Przedsiębiorczość - szansą rozwoju gospodarczego gminy Marketing miasta poprzez sektor przedsiębiorczości. Cechy atrakcyjności inwestycyjnej miasta. Przedsiębiorczość - szansą rozwoju gospodarczego gminy dr Marcin Wołek Tczew 6.10.2010

Struktura prezentacji Marketing miasta i jego rola Atrakcyjność miasta – miraż? Znaczenie przedsiębiorczości w promowaniu miasta Atrakcyjność inwestycyjna – trudne partnerstwa Kreowanie atrakcyjności inwestycyjnej – przykład szwedzki Podsumowanie

Podstawowe cele marketingu miasta (ujęcie szerokie) podnoszenie konkurencyjności miasta, przyciąganie inwestorów zewnętrznych, poprawa i kształtowanie wizerunku, podnoszenie dobrobytu jego mieszkańców, wzrost atrakcyjności turystycznej, tworzenie atrakcyjnych warunków dla działalności gospodarczej mieszkańców poprzez wykorzystywanie zasobów endogenicznych;

Produkty flagowe to wszelkiego rodzaju produkty (materialne, usługi, firmy, ludzie – znane osobistości) kojarzone z danym terytorium Elementy tworzenia marki terytorialnej Źródło: na podst. oprac. Instytutu Marki Polskiej

Czynnik niematerialny Czynnik materialny Megaprodukt miejski tożsamość miasta zagospodarowanie przestrzenne Nazwa miasta oraz symbolika Istniejące firmy i organizacje Bliskość jezior, rzek i morza  Rynek pracy i edukacji Suprastruktura Atrakcje przyrodnicze Historia i tradycje Budynki przemysłowe i usługowe Ukształtowanie terenu Wizerunek miasta Budynki mieszkalne Klimat "Klimat społeczny" Infrastruktura społeczna Położenie geograficzne Plany i koncepcje rozwoju Infrastruktura techniczna Czynnik naturalny Czynnik niematerialny Czynnik materialny Megaprodukt miejski

MEGAPRODUKT MIEJSKI: PODLEGAJĄCY BEZUSTANNYM ZMIANOM Ogromna złożoność i wpływ aspektów historycznych, Suma składników materialnych i niematerialnych – produktów cząstkowych, Ciągła zmienność megaproduktu jako kategorii, Wtórny wpływ mechanizmu rynkowego na megaprodukt, Kluczowe znaczenie efektów zewnętrznych, Różne znaczenie poszczególnych jego części dla różnych „użytkowników”, Postrzeganie miasta przez pryzmat produktów cząstkowych, Nieużyteczność tradycyjnej formuły „marketingu-mix”; „Megaprodukt miejski” stanowi sumę wszystkich potencjalnych korzyści oferowanych konkretnemu nabywcy w wyniku procesu wymiany

Znaczenie planowania strategicznego dla marketingu miasta specyfika infrastruktury, będącej ważnym komponentem megaproduktu miejskiego, która w znacznym stopniu determinuje możliwość osiągania przez miasto przewagi konkurencyjnej, jednocześnie trwale wpływając na zagospodarowanie przestrzeni i jakość życia w mieście, oderwanie od cyklu wyborczego (cykl średniookresowy, czteroletni) i uniezależnienie tym samym planowania od zjawiska koniunktury politycznej, oderwanie od procedury planowania budżetowego mającego charakter jednoroczny, ścisłe powiązanie z dokumentami będącymi narzędziami zarządzania strategicznego miasta.

Podstawowe kierunki zastosowania marketingu terytorialnego rozwijanie silnego i atrakcyjnego pozycjonowania (positioning) oraz wizerunku (image) dla określonych grup docelowych, ustalenie atrakcyjnych zachęt dla obecnych i potencjalnych nabywców i użytkowników dóbr i usług, dostarczanie produktów i usług terytorialnych w dostępnej i efektywnej formie, promowanie atrakcyjności oraz korzyści danego miejsca w celu pełnego uświadomienia potencjalnych użytkowników w wyraźnych korzyściach z tego płynących;

Użytkownicy miasta: do kogo adresujemy działania?

Atrakcyjność miasta – miraż? trudność w identyfikacji składników atrakcyjności miasta; trudność w pomiarze determinant atrakcyjności miasta. efekt opóźnienia; istotny wpływ procesów politycznych;

KONKURENCYJNOŚĆ JEDNOSTKEK TERYTORIALNYCH Nowe instrumenty w procesie rywalizacji: Polityka inwestycyjna, Ulgi i zwolnienia podatkowe, (nieracjonalność konkurencji podatkowej w skali kraju), Edukacja, Wspieranie MSP, Marketing; USTAWOWE OGRANICZENIA DLA MIAST: Limity zadłużania i z góry określone źródła dochodów, Prawo o zamówieniach publicznych, Kontrola społeczna i cykl wyborczy;

Czynniki atrakcyjności miasta wg Banku Światowego „zarządzanie miastem to skomplikowany proces sieciowy, w którym uwikłanych jest wielu aktorów, a żaden z nich nie ma pełnej kontroli nad zachodzącymi zjawiskami” [T. Markowski, 1999]

Atrakcyjne miasto wg rankingu Mercer Wiedeń (Austria) Zurich (Szwajcaria) Genewa (Szwajcaria) Vancouver (Kanada) Auckland (Nowa Zelandia) Düsseldorf Niemcy) Monachium i Frankfurt (Niemcy) Ranking sporządzony na podstawie 39 kryteriów Źródło: http://www.mercer.com

Czynniki determinujące potencjał miasta wizerunek miasta, potencjał jego mieszkańców, potencjał instytucji zlokalizowanych na jego terenie, wykorzystywane instrumentami komunikacji rynkowej. Baza dochodowa

Czynniki atrakcyjności szwedzkiej gminy Olofström

czynniki mające wpływ na marketing miasta wizerunek, atrakcje i wydarzenia, infrastrukturę, mieszkańcy/ludzie - osobistości; przedsiębiorstwa / organizacje.

PRZEDSIĘBIORSTWA JAKO CZYNNIK MARKETINGOWY MIASTA DYLEMAT BRANŻY STOCZNIOWEJ PRZEDSIĘBIORSTWA JAKO CZYNNIK MARKETINGOWY MIASTA MIDNIGHT HUNTER – statek do połowu diamentów (Stocznia NAUTA) BRANŻA STOCZNIOWA W GDYNI: czy jest nowoczesna? Czy jest ustabilizowana? jaki jest jej obecny wizerunek? Czy lokalizacja St. NAUTA jest właściwa? Źródło: www.nauta.pl

JAK DZIAŁALNOŚĆ MARKETINGOWA MIASTA WPŁYWA NA ZDOLNOŚĆ DO RYWALIZACJI BADANYCH PODMIOTÓW? Bardzo pozytywnie Źródło: oprac. wł. na podst. przeprowadzonych badań marketingowych, Gdynia 2004

Kreowanie atrakcyjności inwestycyjnej: przykład szwedzki

Partnerstwo w tworzeniu szans na rozwój - Gällivare położone za Kołem Polarnym; W 1988 powołano spółkę Expandum, której podstawowym zadaniem było wspieranie rozwoju nowoczesnych technologii w obszarze przemysłu medycznego i technologii teleinformatycznych; W 1992 Expandum przejęło kompetencje wydziału handlu i przemysłu urzędu miejskiego, by w następnych latach sukcesywnie rozwijać i wzbogacać zakres swej działalności; udziały spółki są własnością LKAB (Luossavaara-Kiirunavaara Aktiebolag) – największego podmiotu gospodarczego w mieście z branży górniczej, Federacji Przedsiębiorstw Prywatnych, Trelleborg AB – globalnej grupy przemysłowej oraz gminy miejskiej Gällivare.

Expandum – struktura własnościowa Źródło: materiały wewn. Expandum

Do zadań Agencji należy stymulowanie odnowy i rozwoju handlu i przemysłu w Gällivare, promocja rozwoju istniejących przedsiębiorstw, pielęgnowanie nowych działań, nowych technologii oraz innowacyjnej wiedzy, priorytetyzacja zadań niewymuszonych geograficzną lokalizacją, priorytetyzacja działań w sektorze technologii medycznych oraz usług dla sektora prywatnego, zachęcanie do lokalizacji nowych przedsiębiorstw w mieście, koordynacja oraz promowanie rozwoju handlu i przemysłu Gällivare.

Expandum - zadania od roku 2001 Expandum posiada swą filię w Sztokholmie, Usługi doradcze (programy europejskie, szkolenia i doradztwo dla małych przedsiębiorstw), Zarządzanie projektami (np. centrum wiedzy i innowacji oparte głównie o silny przemysł wydobywczy, wspieranie eksportu lokalnych przedsiębiorstw, zarządzanie projektami europejskimi), działalność w obszarze venture capital; Wspieranie projektów unijnych we współpracy z miastem.

Działania władz miasta w zakresie marketingu koncentrować powinny się na: zapewnieniu właściwej formy organizacyjnej dla działań marketingowych (oraz jej koordynacji), określeniu grup docelowych będących adresatami działań marketingowych miasta, ciągłym kształtowaniu i monitorowaniu wizerunku miasta; poszukiwaniu podmiotów zainteresowanych uczestnictwem w działaniach marketingowych miasta (wykorzystywanie zasady partnerstwa), poszukiwanie „ikon” (ambasadorów) miasta, promujących je również poza oficjalnymi kanałami komunikacyjnymi miasta, kształtowaniu megaproduktu miasta zgodnie z określoną strategią rozwoju, przy wykorzystaniu adekwatnych w stosunku do danej grupy docelowej narzędzi marketingowych;

Podatki – mierniki lokalnej koniunktury w Tczewie w okresie 2004 - 2008 Podatek od nieruchomości

Zmiany w sektorach gospodarki lokalnej Tczewa „Analizując zachodzące w latach 2000 - 2008 zmiany, można zauważyć, że w obliczu postępującej globalizacji, zaznacza się w rozwoju gospodarki miasta Tczewa tendencja rozwoju w kierunku gospodarki usługowej np. w sekcji K ”obsługa i doradztwo” przybyło 301 firm, a dynamika wzrostu wynosiła 39,3%, w sekcji F „budownictwo” przybyły 142 firmy, a dynamika wzrostu wynosiła 23,5%. Wszystkie sekcje usługowe odnotowały w Tczewie wzrost ilości firm. Jednocześnie dobrze rozwijała się sekcja D „przetwórstwo przemysłowe”, gdzie przybyły 73 firmy, przy dynamice wzrostu 11,4%. Źródło: Raport Programu Badawczego UE stanu i rozwoju gospodarki lokalnej, ze szczególnym uwzględnieniem sektora handlu i usług w Tczewie. EUROTEST, Tczew – Gdańsk czerwiec 2009

Dochody i wydatki Tczewa: 2004 - 2009

PROCES BUDOWY POZYTYWNEGO WIZERUNKU POLSKIEGO MIASTA: BARIERY Kryzys ekonomiczny, Kryzys społeczny, Kryzys przestrzeni; Zintegrowany pakiet działań: programy rewitalizacji

ZNACZENIE MARKETINGU W PRZYPADKU DZIAŁAŃ REWITALIZACYJNYCH Potrzeba efektywnej komunikacji ze społeczeństwem oraz sektorem biznesu (PPP) – marketing wewnętrzny i zewnętrzny, Tworzenie „unique selling proposition” – jakościowa nowa i atrakcyjna przestrzeń publiczna, łatwa w identyfikacji, Możliwość pozyskania funduszy europejskich; Kreowanie rozwoju lokalnego; „wydobywanie” najcenniejszych inicjatyw biznesowych.

Podsumowanie Administracja publiczna z definicji będzie reagować z opóźnieniem; Konieczny jest „łącznik” między JST a sektorem przedsiębiorczości – instytucje otoczenia biznesu; Pytaniem otwartym pozostaje struktura własnościowa i zakres kompetencji „łącznika”; Jak wykorzystać fakt, iż Tczew jest częścią metropolii? Czy i jak Tczew skorzysta na modernizacji linii kolejowej nr 9? Infrastruktura, ludzie, marketing.