ABC sztuki filmowej

Cele ogólne obcowanie ze sztuką filmową, wiedza o narodzinach kina, języku filmu i twórcach filmowych, działania twórcze (ćwiczenia w rozpoznawaniu planów filmowych, określaniu funkcji muzyki w filmie).

Czy jesteś kinomaniakiem? Ankieta 1. Podaj tytuł ulubionego filmu. 2. Wymień ulubionego bohatera filmowego. 3. Zanotuj imię i nazwisko ulubionego aktora, ulubionej aktorki. 4. Zapisz, jak często oglądasz filmy: kilka filmów codziennie raz dziennie kilka razy w tygodniu raz w tygodniu 5. Podaj, jak często chodzisz do kina: raz na kilka miesięcy raz na kilka tygodni raz w miesiącu nie chodzę do kina 6. Wymień gatunki filmowe, które najchętniej oglądasz.

Jak narodziło się kino? Za datę narodzin kina uważa się 28 grudnia 1895 roku. Tego dnia bracia August i Ludwik Lumière pokazali publiczności zgromadzonej w salonie hinduskim paryskiej „Grand Cafe” pierwsze nakręcone przez siebie filmy : - „Wyjście robotnic”’ - „Wjazd pociągu”.

Szczególne wrażenie wywołał u publiczności pokaz „Wjazdu pociągu na stację”. Niektórzy widzowie kryli się za krzesła na widok lokomotywy wyjeżdżającej z ekranu.

„Wyjście robotnic” i „Wjazd pociągu” zrealizowano poprzez ustawienie kamery, a następnie oczekiwanie na rozwój wydarzeń. Pierwszym filmem fabularnym był „Polewacz polany”. Osoby występujące w tym filmie otrzymały od realizatorów wskazówki, jak mają się zachowywać przed kamerą.

Chłopiec celowo postawił nogę na gumowym wężu trzymanym przez ogrodnika, wstrzymując dopływ wody. Kiedy mężczyzna zaczął reperować otwór węża, psotnik podniósł nogę, a woda trysnęła ogrodnikowi strumieniem w twarz. W zakończeniu filmu mężczyzna sprawił lanie urwisowi. Film stał się wzorcem dla niezliczonej ilości komedii na przestrzeni całej historii kina.

Przełom XIX i XX wieku to okres powstawania dużej liczby filmów Przełom XIX i XX wieku to okres powstawania dużej liczby filmów. Szczególnym powodzeniem cieszyły się komedie. Buster Keaton, jeden z najbardziej znanych komików, z powodu swojej poważnej miny, którą zachowywał w każdej sytuacji, był nazywany komikiem z kamienną twarzą.

Wszystkich komików przerósł jednak Charles Chaplin. Pojawił się w filmie około 1914 roku i stworzył charakterystyczną postać w meloniku, z bambusową laseczką i za dużych butach.

Chaplin i Jackie Coogan w filmie "The Kid" (1921) Sukces Chaplina polegał na połączeniu komicznego zachowania z budzeniem sympatii dla biednego, skrzywdzonego przez los człowieka.

Język filmu adaptacja - przełożenie tekstu literackiego na język filmu ekranizacja - wersja filmowa sztuki teatralnej, baletu , książki scenariusz - materiał literacki będący podstawą realizacji filmu scenopis - techniczny plan realizacji filmu animacja - ożywienie rysunków lub przedmiotów synchronizacja - dostosowanie dźwięku do obrazu dubbing - podkładanie dialogów w innym języku szwenk - ruch kamery w czasie zdjęć

jednostki budowy filmu Podstawowe jednostki budowy filmu kadr - pojedyncza fotografia (zdjęcie) na taśmie filmowej, najmniejsza jednostka statyczna, jedna klatka naświetlonej taśmy np. celuloidowej ujęcie – fragment filmu (odcinek taśmy filmowej) kręcony od momentu włączenia kamery do jej wyłączenia, najmniejsza jednostka dynamiczna scena - odcinek filmu złożony z kilku lub kilkunastu ujęć, wyróżnia się jednością miejsca i czasu sekwencja - część filmu złożona z kilku lub kilkunastu scen, wyróżnia się jednością akcji, często pozbawiona jedności miejsca i czasu film - seria następujących po sobie obrazów z dźwiękiem lub bez dźwięku, wyrażających określone treści, całość kompozycyjna, zamknięta i podpisana przez twórcę menu

Kadr – pojedyncza fotografia na taśmie filmowej, jedna klatka naświetlonej taśmy, np. celuloidowej menu 13 kadrów

Kamera filmowa Urządzenie o działaniu zbliżonym do aparatu fotograficznego. Wykonuje sekwencję wysokiej jakości zdjęć w bardzo krótkich odstępach czasu i rejestruje je na taśmie filmowej. Kamery filmowej nie należy mylić z mniej skomplikowaną kamerą telewizyjną. Cechą charakterystyczną profesjonalnych kamer jest (czasem dość dużych rozmiarów) zasobnik na taśmę filmową. Profesjonalne kamery potrafią filmować z różnymi prędkościami (np. od 1-170 klatek/s) zarówno "w przód" jak i "w tył". Filmowanie z inną niż standardowe 24 klatki na sekundę prędkością pozwala sterować dynamiką obrazu, daje to znakomite efekty zwłaszcza w filmach akcji. Ze względu na olbrzymie koszty zakupu kamery, producenci często decydują się na używanie wypożyczonej kamery.

Jak działa kamera filmowa? Oglądany film to seria następujących po sobie nieruchomych obrazów wyświetlanych z projektora filmowego na ekran i wywołujących wrażenie ruchu. Złudzenie ruchu powstaje dzięki specyficznej bezwładności nerwów wzrokowych w procesie ludzkiego postrzegania. Obejrzany obraz pozostaje ciągle w umyśle, mimo że w tym czasie ekran stał się ciemny na ułamek sekundy i pojawił się następny obraz. Obliczono nawet, że w czasie pobytu w sali kinowej, podczas oglądania filmu, przez jedną trzecią czasu siedzimy w całkowitej ciemności. menu

Ruchy kamery panoramy – obrót kamery wokół własnej osi: poziomo, pionowo lub ukośnie jazdy kamery – zbliżanie się kamery do filmowanego obiektu (osoby, zwierzęcia, przedmiotu): najazdy, odjazdy ruch równoległy – kamera towarzyszy akcji w ruchu: filmowanie idącego człowieka, jazdy samochodu

Plany filmowe Są to różne sposoby pokazywania rzeczywistości w obrazie filmowym. Miarą wyróżniającą plany jest postać ludzka. Planem wyjściowym (podstawowym) jest plan amerykański (oraz średni), który odpowiada postrzeganiu nas samych na co dzień. Sylwetka ludzka widoczna jest od kolan lub od pasa do głowy.

Rodzaje planów filmowych totalny ogólny pełny amerykański średni półzbliżenie zbliżenie detal

Plan totalny Ukazuje daleką przestrzeń, krajobraz- miejsce wydarzeń, porę roku, dnia, pogodę. Sylwetka ludzka jest w zasadzie niewidoczna.

jest mniejsza od wysokości kadru. Plan ogólny Ukazuje miejsce akcji. Informuje, gdzie znajduje się bohater i czym się zajmuje. Postać ludzka jest mniejsza od wysokości kadru.

Postać ludzka wypełnia całą wysokość kadru. Plan pełny Postać ludzka wypełnia całą wysokość kadru.

Postacie są widoczne od kolan w górę. Plan amerykański Postacie są widoczne od kolan w górę. Pozwala obserwować mimikę postaci i miejsce akcji. Najbardziej zbliżony do naturalnego sposobu widzenia ludzi. Głównie używany do filmowania rozmawiających osób.

Pokazuje postać od pasa w górę. Plan średni Pokazuje postać od pasa w górę. Mniej podkreśla miejsce akcji, bardziej skupia się na mimice aktora. Służy do filmowania dialogów.

Półzbliżenie Ukazuje popiersie człowieka, jego mimikę, gestykulację. Dolną granicą tego planu jest ręka zgięta w łokciu.

Zbliżenie Zwany także wielkim planem. Twarz człowieka zajmuje większą część kadru-widać każde drgnienie powieki, każdy grymas postaci.

Podkreśla element fabuły. Detal Najbliższy z planów filmowych. Ukazuje w dużym zbliżeniu część twarzy, dłoni, jakiś rekwizyt. Podkreśla element fabuły.

Muzyka w filmie Odgrywa niezwykle ważną rolę: pogłębia wrażenia wizualne, wywołuje wzruszenie u widza i angażuje go w treść filmu. Płaski obraz ekranowy dzięki muzyce nabiera nowego wymiaru, ponieważ dźwięk pomaga w tworzeniu złudzenia przestrzeni.

Funkcje muzyki w filmie imitatorska (naśladowanie naturalnych efektów akustycznych) komentatorska (komentarz do warstwy wizualnej) wywoławcza (wiązanie muzyki z określonymi treściami wizualnymi) kontrastująca (przeciwstawianie muzyki obrazom, wydobywanie sprzeczności i konfliktów) dynamiczna (stosowanie odpowiedników dźwiękowych obrazu, podkreślenie rytmu)

Muzyka i kolor „Lassie, Malowane Wzgórza” Ćwiczenie 1 Jaką funkcję pełni muzyka w przedstawionym fragmencie filmu „Lassie , wróć”? Muzyka i kolor „Lassie, Malowane Wzgórza” Płyta Wydawnictwa NE

Konkurs muzyczny Ćwiczenie 1 Odgadnij, z jakiego filmu pochodzi ta muzyka?

Rozwiązanie konkursu „Shrek” „Ogniem i mieczem” („Dumka na dwa serca”) „Gwiezdne wojny” „Killer”

Edukacja filmowa na płycie CD: Próby utrwalenia ruchu Jak działa kamera filmowa Muzyka i kolor w filmie menu

Bibliografia Witold Bobiński, Idę do kina! Czyli Co młody kinoman wiedzieć powinien Elżbieta Królikowska, Seans magiczny, czyli ABC młodego kinomana Ewelina Nurczyńska- Fidelska, Film w szkolnej edukacji humanistycznej menu