WPROWADZENIE DO PROBLEMATYKI PSYCHOLOGII UCZENIA SIĘ
PROBLEMATYKA Wprowadzenie do problematyki procesów uczenia się– definicja uczenia się; teorie wyjaśniające uczenie się; potoczna a naukowa definicja pojęcia uczenia się, różnica pomiędzy uczeniem się a zachowaniem; rodzaje wiedzy, typy uczenia się Słowa- klucze: doświadczenie, wiedza deklaratywna, wiedza proceduralna, akomodacja, asymilacja, metawiedza
PLAN WYKŁADU Definicja procesu uczenia się Teorie wyjaśniające zjawisko uczenia się Rodzaje wiedzy Rodzaje i formy uczenia się
DEFINICJA PROCESU UCZENIA SIĘ - Nieobserwowalny proces prowadzący do zmian w zachowaniu. Dokonuje się on na podłożu indywidualnego doświadczenia. Jest możliwy dzięki istnieniu pamięci, czyli zdolności do przechowywania śladów doświadczenia (Włodarski, 1998). - Uczenie się- proces powstawania poprzez doświadczenie względnie trwałych zmian w zachowaniu jednostki.(Ostaszewski, 2000). - Uczenie się to zdobywanie nowych doświadczeń przez utrwalanie się zmian w dotychczasowym doświadczeniu jednostki, powstałych w procesie jej działalności; zmiany te wyrażają się w sposób obiektywny w modyfikacji zachowania (Szewczuk, 1985). - Uczenie się to proces, który stanowi podstawę względnie stałych zmian zachowania i zachodzi w wyniku ćwiczeń lub doświadczeń (Mietzel, 1998). - Uczenie się to stosunkowo trwała zmiana w zachowaniu, myślach i uczuciach jednostki- człowieka lub zwierzęcia- będąca rezultatem przeszłego doświadczenia (Sternberg, 1999).
UCZENIE SIĘ proces zdobywania i gromadzenia doświadczeń, w wyniku czego powstają nowe formy zachowania się i działania lub następuje modyfikacja zachowań i działań wcześniej nabytych. Wskutek uczenia się opanowany zostaje cały system wiadomości, umiejętności, nawyków, przyzwyczajeń, przekonań. Terminu uczenie się używa się zarówno w znaczeniu wąskim - dla określenia świadomego i zamierzonego zdobywania wiadomości i umiejętności, jak i w znaczeniu szerokim - dla określenia zarówno uczenia się zamierzonego, jak i nie zamierzonego (mimowolnego).
TEORIE WYJAŚNIAJĄCE ZJAWISKO UCZENIA SIĘ キ teorie koneksjonistyczne, キ teorie poznawcze, キ teorie uczenia się społecznego
RODZAJE WIEDZY キ wiedza deklaratywna- „wiedza że” キ wiedza proceduralna- „wiedza jak” キ metawiedza
RODZAJE I FORMY UCZENIA SIĘ Kryterium motywacja i nastawienie: uczenie się dowolne uczenie się mimowolne Kryterium sposoby i techniki: uczenie się pamięciowe (mechaniczne), uczenie się przez zrozumienie (wgląd), uczenie się sensoryczne (spostrzeżeniowe), uczenie się metodą prób i błędów (porażek i sukcesów), uczenie się przez naśladownictwo (intencjonalne) uczenie się przez działanie (rozwiązywanie problemów), uczenie się przez przeżywanie (doświadczanie).
LITERATURA Mietzel, G. (2002). Psychologia kształcenia. Gdansk: GWP. str.: 35-51; 91-94