Nazywam się Alicja Glajcar. Urodziłam i wychowywałam się na Śląsku Cieszyńskim w ewangelickiej rodzinie. Życie jednak przywiało moją rodzinę do Częstochowy, gdzie luteranie to niewielka część mieszkańców( w przeciwieństwie do Śląska Cieszyńskiego). Postanowiłam zainteresować się życiem i działalnością luteran na tym terenie.

Kim są luteranie? Krótko o doktrynie Krótka historia Kościoła Ewangelicko- Augsburskiego Kiedy i jak luteranie dotarli w rejony Częstochowy? Jak wyglądała organizacja luteran w Częstochowie? O plebani słów kilka Dzieci ewangelickie Zbór dawniej i obecniedawniejobecnie Częstochowscy ewangelicy Życie kulturalne Częstochowskie filiały

Osoby należące do Kościoła Ewangelicko- Augsburskiego nazywane są luteranami. Nazwa ta pochodzi od nazwiska Ojca Reformacji – Marcina Lutra. powrót

Luterska doktryna zakłada, że usprawiedliwienie człowieka jest możliwe dzięki wiarze( Sola Fide), a nie przez uczynki, Jezus umarł na krzyżu Golgoty za grzechy całej ludzkości i zmartwychwstał dla ludzkiego usprawiedliwienia(Sola Gratia); uznawanie Ewangelii za jedyne źródło wiary(Sola Scriptura); jedynym dawcą i sprawcą zbawienia jest Jezus Chrystus, On też jest jedynym pośrednikiem pomiędzy Bogiem a człowiekiem(Solus Christus); Boży Duch działa zbawczo jedynie przez środki łaski Bożej, a więc przez Słowo Boże i dwa sakramenty( chrztu i eucharystii)(Solum Verdum); narodowo-państwowy lub regionalny charakter Kościołów powrót

Marcin Luter nigdy nie dążył do kolejnej schizmy w Kościele, próbował zreformować go. 31 października 1517r. Przybija swoje poglądy na drzwiach kościoła w Wittenberdze. Prowadzi to do wojny domowej w Rzeszy pomiędzy zwolennikami Lutra i Cesarza. Wojnę kończy pokój w Augsburgu, gdzie luteranizmowi przyznano równorzędność. Do Polski nurt ewangelicki dociera jeszcze w XVIw, głównie szerzy się wśród chłopów i mieszczan. powrót

Pierwsze wzmianki o ewangelikach w okolicy Częstochowy pochodzą z końca XVIII wieku. Jednak dopiero w roku 1802 na północ od Częstochowy powstała pierwsza ewangelicka kolonia tkaczy z Niemiec. Początkowo nazywała się ona Hilbach, a następnie Czarnylas. Opiekę duszpasterską nad czarnoleskimi ewangelikami sprawowali początkowo kapelani wojsk pruskich, a następnie duchowni ze Śląska. W 1820 powstała parafia ewangelicka w Wieluniu, ewangelicy z Czarnegolasu udawali się tam na nabożeństwa. Dwa lata później, dzięki zapomodze cesarza rosyjskiego Aleksandra I, wybudowano dom modlitwy w Czarnymlesie, nabożeństwa odprawiali w nim dalej księża dojeżdżający z Wielunia. W roku 1852 rozpoczęto odprawianie nabożeństw w mieszkaniu prywatnym w Częstochowie. W tym samym roku przeniesiono siedzibę filiału z Czarnegolasu do Częstochowy. Decyzja ta podyktowana była m.in. tym, że po wybudowaniu po wybudowaniu Kolei Warszawsko- Wiedeńskiej nastąpił szybki rozwój przemysłu w Częstochowie i związany z tym napływ nowych ewangelików, tak robotników, jak i pracowników administracji państwowej. W roku następnym opiekę duszpasterską nad filiałem częstochowskim przejął od księdza Edwarda Lembke z Wielunia, ks. Ludwik Muller z Piotrkowa Trybunalskiego. Za jego administracji filiałem częstochowskim, w dniu 8 lipca 1860 poświęcono cmentarz ewangelicki w Częstochowie, a w roku 1868 uzyskano zezwolenie na otwarcie szkoły ewangelickiej. Jednak dopiero po dwóch latach Jan Baum otrzymał nominację na pierwszego nauczyciela w tej szkole. powrót

W latach nabożeństwa odbywały się w domu modlitwy w alei Najświętszej Marii Panny nr 14. W dniu 8 października 1891 roku superintendent generalny ks. Paweł von Everth poświęcił dom modlitwy w Częstochowie przy ul. Ogrodowej 8. W roku 1901 filiał częstochowski liczył 799 dusz. W tym samym roku parafia częstochowska stała się samodzielną i rozpoczęto budowę odpowiedniego kościoła. W roku 1905 władze rządowe zgodziły się na utworzenie w Częstochowie parafii ewangelickiej. Administratorem był w tym czasie ks. Jan Buse z Piotrkowa Trybunalskiego. W 1911r. sprzedano Dom Modlitwy przy ul. Ogrodowej, gdzie znajdował się dotychczasowy dom modlitwy i zakupiono plac przy ul. Centralnej (obecnie ul. Śląska. W tym samym roku, w dniu 23 lipca, wybrany został pierwszy proboszcz parafii częstochowskiej - ks. Leopold Wojak. Parafia liczyła wówczas 1850 dusz. W ciągu półtora roku powstała wielka budowla neogotycka, na swój sposób monumentalna, z ostrą w kształcie i zaznaczającą się w okolicy wieżą. W oknach od strony południowej umieszczone były witraże przedstawiające Narodzenie, Chrzest i Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Nowo wybudowany kościół stanowił przeciwwagę dla istniejących już i wznoszonych w tym samym czasie katolickich budowli sakralnych. Budynek kościelny szczęśliwie przetrwał zawieruchy wojenne, choć zarówno podczas I, jak i II wojny światowej pozbawiony został dzwonów, zarekwirowanych na potrzeby wojenne. Ponadto w styczniu 1945 roku, w czasie wybuchu amunicji, zniszczeniu uległy witraże. Jak wyglądał kościół?

Kościół z boku

Jak wyglądało wnętrze?

Jak wygląda teraz Kościół?

Widok z ulicy Śląskiej

Świątynia od ulicy Śląskiej Jak wygląda teraz wnętrze?

Organy…

W roku 2003 zabrzmiały w kościele po raz pierwszy w jego historii sześciogłosowe organy piszczałkowe, które dotychczas służyły w kaplicy ewangelickiej w Siemianowicach Śląskich. powrót

W 1931 r. poświęcona została plebania z kaplicą na parterze. Po Powstaniu Warszawskim na plebani częstochowskiej przebywało wielu przedwojennych duchownych oraz świeckich działaczy ewangelickich. Tutaj ukonstytuowały się pierwsze powojenne tymczasowe władze Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce. Jak wygląda plebania?

Widok z ulicy ŚląskiejWidok od kościoła powrót

Podczas duszpasterzowania ks. Wojaka powstała szkółka niedzielna a nauka religii odbywała się w szkołach, powstał komitet pań opiekunek, przytułek dla starców, chór kościelny i związek młodzieży ewangelickiej. Młodzież ewangelicka

Co to jest Konfirmacja? To uroczysto ść ca ł ego zboru, podczas której konfirmant(ok.15lat) wobec Boga i zgromadzonego zboru wyznaje i potwierdza jako w ł asne wyznanie wiary, które z ł o ż yli przy Chrz ś cie rodzice i rodzice chrzestni oraz ś lubuje wierno ść Bogu i Ko ś cio ł owi. Konfirmacja uprawnia do wszystkich przywilejów, które otrzymujemy przy Chrz ś cie Ś wietym. Konfirmacja 2009

powrót

Zbór obecnie

Parafia Ewangelicko- Augsburska w Częstochowie jest parafią diasporalną. Nie ma szkółek niedzielnych, ale w każdą niedzielę i każde święto odbywają się nabożeństwa. powrót

Ludwig Eugeniusz Buhle ( ), budowniczy, właściciel przedsiębiorstwa budowlanego „Allert i Buhle”. Jan Dreszer( ), adwokat, działacz społeczny i niepodległościowy. Gustaw Konstanty Dreszer(Orlicz- Dreszer)( ), generał Wojska Polskiego, działacz polityczny Adolf Franke( ), chemik, radny miasta Częstochowa. Alfred Erdman Franke( /46), chirurg, działacz społeczny, lekarz szpitala NMP w Częstochowie. Stefan Olszyński( ), ziemianin, właściciel majątku Libidza w powiecie częstochowskim, rolnik, społecznik, działacz organizacji rolniczych. powrót

Od początku lat 90. XXw do chwili obecnej, w kościele odbywają się koncerty, m.in. w ramach Festiwalu Muzyki Sakralnej "Gaude Mater". Parafia udostępnia wnętrze kaplicy podczas koncertów oraz organizuje je. powrót

Piasek 20 parafian Lubliniec 15 parafian powrót

Praca została wykonana na podstawie parafialnych danych przez Alicję U. Glajcar