Wielowymiarowa analiza poziomu ubóstwa w województwie podlaskim WSTĘPNE WYNIKI BADAŃ

Metodologia badań

W badaniu wykorzystano metody porządkowania liniowego oparte na zmiennych syntetycznych Porządkowanie liniowe umożliwia wielowymiarową analizę zjawiska ubóstwa. Opisuje zjawiska za pomocą co najmniej dwóch zmiennych, pozwalając na: - Ustalenie podobieństw obserwacji (powiatów, gmin) pod względem danego zjawiska i ich klasyfikację - Uszeregowanie obserwacji pod względem poziomu zjawiska i ich porównanie

Miara syntetyczna została uzyskana za pomocą metody rang Standaryzacji zmiennych

Dla każdego obiektu wyznaczono sumę przyporządkowanych mu rang ze względu na wszystkie zmienne Następnie wyliczono wartość zmiennej syntetycznej jako średnią wartość rang wg formuły:

Wyniki badań

Celem badania był pomiar poziomu ubóstwa oraz identyfikacja jego przyczyn w województwie podlaskim Zmienne diagnostyczne: Liczba osób w rodzinach objętych pomocą społeczną z powodu ubóstwa na 1000 mieszkańców Liczba osób w rodzinach objętych pomocą społeczną w rodzinach niepełnych na 1000 mieszkańców Liczba osób w rodzinach objętych pomocą społeczną w rodzinach wielodzietnych na 1000 mieszkańców Liczba bezrobotnych ogółem na 1000 mieszkańców Okres badany: Lata

Wyznaczenie za pomocą zmiennej syntetycznej przedziałów ubóstwa Dla powiatów: <3,0; 5,5) bardzo niski <5,5; 8,0) niski <8,0; 10,5) umiarkowany <10,5:13,0) wysoki bardzo wysoki Dla gmin: <10,0; 30,0) bardzo niski <30,0; 50,0) wysoki <50,0; 70,0) umiarkowany <70,0; 90,0) wysoki <90; 110) bardzo wysoki

Uporządkowanie powiatów województwa podlaskiego według stopnia ubóstwa

PowiatWartość zmiennej syntetycznej * moniecki3,25 Białystok m.3,75 siemiatycki4,5 Łomża m.4,75 wysokomazowieckie5,5 bielski6,75 Suwałki m.7,25 suwalski8 łomżyński8,25 augustowski8,5 hajnowski9,5 białostocki10,75 zambrowski12 sokólski13 kolneński14,75 grajewski15,75 sejneński16,75 Ranking powiatów pod względem zagrożenia ubóstwem w 2009 r. *Mniejsza wartość zmiennej syntetycznej oznacza mniejszy stopień zagrożenia ubóstwem

Liczba powiatów w przedziałach ubóstwa w latach Stopień zagrożenia ubóstwem Bardzo niski334 Niski534 Umiarkowany253 Wysoki432 Bardzo wysoki334 Powiaty o najniższym zagrożeniu ubóstwem: bielski, m. Łomża, m. Suwałki, wysokomazowiecki Powiaty o najwyższym zagrożeniu ubóstwem: grajewski, kolneński, sejneński, sokólski

Stopień ubóstwa w gminach województwa podlaskiego w 2007 r.

Stopień ubóstwa w gminach województwa podlaskiego w 2008 r.

Stopień ubóstwa w gminach województwa podlaskiego w 2009 r.

Kobylin-Borzymy Śniadowo Czyże Rutka-Tartak Wysokie Mazowieckie Dubicze Cerkiewne Narewka Czyżew-Osada Białowieża Dobrzyniewo Duże … Płaska Kolno Krynki Turośl Nurzec-Stacja Szczuczyn Dąbrowa Białostocka Lipsk Jeleniewo Sokółka Filipów Sejny Ranking gmin pod względem zagrożenia ubóstwem w 2009 r.

Stopień zagrożenia ubóstwem Bardzo niski10208 Niski Umiarkowany Wysoki Bardzo wysoki Liczba gmin w przedziałach ubóstwa w latach

Gminy najbardziej i najmniej zagrożone ubóstwem w latach

Wnioski Ubóstwo jako złożone zjawisko generowane jest przez liczne zmienne, które zależne są od metodologii prowadzonych badań. W niniejszym opracowaniu wykorzystano 4 wskaźniki związane z czynnikami społeczno-ekonomicznym i społeczno-demograficznymi Badanie nie odzwierciedla potencjału ekonomicznego jednostek terytorialnych lub zamożności mieszkańców. Wskazuje jedynie na zagrożenie występowanie ubóstwa w ujęciu terytorialnym, przy uwzględnieniu 4 przyjętych zmiennych i może stanowić podstawę do jego rozbudowania o inne zmienne Badanie może stanowić podstawę do określenia głównych przyczyn ubóstwa w województwie podlaskim

Wnioski Badanie umożliwia wskazanie powiatów o podobnych stopniu ubóstwa. Powiaty o najniższym zagrożeniu ubóstwem: bielski, m. Łomża, m. Suwałki, wysokomazowiecki. Powiaty o najwyższym zagrożeniu ubóstwem: grajewski, kolneński, sejneński, sokólski Badanie gmin umożliwia bardziej szczegółową analizę rozkładu stopnia ubóstwa w województwie podlaskim; gminy najbardziej zagrożone ubóstwem to: Bargłów Kościelny, Dąbrowa Białostocka, Filipów, Grajewo, Jeleniewo, Korycin, Lipsk, Mały Płock, Nurzec Stacja, Orla, Rajgród, Sejny, Sokółka, Szczuczyn, Sztabin, Turośl

Rekomendacje Analiza poziomu ubóstwa powinna być przeprowadzana na poziomie gmin, a nie powiatów. Takie podejście daje bardziej szczegółowe wyniki Mając na uwadze konieczność monitorowania gmin województwa podlaskiego w zakresie stopnia zagrożenia ubóstwem należy analizować dane statystyczne dotyczące liczby osób i rodzin objętych pomocą społeczną, a także liczbę zarejestrowanych bezrobotnych Pełna analiza stopnia zagrożenia ubóstwem powinna uwzględniać zmienne dodatkowe obrazujące ekonomiczną sytuację gmin i jej mieszkańców