ANTYGONA SOFOKLES Maski antyczne, tragiczna i komiczna A. Brodowski, „Edyp i Antygona”
Sofokles Data i miejsce urodzenia: 496 p.n.e., Kolonos (Grecja) Data i miejsce śmierci: 406 p.n.e., Ateny Epoka: antyk Znaczenie: jeden z trzech najwybitniejszych tragików greckich (pozostali to: Ajschylos i Eurypides), wprowadził do na scenę teatru antycznego trzeciego aktora. Sofokles zminimalizował bezpośredni wpływ bogów na losy bohaterów. W tragediach Sofoklesa wola ludzka odgrywa większe znaczenie niż boska.
Gatunek literacki Antygona jest przykładem dramatu antycznego –tragedii. DRAMAT ANTYCZNY: ukształtował się w starożytnej Grecji. Jego źródeł badacze dopatrują się w starożytnych świętach ku czci boga Dionizosa, podczas których przebrany w koźle skóry chór, prowadzony przez koryfeusza, opiewał w dytyrambach bóstwo wina i natury. Cechy dramatu antycznego: zasada trzech jedności (czasu, miejsca i akcji), nie więcej niż 3 aktorów na scenie, obecność chóru, strój aktora składał się z koturn, długiego płaszcza i maski (tragicznej lub komicznej). Obrazy przedstawiające Wielkie Dionizje
Teatr grecki
Bohaterowie ANTYGONA: córka Edypa, która walczy oto, aby jej brat z0stał pochowany ISMENA: córka Edypa i siostra Antygony Kreon: król Teb, wujek Ismeny i Antygony Hajmon: syn Kreona Eurydyka: żona Kreona Strażnik Tyrezjasz: wróżbita Posłaniec Chór
Problematyka Konflikt jednostka-państwo: Antygona reprezentuje jednostkę kocha braci i chce, aby obaj zostali pochowani. Kreon reprezentuje państwo i to on ustanawia prawo w państwie. Konflikt między prawem boskim a prawem ustanowionym: Antygona uważa, że zmarłego należy pochować, aby nie był potępiony. Kreon chce rządzić sprawiedliwie i uważa, że zdrajcy nie można traktować tak samo jak i obrońcy ojczyzny. Konflikt uczucia i rozumu: Antygona kieruje się miłością i oddaniem do swoich braci. Kreon uważa, że każdy kto zdradził ojczyznę, powinien być ukarany. Konflikt pokoleń: Hajmon (reprezentuje model pańctwa demokratycznego) uważa, że ojciec źle rządzi państwem i zarzuca mu wiele oskarżeń. Kreon (autokrata, tyran) uważa siebie za wzorowego władcę i nie ma nic sobie do zrzucenia.
Motywy, które porusza Antygona Motyw bohatera tragicznego (Antygona, Kreon): przykładem bohatera tragicznego jest również Hajmon, który musi wybrać pomiędzy swoją ukochaną a słusznością kary ojca wobec niej. Motyw buntu: Antygona sprzeciwia się rozkazowi Kreona który zabronił pochowania zdrajcy kraju. Motyw miłości i poświecenia: Antygona wie, że będzie ukarana za pochowanie swojego brata wbrew rozkazowi króla miasta Teby, mimo to robi to z miłości do swojego brata. Pozostałe motywy: władza i walka o władzę, konflikt, śmierć, wartości istotne w życiu, władca - tyran, odwaga i strach, silna jednostka, trudne wybory, fatum, wierność sobie