Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

IV etap edukacyjny CHEMIA LABORATORIUM GLEBY

LABORATORIUM GLEBY SKŁADNIKI GLEBY TO 14 PIERWIASTKÓW GLEBOTWÓRCZYCH (Na, Mg, H, Ca, K, Fe, N, O, Al, C, P, S, Cl, Si)

LABORATORIUM GLEBY TE 14 PIERWIASTKÓW WCHODZI W SKŁAD: a) substancji mineralnych - takich jak związki krzemu - kwarc SiO2, krzemiany i glinokrzemiany; krzemiany; a także węglany, siarczany (VI), fosforany (V), tlenki metali, siarczki; b) substancji organicznych - takich jak obumarłe rośliny i zwierzęta oraz substancje wytworzone z produktów ich rozkładu) będących składnikami próchnicy; c) wody glebowej (krążący w glebie roztwór glebowy zawiera w sobie sole mineralne, substancje organiczne oraz gazy jak CO2, N2 i O2); d) powietrza glebowego (w przestrzeniach pomiędzy stałymi cząstkami gleby o składzie zależnym od rodzaju gleby, mieszanina N2, O2, CO2, pary wodnej, a w glebach bagiennych także CH4, H2S, H2).

LABORATORIUM GLEBY Skład chemiczny gleb jest zróżnicowany. Poza substancjami mineralnymi, organicznymi, wodą i powietrzem na wszystkie procesy zachodzące w glebie wpływają również organizmy glebowe – mikroorganizmy, rośliny, zwierzęta.

Przyjmuje się, że przeciętny skład procentowy gleb to: LABORATORIUM GLEBY Przyjmuje się, że przeciętny skład procentowy gleb to: - substancje mineralne 45%, - substancje organiczne 5%, - powietrze glebowe i woda glebowa po 25%.

LABORATORIUM GLEBY Od składu chemicznego zależy w sposób istotny barwa gleby. Przykładowo barwa biała, jasna wskazuje na obecność krzemionki lub wapieni, barwa ciemna na obecność węgla, za barwy brunatne i czerwonawe odpowiadają związki żelaza (III).

LABORATORIUM GLEBY Najważniejszymi pierwiastkami czerpanymi z gleby, potrzebnymi dla rozwoju roślin są tzw. pierwiastki biogenne (makroelementy): azot, potas, fosfor. Zawiera je próchnica glebowa.

LABORATORIUM GLEBY Im większa zawartość próchnicy, tym lepsze są warunki dla rozwoju roślin. W niewielkich ilościach rośliny potrzebują zawartych w glebie mikroelementów: boru, miedzi, cynku, manganu, żelaza i molibdenu.

LABORATORIUM GLEBY Skład gleby w istotny sposób wpływa na właściwości sorpcyjne i odczyn gleby. Najważniejsza frakcja gleby tzw. koloid glebowy, który zawiera mineralne i organiczne cząstki koloidalne, odpowiada za zdolność gleby do adsorpcji wody i jonów niezbędnych do wzrostu roślin.

LABORATORIUM GLEBY Gleba gliniasta Przykładowo gleby piaszczyste są przepuszczalne dla wody, a gliniaste są słabo przepuszczalne.

To wszystko razem wpływa na zasobność gleby oraz jej urodzajność. LABORATORIUM GLEBY To wszystko razem wpływa na zasobność gleby oraz jej urodzajność. Zdarza się, że niewłaściwa uprawa roślin może spowodować wyczerpanie zasobu składników odżywczych przyswajalnych przez rośliny. Wówczas stosuje się nawozy naturalne i/lub sztuczne.

LABORATORIUM GLEBY Większość gleb w Polsce jest niezbyt żyzna, średnio i słabo zasobna w substancje odżywcze - odpowiednio 40% i 30%.

Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.