Warszawa, 4 listopada 2010 Fundusze europejskie dla ekoinnowacyjnych MŚP Ekoinnowacje w Programie CIP EIP Katarzyna Walczyk-Matuszyk KPK PB UE 1.

Slides:



Advertisements
Podobne prezentacje
Warszawa, 18 listopada 2011 r. Program Ramowy na rzecz Przedsiębiorczości i Innowacji Ekoinnowacje Aneta Maszewska Katarzyna Walczyk-Matuszyk KPK PB.
Advertisements

1 7 Program Ramowy od podstaw. 2 Program Ramowy: dlaczego siódmy? Kraje UE przeznaczają od 1984 r. część wspólnego budżetu.
Miejski obszar funkcjonalny – Puławy
Przedsiębiorczości i Innowacji (EIP)
Oś 3 Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej 2 listopad 2009 r.
1. 2 Możliwości finansowania rozwoju nowoczesnych technologii edukacyjnych ze środków UE w latach 2007 – 2013 Marek Szczepański Zastępca Prezesa PSDB.
Tomasz Kierzkowski Szanse rozwoju przedsiębiorczości związane z funduszami pomocowymi po akcesji Warszawa, 8 grudnia 2003.
ROK WDRAŻANIA FUNDUSZY STRUKTURALNYCH MOCNE I SŁABE STRONY SYSTEMU
11 Konkurs nr RPOWZ/1.1.3/2012/1 (3 konkurs na nowe technologie w ramach RPO WZ na lata ) Wnioskodawcy: Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa.
Szósty Program Ramowy Priorytet 6.1. Zrównoważone Systemy Energetyczne Udział polskich zespołów w pierwszych konkursach Priorytetu 6.1 Szóstego Programu.
Propozycje zmiany zatwierdzonych kryteriów wyboru projektów dla Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, Danuta Sokołowska Warszawa, 20.
Projekty związane z ochroną środowiska w programach operacyjnych współfinansowanych ze środków UE w Polsce Konferencja Aspekty środowiskowe w działaniach.
NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI dla rozwoju Polski. 02Ministerstwo Rozwoju RegionalnegoWarszawa, Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, 2007.
Priorytety polskiej polityki innowacyjności
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata
MOŻLIWOŚCI POZYSKANIA ŚRODKÓW NA BADANIA NAUKOWE POLSKO-NORWESKI FUNDUSZ BADAŃ NAUKOWYCH PROGRAMY WSPÓŁPRACY TERYTORIALNEJ.
Spotkanie informacyjne dla potencjalnych Beneficjentów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki KONKURSY PILOTAŻOWE ogłoszone przez Wojewódzki Urząd Pracy.
1 Środki finansowe z UE na rozwój przedsiębiorstwa D r i n ż. J u s t y n a P a t a l a s.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet IV Szkolnictwo wyższe i nauka Działanie 4.2 Patrycja Dukaczewska.
Energia w 7PR Energia w 7PR Informacja o konkursie FP7-ENERGY-2008-TREN-1 Andrzej Sławiński Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE Instytut Podstawowych.
Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Wrocław, 9-10 grudnia 2008 r. Przedsięwzięcia z zakresu współpracy międzynarodowej i międzyregionalnej w.
1 MOŻLIWOŚCI FINANSOWANIA INICJATYW KLASTROWYCH W RAMACH REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO NA LATA 2007 – dr Rafał Klimek.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego
Projekty pilotażowe i powielania rynkowego w dziedzinie ekoinnowacji Ekoinnowacje w Programie CIP EIP Opracowanie: Katarzyna Walczyk-Matuszyk KPK PB UE.
1 Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej Poznań Małgorzata Świderska Warszawa Sektorowy Program Operacyjny WZROST KONKURENCYJNOŚCI.
Udział MSP w 6.Programie Ramowym oraz poszukiwanie partnerów do współpracy Aneta Maszewska, Ewelina Słysz – Krajowy Punkt Kontaktowy Poznań,
POZYSKIWANIE FUNDUSZY UNIJNYCH PRZEZ MŚP
Zewnętrzne źródła finansowania przedsięwzięć innowacyjnych 9 marca 2009 r. Anna Rąplewicz Dyrektor ds. Edukacji, Doradztwa i Funduszy Europejskich Regionalna.
Wstępne wyniki Projekty pilotażowe i powielania rynkowego CIP EIP.
2009 Warszawa, 24 czerwca 2009 r Oferta Krajowego Systemu Usług (KSU) dla przedsiębiorców Warszawa, 7 września 2009 r.
Unia Europejska Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata Departament Programów.
Europejska sieć centrów informacji dla naukowców – EURAXESS. Zasoby i misja Europejskiego portalu dla mobilnych naukowców – EURAXESS Michał Lasota Piotr.
Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Krajowy Punkt Kontaktowy Programu IEE Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji ( ) CIP Antonina.
Finansowanie przedsiębiorstw w 7 Programie Ramowym
Sukcesy i porażki polskich MŚP w programach ramowych
Program Konkurencyjność i Innowacje – oferta dla przedsiębiorstw.
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego Szkolnictwo Wyższe i Nauka Priorytet IV Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Departament Wdrożeń i.
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka
AUDYTY TECHNOLOGICZNE I TRANSFERY TECHNOLOGII DLA FIRM
Program pilotażowy w województwie kujawsko-pomorskim PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA I EFEKTY REALIZACJI PROGRAMU Michał Majcherek - Kierownik Projektu Pracodawcy.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego na lata Możliwości wsparcia dla przedsiębiorców.
Tomasz Bogdan – Prezes Zarządu Certus Partnerzy Sp. z o.o.
Polskie instytucje wspierające europejską politykę transportową Seminarium Warszawa 6 października 2004.
Projekty pilotażowe i powielania rynkowego Logika i struktura wniosku projektowego Katarzyna Walczyk - Matuszyk Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych.
1 Wsparcie przedsiębiorczości z funduszy strukturalnych w latach 2007 – 2013 Tomasz Nowakowski Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
Program POMYSŁY i Europejska Rada Badań Dzień informacyjny Programu POMYSŁY Warszawa, Wiesław Studencki Krajowy Punkt Kontaktowy.
Warszawa, 20 czerwca 2011 r. Projekty pilotażowe i powielania rynkowego w dziedzinie ekoinnowacji Ekoinnowacje w Programie CIP EIP Opracowanie: Katarzyna.
Projekty pilotażowe i powielania rynkowego Ekoinnowacje w Programie CIP EIP Katarzyna Walczyk-Matuszyk KPK PB UE Warszawa, 23 listopada 2010.
Struktura wniosku projektowego w projektach pilotażowych i powielania rynkowego. Kryteria oceny. Aneta Maszewska Katarzyna Walczyk - Matuszyk Krajowy Punkt.
1/15 EURAXESS Europejska Sieć Centrów Informacji dla Naukowców EURAXESS Portal dla mobilnych naukowców Monika Kornacka Krajowy Punkt Kontaktowy Programów.
Energia Środowisko i Zrównoważony Rozwój PT4 B: Energia Piąty Program Ramowy UE Andrzej Sławiński Wyniki.
Możliwości finansowania współpracy nauki i biznesu
INTERREG IV C Międzyregionalny wymiar Europejskiej Współpracy Terytorialnej Konferencja projektu B2N Warszawa, 18 maja 2010 r. Teresa Marcinów, Departament.
FINANSOWANIE PROJEKTÓW W 7.PR 17 kwietnia 2007 Barbara Trammer Barbara Trammer Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE
Zygmunt Krasiński Katarzyna Walczyk-Matuszyk Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN Synergia funduszy.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Współpraca PROW
Wsparcie przygotowania wniosku i realizacji projektu IAPP Piotr Bednarek Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE Instytut Podstawowych Problemów.
Przygotowanie MŚP do realizacji ambitnych projektów i wdrażania innowacji w ramach PO Inteligentny Rozwój.
Inicjatywa JESSICA – pierwsze doświadczenia z perspektywy regionalnej
Programowanie perspektywy finansowej
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
Ogólne informacje o Funduszach Europejskich na lata Marzec, 2013 r.
Wsparcie dotacyjne w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego WD na lata
Możliwości pozyskania dofinansowania dla przedsiębiorców z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014 – 2020 Agencja Rozwoju Pomorza S.A., Al. Grunwaldzka 472 D, Gdańsk Zarząd: Łukasz.
Zainwestujmy razem w środowisko Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Badania i analizy oraz rozwój technologii energetycznych Żanna.
Wdrażanie Osi I Przedsiębiorczość Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury w latach Poddziałania –
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
Informacje w zakresie możliwości pozyskania dofinansowania ze środków RPO WP Działanie 11.2 Gospodarka Odpadami Gdańsk, 14 listopada 2016.
WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA
Zapis prezentacji:

Warszawa, 4 listopada 2010 Fundusze europejskie dla ekoinnowacyjnych MŚP Ekoinnowacje w Programie CIP EIP Katarzyna Walczyk-Matuszyk KPK PB UE 1

Plan prezentacji Źródła finansowania projektów w latach 2007-2013 2. Ekoinnowacje w Programie CIP EIP: a) Przykłady projektów b) Konkurs 2010: wymagania, kategorie kosztów, kryteria oceny; c) Wyniki ubiegłych konkursów d) Jeśli nie CIP EIP to co? 3. Ekoinnowacje – synergia fundusz: modele współfinansowania i finansowania komplementarnego projektów

Architektura Funduszy Europejskich w latach 2007-2013: Źródła finansowania Architektura Funduszy Europejskich w latach 2007-2013: Fundusze Strukturalne 7 Program Ramowy Program na rzecz Konkurencyjności i Innowacji CIP Instrumenty finansowe oferowane przez EBI i EFI Synergia Funduszy Europejskich Praktyczny Przewodnik po funduszach UE na badania i rozwój Modele finansowania badań i innowacji

Źródła finansowania Komplementarność funduszy w latach 2007-2013 : 5 instrumentów: Badania: 7 Program Ramowy Innowacje: Program CIP Spójność: Fundusze Strukturalne, ERDF [ESF] i EAFRD (dla rolnictwa) możliwość wyboru odpowiedniego instrumentu finansowego możliwość wykorzystania różnych instrumentów w poszczególnych fazach rozwoju projektu Praktyczny Przewodnik po funduszach UE na badania i innowacje: Które źródło finansowania wybrać? Jak łączyć źródła finansowania? wdrożenia

Eko-innowacje w Programie EIP Projekty pilotażowe i powielania rynkowego: Pierwsze zastosowanie lub powielanie rynkowe ekoinnowacyjnych technik, produktów i praktyk; nie dotyczą projektów ze sfery B+R; Obszary priorytetowe: recycling materiałów, budownictwo, sektor spożywczy, ekologiczny biznes i inteligentne zakupy Budżet: na lata 2008-2013 budżet inicjatywy wynosi 195 mln euro

Eko-innowacje – przykład projektu Przykład I: Zintegrowana instalacja do recyclingu tworzyw sztucznych wykorzystywanych w rolnictwie Cele projektu: opracowanie instalacji do recyclingu tworzyw sztucznych wykorzystywanych w rolnictwie; wykorzystanie instalacji jako wzorca dla innych instalacji – replikacja; redukcja negatywnego oddziaływania na środowisko naturalne generowanego przez składowanie lub utylizację tworzyw sztucznych: zanieczyszczenia gleby, skażenia wód powierzchniowych i gruntowych. Korzyści dla środowiska naturalnego: przetwarzanie 7 tys. ton odpadów w postaci tworzyw sztucznych rocznie; redukcja negatywnego wpływu na środowisko związanego z transportem tworzyw sztucznych (np.: emisja spalin, hałas); redukcja zanieczyszczenia środowiska naturalnego: brak konieczności utylizacji i składowania tworzyw sztucznych.

Eko-innowacje – przykład projektu Przykład II: Green bottle – butelka przyjazna dla środowiska Przemysł spożywczy Nowy typ butelki przygotowany z plastiku i kartonu – możliwość recyclingu alternatywa dla opakowań typu tetrapack) Efektywne wykorzystanie zasobów 7 7

Eko-innowacje – przykład projektu Przykłady III: Promocja europejskiego znaku Eco-Label w przemyśle obuwniczym Cele: promocja znaku Eco-Label pośród 13 tys. producentów obuwia w UE; poprawa produkcji ekologicznej w Europejskim sektorze obuwniczym; wypracowanie promocyjnych narzędzi marketingowych. Korzyści dla środowiska naturalnego: ograniczenie substancji toksycznych w produktach finalnych (np. Cr (IV) < 10 ppm); zakaz stosowania substancji szkodliwych: np. szkodliwych związków azotowych; zakaz stosowania PCV; ograniczenie zanieczyszczenia wody.

Eko-innowacje – zasady konkursów Jeden konkurs w ciągu roku 13.04 – 09.09.2010 Budżet konkursu: 35 mln euro Dofinansowane wnioski/budżet: do 40 / 800 tys. euro Poziom dofinansowania KE: 50% Długość projektu: do 36 miesięcy Zarządzanie projektami: Agencja Wykonawcza ds. Konkurencyjności i Innowacji (EACI) we współpracy z DG Środowisko

Eko-innowacje – zasady konkursów Kto może aplikować? Pojedyncze małe lub średnie przedsiębiorstwo* Konsorcjum narodowe skupiające MŚP, duże przedsiębiorstwa, klastry, jednostki badawcze, instytucje publiczne itp…. Konsorcjum międzynarodowe skupiające MŚP, duże przedsiębiorstwa, klastry, jednostki badawcze, instytucje publiczne itp… Państwa biorące udział w inicjatywie: 27 Państw Członkowskich UE, Norwegia, Lichtenstein, Islandia, kraje Bałkanów Zachodnich, Turcja, Izrael; * Europejski wymiar projektu

Eko-innowacje – zasady konkursów Kategorie kosztów kwalifikowanych: Koszty osobowe – na podstawie karty pracy; Sprzęt i infrastruktura – amortyzacja, jedynie na czas trwania projektu; Podwykonawstwo – do 35% całkowitych kosztów kwalifikowanych; nie dotyczy zadań głównych (core task); Spotkania i podróże – niezbędne do realizacji projektu; Inne koszty – nie obejmują kosztów elektryczności i gazu; Koszty pośrednie – narzut do 7% całkowitych kosztów kwalifikowanych; Zysk obniża dotację. Projekt nie może finansować badań!

Eko-innowacje – zasady konkursów Rezultaty / oddziaływanie projektu: Wskaźnik „SMART”: Specific, Measurable, Achievable, Realistic, Timely Przykłady: Redukcja emisji CO₂w stosunku do istniejących rozwiązań; Redukcja zużycia wody o 6000 m² w stosunku do rozwiązania wiodącego na rynku; Oszczędność energii do 35% w procesie produkcyjnym;

Kryteria oceny UWAGA: złożenie wniosku przez 1 podmiot jest formalnie poprawne, ale pamiętajmy o Europejskiej Wartości Dodanej! nacisk położony na uczestnictwo MŚP Wniosek poddawany jest ocenie w zakresie następujących kryteriów: Kryteria wykluczenia (exclusion criteria): np.. bankructwo, konflikt interesów, nadużycie środków wspólnotowych – deklaracja wnioskodawcy Kryteria selekcji (selection criteria): np.: wykazanie zdolności finansowej – formularz „Simplified Finacial Statement”, wykazanie zdolności technicznej i odpowiednich umiejętności (opis projektu, zadań, opis uczestników) Kryteria oceny (award criteria)

Kryteria oceny Oceny punktowa dokonują zewnętrzni eksperci Kryteria oceny punktowej: - adekwatność działań podjętych w projekcie do treści konkursu (7/10) - jakość działań przewidzianych w projekcie (6/10) - wpływ na grupę docelową (6/10) - budżet i ekonomiczna opłacalność realizacji projektu (6/10) - Europejska Wartość Dodana (6/10)

Implementacja projektu Harmonogram Konkurs 2010 9 września 2010 Marzec 2011 Implementacja projektu Konkurs Ocena wniosków Negocjacje 13 kwietnia 2010 Styczeń 2011

Eko-innowacje – zasady konkursów Jak złożyć wniosek? Zapoznaj się z dokumentami konkursowymi: zaproszenie do składania wniosków (Call for Proposals), model umowy (Model Grant Agreement), przewodnik dla beneficjenta (Guide for Proposers), przewodnik po systemie EPSS (EPSS user guide), formularze wniosku (Application Form) oraz FAQ 2. Elektroniczne składanie wniosków w systemie EPSS (Electronic Proposal Sumbission Service) http://ec.europa.eu/environment/eco-innovation/index_en.htm

Konkursy 2008 i 2009 - wyniki 2009: 56 wybranych pomysłów z 202 wniosków - 45 dofinansowanych Mimo kryzysu gospodarczego, w 2009 r. 50% więcej wniosków w porównaniu z rokiem 2008 59m€ aby zmobilizować 120m€ Podejście integrujące sektor usług, produktów, procesów i zarządzania Międzynarodowe konsorcja ~70% wszystkich projektów Wybrane projekty

Duże przedsiębiorstwa Uniwersytety/ Sektor publiczny/ Inne Konkursy 2008 i 2009 - wyniki MŚP 84% sektor prywatny Duże przedsiębiorstwa Uniwersytety/ Sektor publiczny/ Inne Around 70% of the participants in the selected projects are SMEs, which is about the same percentage compared to the situation in submitted proposals. This figure confirms that SME proposals have a similar quality as larger companies' proposals. 18

Konkurs 2010 – wstępne wyniki W odpowiedzi na zaproszenie do składania wniosków wpłynęło 297 projektów 66% uczestników to MŚP Budżet konkursu to ok. 35 mln PLN, co pozwoli na wsparcie ok. 40 – 50 projektów Uczestnicy projektów wg. krajów

Konkurs 2010 – wstępne wyniki Złożone wnioski - sektorowe

Dofinansowane projekty z polskim uczestnictwem: Eko-innowacje a polskie przedsiębiorstwa Dofinansowane projekty z polskim uczestnictwem: RECTYRE: przebadanie oraz zastosowanie surowca pochodzącego z recyclingu, jako wypełnienia nasypów drogowych. Materiał, który ma być przetestowany to guma otrzymywana poprzez zmielenie zużytych opon; uczestnik Mostostal Warszawa S.A. (duże przedsiębiorstwo) WASTERED: redukcja odpadów w przemyśle mięsnym i spożywczym poprzez zastosowanie metody ograniczającej powstawanie szlamu, oczyszczającej wodę oraz stabilizującej proces biologicznego oczyszczania wody; uczestnik firma Prowater (podmiot z sektora MŚP).

Czy mogę zweryfikować swój pomysł na projekt? Broszura projektów, które uzyskały dofinansowanie: http://ec.europa.eu/environment/eco-innovation/publi_en.htm Konsultacje z ekspertami KPK: cip.eip@kpk.gov.pl Krótki opis projektu (maks. 2 strony) w języku angielskim do EACI: EACI-ECO-INNOVATION-ENQUIRIES@ec.europa.eu

Pomysł na projekt… Badania podstawowe Zakończony etap badań Badania stosowane Prototyp Demonstracja technologii Gromadzenie wiedzy Zakończony etap badań Gotowość do wejścia na rynek Komercjalizacja Potencjał do powielania Europejska Wartość Dodana 23 23

Pomysł na projekt… Pierwsza aplikacja Zintegrowane podejście uwzględniające różne aspekty środowiskowe (efektywność zasobów w tym wykorzystanie wody, energii, materiałów…) Zachowany cykl życia produktu (life cycle approach) Cel: MŚP, sektor prywatny Komercjalizacja Promocja i rozpowszechnianie rozwiązań efektywnych energetycznie Energia: efektywność energetyczna & odnawialne źródła energii, w tym transport Poprawa funkcjonowania rynku: procedury administracyjne szkolenia, podnoszenie świadomości, analizy, studia… Brak komponentu inwestycyjnego, brak badań 24 24

Pomysł na projekt… Priorytet dla sektora publicznego Rozwój polityk, implementacja legislacji Rozpowszechnianie, podnoszenie świadomości Planowanie przestrzenne, zarządzanie zasobami np. woda Rozwiązania przyjazne dla środowiska – rynek nie jest priorytetem Priorytet dla sektora prywatnego Zorientowanie na rynek, konkurencyjność rozwiązania Potencjał do powielania Zintegrowany wpływ na środowisko naturalne (np.: zużycie wody jednym z aspektów) 25 25

Eko-innowacje - synergia funduszy…

Łączenie źródeł finansowania – zasady gry… Jak łączyć źródła finansowania? Łączenie źródeł finansowania – zasady gry… Współfinansowanie • Finansowanie komplementarne – Równolegle – Następujące po sobie • zakaz ‘podwójnego finansowania’ regulacja Rady No 1605/2002 Artykuł 111

Finansowanie komplementarne Fundusze europejskie mogą być wykorzystane do finansowania różnych działań danego projektu/ przedsięwzięcia prowadzonych: równolegle/ jednocześnie następujących po sobie przy zastrzeżeniu, że zachowane zostaną odrębne rachunki i faktury (artykuł 111 rozporządzenia finansowego Rady nr 1056/2002: dwukrotne finansowanie tych samych kosztów z budżetu UE jest zabronione).

Eko-innowacje - synergia funduszy… Przykład komplementarnego finansowania projektów realizowanych przez MŚP: 7 PR: Badania na rzecz MŚP (projekt międzynarodowy) Eko-Innowacyjna technologia Fundusze strukturalne: Szkolenia dla pracowników (projekt krajowy/ lokalny) CIP: Eko-innowacje Komercjalizacja technologii (projekt międzynarodowy)

EIP – gdzie szukać informacji? Polska oficjalna strona poświęcona 7 Programowi Ramowemu: www.kpk.gov.pl Polska oficjalna strona poświęcona Programowi CIP EIP Instrumenty Pozafinansowe: http://www.cip.gov.pl/eip-kpkippt Europejska oficjalna strona Programu CIP EIP: http://ec.europa.eu/cip/eip_en.htm Ekoinnowacje – projekty pilotażowe i powielania rynkowego: http://ec.europa.eu/ecoinnovation Kontakt z ekspertami Krajowego Punktu Kontaktowego CIP EIP: Tel.: 0 22 828 74 83 E-mail: cip.eip@kpk.gov.pl

Dziękuję za uwagę Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE Osoby do kontaktu: Katarzyna Walczyk - Matuszyk katarzyna.walczyk@kpk.gov.pl Małgorzata Snarska – Świderska malgorzata.snarska@kpk.gov.pl Aneta Maszewska aneta.maszewska@kpk.gov.pl Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE Instytut Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk ul. Żwirki i Wigury 81 02-091 Warszawa tel: 0 22 828 74 83 fax: 0 22 828 53 70 e-mail: kpk@kpk.gov.pl Prezentacja ta ma wyłącznie charakter informacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje oficjalnych informacji zamieszczonych przez Komisję Europejską na oficjalnych stronach internetowych Programu CIP.