Dokumentacja w handlu międzynarodowym Maciej Czerniakowski
Dokumentacja w handlu międzynarodowym może być determinowana przez dwie grupy czynników: Geopolityczne Faza przygotowania transakcji Dokumentacja w handlu międzynarodowym
Czynniki geopolityczne Wspólnota Europejska/Unia Europejska Obrót wewnątrzunijny – czyli odbywający się między państwami członkowskimi Unii Europejskiej Obrót pozaunijny – czyli odbywający się między przedstawicielami kraju członkowskiego UE (np. Polski) i krajów nienależących do Unii Europejskiej (źródło: „Handel zagraniczny…”) Czynniki geopolityczne Wspólnota Europejska/Unia Europejska
Wspólnota Europejska/Unia Europejska „Wspólna taryfa celna ustala jednolite wymagania celne na zewnętrznych granicach państw członkowskich stanowiących granicę celną UE. Określa jednolite cła na towary przywożone z państw trzecich do wszystkich państw członkowskich oraz nomenklaturę celną. Wspólnotowy kodeks celny ustala i określa przepisy stosowane do importu i eksportu towarów między Unią Europejską i państwami trzecimi.” (źródło: http://www.arr.gov.pl/data/01003/handel_kraje_trzecie.pdf) Wspólnota Europejska/Unia Europejska
Wspólnota Europejska/Unia Europejska Terytorium uznane za wewnętrzny obszar Wspólnoty Europejskiej w świetle ustawy o podatku od towarów i usług VAT różni się od wewnętrznego obszaru Unii Europejskiej opisanego w przepisach celnych oraz związanego ze statystyką. W świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług VAT do terytorium Wspólnoty Europejskiej zalicza się, obok 27 krajów członkowskich, Księstwo Monako, i wyspę Man. Jako terytorium pozaunijne traktuje się: Wyspę Helgoland, terytorium Buesingen (Niemcy) Ceutę, Melilę, Wyspy Kanaryjskie (Hiszpania) Livigno, Campione d’Italia, włoską część jeziora Lugano (Włochy) Departamenty zamorskiej Francji Górę Athos (Grecja) Wyspy Alandzkie (Finlandia) (Źródło: „Handel międzynarodowy…”) Wspólnota Europejska/Unia Europejska
Wspólnota Europejska/Unia Europejska W świetle przepisów celnych do obszaru Wspólnoty należą terytoria państw członkowskich z wyłączeniem: Wysp Owczych i Grenladii (Dania) Wyspy Helgoland i terytorium Buesingen (Niemcy) Ceuty i Melilli (Francja) Terytoriów zamorskich Francji i Saint Pierre i Miquelon oraz Majotty (Francja) Gmin Livigno i Ciampione d’Italia oraz wód krajowych jeziora Lugano (Włochy) (Źródło: „Handel międzynarodowy…”) Wspólnota Europejska/Unia Europejska
Wspólnota Europejska/Unia Europejska W rezultacie „[w] przypadku np. sprzedaży towaru z Polski na Wyspy Kanaryjskie, pomimo, że jest to jeden obszar celny Wspólnoty, należy sporządzić dokument celny SAD.” (Źródło: „Handel międzynarodowy…”) Dokument SAD – jednolity dokument administracyjny (ang. Single Administrative Document) będący wnioskiem o rozpoczęcie postępowania celnego. Wspólnota Europejska/Unia Europejska
Transakcja w handlu zagraniczym – Transakcja eskportowa i importowa Faza przygotowania transakcji Określenie towaru lub obsługi, które maja być przedmiotem transakcji Wszechstronna analiza rynku zagranicznego Poszukiwanie partnerów zagranicznych Sprawdzanie wiarygodności handlowej potencjalnych kontrahentów Negocjowanie warunków umowy, wysyłanie kontrofert Podjęcie decyzji o wyborze partnera i zawarciu umowy Transakcja w handlu zagraniczym – Transakcja eskportowa i importowa
Transakcja w handlu zagraniczym – Transakcja eskportowa i importowa Faza realizacji transakcji Zawarcie umowy głównej Organizacja transportu na głównej drodze przewozu (własnymi środkami lub z pomocą spedytora i przewoźnika) Ubezpieczenie od ryzyka związanego z transakcją, w tym np. gwarancje związane z wykonaniem kontraktu Zlecenie uruchomienia odpowiedniego instrumentu płatniczego w banku, np. zawarcie umowy o finansowanie transakcji Dokonanie odprawy celnej eksportowej i importowej Kontrola i dostawa towaru Kontrola i odbiór dostawy Zapłata za towar Transakcja w handlu zagraniczym – Transakcja eskportowa i importowa
Transakcja w handlu zagraniczym – Transakcja eskportowa i importowa Zakończenie i likwidacja transakcji Analiza dokumentów pod kątem ich zgodności i prawidłowości Analiza ekonomiczna transakcji i jej przebiegu Rozstrzygnięcie spraw spornych Archiwizacja dokumentów Transakcja w handlu zagraniczym – Transakcja eskportowa i importowa
Dokumentacja w handlu zagraniczym – Transakcja eskportowa i importowa Faza przygotowania transakcji Określenie towaru lub obsługi, które mają być przedmiotem transakcji Dokumenty wewnętrzne przedsiębiorstwa: plany sprzedaży, produkcji, zaopatrzenia W przypadku importu: lista dokumentów, certyfikatów, atestów, jakie powinien posiadać dany produkt, aby mógł być dopuszczony do obrotu/użytkowania na rynku polskim W przypadku exportu: lista dokumentów, certyfikatów, atestów, jakie powinien posiadać dany produkt, aby mógł być dopuszczony do obrotu/użytkowania na docelowym rynku zagranicznym Dokumentacja w handlu zagraniczym – Transakcja eskportowa i importowa
Dokumentacja w handlu zagraniczym – Transakcja eskportowa i importowa Wszechstronna analiza rynku zagranicznego Informacje publikowane i elektroniczne, e.g. informacje o konkurencji lokalnej i międzynarodowej na danym rynku oraz ich strategiach sprzedaży i marketingowych; analizy struktury i dynamiki popytu na dany produkt Dokumenty jako narzędzie i efekty badań pierwotnych, e.g. ankiety wysyłane pocztą, pocztą elektroniczną, etc. Poszukiwanie partnerów zagranicznych: umowa agencji, komisu, dystrybucji, zapytania ofertowe, list intencyjny, oferta, faktura proforma, broszury informacyjne dotyczące firmy Sprawdzenie wiarygodności handlowej: raport wywiadowni gospodarczej, dokumenty finansowe, europejska baza NIP, listy referencyjne Negocjowanie warunków umowy: kontroferty, protokoły z negocjacji Podjęcie decyzji o wyborze partnera i zawarciu umowy: pełnomocnictwa do zawierania określonego typu umów Dokumentacja w handlu zagraniczym – Transakcja eskportowa i importowa
Dokumentacja w handlu zagraniczym – Transakcja eskportowa i importowa Faza realizacji transakcji Zawarcie umowy głównej: Umowa z wszystkimi ustaleniami negocjacyjnymi stron Kontrakt zawarty na formularzu typowym wraz z ogólnymi warunkami sprzedaży/dostawy/zakupu Organizacja transportu na głównej drodze przewozu: Zlecenie spedycyjne Umowa przewozu Dokument przewozowy: transport drogowy (CMR), transport kolejowy (CIM lub SMGS), transport lotniczy (AWB, MAWG, HAWB), transport morski (konosament lub Sea Waybill), transport kombinowany (konosament FIATA, FBL) Ubezpieczenie od ryzyka związanego z transakcją: polisa ubezpieczeniowa, certyfikat ubezpieczeniowy Przeprowadzenie płatności w handlu zagranicznym, finansowanie transakcji: faktura handlowa, zlecenie przelewu środków, czek, etc. Dokonanie odprawy celnej eksportowej i importowej: Pozwolenie na uruchomienie procedury celnej Deklaracja skrócona Deklaracja wartości celnej SAD EUR 1, EUR-MED, Certificate of Origin Kontrola i dostawa/odbiór towaru: Specyfikacja towarowa, świadectwa liczenia, mierzenia, świadectwa sanitarne, fitosanitarne, weterynaryjne, etc. Dokumentacja w handlu zagraniczym – Transakcja eskportowa i importowa
Rola dokumentów w handlu zagranicznym Wyrażają określoną wolę, intencje, stanowisko stron, Potwierdzają ustalenia negocjacji, Stanowią dowód zawarcia umowy o określonej treści i obowiązkach, Ich sporządzenie, posiadanie i wymiana są konieczne do uruchomienia określonych procesów, działań związanych z realizacją umowy, Stanowią potwierdzenie określonego sposobu postępowania stron, w tym realizacji umowy Uprawniają do skorzystania z określonych przywilejów, ulg Stanowią dowody na określone postępowanie stron w przypadku zaistnienia między nimi sporu Rola dokumentów w handlu zagranicznym