Nasze finanse. Jak zarządzać, oszczędzać i zarabiać? Finanse towarzyszą nam od najmłodszych lat Poruszać należy się dzięki strzałkami z hiperłączami i przyciskami z pomarańczowym tłem. Arkadiusz Lange Wioleta Karwacka Agata Prusinowska

Nasze finanse „Najskuteczniejszy sposób na kształtowanie własnego życia to PRZYSTĄPIĆ do DZIAŁANIA - i trzeba się tylko do tego nakłonić” Robbins Anthony Pieniądz

Inflacja poszła w górę... Czas poważnie zastanowić się nad bezpieczniejszym miejscem na ulokowanie kapitału niż piaskownica. Młode finansistki W razie problemów z odtworzeniem w prezentacji plików dźwiękowych- pliki: http://langus.cba.pl/doc/1.mp3 http://langus.cba.pl/doc/2.mp3 1 2

Pojęcia w genach Oszczędzanie a inwestowanie Fundusz inwestycyjny Dzieci udowodniły, że niektóre pojęcia po prostu się zna - warto jednak doprecyzować niektóre z nich tak, aby nikt nie miał już wątpliwości Oszczędzanie a inwestowanie Fundusz inwestycyjny Lokata bankowa Akcje a obligacje Zysk i strata

Oszczędzanie a inwestowanie Pojęcia w genach Oszczędzanie a inwestowanie Fundusz inwestycyjny Lokata bankowa Zysk i strata Budżet Akcje a obligacje

Finanse na co dzień Budżet domowy Gdzie i jak zaoszczędzić? Myśli prorocze- inwestuję Finanse na co dzień

Dekalog dla oszczędzającego I Planuj wydatki II Nie bądź skąpym III Wyćwicz nawyk IV Oszczędzaj realne kwoty V Bądź systematyczny VI Uważaj na umowy VII Zastanów się kilkukrotnie VIII Nieprzewidziane wydatki IX Pracujące pieniądze X Korzystaj z pomocy

Różne formy oszczędzania pieniędzy Jeśli już oszczędzać, to jak? Znamy wiele sposobów, oto niektóre z nich: Plan oszczędnościowy Nieprzewidziane wydatki Planujemy i ograniczamy wydatki Kupuj taniej Lokujemy na lokatach Zainwestuj swoje pieniądze Konto oszczędnościowe, co to jest? Rynek walutowy Emerytura, czyli starość też radość

Niechaj przemówią liczby Wykresy przedstawiające statystyki dot. oszczędzania i inwestowania

Dziękujemy za uwagę! Arkadiusz Lange Wioleta Karwacka Agata Prusinowska

Budżet domowy Pierwszą rzeczą jaką zrobić powinniśmy planując rozpoczęcie oszczędzania jest budżet rodzinny. Jest to zestawienie wszystkich dochodów i wydatków gospodarstwa domowego w danym okresie. Warto się do tego przyłożyć, bo efekty naszego oszczędzania dzięki temu mogą być znacznie większe.

Gdzie i jak zaoszczędzić Przeanalizujmy zwykły dzień licealisty- w którym momencie mógł oszczędzić?

Myśli prorocze- inwestuję Czy 100 000zł to wystarczająca kwota aby zainwestować? Na pewno bardzo reprezentatywna i nadająca się na to, aby zostać naszym wskaźnikiem. Zobaczmy jak nasze 100 000zł będzie wyglądało w różnych inwestycjach: 100x Inwestycja w dom Inwestycja na GPW Inwestycja w siebie Inwestycja we własne przedsiębiorstwo

Pieniądz Funkcje pieniądza środek wymiany Pieniądzem nazywamy powszechnie akceptowany środek płatniczy, który pozwala na wymianę dóbr i usług Cechy pieniądza - Trwałość to zdolność do utrzymania wartości niezmiennej w czasie. - Zastępowalność oznacza, że pieniądz jest jednostką wartości wzajemnie wymienialną na wszystkie towary, - Rzadkość gwarantuje wartość realną pieniądza. Może być naturalna i wynika wówczas z rzadkości występowania dobra w przyrodzie lub jest stworzona sztucznie przez emitenta pieniądza. - Podzielności pozwala na podział jednostki pieniądza na jednostki mniej. miernik wartości środek tezauryzacji środek płatniczy

Oszczędzanie a inwestowanie Oszczędności to wszystkie pieniądze, które nie zostają przeznaczone na bieżącą konsumpcję. Można je nazwać niewydaną nadwyżką budżetową w gospodarstwie domowym, środkami, które są gromadzone z przeznaczeniem na zakup jakiejś rzeczy lub usługi w przyszłości. To zatem jedynie czasowa rezygnacja z posiadania danej rzeczy, przesunięcie jej zakupu w czasie. Inwestycja jest to nakład gospodarczy na tworzenie lub zwiększanie majątku trwałego. Wiąże się to z wyrzeczeniem się bieżącej konsumpcji na rzecz przyszłych, nie zawsze pewnych korzyści. Przeciwieństwem inwestycji jest konsumpcja. Przy określonych dochodach zwiększenie części przeznaczonej na konsumpcję oznacza zmniejszenie inwestycji i odwrotnie. Inwestycje możemy podzielić ze względu na: czas realizacji, cel i przedmiot inwestycji. Wyróżniamy 4 główne cechy inwestycji. Są to: 1. Czas realizacji inwestycji 2. Ponoszone nakłady na realizację danej inwestycji 3. Oczekiwane korzyści z inwestycji 4. Ryzyko realizacji inwestycji Wiadomym jest, że każdej inwestycji towarzyszy zawsze ryzyko. Na giełdzie kursy zmieniają się codziennie, raz rosną, raz spadają. Najważniejsza jest umiejętność dopracowania odpowiednio dopasowanego do własnych potrzeb kompromisu między ryzykiem, a rzeczą, w którą chcemy inwestować. Oszczędzając zmniejszamy zużycie jakiegoś produktu lub zmniejszamy wydawanie pieniędzy. Inwestując dajemy pieniądze- czyli kapitał, który chcemy pomnożyć.

Fundusz inwestycyjny  - to forma wspólnego inwestowania polegająca na zbiorowym lokowaniu środków pieniężnych wpłaconych przez uczestników funduszu. - uczestnikami mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne (np. przedsiębiorstwa, miasta, gminy, związki wyznaniowe) oraz podmioty nie posiadające osobowości prawnej.

Lokata bankowa - + Wady lokat bankowych : Lokatę bankową nazywamy też często depozytem bankowym. Ogólnie możemy powiedzieć, że lokata jest to pewna suma pieniędzy, którą klient przekazuje wybranemu bankowi w depozyt na podstawie zawartej obopólnie umowy. Jest to pewien rodzaj inwestycji, która ma przynieść określone zyski. - + Wady lokat bankowych : 1. Zamrożenie kapitału na czas trwania lokaty, 2. Utrata znacznej części odsetek w momencie zerwania jej przed terminem, 3. Stosunkowo niski zysk w porównaniu z innymi formami inwestowania. Zalety lokat : 1. Niewielki kapitał potrzebny do jej otwarcia, np. 1000 zł, 2. Pewny, ściśle określony zysk, 3. Brak potrzeby śledzenia sytuacji rynkowej i czynników mogących mieć znaczny wpływ na zmianę wartości lokaty.

Akcje a obligacje Z tabeli zysków i start widzimy, że najbezpieczniejszymi funduszami są fundusze runku pieniężnego oraz obligacji. Natomiast fundusze akcji pociągają za sobą największe ryzyko. Akcje – dokumenty potwierdzające własność do kapitału spółki, dają ona prawo udziałowe, a zysk akcjonariusza zależy od notowań spółki na giełdzie Oblegacie- dokumenty potwierdzające prawo do pożyczonych pieniędzy, daje prawo wierzytelności podatkowej, a dochód zależy od oprocentowania jakie nałożone są na pożyczkę

Zysk i strata Nazwa Funduszu Bezpieczne papiery Wartościowe Ryzykowne papiery wartościowe Fundusze Akcji 10% 90% Fundusze zrównoważone 50% Fundusze stabilnego wzrostu 30-40% 60-70% Fundusze obligacji Fundusze runku pieniężnego 100% -

Budżet Budżet- plan finansowy – zestawienie wszystkich dochodów i wydatków gospodarstwa domowego, firmy, przedsiębiorstwa, gmin, państwa. Budżet zrównoważony- jest wtedy, gdy nasze dochody równoważą wydatki i nie zostaje nam nic ponad to. Nadwyżka budżetowa- najlepsza dla gospodarstw sytuacja- jest wtedy, kiedy nasze dochody przewyższają wydatki. Jest to sytuacja, w której można zacząć myśleć o zaoszczędzeniu części pieniędzy. Deficyt budżetowy- staramy się do niego nie dopuścić- to sytuacja, w której wydatki przewyższają dochody. Aby zrównoważyć chociażby deficyt, często bierze się kredyt- warto więc do tego nie dopuścić.