Raport i wnioski z analizy dotychczasowych programów restrukturyzacji

Raporty poddane analizie Regionalny Program Restrukturyzacji Placówek Opieki Zdrowotnej Samorządu Województwa Dolnośląskiego, wersja 5.03.2000; Projekt Regionalnego Programu Restrukturyzacji Ochrony Zdrowia Województwa Dolnośląskiego, przygotowany na zamówienie Ministerstwa Zdrowia, lipiec 2000r. Wrocławska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.; Regionalny Program Restrukturyzacji Ochrony Zdrowia Województwa Dolnośląskiego, Synteza, Dolnośląski Regionalny Komitet Sterujący, sierpień 2000r. Programy operacyjne – drugi obszar regionalnej polityki zdrowotnej. Przekształcenia jednostek dla których organem tworzącym jest samorząd wojewódzki – zamierzenia do 2003 roku, stan na 1.03.2001; Informacja o sytuacji finansowej samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej dla których samorząd wojewódzki pełni funkcję organu założycielskiego, dane na 30.06.2001 opracowany przez UM we Wrocławiu. Dolny Śląsk – Regionalna Polityka Zdrowotna. Perspektywiczne kierunki rozwoju oraz działania na najbliższe lata, wersja robocza, komisja doraźna, wersja 1.2, sierpień 2001; Program zmian w sieci publicznych zakładów opieki zdrowotnej na Dolnym Śląsku – Etap I konsolidacyjny, wersja 2, załącznik nr 2, stan na 1.07.2002. Ocena założeń i kierunków restrukturyzacji ochrony zdrowia, 2002

Główne mankamenty uwarunkowań Brak zgody politycznej na wdrażanie wspólnych dla różnych organów założycielskich programów restrukturyzacyjnych spzoz-ów Brak jasnych przepisów, które mogą być podstawą jednolitego procesu restrukturyzacyjnego, niejasność podstaw formalnych proponowanych wielokrotnie zmian organizacyjnych i formalnych Różna struktura właścicielska placówek medycznych (samorządy różnych szczebli, Akademia Medyczna, resorty, zakłady niepubliczne)

Finansowanie placówek – najistotniejszy element restrukturyzacji Niewłaściwe finansowanie placówek medycznych Zła alokacja środków uzyskanych z tytułu świadczeń medycznych (konieczność finansowania np. egzekucji komorniczych) Nieprawidłowo opracowane i wdrażane programy operacyjne i strategiczne Brak spójnej polityki zmierzającej do uporządkowania systemu w województwie i w kraju (brak rozwiązań systemowych)

Menedżer opieki zdrowotnej – profesjonalista w zarządzaniu Długoterminowe zapewnienie placówce odpowiedniego udziału w rynku i w konsekwencji niezbędnego zysku (podstawowe zadanie dyrektora). Placówka medyczna nie może prawidłowo funkcjonować bez zdolności zaciągania zobowiązań, bez wiarygodności finansowej czy bez transparentnych struktur zarządzania Menedżer placówki medycznej jest tym, który dba o to, aby interesariusze (udziałowcy, pracownicy) mieli zapewniony stały i bezpieczny dochód, a pacjenci korzystający z usług zakładu byli pewni wysokiej jakości realizowanych świadczeń Zarządzanie szpitalem musi opierać się na fachowości kadry menedżerskiej, umiejętności określania pozycji strategicznej i wykorzystywania tej pozycji dla dobra zakładu Ousoursing zarządzania i badanie efektywności zarządzania (motywacyjny system zarządzania)

Analizie poddano następujące grupy tematyczne placówek medycznych Obwody Lecznictwa Kolejowego Pomoc Doraźna Lecznictwo Psychiatryczne i Uzależnień Ośrodki Medycyny Pracy Sanatoria i Uzdrowiska, Szpitale Rehabilitacyjne Placówki Leczenia Gruźlicy i Chorób Płuc Szpitale II i III poziomu referencyjnego (wg ówcześnie stosowanego nazewnictwa) Centra regionalne i ponadregionalne

Obwody Lecznictwa Kolejowego Obecnie istniejące: OLK Wrocław OLK Wałbrzych OLK Jelenia Góra OLK Legnica Propozycje programowe: 2000, 2001 – systematyczna likwidacja OLK, przekształcenie ich w placówki niepubliczne, programy nie regulują kwestii restrukturyzacji istniejących zobowiązań Przyłączenie OLK do szpitali w Legnicy, Jeleniej Górze, Wałbrzychu, OSK we Wrocławiu; utworzenie na tej bazie koordynowanej opieki zdrowotnej – jako wariant alternatywny dla pełnej prywatyzacji pracowniczej

Pomoc Doraźna Wiodące czynniki zmiany (programy 2001, 2003): integracja systemu ratownictwa medycznego ujednolicenie organizacyjne i strukturalne stacji pogotowia dostosowanie do wymagań ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym (nie zostały ogłoszone do niej liczne rozporządzenia wykonawcze) Propozycje programowe (2001): utworzenie we Wrocławiu Centrum Dyspozycyjnego Pogotowia integracja kolumn transportu sanitarnego z pogotowiem ratunkowym podział taboru na karetki typu reanimacyjnego („R”) i wypadkowego („W”) odpowiedzialność za struktury powiatowe pogotowia przekazana na szczebel powiatów

Lecznictwo Psychiatryczne i Uzależnień Podstawa analizy: wskaźniki kierunkowe dostępności do świadczeń – 40 łóżek na 10 000 mieszkańców, przy założeniu odległości 50 – 60 km do najbliższego szpitala w raporcie z roku 2000 oceniono 8 placówek, obecnie w gestii SWD znajduje się 9 placówek (dodano ośrodek we Wrocławiu przy ul. Żmigrodzkiej) Ocena zespołu: liczba zakładów i łóżek nie pozwala na dość istotne zmiany zakładając planowany wzrost popytu na świadczenia psychiatryczne w najbliższych latach należy restrukturyzować tą dziedzinę z należytą ostrożnością w związku ze sposobem finansowania świadczeń przez NFZ należy dokonać analizy produktowej poszczególnych szpitali

Ośrodki Medycyny Pracy Obecna podstawa funkcjonowania OMP: Ustawa o służbie medycyny pracy (tekst jednolity Dz. U. z 2004r. Nr 125, poz. 1317) z rozporządzeniami wykonawczymi Propozycje programowe: utworzenie Dolnośląskiego Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w wyniku połączenia 4 ośrodków w dotychczasowych miastach wojewódzkich utrzymanie statusu spzoz-u nowo utworzonego Ośrodka ograniczenie działalności w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, a w przyszłości całkowita likwidacja tej działalności Rekomendacja zespołu: Utrzymanie dotychczasowego kierunku zmian, pozostawienie DWOMP w dotychczasowej strukturze funkcjonalnej i organizacyjnej

Sanatoria i Uzdrowiska W gestii SWD znajdują się: Zespół Profilaktyki i Rehabilitacji w Janowicach Wielkich Kolejowe Sanatorium Uzdrowiskowe w Dusznikach Zdroju Kolejowe Sanatorium Uzdrowiskowe w Szczawnie Zdroju Zespół Rehabilitacji dla Dzieci „Czermna Bukowina” w Kudowie Zdroju Analizowane programy nie obejmują propozycji dotyczących przekształceń szpitali uzdrowiskowych i sanatoriów. Mimo tego zespół rekomenduje: prywatyzację szpitali uzdrowiskowych i utworzenie na tej bazie placówek niepublicznych placówki których nie można prywatyzować (np. ze względu na brak zdolności samodzielnego funkcjonowania) powinny zostać włączone do innych, większych placówek

Placówki leczenia gruźlicy i chorób płuc Analizowane programy, w szczególności program z 2001 roku dotyczyły ośrodków: Dolnośląskie Centrum Gruźlicy i Chorób Płuc we Wrocławiu Wojewódzki Zespół Szpitalno – Sanatoryjny Chorób Płuc w Obornikach Śląskich Kolejowy Szpital Chorób Płuc i Nowotworów w Szklarskiej Porębie Centrum Pneumonologii Dziecięcej w Karpaczu Specjalistyczny Zespół Gruźlicy i Chorób Płuc w Kowarach Wojewódzki Specjalistyczny Zespół Opieki Zdrowotnej Chorób Płuc w Sokołowsku Sanatorium Gruźlicy i Chorób Płuc w Rościszowie Kolejowe Sanatorium w Dusznikach Zdroju

Placówki leczenia gruźlicy i chorób płuc – c.d. Obecnie w gestii SWD pozostają jedynie 4 placówki (Wrocław, Oborniki, Kowary, Rościszów) Kontynuując politykę konsolidacji szpitali rekomenduje się konsolidację placówek leczenia chorób płuc Proponuje się ustanowienie szpitala we Wrocławiu ośrodkiem leczenia wczesnej gruźlicy i przypadków ostrych, zaś przekazanie pozostałym szpitalom funkcji szpitali leczenia długoterminowego Ze względu na odległość szpitali w Kowarach i we Wrocławiu, wariant alternatywny zakłada połączenie jednostek regionu jeleniogórskiego z przeprofilowaniem na świadczenia uzupełniające zakres świadczeń Szpitala Wojewódzkiego w Jeleniej Górze

Szpitale II i III poziomu referencyjnego Pod zarządem SWD znajdują się: Wojewódzki Szpital im. Babińskiego we Wrocławiu, pl. 1-Maja Wojewódzki Szpital Specjalistyczny we Wrocławiu, ul. Kamieńskiego Dolnośląskie Centrum Pediatryczne im. Korczaka Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Gromkowskiego, ul. Koszarowa Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im. Marciniaka, ul. Traugutta Szpital Specjalistyczny im. Falkiewicza, ul. Warszawska Okręgowy Szpital Kolejowy we Wrocławiu, ul. Wiśniowa Szpital Wojewódzki w Jeleniej Górze Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Legnicy Specjalistyczny Szpital Zespolony im. Batorego w Wałbrzychu Samodzielny Szpital im. Sokołowskiego w Wałbrzychu Samodzielny Szpital Ginekologiczno – Położniczy im. Biernackiego w Wałbrzychu Specjalistyczny ZOZ nad Matką i Dzieckiem w Wałbrzychu

Szpitale II i III poziomu referencyjnego – c.d. Kierunki zmian rekomendowane w programach: Połączenie szpitali wałbrzyskich w jedną placówkę (programy 2000, 2001), z przekształceniem Szpitala Ginekologiczno – Położniczego w placówkę niepubliczną (program 2002) Przeniesienie świadczeń Szpitala im. Rydygiera do Wojewódzkiego Szpitala przy ul. Koszarowej i wygaszenie działalności Szpitala przy ul. Rydygiera Budowa pawilonu zabiegowego w Szpitalu przy ul. Koszarowej Utworzenie Centrum Kardiologii w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym, ul. Kamieńskiego Budowa nowego szpitala miejskiego i przeniesienie do niego świadczeń ze Szpitala im. Babińskiego i częściowo ze Szpitala im. Marciniaka; wygaszenie działalności Szpitala im. Babińskiego (program 2003)

Szpitale II i III poziomu referencyjnego – c.d. Kierunki zmian rekomendowane w programach (2003): Likwidacja placówek: Wojewódzki Szpital im. Babińskiego (obecnie funkcjonujący) Specjalistyczny Szpital im. Rydygiera (zlikwidowany) Dolnośląskie Szpital Specjalistyczny im. Marciniaka (obecnie funkcjonujący, restrukturyzowany) Centrum Rehabilitacyjno – Ortopedyczne Wojewódzki Szpital dla Dzieci i Młodzieży w Trzebnicy (połączony ze szpitalem powiatowym)

Szpitale II i III poziomu referencyjnego – c.d. Kierunki zmian rekomendowane w programach (2003): Konsolidacje: Specjalistyczny Szpital im. Rydygiera z Wojewódzkim Szpitalem Specjalistycznym im. Gromkowskiego Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im. Marciniaka – Centrum Medycyny Ratunkowej ze Specjalistycznym Szpitalem im. Falkiewicza Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, ul. Kamieńskiego z Dolnośląskim Centrum Pediatrycznym im. Korczaka Okręgowy Szpital Kolejowy ze Specjalistycznym Rehabilitacyjno – Ortopedycznym ZOZ Przeniesienie oddziału ginekologiczno – położniczego ze Szpitala im. Babińskiego do Szpitala Specjalistycznego im. Falkiewicza

Szpitale II i III poziomu referencyjnego – c.d. W dalszym ciągu zespół rekomenduje konieczność konsolidacji szpitali, wykorzystując efekt skali i synergii technologicznej, w kierunku uzupełniania świadczeń, a nie wzajemnego konkurowania

Centra regionalne i ponadregionalne Analizowane programy nie wskazują kierunków rozwoju placówek regionalnych i ponadregionalnych Istotne jest wyodrębnienie szpitali mających charakter placówek naukowo – badawczych i przeniesienie ich w uzgodnieniu z władzami Akademii Medycznej do „Nowej Akademii” przy ul. Borowskiej, pod zarząd władz Uczelni Należy rozważyć przeniesienie Dolnośląskiego Centrum Transplantacji Krwi z Krajowym Bankiem Dawców Szpiku z uwagi na rangę ośrodka i ponadregionalny obszar działania

Ocena założeń i kierunków restrukturyzacji ochrony zdrowia Współpraca pomiędzy organami tworzącymi zakładów opieki zdrowotnej, publicznym płatnikiem ubezpieczenia zdrowotnego (NFZ) i świadczeniodawcami Elementem niezbędnym do prawidłowego przeprowadzenia procesu restrukturyzacji szpitali dolnośląskich jest udział Samorządu Województwa Dolnośląskiego przy tworzeniu sieci szpitali publicznych Niezwykle interesująca wydaje się propozycja dostosowania struktury łóżek w szpitalach określonego typu do wskaźników zaproponowanych w strategicznych kierunkach działań Ministra Zdrowia na lata 2002 – 2003. Proponuje się w nich, aby wskaźnik łóżek krótkoterminowych wynosił 35 na 10 000 mieszkańców

Ocena założeń i kierunków restrukturyzacji ochrony zdrowia – c.d. Wątpliwość nasuwa się przy analizie wniosków, jakie wynikają z przyjętego przelicznika wskaźnikowego. Przy zastosowaniu kalkulacji wynikającej wprost z kryteriów Ministra Zdrowia należy przyjąć, że liczne oddziały szpitalne powinny funkcjonować przy stanie zaledwie kilku łóżek Warto zwrócić także uwagę, że raport nie wskazuje jedynie konieczności likwidacji łóżek, zgodnie z teorią przerostu liczby łóżek w stosunku do zapotrzebowania, ale także sugeruje uruchomienie małych, kilkułóżkowych oddziałów (np. nefrologia: 1 łóżko w powiecie kamiennogórskim, lwóweckim; dermatologia – 2 łóżka w powiecie kamiennogórskim) Jest oczywiste, że istnienie oddziału, którego liczba łóżek nie pozwala na bieżące zbilansowanie ze środków płatnika ubezpieczenia zdrowotnego nie ma sensu, ponieważ koszty stałe takiej komórki organizacyjnej będą wielokrotnie większe niż przychody z działalności medycznej

Ocena założeń i kierunków restrukturyzacji ochrony zdrowia – c.d. Należy uznać, że propozycja przedstawiona w raporcie jakkolwiek słuszna w założeniach, opierająca się na rzetelnych i skwantyfikowanych wskaźnikach ma jedną niewątpliwą wadę, taką mianowicie, że opiera się na restrukturyzacji poziomej, dotyczącej poszczególnych komórek organizacyjnych. Słuszniejsze wydaje się przyjęcie strategii polegającej na reorganizacji szpitali jako całości, a nie tylko jako komórki organizacyjne W wielu przypadkach konieczne może okazać się przeniesienie części działalności do innych placówek, likwidacja lub przekształcenie zakładów, których przychody nie bilansują działalności operacyjnej Przyjęta w założeniach raportu diagnoza obecnego stanu ochrony zdrowia w woj. dolnośląskim jest poprawna i wymaga natychmiastowych działań naprawczych, które jednak nie mogą ograniczać się wyłącznie do częściowej reorganizacji oddziałów

Dziękuję za uwagę