Anoplophora chinensis (Forster)
Status prawny Organizmy kwarantannowe: Anoplophora chinensis ( Thomson) Anoplophora glabripennis ( Motschulsky) Anoplophora malasiaca ( Forster) dwa gatunki A. chinensis oraz A. malasiaca obecnie uznane za jeden: A. chinensis, nazwy są synonimami
Akty prawne - unijne Dyrektywa Rady 2000/29/WE Zał. I Część A Dział I Decyzja komisji z dnia 07 listopada 2008r. w sprawie środków nadzwyczajnych zapobiegających wprowadzaniu do Wspólnoty i rozprzestrzenianiu się we Wspólnocie organizmu Anoplophora chinensis
Akty prawne - krajowe rozporządzenie MRiRW z dnia 21 lutego 2008r.( Dz. U. Nr 46, poz. 272 -ze zm.) zał. I, część A, dział I, tabela A, pkt 4 w sprawie zapobiegania wprowadzaniu i rozprzestrzenianiu się organizmów kwarantannowych z dnia 18 listopada 2009r. ( Dz. U. Nr 206, poz. 1593) w sprawie szczegółowych sposobów postępowania przy zwalczaniu i zapobieganiu rozprzestrzenianiu się organizmu Anoplophora chinensis
Rozmieszczenie geograficzne A. chinensis – Chiny, Japonia, Korea Płn. i Płd., Tajwan, Hong Kong, Birma, Malezja, Wietnam, Stany Zjednoczone, Włochy, Francja, Holandia [ Litwa ,Wielka Brytania ] A. glabripennis- Chiny, Korea Płn. i Płn., Tajwan, Japonia, Stany Zjednoczone, Włochy, Austria, Francja, Niemcy.
Anoplophora chinensis. - rośliny żywicielskie Citrus spp. (cytrusowe) Corylus spp (leszczyna) Cotoneaster spp. (irga) Fagus spp. (buk) Lagerstroemia spp. Malus spp. (jabłoń) Acer spp. (klon) Aesculus hippocastanum (kasztanowiec zwyczajny) Alnus spp. (olcha) Betula spp. (brzoza) Carpinus spp. (grab)
Rośliny żywicielskie – cd. Platanus spp. (platan) Populus spp. (topola) Prunus spp. (śliwa, morela,brzoskwinia, wiśnia, czereśnia) Pyrus spp. (grusza) Salix spp. ( wierzba) Ulmus spp.( wiąz)
Anoplophora chinensis (Forster) biologia, objawy występowania i wykrywanie A.chinensis te same jak w przypadku A. glabripennis cechą różniącą A. chinensis i A. glabripennis są nierówności na podstawie pokryw
Odróżnianie gatunków Anoplophora glabripennis (Motchulsky) Anoplophora chinensis (Thomson)
Anoplophora chinensis
Anoplophora chinensis
Anoplophora spp.- Biologia owady dorosłe występują w okresie kwiecień – październik, odżywiają się liśćmi, ogonkami liściowymi i młodą korą jaja składane pojedynczo pod korą u podstawy pnia, do wysokości ok. 60 cm larwy żerują w zdrewniałych tkankach gałęzi, pnia i korzeni (cykl rozwojowy trwa od 1 do 2 lat) osobniki dorosłe wychodzą przez otwory znajdujące się u podstawy pnia ( 5-20 cm) lub na odkrytych korzeniach
Identyfikacja szkodnika - jaja na powierzchni kory występują owalne uszkodzenia kory średnicy 10-15 mm - miejsca złożenia jaj jaja są wydłużone, cylindryczne, lekko zwężające się ku tyłowi, barwy kremowobiałej, ok. 5 mm długości i ok. 2 mm szerokości w miejscach złożenia jaj często dochodzi do wycieków soku
Anoplophora glabripennis Uszkodzenia Miejsce złożenia jaj Miejsce złożenia jaj
Anoplophora spp. Uszkodzenia: miejsca złożenia jaj
Anoplophora spp. Uszkodzenia: miejsca złożenia jaj
Identyfikacja szkodnika- larwa larwy (5-60mm) po opuszczeniu osłonek jajowych wgryzają się w głębsze warstwy, gdzie drążą spłaszczone w przekroju korytarze przebiegające w różnych kierunkach i na różnej głębokości larwy bardzo podobne do larw żerdzianek ( Monochamus), ciało beznogie, barwy od kremowobiałej do żółtawej z brązową głową, rozszerzające się w części tułowiowej, spłaszczone grzbieto-brzusznie
Anoplophora chinensis Larwa
Anoplophora glabripennis Larwa . Larwa Larwa
Identyfikacja szkodnika - poczwarka poczwarka typu wolnego - podobna do osobnika dorosłego z wyraźnie widocznymi poszczególnymi częściami ciała, jasno zabarwiona
Anoplophora spp.- Poczwarka
Anoplophora spp.- Poczwarka
Anoplophora glabripennis Postać dorosła
Anoplophora glabripennis Otwory wylotowe – okrągłe 6-11 mm średnicy
Anoplophora spp. Uszkodzenia: okrągłe otwory wylotowe
Anoplophora spp. Uszkodzenia: okrągłe otwory wylotowe
Anoplophora chinensis Postać dorosła 20-40 mm
Anoplophora chinensis Ciało czarne z lekkim połyskiem, na pokrywach nieregularne plamki z jasnych włosków, stopy i strona brzuszna pokryta delikatnym niebieskim omszeniem
Anoplophora chinensis
Anoplophora glabripennis
Anoplophora glabripennis Postać dorosła – dymorfizm płciowy samica samiec 1,7-2 Czułki 1.2
Anoplophora glabripennis Uszkodzenia Trociny Wycieki soku
Anoplophora spp. Ślady żerowania chrząszczy
Anoplophora spp.
Anoplophora spp. - Wykrywanie postaci dorosłe żerują na wierzchołkach pędów owady duże, postaci dorosłe 20–40 mm długości wyróżniające ubarwienie postaci dorosłych, chrząszcze wykazują dymorfizm płciowy beznogie larwy, barwy kremowej, do 60 mm długości okrągłe otwory wyjściowe/wylotowe postaci dorosłych, trociny miejsca złożenia jaj w postaci szczelin w korze wycieki soku korytarze pod korą i w drewnie więdnięcie i zamieranie zaatakowanych roślin
Anoplophora spp. - Znaczenie ekonomiczne znaczące szkodniki drewna obniżanie wartości drewna zakłócony transport wody i składników pokarmowych uszkodzenia drzew owocowych- obniżenie plonu rośliny stają się podatniejsze na ataki innych szkodników i chorób zamieranie roślin
Nowe regulacje prawne UE Decyzja Komisji z dnia 7 listopada 2008r. w sprawie środków nadzwyczajnych zapobiegających wprowadzaniu do Wspólnoty i rozprzestrzenianiu się we Wspólnocie Anoplophora chinensis ( Forster) ( 2008/840/WE)
Nowe regulacje prawne UE Art. 4 państwa członkowskie prowadzą coroczne urzędowe kontrole dotyczące występowania organizmu Anoplophora chinensis oraz dowodów porażenia przez ten organizm roślin żywicielskich na swoich terytoriach wyniki tych kontroli, wraz z wykazem wyznaczonych obszarów są zgłaszane Komisji i pozostałym państwom członkowskim do 30. 04 każdego roku
Nowe regulacje prawne UE „ określone rośliny” oznaczają rośliny do sadzenia, inne niż nasiona rodzajów: Acer spp., Alnus spp., Betula spp. Carpinus spp., Citrus spp., Corylus spp., Cotoneaster spp., Fagus spp., Lagerstroemia spp., Malus spp., Platanus spp., Populus spp., Prunus spp., Pyrus spp., Salix spp.,oraz Ulmus spp., gatunku: Aesculus hippocastanum
Nowe regulacje prawne UE określone rośliny przywożone z krajów trzecich, co do których wiadomo, że występuje w nich A. chinensis mogą być wprowadzane do Wspólnoty jedynie pod warunkiem, że: spełnione są wymogi określone w zał. I część I pkt.1 decyzji – dodatkowa deklaracja zostaną przy wprowadzaniu do Wspólnoty poddane kontroli przez odpowiedzialny organ urzędowy , zgodnie z zał. I część I pkt. 2 do decyzji i zostaną uznane za wolne od organizmu w przypadku przemieszczania we Wspólnocie towarzyszy im paszport roślin
Nowe regulacje prawne UE określone rośliny pochodzące z wyznaczonych obszarów we Wspólnocie, określonych zgodnie z art. 5, można przemieszczać w obrębie Wspólnoty jedynie, jeśli : towarzyszy im paszport roślin były uprawiane przez okres co najmniej 2 lat poprzedzających przemieszczanie w zarejestrowanym zgodnie z dyrektywą 92/90/EWG miejscu produkcji, które było dwa razy w roku poddawane drobiazgowym kontrolom i uznane za wolne od organizmu
Nowe regulacje prawne UE wyznaczone obszary składają się z : strefy porażenia będącej strefą, w której potwierdzono występowanie A. chinensis, obejmującej wszystkie rośliny wykazujące objawy spowodowane przez w/w organizm i o ile ma zastosowanie, wszystkie rośliny należące do tej samej partii w chwili sadzenia strefy buforowej o promieniu co najmniej 2 km wokół granic strefy porażenia
Nowe regulacje prawne UE środki urzędowe podejmowane na wyznaczonych obszarach, obejmują co najmniej: - w strefie porażenia, odpowiednie środki zmierzające do zwalczenia organizmu, w tym ścinanie i niszczenie porażonych roślin i roślin wykazujących symptomy porażenia do 30 kwietnia - w strefie porażenia i strefie buforowej, intensywne monitorowanie organizmu poprzez kontrole roślin żywicielskich
Wykrycie organizmu w zachodniej Holandii ( rejon Boskoop ) Grudzień 2009r - 2 larwy na grabie, a wokół 2 zamierające drzewa Acer palmarum z 7 otworami wylotowymi Wyznaczono strefę porażenia i buforową W promieniu 3 m wykopano i przebadano wszystkie drzewa podatne W kolejnej strefie 100 m wykopano drzewa podatne i poddano lustracji
Wykrycie organizmu w zachodniej Holandii ( rejon Boskoop ) Szczegółowe lustracje w promieniu 2 km przed wprowadzeniem roślin do obrotu Zaopatrywanie roślin w paszporty Przekazano listę szkółek znajdujących się w rejonie Boskoop
Działania Inspekcji Przekazanie stosownych informacji podmiotom sprowadzającym rośliny podatne z rejonu Boskoop Prowadzenie kontroli zdrowotności w szkółkach i centrach ogrodniczych roślin podatnych sprowadzonych z rejonu Boskoop Przeprowadzenie niszczącej metody pobierania próbek o wielkości 0.5% ( ale nie mniej niż na 1 roślinie) – gdy średnica pnia wynosi min. 2cm W przypadku podejrzenia- pobieranie prób
METODA NISZCZĄCA Niszcząca metoda pobierania próbek polega na niszczeniu roślin poprzez złamanie/przecięcie w kilku miejscach gałęzi, pnia i korzeni, mającym na celu ewentualne wykrycie larw i/ lub korytarzy wydrążonych przez szkodnika wewnątrz ww. organów.
Otwór wylotowy
Działania Inspekcji oraz czy rośliny sprowadzone po 31.01.2010r. są zaopatrzone w paszport TAK - przeprowadzenie czynności kontrolnych NIE – wycofanie roślin z obrotu w drodze decyzji administracyjnej ( zwrot do holenderskiego nadawcy lub ich zniszczenie, przesłanie notyfikacji)
Działania Inspekcji lustracje surowca drzewnego lustracje drewnianego materiału opakowaniowego termin lustracji cały rok
Dziękuję za uwagę