kara śmierci lub 10 lat łagru. Skazani nie mogli liczyć na amnestię.
Masowy terror prześladowanie kościoła prawosławnego ofiary kolektywizacji – 10 mln wielka czystka /1936 - 1938/ /aresztowano m. in. 90 % oficerów/ obozy pracy – łagry GUŁAG – system obozów pracy przymusowej Wyspy Sołowieckie, Workuta, Karaganda, Magadan 40 – 60 mln ofiar /według Aleksandra Sołżenicyna/
Stosunki radziecko - niemieckie konferencja w Genui i traktat w Rapallo /1922/ sprzedaż niemieckich technologii i uzbrojenia do ZSRR udostępnianie poligonów w ZSSR dla szkoleń armii niemieckiej wojna domowa w Hiszpanii układ Ribbentrop – Mołotow /23 VIII 1938 r./
Świat na drodze ku wojnie.
Militaryzacja Niemiec Wystąpienie z Ligi Narodów /1933/ Rozbudowa przemysłu zbrojeniowego Przywrócenie powszechnej służby wojskowej /1935/ Rozbudowa Wehrmachtu Remilitaryzacja Nadrenii /1936/
Ekspansja Japonii Przyczyny japońskiej ekspansji militarnej chęć budowy imperium pozyskanie surowców brakujących na wyspach japońskich Zaatakowanie Chin /1931/ od strony Mandżurii - utworzenie marionetkowego państwa Mandżukuo Wystąpienie z Ligi Narodów /1933/ Rozbudowa floty wojennej Drugi etap wojny z Chinami /1937/ - zbrodnie japońskie w Nankinie /300 tys./ i Szanghaju /200 tys./ Atak na Indochiny francuskie i kolonie angielskie wraz z Honkongiem /1939/
Świat w przededniu II wojny światowej Ekspansja Włoch Podbój Libii /1932/ Wojna z Abisynią – Etiopią /1935 - 1936/ Wystąpienie z Ligi Narodów /1937/ Zajęcie Albanii /1939/ Świat w przededniu II wojny światowej Dążenie do powiększenia terytorium stworzenia imperium zdobycia surowców obalenia istniejącego ładu międzynarodowego
Wojna domowa w Hiszpanii Obalenie monarchii i ustanowienie republiki /1931/ Zwycięstwo lewicy w wyborach parlamentarnych w 1936 r. - reformy: ograniczenie roli Kościoła, zmniejszenie jego majątku, wprowadzenie szkolnictwa świeckiego, cywilna kontrola nad armią, reforma rolnictwa - nacjonalizacja i kolektywizacja - bunt prawicy, dowódców wojskowych, duchowieństwa Początek rebelii popartej przez siły wojskowe w Maroku dowodzone przez gen. Francisco Franco
Frankiści: ochotnicy z Portugalii, pomoc Włoch i Niemiec Legion Condor – zbombardowanie Guerniki /1937/ Front Ludowy: Brygady Międzynarodowe w sile 40 tys. ochotników Zajęcie przez wojaka Franco Madrytu /1939/ - koniec 3-letniej wojny domowej - restauracja monarchii
Ekspansja III Rzeszy Niemieckiej Anschluss Austrii /1938/ obalenie rządu kanclerza Kurta von Schuschnigga i przejęcie władzy przez austriackich faszystów /Arthur Seyss – Inquart/ wkroczenie wojsk niemieckich Konferencja w Monachium /1938/ Niemcy, Włochy, W. Brytania, Francja zgoda na włączenie Okręgu Sudeckiego do Niemiec
Proklamowanie niepodległej Słowacji podporządkowanej Niemcom /1939/ Wkroczenie wojsk niemieckich do Pragi – powstanie Protektoratu Czech i Moraw /1939/ Zajęcie litewskiej Kłajpedy /1939/ Pakt Ribbentrop - Mołotow /23 VIII 1938/