Program profilaktyki realizowany w Gimnazjum w Rzykach w roku szkolnym 2012 / 2013
Profilaktyka to odpowiednie działanie, które ma na celu zapobieganie pojawieniu się lub rozwojowi danego zjawiska w konkretnej społeczności, profilaktyka może również polegać na promowaniu alternatywnych zjawisk w stosunku do tych, które usiłuje się wyregulować. Profilaktyka jest jednym ze sposobów reagowania na rozmaite zjawiska społeczne, które oceniane są jako szkodliwe i niepożądane. Negatywna ocena skłania do traktowania takich zjawisk w kategoriach zagrożeń i podejmowania wysiłków w celu ich eliminacji lub choćby ograniczenia. Odpowiedzialność za wychowanie swoich dzieci ponoszą rodzice. To oni pełnią podstawowe funkcje zapobiegawcze a szkoła jako instytucja wspierająca działania rodziny , pomaga im w tym.
1.Program jest realizowany w oparciu o następujące akty prawne dla działań profilaktycznych w szkołach: - Ustawa z dnia 7.09.1991r. O systemie Oświaty; - Ustawa z dnia 26.10.1982 r. O wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi; - Ustawa z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii; - Ustawa z dnia 9.11.1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych; - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. o w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem; - Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27.06.2006 r. w sprawie krajowego programu przeciwdziałania narkomanii; - Uchwała Sejmu Rzeczpospolitej z dnia 18.02.2000 r. „Polska Deklaracja w Sprawie Młodzieży i Alkoholu”; - Konstytucja Rzeczypospolitej Polski z dnia 2 kwietnia 1997 r.; - Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ dnia 20 listopada 1989 r.
ZASADY ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH Bezpieczeństwo uczniów: Respektowanie podmiotowości uczniów. Poszanowanie ich godności i indywidualności. Ochrona prywatności i zapewnienie dyskrecji. Uwzględnianie wieku uczniów. Uwzględnienie systemu wartości i stopnia wrażliwości uczniów. Nienaruszanie w stosowanych w technikach terapeutycznych mechanizmów obronnych osobowości uczniów. Działania profilaktyczne będą maksymalnie dostosowane do potrzeb i problemów uczniów oraz będą mieć konkretnych adresatów.
Działania profilaktyczne opieka nad zagrożonymi niedostosowaniem społecznym i demoralizacją uświadamianie młodzieży szkodliwości palenia tytoniu i spożywania alkoholu agresja i przemoc bezpieczeństwo uczniów w szkole i poza szkołą wagary i spóźnienia na lekcje łamanie przepisów wewnątrzszkolnych dotyczących bezpiecznego pobytu ucznia w szkole propagowanie hasła „ Z higieną na ty” rozwijanie i pogłębianie współpracy z rodzicami w zakresie działań profilaktycznych ciągła praca nad zdyscyplinowaniem uczniów na lekcjach pomoc wychowawcom, uczniom i rodzicom w zorganizowaniu kontaktów ze specjalistami
2. Założenia Szkolnego Programu Profilaktyki Cele nadrzędne programu to wspomaganie wychowawczej roli rodziny z uwzględnieniem prawa do przekonań religijnych, światopoglądowych, wolności sumienia oraz kształtowanie wśród uczniów postaw prozdrowotnych i prospołecznych. Szkoła ma obowiązek zapewnić wszystkim uczniom powszechny dostęp do nauki i wychowania, ochronę przed przemocą, a także kierować się zawsze dobrem ucznia, troską o zdrowie, postawę moralną i obywatelską z zachowaniem poszanowania godności osobistej. Szkolny Program Profilaktyki jest spójny z wizją i misją szkoły, Statutem Szkoły, Programem Wychowawczym Szkoły, Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania Zachowania i Zestawem Programów Nauczania. Stanowi on integralną część z w/w dokumentacją w zakresie działań wychowawczo – opiekuńczych. Program jest adresowany do młodzieży gimnazjalnej przechodzącej zasadnicze przemiany: fizjologiczne, emocjonalne, społeczne jak również duchowe związane z okresem dojrzewania. Jego realizatorami są wychowawcy klas, nauczyciele, rodzice. Realizacja programu profilaktycznego odbywa się również we współpracy z instytucjami: PPP, OPS, CKiW, Policją, Sądem i innymi placówkami.
3. Diagnoza środowiska szkolnego, identyfikacja problemu Podstawą do opracowania Szkolnego Programu Profilaktyki jest analiza sytuacji wychowawczej szkoły, analiza dokumentacji pedagoga, wychowawców klas, zebranie informacji od nauczycieli, pracowników biblioteki i i świetlicy, rodziców i uczniów. Na podstawie powyższej analizy wyróżnia się najistotniejsze obszary oddziaływań profilaktycznych. Obszary działań profilaktycznych: I. Obszar promujący zdrowy styl życia II. Obszar przeciwdziałania przemocy, respektowania norm i zasad panujących w szkole III. Obszar relacji międzyludzkich IV. Obszar profilaktyki uzależnień
4.Cele Szkolnego Programu Profilaktyki 1. Zapobieganie patologiom: agresji, przemocy, uzależnieniom. 2. Właściwe reagowanie na pojawiające się zagrożenia. 3. Pomoc w rozwijaniu zdolności do samokontroli, samoobserwacji. 4. Podejmowanie działań promujących zdrowie, bezpieczeństwo i alternatywnych sposobów spędzania czasu wolnego. 5. Osłabienie czynników ryzyka przez dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych. 6. Poprawa komunikacji w relacjach nauczyciel-uczeń, uczeń-rodzic, uczeń -uczeń. 7. Pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności społecznych i psychologicznych. 8. Reagowanie w sytuacjach rozpoznawania pierwszych prób zachowań ryzykownych, informowanie o tym wychowawców, rodziców, a w razie potrzeby odwoływanie się do specjalistycznej pomocy – ciągła praca nad zdyscyplinowaniem uczniów na lekcjach. 9. Pomoc wychowawcom, uczniom i rodzicom w organizowaniu kontaktów ze specjalistami.
5. Formy realizacji programu Działania z poszczególnych obszarów będą realizowane w ramach: zajęć dydaktyczno - wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych przez wychowawców i nauczycieli przedmiotu w czasie pozalekcyjnych zajęć mających na celu doskonalenie i kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów, radzenia sobie z przejawami przemocy, wyrabianie postaw asertywnych, ukazywanie ogólnie przyjętych norm zachowania akceptowanych przez społeczeństwo i rodzinę poprzez organizację warsztatów profilaktycznych poprzez organizację pedagogizacji rodziców w celu pogłębienia ich wiedzy o niedostosowaniu społecznym i uzależnieniach poprzez współpracę wychowawców z pracownikami specjalistycznych ośrodków i instytucji fachowo zajmujących się oddziaływaniami profilaktycznymi wśród młodzieży w czasie wycieczek i spotkań na imprezach okolicznościowych poprzez organizację akcji, konkursów, przedstawień, itp. poprzez wyposażanie biblioteki szkolnej w publikacje dotyczące profilaktyki poprzez zapewnienie uczniom alternatywnych możliwości spędzania wolnego czasu poprzez promocję zdrowego stylu życia zgodnie z inwencją twórczą uczniów i nauczycieli poprzez zamieszczanie publikacji w gazetce szkolnej
6. Oczekiwane efekty 1. Pozyskiwanie rodziców do aktywnej współpracy. 2. Umiejętność alternatywnego rozładowania frustracji przez uczniów. 3. Podniesienie poziomu poczucia bezpieczeństwa w szkole. 4. Wzrost poczucia własnej wartości, umiejętności dokonywania samooceny przez uczniów. 5. Zmniejszenie deficytów rozwojowych i skutków dysleksji. 6. Poprawa sytuacji wychowawczej w klasach. 7. Objęcie opieką dzieci zaniedbanych środowiskowo i niedożywionych. 8. Rozumienie mechanizmów uzależnienia. 9.Wolność od przemocy i nałogów. 10. Podniesienie poziomu świadomego korzystania z Internetu i telewizji. 11. Uzyskanie wyższej świadomości nawyków żywieniowych. 12. Podniesienie poziomu nawyków higienicznych. 13.Wyrobienie prawidłowych reakcji w sytuacji zagrożenia. 14.Wypracowanie umiejętności organizowania czasu wolnego. 15. Wzrost kompetencji nauczycieli i rodziców w zakresie radzenia sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych.
7.Ewaluacja Szkolny program profilaktyczny będzie poddany ewaluacji na zakończenie roku szkolnego poprzez : diagnozę wybranych obszarów Podstawową formą ewaluacji będą: - ankiety skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców - obserwacja i ocena zachowań uczniów - wywiad , rozmowa ( z uczniami, rodzicami ) - hospitacje prowadzone przez dyrekcje szkoły - analiza dokumentów - rozmowy z wychowawcami, nauczycielami Wnioski z ewaluacji będą przedstawione Radzie Pedagogicznej, a planowane zmiany zatwierdzane uchwałą po wcześniejszym zaopiniowaniu przez Radę Pedagogiczną i Samorząd Uczniowski.