Wielki kryzys ekonomiczny 1929 - 1933 Opracowała Helena Tomaszewska

Geneza kryzysu w USA olbrzymi popyt na towary konsumpcyjne po I wojnie światowej, przedsiębiorstwa reinwestowały większą część zysków i nakręcały produkcję by zaspokoić popyt, niekontrolowany przez państwo rozwój produkcji, obywatele kupowali towary na kredyt, nadprodukcja dóbr konsumpcyjnych w stosunku do siły nabywczej obywateli, USA zainwestowały znaczną część kapitałów w Europie zniszczonej przez wojnę, monopole światowe starały się za wszelką cenę utrzymać wysokie ceny na swoje towary przy jednoczesnych niskich cenach za surowce, operacje giełdowe często były oparte na spekulacyjnej zwyżce kursów papierów wartościowych = > obracano akcjami bez pokrycia, na rynku zaczęło brakować kapitału.

Proces, który doprowadził do kryzysu nowe zasady zdrowego odżywiania spadek popytu na amerykańskie towary rolne nadprodukcja towarów rolnych spadek cen towarów rolnych zmniejszenie dochodów amerykańskich rolników spadek popytu na artykuły przemysłowe nie spłacanie kredytów – wzrost zadłużenia gospodarstw rolnych nożyce cen – ceny na artykuły rolne spadały szybciej niż na artykuły przemysłowe bankructwa farm

Proces, który doprowadził do kryzysu nadprodukcja towarów przemysłowych sztuczne windowanie cen akcji dla podtrzymania dobrej koniunktury ograniczanie produkcji przez zakłady przemysłowe zwalnianie pracowników sprzedaż akcji przez zwalnianych pracowników spadek wartości akcji przedsiębiorstw krach na giełdzie nowojorskiej nie spłacanie kredytów bankructwa przedsiębiorstw bankructwa banków

Wybuch kryzysu – 24.10.1929 r. 29 października 1929 r. sprzedano 13 milionów akcji. Spanikowani inwestorzy zaczęli się pozbywać wszystkich akcji, również tzw. pewnych spółek. W ciągu dwóch dni wartość akcji spadła praktycznie do zera. Inwestorzy stracili wszystko. Akcjonariusze, którzy zaciągnęli kredyt na zakup akcji stali się niewypłacalni. Zbankrutowały banki. Zamknięcie giełdy nowojorskiej w „czarny czwartek” 1929 r.

Krach na giełdzie nowojorskiej 24.10.1929 r. www.pl.wikipedia.org

Przejawy kryzysu Bankructwo przedsiębiorstw, fabryk i banków Olbrzymie bezrobocie (15 mln) Dewaluacja pieniądza Hiperinflacja Gwałtowny spadek produkcji przemysłowej KRYZYS EKONOMICZNY 1929 - 1933 Upadek handlu wewnętrznego Krach na giełdzie – załamanie kursów akcji Upadek handlu zagranicznego Wycofywanie kapitału amer. z państw europejskich i innych Przewaga podaży nad popytem w przemyśle i rolnictwie

Interwencjonizm państwowy Kontrolowanie cen niektórych towarów Państwo wyznacza maksymalny czas pracy Ingerowanie państwa w rynek walutowy – utrzymywanie kursu własnej waluty Państwo wyznacza płace minimalne Zasady interwencjonizmu państwowego Tworzenie przedsiębiorstw państwowych Wprowadzenie systemu koncesji na niektóre towary i usługi John Maynard Keynes Twórca nowej idei ekonomicznej interwencjonizmu państwowego Organizowanie robót publicznych – finansowanie niektórych inwestycji przez państwo Wprowadzanie monopolu państwowego w niektórych sektorach gospodarki Udzielanie preferencyjnych kredytów upadającym przedsiębiorstwom przez państwo Pobudzanie popytu poprzez dodruk pieniędzy – kontrolowana inflacja

zniesienie parytetu złota wprowadzenie ustawodawstwa socjalnego: NEW DEAL = NOWY ŁAD Program reform ekonomiczno- społecznych wprowadzonych w USA przez prezydenta Franklina D. Roosevelta zniesienie parytetu złota Franklin Delano Roosevelt zmniejszenie areału ziem uprawnych – zmniejszenie nadprodukcji żywności zahamowanie produkcji by zrównoważyć popyt i podaż wprowadzenie ustawodawstwa socjalnego: maksymalny czas pracy, minimalne pensje, obowiązkowe ubezpieczenia zwiększenie eksportu i zmniejszenie importu prowadzenie robót publicznych na szeroką skalę, do których zatrudniano rzesze bezrobotnych (budowa autostrad, tamy Hoovera dodruk pieniędzy bez pokrycia na płace – zwiększono ilość pieniędzy w obiegu i pobudzono popyt (kontrolowana inflacja)