Kolejne zajęcia: Zajęcia 1: B. Winiarski (red.), Polityka Gospodarcza, Wyd. PWN, Warszawa 2006, s. 380-396 Zajęcia 2: B. Winiarski (red.), Polityka Gospodarcza, Wyd. PWN, Warszawa 2006, s. 380-396 (cd.) W. Orłowski, Pułapki deficytu budżetowego, BAS 2006 (internet) Zajęcia 3 Rzeczpospolita Gospodarka budżet i podatki (od 27.09) Stabilizująca reguła wydatkowa – plik ze strony MF (4 strony) Opinia Rady Polityki Pieniężnej do projektu Ustawy budżetowej na rok 2015 (strona internetowa NBP – 10 stron) Materiały na profilu
Miarą ingerencji państwa w procesy gospodarcze jest udział wydatków publicznych w produkcie krajowym Polska: 42,1% (2014 r., Eurostat)
Krzywa Laffera I. Mechanizm II. Krytyka: Krzywa Laffera a Reagonomics i badania empiryczne w USA Krzywa Laffera a obniżenie CIT w Polsce 3
Źródło: A. Grycuk, Podatek CIT jako narzędzie polityki gospodarczej, BAS, Infos 4/2010.
Aktywna polityka budżetowa Istota i sposób działania Fazy aktywnej polityki budżetowej Przykłady Zalety i wady 5
Pasywna polityka budżetowa Instrumenty Istota i mechanizm działania stabilizatorów Zalety i wady stabilizatorów 6
Argumenty za i przeciw istnieniu deficytu budżetowego
Dochody budżetowe
Dochody budżetowe w 2015 plan 9
Struktura planowanych dochodów budżetu państwa w 2015 r. w mln zł w % DOCHODY OGÓLEM 297197,8 100% 1 DOCHODY PODATKOWE 269 820,0 90,8% 100,0% 1.1 podatki pośrednie 199 450,0 67,1% 73,9% 1.1.1 VAT 134 630,0 45,3% 49,9% 1.1.2 akcyza 63 570,0 21,4% 23,6% 1.1.3 podatek od gier 1 250,0 0,4% 0,5% 1.2 CIT 24 530,0 8,3% 9,1% 1.3 PIT 44 390,0 14,9% 16,5% 1.4 Podatek od wydobycia niektórych kopalin 1 450,0 2 DOCHODY NIEPODAT. 25 829,9 8,7% 0,09573 2.1 Dywidendy 6 245,2 2,1% 0,023146 2.2 Cło 2 394,0 0,8% 0,008873 2.3 Opłaty, grzywny i pozostałe dochody niepodatkowe 15 294,2 5,1% 0,056683 2.4 wpłaty JST 1 896,6 0,6% 0,007029 3 Środki z UE 1 547,9
Wielkość i struktura wydatków budżetowych
Struktura wydatków budżetowych w Polsce w 2013 roku Różne rozliczenia – gł. wydatki na subwencje ogólne dla JST oraz wydatki na finansowanie zadań realizowanych przez samorządy województw w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych; http://www.sobieski.org.pl/analiza-is-70/
Wydatki sztywne 16 Russel, Piotr. "Wydatki budżetowe w Polsce." Studia BAS 3 (2010): 115-140.
Wydatki sztywne Do najważniejszych kategorii wydatków sztywnych należą: – subwencje dla JST, – dotacje dla FUS i KRUS, – wydatki na obsługę długu publicznego, – wydatki na obronę narodową, – wpłaty do budżetu UE, – wydatki na finansowanie projektów z udziałem UE. 17
Wydatki socjalne w Polsce 18 Źródło: Polska 2010. Raport o rynku pracy oraz zabezpieczeniu społecznym, MPiPS 2010, s. 198.
Wydatki socjalne w Polsce Źródło: Polska 2010. Raport o rynku pracy oraz zabezpieczeniu społecznym, MPiPS 2010, s. 197 19
20
Deficyt i dług publiczny
Deficyt strukturalny Źródło: Problemy fiskalne Polski na drodze…, NBP, s. 54.
Deficyt strukturalny Szacunek NBP na 2015 rok: ok. 2,5%
Deficyt Budżetu Państwa i Sektora Finansów Publicznych
Stabilizująca reguła wydatkowa (SRW) Cele wprowadzenia SRW Procykliczność i antycykliczność wydatków budżetowych a charakter SRW Zakres i zagregowany charakter SRW Mechanizm obliczania limitu wydatków Przyczyny ewentualnej korekty wydatków Ocena SRW
Budżet 2016 – opinia RPP Ocena przyjętych założeń makroekonomicznych Założenia a koniunktura w 2015 r. (co się sprawdziło, a co nie?) Polityka fiskalna w okresie 2011-2015 (restrykcyjna/ekspansywna…) Ocena skutków makro polityki Nierównowaga fiskalna w 2015 Dług publiczny i potrzeby pożyczkowe