INICJATYWY AKTYWIZUJĄCE DOLNOŚLĄSKĄ WIEŚ

NASZE PIERWSZE KROKI PROGRAMY ZWIĄZANE Z OCHRONĄ ŚRODOWISKA ATESTACJA OPRYSKIWACZY ACES „ZIELONE POGOTOWIE”

EFEKTY - ATESTACJA OPRYSKIWACZY WSPÓŁPRACA: DOLNOŚLĄSKA IZBA ROLNICZA; CHRZEŚCIJAŃSKIE STOWARZYSZENIE SAKSONII. STOWARZYSZENIE: POŁUDNIOWO – ZACHODNIE FORUM SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO „POGRANICZE” ; PRZED PODJĘCIEM DZIAŁAŃ - 2 % PRZEBADANYCH OPRYSKIWACZY W SKALI WOJEWÓDZTWA PO OKRESIE 3 LETNIM DZIAŁALNOŚCI -70% PRZEBADANYCH OPRYSKIWACZY W SKALI WOJEWÓDZTWA

Programy związane z ochroną środowiska : 1/ Atestacja opryskiwaczy : Pierwsze kroki Programy związane z ochroną środowiska : 1/ Atestacja opryskiwaczy : Nasze wejście do Unii Europejskiej rozpoczęło proces zmian, które miały nastąpić przed podpisaniem akcesji. Zmieniały się przepisy, przekazywane informacje na spotkaniach i szkoleniach z rolnikami o wspólnej polityce rolnej pozwoliły nam na analizę, naszych słabych stron w przygotowaniach do pozyskiwania funduszy przeznaczonych na rozwój sektora rolnego. Zrodził się pomysł aby pomóc w tym trudnym procesie i okresie zachodzących zmian. Atestacja opryskiwaczy to hasło, które pierwsze pojawiło się na naszej wsi, zmiana ustawy o Ochronie Roślin zgodnie z wymogami unijnymi przyspieszyła naszą inicjatywę . Zrobiona analiza w regionie wykazała, że 2% rolników posiada atestowane opryskiwacze. Wspólne działania przy opracowaniu wniosku o wsparcie utworzenia Mobilnej Stacji Atestacji Opryskiwaczy pozwoliłyby na poprawienie sprawności opryskiwaczy w terenie i spełnienia wymogów kodeksu dobrej praktyki rolniczej, do wdrażania którego przygotowywaliśmy się. Nasze działania zostały uwieńczone sukcesem, dzięki współpracy Południowo- Zachodniemu Forum Samorządowemu „POGRANICZE” oraz Chrześcijańskiemu Stowarzyszeniu Saksonii, które chciało pomóc nam w rozwiązaniu tego problemu. Również Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska poprzez przyznanie środków na zakup samochodu, pozwolił na uruchomienie Mobilnej Stacji, która w ciągu 3 lat odwiedzając sołectwa w regionie przyczyniła się do 70% wzrostu ilości przebadanych opryskiwaczy

Pozwoliło to naszym producentom na: - obniżenia kosztów produkcji - ochronę gleby, wód gruntowych obniżyło poziom pestycydów w ziarnie zbóż, owocach i warzywach. Wsparcie Starostwa Powiatowego w Zgorzelcu pozwoliło na terenie powiatu utworzenia jeszcze jednego punktu atestacji opryskiwaczy. Z dotacji Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska realizowany jest także „Program Modernizacji Opryskiwaczy na lata 2004-2006”, w ramach którego każdy rolnik może uzyskać nawet 50-io % dofinansowanie do modernizacji (remontu, wymiany części) opryskiwacza, zakończonej atestem oraz wydaniem znaku kontrolnego stwierdzającego całkowitą sprawność opryskiwacza. Należy pamiętać, że przestarzałe opryskiwacze, nie spełniające podstawowych, współczesnych wymogów agrotechnicznych stanowią zagrożenie nie tylko dla środowiska naturalnego lecz podnoszą, w sposób istotny koszty produkcji rolniczej. Jest to bardzo poważny problem biorąc pod uwagę ciągły wzrost cen nawozów. Do listopada br zostało przebadanych i zmodernizowanych ok. 700 szt. opryskiwaczy polowych.

EFEKTY – „ZIELONE POGOTOWIE” PRZEPROWADZENIE ANKIET NA TERENIE 4 POWIATÓW PRZYGRANICZA, W KTÓRYM WZIEŁO UDZIAŁ 800 GOSPODARSTW PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI O OCHRONIE ŚRODOWISKA I ODDZIAŁYWANIU ŹLE ZABEZPIECZONYCH ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH.

ZIELONE POGOTOWIE Organizując szkolenia, konferencje, odwiedzając gospodarstwa rolnicy często pytali nas jak rozwiązać sprawę niebezpiecznych odpadów w gospodarstwie /olej przepalony, zużyte akumulatory, opakowania po pestycydach, opony/. Była to nieliczna grupa która wiedziała że te odpady są nieprzyjazne dla środowiska. Program pilotażowy ACES pozwolił nam na przeprowadzenie szerokiej akcji edukacyjnej, którą objęte zostały gospodarstwa rolne terenu pogranicza . Pozwoliło to nam odwiedzić 800 gospodarstw, w których zostały przeprowadzone ankiety, odebrane odpady niebezpieczne i odwiezione do firm, które zajmują się utylizacją odpadów. Celem projektu było: - podniesienie świadomości edukacyjnej o ochronie środowiska - przeprowadzenie analizy skali problemu na terenie gmin pogranicza segregowanie odpadów w gospodarstwach i składowanie w jednym miejscu

PROSTE SŁOWO, KTÓRE ZACZEŁO NABIERAĆ RUMIEŃCÓW ! EKOLOGIA PROSTE SŁOWO, KTÓRE ZACZEŁO NABIERAĆ RUMIEŃCÓW !

EKOLOGIA Ekologia to słowo , które budziło w pierwszym okresie dużo emocji, mało zrozumienia dla tych, którzy rozpoczynali uprawy ekologiczne, sąsiedzi z pewną rezerwą patrzyli na produkcję metodami ekologicznymi. Zainteresowanie przyszło z czasem, na szkoleniach były pytania, potem telefony gdzie można uzyskać informację . Współpraca, która została nawiązana z Chrześcijańskim Stowarzyszeniem Saksonii , informacje o rozwijających się gospodarstwach i działających stowarzyszeniach w Saksonii, zmobilizowały nas do organizowania wspólnych wyjazdów studyjnych dla naszych rolników do Saksonii co pozwoli im nawiązać kontakty i współpracę w przyszłości. Oprócz wyjazdów organizowane były wspólne szkolenia z udziałem rolników saksońskich. Efektem jest powstanie nieformalnej grupy rolników ekologicznych, posiadających swoje logo. Wyjeżdżających na jarmarki po stronie saksońskiej i sprzedających swoje produkty, promują zdrową żywność na imprezach lokalnych i kiermaszach. Mogą być przykładem dla innych, że takie gospodarstwa mogą również funkcjonować. Jedynym minusem jest brak rynku zbytu na produkty, które mają wyższą cenę. Jest to na pewno następne nasze działanie, aby pomóc gospodarstwom ekologicznym.

WYJAZDY STUDYJNE ROLNIKÓW DO SAKSONII

„ GOSPODARSTWO PRZYJAZNE ŚRODOWISKU” – PROGRAM REALIZOWANY WSPÓLNIE Z „POGRANICZEM” ORAZ CSB.

Gospodarstwo przyjazne środowisku Do realizacji tego programu zainspirowały nas gospodarstwa, które podjęły działania na uporządkowanie w swoich gospodarstwach / odpadów organicznych , nieorganicznych, ścieków, śmieci / dbałość o estetykę i porządek w obejściu. Projekt miał na celu zaangażowanie rolników do przestrzegania Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej. Realizacja projektu w formie konkurs na gospodarstwo przyjazne środowisku aby uhonorować starania mieszkańców wsi i pokazać jako wzór dla innych do naśladowania. Nagrodzić tych, którzy najbardziej się wyróżnili. Spełnił nasze oczekiwania ankieta przeprowadzona w gospodarstwach spełniła rolę edukacyjną .Konkurencyjność gospodarstw w przyszłości pozytywnie wpłynie na wdrażanie programów rolnośrodowiskowych.

POWSTANIE STOWARZYSZENIA ROLNIKÓW EKOLOGICZNYCH

EDUKACJA

SZKOLENIA : MAŁA PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ RACHUNKOWOŚĆ W GOSPODARSTWACH KURSY KOMPUTEROWE KONFERENCJE FUNDUSZE KRAJOWE I UNIJNE

- rachunkowości rolnej i podatku VAT w rolnictwie EDUKACJA Zmiany które miały nastąpić oraz te które już się pojawiły, pytania rolników były inspiracją do organizacji szkoleń, umożliwiających nam w przekazywaniu szerokiej informacji o : - rachunkowości rolnej i podatku VAT w rolnictwie - prowadzeniu kursów komputerowych - małej przedsiębiorczości / grupy producenckie/ konferencje /poruszające tematykę produkcji, opłacalności z udziałem ekspertów krajowych i zagranicznych/ W realizacji pomogły nam fundusze krajowe i unijne, z których uczyliśmy się korzystać.

REALIZOWANE PROJEKTY

„MŁODZI EKOLODZY BEZ GRANIC” - WYMIANA MŁODZIEŻY POLSKO – CZESKIEJ PROGRAM „MŁODZIEŻ” PROJEKT REALIZOWANY: „MŁODZI EKOLODZY BEZ GRANIC” - WYMIANA MŁODZIEŻY POLSKO – CZESKIEJ

-promocja wsi Chmieleń – uruchomienie kawiarenki internetowej Obszary wiejskie to nie tylko produkcja ale również miejsce w którym mamy rodziny, nasze dziedzictwo kulturowe, edukacja. Działalność świetlic na obszarach wiejskich jest różna, pozostała baza po likwidacji szkół podstawowych może być wykorzystana do powstawania klubów środowiskowych, które działają u nas jako 4-H. Ich potrzeby były inspiracją do napisania projektu „Młodzi ekolodzy bez granic” do programu „MŁODZIEŻ” w którym wykorzystano schronisko szkolne utworzone po byłej szkole podstawowej. Pozwoliło to młodzieży wiejskiej z klubu środowiskowego uczestniczyć w wymianie polsko-czeskiej i spędzić ciekawie czas, ucząc się jednocześnie języka czeskiego. Wymiana pozwoliła na rozpoczęcie współpracy młodzieży z klubu środowiskowego z klubem po stronie czeskiej. Efektem realizacji jest pomysł na kolejne dwa projekty, które zostały zaproponowane przez młodzież ; -promocja wsi Chmieleń – uruchomienie kawiarenki internetowej Młodzi ekolodzy w Tanvaldzie

PROGRAM REALIZOWANY PRZEZ FUNDUSZ WSPÓŁPRACY AGRO – INFO PROGRAM REALIZOWANY PRZEZ FUNDUSZ WSPÓŁPRACY

PUNKTY INFORMACJI PUNKT INFORMACJI O UNII EUROPEJSKIEJ AGRO – INFO ORGANIZACJA: POŁUDNIOWO ZACHODNIE FORUM SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO „POGRANICZE” PUNKT INFORMACJI EUROPEJSKIEJ AGRO - INFO LEGNICA ORGANIZACJA: DOLNOŚLĄSKIE REGIONALNE STOWARZYSZENIE „OBSZARY WIEJSKIE”

CEL PROGRAMU AGRO – INFO - STWORZENIE SPRAWNEGO SYSTEMU DOSTARCZAJĄCEGO ROLNIKOM I SPOŁECZNOŚCIOM WIEJSKIM INFORMACJI UMOŻLIWIAJĄCYCH IM SPRAWNE FUNKCJONOWANIE W WARUNKACH CZŁONKOWSTWA POLSKI W UNII EUROPEJSKIEJ. ZE ŚRODKÓW PROGRAMU AGRO – INFO WYDANE ZOSTAŁY LICZNE PUBLIKACJE, ZORGANIZOWANO WIELE SZKOLEŃ DLA ROLNIKÓW I MIESZKAŃCÓW OBSZARÓW WIEJSKICH. REALIZOWANE SĄ POPRZEZ WYJAZDY STUDYJNE, KTÓRE UMOŻLIWIAJĄ NAWIĄZANIE WSPÓŁPRACY.

FUNDUSZ WSPÓŁPRACY: Punkty informacji „AGRO-INFO” – które pojawiły się pierwsze , informując nas o Unii Europejskiej, wspólnej polityce rolnej, kodeksie dobrej praktyki rolniczej. W ramach punktu informacji organizowane były szkolenia z ochrony środowiska , informacja dla młodzieży szkolnej Unii Europejskiej. Duża ilość publikacji niosła z sobą aktualne , bieżące informacje. Punkty informacji w ramach sieci „Agro-Info”, nadzorowane przez Fundację „Fundusz Współpracy”, corocznie pozyskują z tzw. „Małych Grantów” środki, które przeznaczają na szkolenia wybranych grup społeczności wiejskiej i w ten sposób przyczyniają się do podnoszenia świadomości europejskiej mieszkańców wsi.

PROGRAM UKIE PROJEKT REALIZOWANY: PUNKTY INFORMACJI EUROPEJSKIEJ SIEĆ „EUROPE DIRECT” CEL: BIEŻĄCE INFORMACJE O UE.

EUROPE DIRECT - SIEĆ INFORMACYJNA DOLNOŚLĄSKI PUNKT INFORMACJI EUROPE DIRECT LEGNICA DOLNOŚLĄSKI PUNKT INFORMACJI EUROPE DIRECT MILICZ

Punkty Informacji Europejskiej sieć „EUROPA DIRECT”. PROGRAM UKIE: Członkostwo w Unii Europejskiej było kolejnym wyzwaniem, które pomogło nam do udziału w konkursie grantowym i utworzeniu dwóch punktów informacyjnych w Legnicy i Miliczu. Na spotkaniach z mieszkańcami wsi pojawiały się pytania o Unię Europejską, akty prawne, wsparcie finansowe, zmiany jakie będą dokonywały się w naszym środowisku. Projekt realizowany : Punkty Informacji Europejskiej sieć „EUROPA DIRECT”. Nowoutworzone Punkty Informacji Europejskiej w Legnicy i Miliczu, w ramach nadzorowanej przez UKIE sieci „EUROPA DIRECT” stanowią „centra wiedzy” o Unii Europejskiej. W ramach złożonych wniosków otrzymaliśmy 50-io % dofinansowanie na 4 etaty, doposażenie punktów w sprzęt do wymaganych przez sieć standardów oraz na bieżące funkcjonowanie. Poprzez strony www, stałe szkolenia swoich pracowników i biura Rad Powiatowych, DIR umożliwia niemal bezpośredni przepływ najświeższych informacji z Brukseli już nie tylko dla społeczności wiejskiej ale dla całego społeczeństwa Dolnego Śląska.

PROGRAM LEADER + PROJEKT REALIZOWANY: „PARTNERSTWO LOKALNE NA RZECZ ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH POGÓRZA IZERSKIEGO PARTNERZY – 11 GMIN PRZYGRANICZA FORMA PARTNERSTWA - STOWARZYSZENIE

Program „LEADER”+ Co skłoniło nas do udziału w tym programie i dlaczego wybraliśmy Pogórze Izerskie ? Odpowiedź na to pytanie tkwi w partnerach tego projektu 11 gmin, które wyraziły zainteresowanie w uczestnictwie, posiadają swój potencjał, wspólne działania, potrzeby, rozpoczęte pierwsze inicjatywy oddolne, rozumiejące swoich mieszkańców i zawsze chętne do podejmowania współpracy i nowych zadań przy pomocy mieszkańców i instytucji, które będą pomagały przy realizacji działań oddolnych, udzielały swego wsparcia. Posiadające wiedzę, że od roku 2007 pozyskiwanie środków dla rozwoju obszarów wiejskich będzie większości możliwe poprzez działania oddolne mieszkańców wsi, wspólnie z samorządem rolniczym postanowili wyjść naprzeciw i pomóc mieszkańcom swoich obszarów wiejskich. Wszystkie wymienione cechy kwalifikują się do stworzenia lokalnej grupy działania, która poprzez opracowanie zintegrowanej strategii rozwoju obszarów wiejskich będzie mogła realizować działania, które będą wykorzystywały potencjał terenów wiejskich, poprawia konkurencyjność, przyczyni się do aktywizacji i współpracy mieszkańców wsi.

- MÓJ POMYSŁ NA WŁASNY BIZNES RĘKODZIEŁO - MÓJ POMYSŁ NA WŁASNY BIZNES

Rękodzieło Obszary wiejskie zamieszkują ludzie, w których jest wielki potencjał wiedzy, pomysłów które posłużyłyby do przygotowania wniosków o wsparcie finansowe na realizację. Oprócz pomysłów posiadają ukryte zdolności manualne, które wykorzystywane są tylko dla siebie, rodziny, znajomych do momentu gdy ktoś pochwali się otrzymanym obrazem , koszykiem wiklinowym , ładnym wyrobem garncarskim przed kimś kto oceni walory artystyczne jak również możliwość sprzedaży. To było motywem napisania kolejnego wniosku grantowego „Rękodzieło – mój pomysł na własny biznes” o wsparcie finansowe , który poprzez warsztaty, wydanie publikacji jak założyć małą przedsiębiorczość, gdzie można uzyskać wsparcie finansowe przy współpracy z Urzędem Pracy oraz innych instytucji. Hasłem przewodnim projektu jest : masz głowę i ręce? Masz pomysł? Przyjdź do nas przygotujemy cię do realizacji . Wszystkie działania zawarte w tym projekcie mają pobudzić do działania i podejmowania decyzji wiążącej , której tak brakuje ludziom z środowisk wiejskich. Takich projektów powinniśmy realizować więcej .

Podsumowując wszystkie działania jakie już zostały zainicjowane możemy powiedzieć , że już posiadamy pewne doświadczenie , znamy swoich mieszkańców ich oczekiwania i potrzeby dlatego powinniśmy wspólnie jako instytucje wraz liderami wiejskim podjąć działania mobilizujące obszary wiejskie do pozyskiwania funduszy na oddolne działania poprzez : szkolenia , rzetelną prostą informację , wskazania źródła wsparcia finansowego oraz pomocy przy opracowaniu wniosku o wsparcie finansowe.

PREZENTACJĘ PRZYGOTOWAŁA: BOŻENA MULIK