Przygotowanie produkcji Wprowadzenie Przygotowanie konstrukcyjne Przygotowanie technologiczne Przygotowanie organizacyjne Określenie struktury systemu produkcyjnego Projektowanie procesów produkcyjnych Formy organizacji produkcji
Uruchomienie wytwarzania wyrobów wymaga odpowiedniego przygotowania produkcji, które obejmuje: przygotowanie konstrukcyjne wyrobu (co wykonujemy) - związane z produktem, przygotowanie technologiczne (sposób wykonania) – opracowanie procesów wykonawczych (systemu produkcyjnego) – związane z procesem przygotowanie organizacyjne (kiedy wyrób znajdzie się w sprzedaży i ile to będzie kosztować) – związane z przedsiębiorstwem
Proces przygotowania produkcji sekwencyjny (tradycyjny) współbieżny (interaktywne, rozproszone) Pająk E.,2006. Zarządzanie produkcją. Produkt, technologia, organizacja. PWN W-wa. ISBN 978-83-01-14772-3, 2006, 355
Przygotowanie konstrukcyjne produkcji
Przygotowanie konstrukcyjne wyrobu: sprecyzowanie potrzeb i wymagań klienta analiza funkcji produktu opracowanie rozwiązań wybór rozwiązania najkorzystniejszego, opracowanie dokumentacji konstrukcyjnej, wykonanie i badania prototypu (w uzasadnionych przypadkach)
Wyróżniki (ograniczenia) współczesnego przygotowania konstrukcyjnego wyrobu: projektowanie zorientowane na technologiczność wyrobu - techniki wytwarzania i dobór materiałów konstrukcyjnych (kształt i jakość materiału wyjściowego, rodzaj materiału) dostosowanie konstrukcji do wielkości produkcji (rodzaju obrabiarek) uproszczenia technologii wytwarzania i montażu (łatwość i dokładność wykonania) projektowanie zorientowane na jakość wyrobów (systemy zarządzania jakością TQM , ISO i inne o charakterze branżowym) – konkurencja na rynku uwzględnianie cyklu życia produktu w aspekcie zmian na rynku (nasycenia rynku i konkurencji) i w aspekcie odpowiedzialność producenta za produkt (ograniczenia środowiskowe i społeczne) oraz cyklu życia w ujęciu globalnym
Wpływ cyklu życia wyrobu w aspekcie zmian na rynku na modernizację wyrobu lub rozwój nowego Pająk E.,2006. Zarządzanie produkcją. Produkt, technologia, organizacja. PWN W-wa. ISBN 978-83-01-14772-3, 2006, 355
Wpływ cyklu życia w ujęciu globalnym (wędrowania wyrobu) na modernizację wyrobu lub rozwój nowego Pająk E.,2006. Zarządzanie produkcją. Produkt, technologia, organizacja. PWN W-wa. ISBN 978-83-01-14772-3, 2006, 355
Przygotowanie technologiczne produkcji
Technologiczne przygotowanie produkcji ustalenie sposobu wykonania produktu (technologii jego wykonania) co oznacza jednocześnie: zaprojektowanie procesu wytwórczego (procesu technologicznego)
Projektowanie procesu wytwórczego Wybór technologii wykonania półwyrobu Wybór rodzaju środków produkcji Wybór sposobu realizacji procesów pomocniczych (w szczególności transportowych) i technicznej obsługi urządzeń
Sposoby przedstawiania struktury (modeli) procesu Projektowanie procesów Istotą projektowania każdego procesu jest identyfikacja struktury procesu. Sposoby przedstawiania struktury (modeli) procesu Modele graficzne – zawierają informacje o charakterze jakościowym Modele ilościowe – zawierają informacje o wielkości zasobów niezbędnych do realizacji procesu
Etapy projektowania procesu produkcyjnego Opracowanie procesu badań i rozwoju oraz przygotowania czynników produkcji Opracowanie struktury procesu wytwórczego (w ujęciu technologicznym i przedmiotowym) Opracowanie struktury procesu dystrybucji i obsługi klienta Projekt może być sporządzany w dwóch układach: Makroorganizacyjnych – w przypadkach kiedy jako system produkcyjny przyjmuje się cały zakład Mikroorganizacyjnych - w przypadkach kiedy jako system produkcyjny przyjmuje się komórkę produkcyjną
W skali makroorganizacyjnej analizowanie i projektowanie struktury procesu produkcyjnego w ujęciu technologicznym polega na: sporządzeniu tablic struktury procesu, w których wymienione są wszystkie fazy ,występujące w analizowanej lub projektowanej komórce produkcyjnej, niezbędne dla wyprodukowania danego wyrobu lub grupy wyrobów, sporządzeniu schematu struktury procesu produkcyjnego, sporządzeniu opisu technicznego analizowanego czy projektowanego procesu Durlik I., 2004. Inżynieria zarządzania cz.I. Strategia i projektowanie systemów produkcyjnych. Placet W-wa, ISBN 83-85428-90-9, W-wa 2004
Struktura procesu produkcyjnego w ujęciu technologicznym grupowanie urządzeń technologicznych w komórki według typów urządzeń, na przykład gniazdo tokarek ciężkich, lekkich, gniazdo frezarek czy wiertarek.
Struktura procesu produkcyjnego w ujęciu technologicznym - termos Durlik I., 2004. Inżynieria zarządzania cz.II. Strategia i projektowanie systemów produkcyjnych. Placet W-wa, ISBN 83-85428-90-9, W-wa 2004
Struktura w ujęciu przedmiotowym: dotyczy grupowania urządzeń produkcyjnych w linie lub gniazda przeznaczone do produkcji ściśle określonych części lub grup części.
Struktura w ujęciu przedmiotowym - termos Durlik I., 2004. Inżynieria zarządzania cz.II. Strategia i projektowanie systemów produkcyjnych. Placet W-wa, ISBN 83-85428-90-9, W-wa 2004
Opis techniczny procesu w skali makroorganizacyjnej – część składowa projektowania struktury procesów scharakteryzowanie faz i procesów technologicznych przez podanie fizykochemicznej strony procesów wytwórczych, a także wymagań powierzchniowych, energetycznych i środowiskowych, określenie podstawowych wskaźników technicznych niezbędnych do obliczenia liczby określonych maszyn, urządzeń, wielkości powierzchni, liczby zatrudnionych, ilości różnorodnych czynników energetycznych, określenie podstawowych wskaźników ekonomicznych niezbędnych do obliczenia efektywności przedsięwzięcia i podjęcia decyzji o wyborze określonego wariantu technologii produkcji z uwzględnieniem skali produkcji i możliwości realizacyjnych Durlik I., 2004. Inżynieria zarządzania cz.I. Strategia i projektowanie systemów produkcyjnych. Placet W-wa, ISBN 83-85428-90-9, W-wa 2004
W skali mikroorganizacyjnej analizowanie i projektowanie struktury procesu produkcyjnego polega na: sporządzeniu schematu lub tabeli przebiegu procesu dla każdej części wraz z opisem każdej operacji. Tabelę sporządza się zazwyczaj dla dwóch stanów procesu, tj. dla stanu istniejącego i dla stanu postulowanego (projektowego). Zarówno schematy, jak i tabele, a także ewentualne opisy, wykonuje się odrębnie dla poszczególnych części lub grup części. Durlik I., 2004. Inżynieria zarządzania cz.I. Strategia i projektowanie systemów produkcyjnych. Placet W-wa, ISBN 83-85428-90-9, W-wa 2004
Opis techniczny procesu w skali mikroorganizacyjnej Sporządzenie planów operacyjnych, w których dla każdej operacji procesu produkcyjnego wyszczególnia się: • postać i masę przerobionego materiału, przed i po operacji, niekiedy jest to ilustrowane rysunkiem, • maszynę lub urządzenie techniczne służące do wykonania operacji, rodzaj i wielkość potrzebnej powierzchni, • narzędzia i pomoce warsztatowe, czasy maszynowe i czasy obciążenia pracownika, szczegółowe warunki bądź instrukcje wykonania operacji. Durlik I., 2004. Inżynieria zarządzania cz.I. Strategia i projektowanie systemów produkcyjnych. Placet W-wa, ISBN 83-85428-90-9, W-wa 2004
Projektowanie procesu wytwórczego Wybór technologii wykonania półwyrobu Wybór rodzaju środków produkcji Wybór sposobu realizacji procesów pomocniczych (w szczególności transportowych) i technicznej obsługi urządzeń
Projektowanie organizacyjne produkcji
Przygotowanie organizacyjne procesów wytwórczych przydzielenie zasobów systemu produkcyjnego do wykonania poszczególnych operacji procesu technologicznego, rozmieszczenie tych zasobów i opracowanie przepływu materiałów między tymi zasobami, obejmuje również: projektowanie procesów i operacji kontrolno-pomiarowych, transportowych i magazynowo-składowych.
Podstawowe cele organizacji procesów wytwórczych: uzyskanie możliwie najbardziej sprawnego przepływu materiałów w różnych fazach ich przetwarzania uzyskanie możliwie maksymalnego skrócenia cyklu przepływu materiału w systemie produkcyjnym przy jednoczesnym zapewnieniu elastyczności produkcji zastosowanie odpowiedniej formy współpracy z klientem
Przepływ materiałów w różnych fazach ich przetwarzania uzależniony jest od typu i formy organizacji produkcji Długość cyklu produkcyjnego (wytwórczego) zależy od czasu trwania poszczególnych operacji, czasu przerw jak i od cyklu realizacji operacji w procesie
Typ organizacji produkcji Określa stopień specjalizacji stanowisk roboczych i wielkość produkcji Stanowiska robocze: uniwersalne (elastyczne) specjalizowane (istnieje możliwość przezbrojenia stanowiska) specjalne (najmniej elastyczne) Wielkość produkcji: jednostkowa małoseryjna średnioseryjna wielkoseryjna masowa
Forma organizacji produkcji Określa sposób przepływu materiału między poszczególnymi stanowiskami roboczymi. Wyróżnia się: formy gniazdowe i liniowe - główny akcent położony jest na rozmieszczenie stanowisk formy potokowe i niepotokowe – jako kryterium podziału przyjmuje się ciągłość przepływu materiału
Forma gniazdowa Wyróżnia się: Produkowane wyroby są podobne pod względem technologicznym - może być produkowanych jednocześnie wiele różnych wyrobów Wyróżnia się: gniazda technologiczne – urządzenia grupowane są wg przeznaczenia (tokarki, szlifierki itp.) gniazda przedmiotowe – grupowane są urządzenia umożliwiające wytwarzanie części określonej klasy (korpusy, wałki)
gniazda technologiczne: Pająk E.,2006. Zarządzanie produkcją. Produkt, technologia, organizacja. PWN W-wa. ISBN 978-83-01-14772-3, 2006, 355 gniazda technologiczne: funkcjonalne (jedna operacja) modułowe (kilka operacji)
gniazda przedmiotowe: Pająk E.,2006. Zarządzanie produkcją. Produkt, technologia, organizacja. PWN W-wa. ISBN 978-83-01-14772-3, 2006, 355 gniazda przedmiotowe: wg faz procesu technologicznego (jeden asortyment) komórkowe (różnorodny asortyment części)
Forma liniowa Rodzaje linii produkcyjnych Stanowiska są najczęściej połączone przenośnikami Rodzaje linii produkcyjnych jednorzędowe z wydzielonymi miejscami załadunku i wyładunku liniowo-kołowe z centralnym miejscem załadunkowo- wyładunkowym segmentowe z magazynami kompensacyjnymi
jednorzędowe z wydzielonymi miejscami załadunku i wyładunku liniowo-kołowe z centralnym miejscem załadunkowo- wyładunkowym segmentowe z magazynami kompensacyjnymi Pająk E.,2006. Zarządzanie produkcją. Produkt, technologia, organizacja. PWN W-wa. ISBN 978-83-01-14772-3, 2006, 355
Formy potokowe Formy niepotokowe Operacje wykonywane są w sposób ciągły, co wymaga takiego ich podziału aby realizowane one były w jednakowym czasie: ruchome przedmioty pracy - przesuwanie przedmiotu na następne stanowisko po ukończeniu operacji na stanowisku poprzednim ruchome stanowiska – przesuwane po zakończeniu operacji przedmiocie pracy (np. produkcja samolotów) Formy niepotokowe stacjonarna prosta stacjonarna złożona niepotokowa
Stacjonarna prosta Wszystkie operacje przewidziane w procesie wykonywane są przez jednego lub grupę pracowników od początku do końca. Pracownicy przemieszczają się do miejsca realizacji operacji
Stacjonarna złożona Poszczególne operacje wykonywane są przez jednego lub grupę wyspecjalizowanych pracowników, Pracownicy przemieszczają od jednego wyrobu do kolejnego. Pająk E.,2006. Zarządzanie produkcją. Produkt, technologia, organizacja. PWN W-wa. ISBN 978-83-01-14772-3, 2006, 355
Niepotokowa Poszczególne operacje wykonywane są przez jednego lub grupę wyspecjalizowanych pracowników na całej określonej partii wyrobów. Stan oczekiwania wyrobu na wykonanie kolejnej operacji jest zróżnicowany.
Niepotokowa Poszczególne operacje wykonywane są przez jednego lub grupę wyspecjalizowanych pracowników na całej określonej partii wyrobów Pająk E.,2006. Zarządzanie produkcją. Produkt, technologia, organizacja. PWN W-wa. ISBN 978-83-01-14772-3, 2006, 355
Cykle realizacji operacji: Czas od rozpoczęcia procesu produkcyjnego (wytwórczego) do momentu jego zakończenia i przekazania gotowego wyrobu do odbiorcy Składniki cyklu czas trwania operacji czas przerw
Durlik I. , 2004. Inżynieria zarządzania cz. I Durlik I., 2004. Inżynieria zarządzania cz.I. Strategia i projektowanie systemów produkcyjnych. Placet W-wa, ISBN 83-85428-90-9, W-wa 2004
Czas trwania operacji Cp Durlik I., 2004. Inżynieria zarządzania cz.I. Strategia i projektowanie systemów produkcyjnych. Placet W-wa, ISBN 83-85428-90-9, W-wa 2004
Czas trwania przerw Cr Durlik I., 2004. Inżynieria zarządzania cz.I. Strategia i projektowanie systemów produkcyjnych. Placet W-wa, ISBN 83-85428-90-9, W-wa 2004
Metody organizacji cyklu cykl szeregowy cykl szeregowo-równoległy cykl równoległy
Pająk E. ,2006. Zarządzanie produkcją Pająk E.,2006. Zarządzanie produkcją. Produkt, technologia, organizacja. PWN W-wa. ISBN 978-83-01-14772-3, 2006, 355
Przerwy w wykonaniu zadań powodują zwiększenie kosztów jednostkowych produkcji - niepełne wykorzystanie zasobów systemu produkcyjnego Metody poprawy efektywności wykorzystania zasobów systemu produkcyjnego eliminowanie zbędnych przemieszczeń materiałowych eliminowanie manipulacji i przeładunków wyrównanie czasu pracy urządzeń technologicznych (wprowadzanie organizacji fraktalnej)
Formy współpracy z klientem produkcja na magazyn – MTS (make to stock) – brak wpływu na kształtowanie produktu montaż na zamówienie – ATO (assemble to order) - możliwość wyboru wariantu produktu montowanego z określonych podzespołów, znajdujących się w magazynie producenta produkcja na zamówienie - MTO (make to order) – ostateczny wyrób powstaje z chwilą zamówienia go przez klienta, konfiguracja wyrobu może być zmienna w trakcie produkcji projektowanie na zamówienie – ETO (engineering to order) – odmiana MTO powiązana ze ściślejszym oddziaływaniem klienta w fazie projektowania