Koordynator projektu Centrum DZWONI odkrywanie uzdolnień i talentów osób niepełnosprawnych intelektualnie (ONI) na przykładzie doświadczeń Centrum Doradztwa Zawodowego i Wspierania Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie (Centrum DZWONI) Monika Zakrzewska Koordynator projektu Centrum DZWONI Warszawa, 26–27.05.2011

Motto TALENT, jest jak cenne ziarno zasadzone w ziemię, któremu dobry ogrodnik nie tylko pozwala wykiełkować, ale każdego dnia stwarza mu najlepsze możliwości pełnego rozwoju.

W jaki sposób można wspierać osoby niepełnosprawne intelektualnie (oni) w odkrywaniu ich uzdolnień i talentów, a tym samym w podjęciu zatrudnienia ?

Centrum dzwoni Centrum Doradztwa Zawodowego i Wspierania Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie

etapy w procesie aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych intelektualnie

Etapy aktywizacji - obszar diagnozy: Ocena wstępna kandydata do zatrudnienia i stworzenie dla niego Indywidualnego Planu Działania Szkolenia dla ONI zakresu umiejętności społecznych oraz aktywnego poruszania się po rynku pracy. Metody pomocnicze w profilowaniu zawodowym ONI: ”warsztaty krótkoterminowe” „praktyki zawodowe”

Etapy aktywizacji - pośrednictwO pracy: Wyszukiwanie miejsc pracy Analiza miejsca pracy i/lub formowanie/dopasowanie miejsca pracy do osoby niepełnosprawnej Zatrudnienie i szkolenie w miejscu pracy osoby zatrudnionej Stałe wsparcie i monitorowanie przebiegu pracy. Uczestnictwo w grupie motywująco-wspierającej

Etapy DIAGNOZY KANDYDATA 1. WSTĘPNA OCENA Doradca zawodowy przeprowadza diagnozę predyspozycji i preferencji zawodowych (4h/BO) Psycholog diagnozuje poziom kompetencji społecznych z wykorzystaniem skali umiejętności społecznych (2h/BO) Beneficjenci odbywają z trenerem pracy 1-2-dniowe warsztaty w przedsiębiorstwach – warsztaty służą weryfikacji i uzupełnieniu diagnozy wstępnej (3 warsztaty po 4h) 2. PRZYGOTOWANIE INDYWIDUALNEGO PLANU DZIAŁANIA (IPD) Zajmuje się tym doradca zawodowy (2h/BO)

FAZA PODEJMOWANIA DECYZJI ZAWODOWEJ FAZA WSTĘPNA nawiązanie kontaktu, wstępna diagnoza sytuacji zawodowej klienta FAZA DIAGNOZY zbieranie i analizowanie informacji o kliencie FAZA WSTĘPNEJ PORADY ukierunkowanie zawodowe, zaprezentowanie alternatywnych rozwiązań, skonfrontowanie możliwości z własnym potencjałem FAZA PODEJMOWANIA DECYZJI ZAWODOWEJ opracowanie IPD

3. WARSZTATY Z ZAKRESU UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH I AKTYWNEGO PORUSZANIA SIĘ PO RYNKU PRACY (42h/BO) Warsztaty prowadzą: doradca zawodowy i psycholog. Warsztaty poświęcone są nabywaniu kluczowych kompetencji potrzebnych do samorealizacji i rozwoju osobistego, integracji społecznej, bycia aktywnym obywatelem, zatrudnienia. Zagadnienia omawiane na warsztatach: Warsztaty prowadzone są od października 2009 w ramach projektu społecznego, którego celem jest znalezienie stałego zatrudnienia w przedsiębiorstwach z otwartego rynku pracy (nie w zakładach pracy chronionej) Szanse i zagrożenia wynikające z podjęcia zatrudnienia Segmenty rynku pracy Komunikacja interpersonalna Samoocena Prawa i obowiązki pracownika niepełnosprawnego Metody aktywnego poszukiwania pracy Kreowanie wizerunku

Katarzyna Rudzka, doradca zawodowy z Centrum DZWONI: [Warsztaty] „to cykl spotkań, podczas których przede wszystkim staramy się poznać naszych klientów – ich wiedzę, zainteresowania, temperamenty, oczekiwania co do stanowisk i wykonywanych na nich czynności oraz ich kompetencje społeczne, np. komu lepiej pracuje się w zespole, a komu indywidualnie. A wszystko po to, aby jak najlepiej dopasować do nich przyszłe miejsce pracy. Uczymy klientów m.in. tego jak odnaleźć w sobie mocne cechy, umiejętności, które sprawią, że pracodawca się nami zainteresuje, jak pokazać się od jak najlepszej strony, jak zdefiniować i wyartykułować swoje oczekiwania co do przyszłej posady – np. obowiązki, pensję”

Katarzyna Rudzka, doradca zawodowy z Centrum DZWONI „Warsztaty zawodowe w Centrum DZWONI nie mają formuły wykładów, ale ćwiczeń i gier zawodowych.” „Podczas warsztatów osoby niepełnosprawne intelektualnie uczą się gdzie szukać ofert pracy, jak napisać CV i list motywacyjny, jak wypełniać dokumenty np. potrzebne do urzędu pracy, jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej. Otrzymują również informacje na temat praw i obowiązków pracowniczych wynikających z Kodeksu pracy, a także dodatkowych uprawnień zawartych w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. ” Od października 2010 r, Centrum DZWONI zorganizowało już cztery cykle warsztatów grupowych. W sumie wzięło w nich udział 40 osób niepełnosprawnych intelektualnie. Do końca realizacji projektu (październik 2012 r.) odbędzie się jeszcze sześć warsztatów.

Profil zawodowy Dostarcza informacji o osobie, np.: jej doświadczeniu zawodowym , wykształceniu, odbytych szkoleniach, umiejętnościach, zainteresowaniach preferowanych warunkach pracy, itp. Bardzo ważne jest, by profil koncentrował się na pozytywach – na zdolnościach i sprawnościach, a nie na niepełnosprawności.

Obszary podlegające diagnozie zawodowej Obszar samooceny zakłada pomoc w formułowaniu pozytywnego obrazu zarówno świata zewnętrznego, jak i własnej osoby; polega na dokonywaniu przez ludzi oszacowania wartości samych siebie. Dzięki dobrej znajomości swoich mocnych i słabych stron klient jest w stanie określić konkretne działania w IPD.

Obszary podlegające diagnozie zawodowej c.d. Obszar oceny umiejętności wiąże się ze skutecznym wykonywaniem określonej czynności zawodowej. Ocena umiejętności umożliwia określenie etapu, na którym się znajduje dana osoba, uświadomienie jej co potrafi robić oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie: czego jeszcze może się nauczyć?

Obszary podlegające diagnozie zawodowej c.d. Obszar oceny wartości i motywacji jest ważnym krokiem w samopoznaniu. Wartości stanowią źródło motywacji osobistych. Są to cele, które klientowi są potrzebne, aby zaspokoić potrzeby. Badanie wartości pomaga zrozumieć, jak ludzie działają i dlaczego to robią. Jeżeli zamierzamy wspierać osobę w planowaniu kariery, musimy być pewni, że decyzja o pracy jest w zupełności jej własną decyzją.

Planowanie kariery zawodowej – podejmowanie decyzji Planowanie kariery zawodowej jest PROCESEM. Rolą doradcy zawodowego jest umożliwienie osobie niepełnosprawnej podejmowanie realistycznych decyzji o ścieżce kariery zawodowej prowadzącej do pożądanych rezultatów i dopasowanej do umiejętności i zainteresowań.

Planowanie kariery zawodowej – określenie etapów i wymagań Czasem wymarzona kariera może wydawać się nierealna. Należy zaplanować odpowiedni system wsparcia oraz dać odpowiednio dużo czasu osobie niepełnosprawnej na zrozumienie i zaakceptowanie swojego poziomu umiejętności w porównaniu z wymarzoną karierą.

Planowanie kariery zawodowej – określenie umiejętności osoby Aby dokonać świadomego wyboru ścieżki kariery, konieczne jest dopasowanie wymagań kariery z umiejętnościami i zasobami osoby niepełnosprawnej. Profil zawodowy daje ogólne informacje o zainteresowaniach zawodowych osoby i jej umiejętnościach. Na tym etapie konieczne jest odniesienie stanu rzeczy do wymagań stawianych przez wymarzoną karierę. Kiedy określone zostaną etapy kariery, trzeba na sprawę spojrzeć z perspektywy umiejętności osoby.

Etapy POŚREDNICTWA PRACY 1. WYSZUKWANIE MIEJSCA PRACY Wyszukiwanie i analiza ofert pracy z wykorzystaniem Internetu i czasopism – tzw. Spotkania z gazetą. Każdy klient przy wsparciu doradcy zawodowego tworzy własne dokumenty aplikacyjne i przesyła je do wybranych pracodawców. Ponadto klienci mają możliwość (przy wsparciu doradcy) zarejestrowania się w Powiatowym Urzędzie Pracy w celu zwiększenia swoich szans na zdobycie zatrudnienia. (ok. 6h/BO, w tym 4h grupowych zajęć i 2h zajęć indywidualnych) 2. ANALIZA MIEJSCA PRACY ORAZ JEGO FORMOWANIE/DOPASOWANIE DO PREDYSPOZYCJI KLIENTA

Dopasowanie pracy UMIEJĘTNOŚCI NIEZBĘDNE DO WYKONYWANIA ZADAŃ STANOWISKO PRACY (ZAKRES CZYNNOŚCI) wybrana kariera zawodowa UMIEJETNOŚCI PRACOWNIKA mocne strony, talenty

Etapy POŚREDNICTWA PRACY C.D. 3. ZATRUDNIENIE I SZKOLENIE W KONKRETNYM MIEJSCU PRACY 4. STAŁE WSPARCIE I MONITOROWANIE PRZEBIEGU PRACY Uczestnictwo osoby niepełnosprawnej już zatrudnionej w grupie motywująco - wspierającej

PLANOWANIE KARIERY ZAWODOWEJ – Określenie PRZESZKÓD I STRATEGII ICH POKONANIA Kiedy zostanie zidentyfikowana wymarzona kariera i kroki do niej prowadzące, należy zająć się potencjalnymi przeszkodami na TEJ DRODZE i ustalić strategię ich pokonania. POZIOM UMIEJĘTNOŚCI OSOBY (OKREŚLONY PODCZAS SESJI DORADCZYCH) STRATEGIE WSPARCIA DEFICYT UMIEJĘTNOŚCI POZIOM UMIEJĘTNOŚCI OSOBY (OKREŚLONY PODCZAS SESJI DORADCZYCH)

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Centrum DZWONI Ul. Kacza 21, 01-064 Warszawa Tel.: 22 620 30 31, 510 470 931 warszawa@centrumdzwoni.pl www.centrumdzwoni.pl