MODELE EDUKACJI „Zdolności człowieka do radości ze wszystkiego, co żyje, do emanowania zdolnościami na otaczający go świat, do „bycia zainteresowanymi”’ słowem „być” bardziej niż „mieć” i „wykorzystywać”… E. Fromm
MODEL TRADYCYJNY „nauczyciel jest posiadaczem wiedzy, uczeń oczekiwanym odbiorcą centralne elementy tej edukacji to wykład i egzamin. Nauczyciel sprawuje władzę, uczeń jest jej posłuszny. Obaj są posłuszni władzom szkoły nauczyciel, jako autorytet jest centralną postacią tej edukacji. Nauczyciel nie oczekuje, że uczeń będzie pracował dobrze bez jego stałej kontroli. Uczeń również nie ma zaufania do nauczyciela – nie wierzy w jego dobrą wolę, życzliwość, kompetencje. Nauczyciel wierzy, że uczniem najlepiej się kieruje trzymając go w przerywanym lub stałym stanie strachu. uczniowie nie decydują o celach, treściach i metodach edukacji. W procesie nauczania nie ma miejsca dla całej osobowości. Jest tam miejsce tylko dla jej intelektu. Ciało jest tolerowane, a emocje całkowicie ignorowane”
Uproszczony schemat tradycyjnego modelu nauczania NAUCZYCIEL STUDENT WIEDZA OCENIANIE INDYWIDUALNE METODY NAUCZANIA ATMOSFERA PRACA W ZESPOLE MOTYWACJA SAMOKSZTAŁCENIE
ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE U podstaw modelu edukacji zawarte są następujące prawa człowieka: odpowiedzialność za samego siebie, za swoje czyny, za swoje uczucia i emocje, za swoją wiedzę i wolę; dbanie i tworzenie klimatu ułatwiającego uczenie się autoekspresja (np. poprzez muzykę, ruch, komunikację) miłość, akceptacja i uznanie osób takimi, jakimi są humor i radość prawo do prywatności osobistej wsparcie i pomoc ze strony innych osób życie bez przemocy fizycznej i psychicznej ze strony innych
PRZESŁANKI WYCHOWAWCZE celem wychowania jest dążenie do zaspokajania indywidualnych potrzeb najważniejszy jest optymalny rozwój studenta, z ukierunkowaniem w szczególności na rozwój emocjonalny i twórczy kierunek uczenia się jest indywidualnym wyborem, a uczenie się – własną inicjatywą akcentowanie w wychowaniu współdziałania, szacunku występuje pełne zaangażowanie ze strony osób uczestniczących w procesie uczenia się relacje wychowawcze są partnerskie komunikacja prowadzona jest w formie dialogu uczenie odbywa się głównie poprzez odkrywanie, a nie poprzez instruowanie aktywność ukierunkowana na osiągnięcie celów – nie ma bierności jednoczenie się w spontanicznym i naturalnym życiu grupowym oceniamy czy uczeń zrobił postępy w zakresie „jak się uczyć” dążymy do dobrowolnego udziału w zajęciach szkolnych?
PODMIOTY BIORĄCE UDZIAŁ W PROCESIE NAUCZANIA NAUCZYCIEL ma duże zaufanie do siebie i do uczniów. Wierzy, że inni, tak jako on sam, potrafią myśleć o sobie, uczyć się dla siebie posiada wiedzę, jest kompetentny w swojej dziedzinie dzieli się z innymi - odpowiedzialność za proces uczenia się uczenie sprawia mu radość dostarcza materiałów do uczenia się, korzystając z własnych wiadomości, własnego doświadczenia, książek, materiałów źródłowych lub doświadczeń społecznych STUDENT wierzy we własne możliwości koncentruje się na autorefleksji i doskonaleniu umiejętności samooceny. W ocenie wspierają go inni członkowie grupy i nauczyciel posiada pozytywną motywację samodyscyplina, to jedna z ważniejszych umiejętności uczenie się sprawia mu radość
PODMIOTY BIORĄCE UDZIAŁ W PROCESIE NAUCZANIA NAUCZYCIEL zna różne metody pracy dydaktycznej oprócz osobistego wysiłku w przygotowanie merytoryczne zajęć, wymaga się od nauczycieli bardzo dobrze rozwiniętej inteligencji emocjonalnej, niezbędnej w celu zrozumienia studenta i wpływania na jego rozwój. Nauczyciel musi poznawać potrzeby i zainteresowania jako podstawę do samostanowienia o uczeniu się i ponoszenia w związku z tym autoodpowiedzialności ukazuje możliwości wyboru, nie może zawładnąć procesem rozwoju swoich wychowanków dostrzeganie i analiza zdarzeń krytycznych myśli pozytywnie o sobie STUDENT konstruuje i rozwija własny program uczenia się. Zna swoje mocne i słabe strony. Dokonuje wyboru kierunku własnej nauki z pełną świadomością ponoszenia odpowiedzialności i konsekwencji tego wyboru poszukuje nowych form i metod uczenia się, najbardziej odpowiednich do jego osoby jest osobą zaangażowaną we wszelkie działania, których się podejmuje w sytuacjach problemowych, konfliktowych stara się je w jak najkrótszym czasie rozwiązać jest „elementem” grupy do której przynależy i stara się tworzyć pozytywną atmosferę
KORZYŚCI CZERPANE Z NAUCZANIA PRZEZ NAUCZYCIELA: „powtórzenie, ugruntowanie wiedzy, poznanie ciekawych ludzi, możliwość sprawdzenia siebie, korzyści materialne, możliwości nauczenia się czegoś od innych, rozwijanie twórczego myślenia”.
Przyczyny wprowadzania zmian w sposobie edukacji: niechęć ze strony uczniów do uczenia się, rozwoju, brak zaangażowania i autorefleksji nad swoimi postępami, częste postawy roszczeniowe wysoki poziom stresu problemy zgłaszane przez wykładowców z grupami i indywidualnymi przypadkami rezygnacje ze szkoły
Schemat procesu uczenia ODPOWIEDZIALNOŚĆ MOTYWACJA POZYTYWNA SZACUNEK WSPÓŁPRACA ZAUFANIE ZAANGAŻOWANIE PROCES UCZENIA NAUCZYCIEL STUDENT INDYWIDUALNE PROGRAMY UCZENIA SIĘ SYTUACJA UCZENIA PRZYGOTOWANIE DO SYTUACJI NAUKI AKTYWIZOWANIE METODY, FORMY NAUCZANIA ATMOSFERA Schemat procesu uczenia
Schemat „nowego modelu nauczania” NAUCZYCIEL STUDENT WIEDZA ROZWÓJ OSOBISTY ROZWÓJ INTELIGENCJI EMOCJONALNEJ AUTOREFLEKSJA PROCES GRUPOWY OCENA WSPARCIE W SAMOOCENIE GRUPA ROZWÓJ OSOBISTY MOTYWACJA AUTOREFLEKSJA METODY UCZENIA SAMOOCENA SAMOKSZTAŁCENIE
SYTUACJA UCZENIA: DOBRE PRZYGOTOWANIE SYTUACJI NAUKI: opracowanie planu działania przygotowanie miejsca szkolenia zawarcie jasnego kontaktu, co do praw, obowiązków, zasad ujawnianie oczekiwań i obaw AKTYWIZACJA UCZESTNIKÓW: rozwijanie współpracy rozwijanie twórczej postawy do procesu uczenia się różne sposoby uczenia łączenie wiadomości z już posiadanymi ODPOWIEDNI SPOSÓB PREZENTACJI: zaangażowanie wszystkich zmysłów dynamika zajęć uczenie w samodzielności uczenia się WŁAŚCIWA ATMOSFERA: dobry nastrój osób uczestniczących w procesie edukacji skupianie, ukierunkowanie uwagi ustalania oczekiwanych rezultatów i celu myślenie pozytywne traktowanie błędów jako informacji zwrotnej zabawa, ćwiczenia relaksujące, energetyzujące INDYWIDUALNE PROGRAMY UCZENIA SIĘ: wyznaczenie celu nauki określenie i dostosowanie stylu nauki do własnych preferencji optymalny rozwój
4 POZIOMY ISTOTNE W PROCESIE UCZENIA SIĘ: 1. „Zwiększanie szacunku do siebie i rozwój osobisty, 2. Doskonalenie umiejętności życiowych, 3. Nauczanie, jak się uczyć i jak myśleć, 4. Rozwijanie konkretnych zdolności przedmiotowych.”