Kwestionariusz wywiadu O najpowszechniej stosowanej metodzie

Kwestionariusz Uporządkowana merytorycznie i graficznie lista pytań na jeden lub wiele tematów

Metoda wywiadu Współcześnie metoda wywiadu jest najpowszechniej stosowaną metodą badawczą w naukach społecznych. Należy pamiętać, że nie jest to jedyna możliwa metoda, a wśród technik wywiadu są zarówno jakościowe (wywiad), jak i ilościowe (sondażowe, panelowe).

Techniki wywiadu Wśród jakościowych technik wywiadu wymienić można: IDI – pogłębiony wywiad indywidualny (ustrukturyzowany) FGI – zogniskowany wywiad grupowy Wywiad biograficzny (swobodny) Wśród ilościowych technik wywiadu wymienić można: Ankietę – zarówno pocztową, prasową, audytoryjną, jak i typu pop-up Wywiad kwestionariuszowy – tak PAPI, jak i CATI czy CAWI

Jakościowe techniki wywiadu Charakteryzują się większą trafnością niż rzetelnością Indywidualny wywiad pogłębiony (ustrukturyzowany) to: Logicznie usystematyzowany zbiór pytań otwartych, Uzupełnionych dodatkowymi instrukcjami i pytaniami pomocniczymi, Pozwalający na prowadzenie rozmowy, ale w ramach wyznaczonych przez strukturę pytań.

Przykład 1(Pilzno 25-08-06) Czy uważa Pan, że w Pilźnie są jacyś obcy? [śmiech] Wiem, że jest jeden Włoch. Jest jeden Włoch, jakby Pan w ogóle opisał obcego? Myślę, że to co obserwuję, to się normalnie … traktowany jest normalnie, jak mieszkaniec. Może inaczej zadam pytanie. Kto to jest obcy? Dla mnie?  Dla Pana.  Dla mnie, ja myślę, że nie. Tu są takie tradycje, ktoś jest przyjezdny, to na nich mówią ptaki, a ci miejscowe – krzaki. Takie tutaj jest. Natomiast dla mnie … ja nie rozróżniam, obcy czy nie, to ja potrafię z każdym jednym współpracować, działać.  A kto to jest swój?  Swój, no to swój … dla mnie to swój to najbliższa rodzina, ale jeśli chodzi o mieszkańców, sąsiadów, to ja traktuję wszystkich jednakowo.

Jakościowe techniki wywiadu Zogniskowany wywiad grupowy to: Prowadzona w gronie celowo dobranych „ekspertów” rozmowa, Odbywająca się zgodnie z wytycznymi scenariusza (także zestawu pytań i dyspozycji), Której przebieg kontrolowany jest przez odpowiednio przeszkolonego moderatora, Całość zaś zazwyczaj rejestrowana jest na nośnikach audio i wideo.

Przykład 2 (Mielec, lipiec 2005) - No tyle lat mieszkać, na jednym miejscu, to człowiek się przywiązuje: miasto, baraki śmierdzące, ale jednak to są nasze baraki! - Za przeproszeniem, budowaliśmy tutaj swoimi własnymi siłami, to jest nasze! - Cała Cyranka, to jest nasze! - Ja rozumiem, że to jest osiedle mieleckie, ale czy czujecie się u siebie tylko w Cyrance, czy w innym osiedlu też? - Raczej nie. Absolutnie. - Właśnie to jest ten punkt, że na Cyrance się czuję jak u siebie. Ja jestem młody chłopak, no nie, i wyjdę na miasto coś sobie kupić, to trzeba chodzić opłotkami.

Jakościowe techniki wywiadu Wywiad biograficzny (swobodny) to: Raczej zestaw luźnych dyspozycji niż usystematyzowany zbiór pytań, Pozwalających na bardzo swobodną rozmowę, Służących do motywowania odpowiadającego do wypowiedzi i to szczerych, Aktywujących poszczególne obszary problemowe i skłaniających do dłuższych, pełniejszych odpowiedzi. Szczególną odmianą jest wywiad narracyjny.

Ilościowe techniki wywiadu Charakteryzują się większą rzetelnością niż trafnością Wszystkie sprowadzić można do wysoko wystandaryzowanego kwestionariusza Różnice biorą się raczej z obecności albo nie ankietera oraz z formy kontaktu z respondentami

Problem standaryzacji W celu umożliwienia ilościowej analizy wypowiedzi respondentów (statystyka), ilościowe techniki wywiadu charakteryzują się wysokim stopniem standaryzacji: Usystematyzowany zbiór konkretnych pytań (strategia lejka lub odwróconego lejka), Składających się z części podstawowej (wywołującej temat, wskazującej przedmiot pytania) oraz części rozwijającej (kafeterie lub skale) Zamkniętych (kafeteria, skala), półotwartych (uzupełnionych o kategorię „inne (jakie?)”) lub otwartych (bez określonych odpowiedzi) Tworzących wraz z regułami przejścia tzw. ścieżkę respondenta

Typologie pytań kwestionariuszowych Pytania o: Fakty Ocenę faktów Opinie Pytania: Rozstrzygnięcia (jedna logicznie możliwa odpowiedź) Dopełnienia (wybór jednej lub więcej możliwych odpowiedzi)

Typologie pytań kwestionariuszowych Pytania: Otwarte (bez kafeterii, ale w toku analizy muszą być kategoryzowane) Zamknięte (kafeteria): Alternatywy (wybór jednej odpowiedzi spośród dwóch możliwych) Dyzjunkcji (wybór tylko jednej odpowiedzi spośród wielu możliwych) Koniunkcji (wybór więcej niż jednej odpowiedzi spośród wielu możliwych) Rangowanie (uszeregowanie odpowiedzi wg danego kryterium) Pytania w postaci skali

Inne rodzaje pytań kwestionariuszowych Pytania: Historyjki (pytania bodźce) Filtrujące Wykluczające się Sprawdzające (pułapki) Bufory Metryczkowe Do ankietera

Błędy w formułowaniu pytań Logiczne (o więcej niż jeden problem; w formie zamkniętej z niepełną kafeteria; pytania sugerujące) Merytoryczne (niepełne rozeznanie sytuacji badań; błędne założenie znawstwa) Sytuacyjne (pytania wprost o nieakceptowane sprawy) Techniczne (skróty, długie kafeterie, podział pytania na dwie strony)

Kryteria oceny poprawności pytań kwestionariuszowych Dlaczego pytanie znajduje się w kwestionariuszu? Dlaczego pytanie sformułowane jest w taki właśnie sposób? Dlaczego pytanie zostało umieszczone w tym właśnie miejscu kwestionariusza? Czego pytanie dotyczy? Jakie mogą być odpowiedzi na to pytanie? Jak będą analizowane odpowiedzi na to pytanie?