Warszawa, 19 października 2011r.

SUKCESJA W POLSKICH FIRMACH

Źródło: prezentacja Ministerstwa Gospodarki na podstawie Raportu o stanie sektora MSP w Polsce – PARP tys. podmiotów w 2008r tys. podmiotów w 2010r tys. podmiotów w 2010r. Eksplozja przedsiębiorczości w Polsce na początku lat 90 I CZAS NA: SPRZEDAŻ FIRMY, PRZEKAZYWANIE RODZINIE LUB PRZEJĘCIE PRZEZ MENEDŻERÓW I PRACOWNIKÓW

Brak świadomej polityki sukcesji.Brak wiedzy i doświadczeń o zagrożeniach. Brak wiedzy o możliwości ograniczenia ryzyka. JESTEŚMY PIERWSZYM POKOLENIEM KAPITALISTÓW

Planowanie sukcesji. Zabezpieczenie przed nagłym wydarzeniem. Jeśli chcemy rozśmieszyć Pana Boga Opowiedzmy Mu o naszych planach … Woody Allen DWIE PERSPETYWY

NA ŚWIECIE W POLSCE Źródło: Puls Biznesu W POLSCE INACZEJ NIŻ NA ŚWIECIE

Pan Jan Kowalski prowadzi salon i serwis samochodowy firmy OPEL w Katowicach. Zatrudnia 20 osób, uzyskuje roczne przychody na poziomie 20 mln zł i osiąga zysk netto 0,5 mln zł. Pan Jan Kowalski jest właścicielem nieruchomości, na której znajduje się salon i inne obiekty. Pan Jan Kowalski poniósł nakłady na zakup nieruchomości i budowę salonu w kwocie 10 mln zł. Pan Jan Kowalski posiada zadłużenie długoterminowe w kwocie 5 mln zł, które będzie spłacał jeszcze 5 lat. Pan Jan Kowalski w wieku 65 lat wybiera się na zasłużoną emeryturę i zastanawia się co zrobić z biznesem! PRZYKŁADOWA FIRMA

Dylematy: Czy przejąć dotychczasową działalność jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa? Czy przejąć dotychczasową działalność jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa? Czy przekształcić Spółkę prawa handlowego i następnie podarować synowi udziały/akcje w Spółce? Czy przekształcić Spółkę prawa handlowego i następnie podarować synowi udziały/akcje w Spółce? Czy ojciec powinien pozostać jeszcze udziałowcem Czy ojciec powinien pozostać jeszcze udziałowcem w firmie? w firmie? MOŻLIWE ROZWIĄZANIA SYN CHCE KONTYNUOWAĆ BIZNES OJCA! SYN CHCE KONTYNUOWAĆ BIZNES OJCA!

1.Ojciec przekształca dotychczasowy biznes oparty o wpis do ewidencji działalności gospodarczej w Spółkę prawa handlowego. 2.Do Spółki wnoszone są wszystkie aktywa (w tym nieruchomości) oraz zobowiązania. 3.Syn przejmuje stery (Zarząd) Spółki z o.o., ojciec jest w Radzie Nadzorczej - przez oznaczony okres. 4.Ojciec daruje synowi 50% udziałów w Spółce, a po 5 latach – kolejne 50% udziałów. ROZWIĄZANIA DO ROZWAŻENIA

DYLEMATY : Czy przekazać firmę menedżerom i pracownikom? Czy przekazać firmę menedżerom i pracownikom? Czy będą posiadać środki, aby mnie spłacić? Czy będą posiadać środki, aby mnie spłacić? Czy może pozostawić własność obiektów i dzierżawić je, a sprzedać biznes? Czy może pozostawić własność obiektów i dzierżawić je, a sprzedać biznes? Czy zgodzić się na wieloletnią rentę dla mnie i rodziny? Czy zgodzić się na wieloletnią rentę dla mnie i rodziny? MOŻLIWE ROZWIĄZANIA RODZINA NIE JEST ZAINTERESOWANA PRZEJĘCIEM FIRMY, BRAK TEŻ NABYWCÓW BIZNESU RODZINA NIE JEST ZAINTERESOWANA PRZEJĘCIEM FIRMY, BRAK TEŻ NABYWCÓW BIZNESU

1.Właściciel przekształca firmę w Spółkę prawa handlowego lecz do Spółki wnosi aktywa z wyłączeniem nieruchomości. 2.Nieruchomości (salon i inne obiekty) dzierżawi długoterminowo Spółce. 3.Udziały w Spółce sprzedaje etapami menedżerom i pracownikom –np. po 10% rocznie. Formuła wyceny oparta jest o wynik Spółki, lecz z określeniem minimalnych kwot. ROZWIĄZANIE DO ROZWAŻENIA

DYLEMATY : 1. Czy sprzedawać firmę w aktualnej formule prawnej; czy przedtem przekształcić w Spółkę prawa handlowego? 2. Czy sprzedać całość, tzn. nieruchomość i biznes? Czy najpierw biznes, a potem ewentualnie nieruchomość? 3. Jaką przyjąć podstawę wyceny? MOŻLIWE ROZWIĄZANIA RODZINA NIE WYKAZUJE ZAINTERESOWANA, RODZINA NIE WYKAZUJE ZAINTERESOWANA, MENEDŻEROWIE TAKŻE RODZINA NIE WYKAZUJE ZAINTERESOWANA, RODZINA NIE WYKAZUJE ZAINTERESOWANA, MENEDŻEROWIE TAKŻE

1.Duża różnica pomiędzy zdolnością do generowania zysku, a wartością majątku trwałego (3 mln : 10 mln) skłania do odrębnego rozpatrzenia firmy i nieruchomości. 2.Właściciel przekształca firmę w Spółkę prawa handlowego lecz do Spółki wnosi aktywa z wyłączeniem nieruchomości. 3.Udziały w Spółce sprzedaje z wyceną EBITA x 5. 4.Nieruchomość z salonami jest dzierżawiona na rzecz Spółki. ROZWIĄZANIE DO ROZWAŻENIA ROZWIĄZANIE DO ROZWAŻENIA

1.Firma – Trup w każdej szafie. 2.Szalone wyceny niewiarygodnych konsultantów. 3.Sam nie wiem czego chcę – tzn. zjeść ciastko i mieć ciastko. 4. Po co mi Partner w biznesie? Sam będę dalej prowadził! Sam będę dalej prowadził! NAPOTKANE PROBLEMY NAPOTKANE PROBLEMY PRZY SUKCESJACH NAPOTKANE PROBLEMY NAPOTKANE PROBLEMY PRZY SUKCESJACH

1.Firma o polskim rodowodzie świadczy od 20 lat usługi niematerialne. Przychody rzędu 20 mln zł, zysk +/- zero! 2.Firma dwóch liderów, którzy zbliżają się do wieku emerytalnego. Praca zespołowa oparta na wysoko wykwalifikowanych dyrektorach. 3. Kapitały własne Spółki rzędu 2 mln zł, wysokie zadłużenie krótkoterminowe (w tym kredyty – 4 mln zł). 4.Cenowa walka na rynku. Największe firmy światowe posiadają już oddziały lub firmy w Polsce. 5.Bardzo wysokie koszty stałe – przekraczające rocznie 12 mln zł. PRZYKŁAD DO DYSKUSJI PRZYKŁAD DO DYSKUSJI JAK SPOJRZEĆ NA KWESTIĘ SUKCESJI? JAK SPOJRZEĆ NA KWESTIĘ SUKCESJI?

ZAPRASZAM DO DYSKUSJI Andrzej Głowacki Prezes Zarządu DGA SA mail: tel