Przyjęty przez Radę Ministrów 13 stycznia 2004 r. Krajowy Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży. Przyjęty przez Radę Ministrów 13 stycznia 2004 r.

Cel programu Zahamowanie dynamiki wzrostu niedostosowania społecznego oraz przestępczości dzieci i młodzieży. Eliminowanie i łagodzenie drastycznych przejawów niedostosowania społecznego, w szczególności zagrażających zdrowiu i życiu dzieci i młodzieży oraz pozostawiających trwałe niekorzystne dla ich przyszłości skutki.

Cele realizowane będą poprzez: Wypracowanie trwałego modelu i podstaw działań systemowych. Wdrożenie programów modułowych. Określenie docelowych potrzeb w zakresie środków finansowych i organizacyjnych tworzących podstawę realizacji programu. Upowszechnienie rekomendowanych programów profilaktycznych.

Programy modułowe: Procedury postępowania nauczycieli i metody współpracy szkół z policją, innymi służbami i organizacjami pozarządowymi w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością i demoralizacją w szczególności: narkomanią, alkoholizmem i prostytucją. Projekt systemu pomocy metodycznej dla osób pracujących z młodzieżą zagrożoną niedostosowaniem, w szczególności w zakresie interwencji kryzysowej w rodzinie. Projekt probacji alternatywnej dla pobytu młodzieży w placówkach resocjalizacyjnych i zakładach poprawczych.

Podstawy prawne stosowanych procedur: Ustawa z dnia 26 X 1982 r. o postępowaniu nieletnich. Ustawa z dnia 26 X 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Ustawa z dnia 24 IV 1997 o przeciwdziałaniu narkomanii. Ustawa z dnia 6 IV 1990 o Policji. Ustawa z dnia 7 IX 1991 o systemie oświaty. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 I 2003 w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. Zarządzenie Nr 15/97 Komendanta Głównego Policji z dnia 16 VI 1997 r. w sprawie form i metod działań policji w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich.

I. Działania interwencyjne w przypadku uzyskania informacji, że uczeń który nie ukończył 18 lat, używa alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawia nierząd, bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji.

Jeżeli powtarzają się przypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, to dyrektor ma obowiązek powiadomienia o tym policji lub sądu rodzinnego. Spożywanie alkoholu na terenie szkoły przez ucznia, który ukończył 17 lat, stanowi wykroczenie z art..43 ust. 1 Ustawy z dnia 26 X 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Należy o tym fakcie powiadomić policję.

Jeżeli zachowania świadczące o demoralizacji przejawia uczeń który ukończył 18 lat, a nie jest to udział w działalności grup przestępczych czy popełnienie przestępstwa, to postępowanie nauczyciela powinno być określone przez wewnętrzny regulamin szkoły. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia, który ukończył 17 lat, przestępstwa ściganego z urzędu lub jego udziału w grupach przestępczych, zgodnie z art. 304 par. 2 kodeksu postępowania karnego, dyrektor szkoły jako przedstawiciel instytucji jest zobowiązany niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratura lub policję.

II. Działania podejmowane w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków.

III. Działania podejmowane w przypadku, gdy nauczyciel znajdzie na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk.

IV. Działania podejmowane w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie sobie substancję przypominającą narkotyk.

Zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii – w Polsce karalne jest: posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych; wprowadzanie do obrotu substancji psychotropowych; udzielanie innej osobie, ułatwianie lub umożliwianie ich nabycia oraz nakłanianie do użycia; wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających.

W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego (przez ucznia który nie ukończył 17 lat) należy zawiadomić policję lub sąd rodzinny, a przypadku popełnienia przestępstwa (przez ucznia który ukończył 17 rok życia) prokuratora lub policję. (art.4 Upn i art.304 Kpk)

V. Postępowanie wobec ucznia – sprawcy czynu karalnego.

VI. Postępowanie nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego.