Budowa wartości przedsiębiorstwa przez restrukturyzację operacyjną, strukturalną i kapitałową – analiza przypadku Dr Marek Roman – Dyrektor Generalny Grupy Firm Doradczych EVIP Dr Anita Doroba – Project Manager w EVIP Capital

Wartość przedsiębiorstwa dla... akcjonariusza, wierzyciela, potencjalnego inwestora... BIZNES - DŁUG = WARTOŚĆ

Budowa wartości grupy kapitałowej Restrukturyzacja i budowa wartości Grupy Kapitałowej: Tworzenie struktury zgodnej z przebiegiem procesów i łańcuchem wartości dodanej; Układ centrów alokacji wartości (SBU) i linii biznesowych; Alokacja kosztów, zysków i długów; Restrukturyzacja aktywów finansowych; Budowa sytemu zarządzania.

Restrukturyzacja przedsiębiorstwa producenta surowców i półproduktów – Analiza przypadku Geneza restrukturyzacji Spółki: Restrukturyzacja Grupy Kapitałowej, w której działała Spółka: Restrukturyzacja majątkowa i kapitałowa - planowana sprzedaż Spółki inwestorowi branżowemu połączona z restrukturyzacją zobowiązań; Restrukturyzacja finansowa – spłata zadłużenia Holdera ze środków uzyskanych ze sprzedaży Spółki; Cel restrukturyzacji: Przywrócenie płynności finansowej Grupy Kapitałowej;

Spółka przed restrukturyzacją Sytuacja wyjściowa – działalność Spółki: Działalność operacyjna prowadzona w pięciu centrach: stalownia, 2 walcownie wyrobów długich (prętów grubych oraz średnich i drobnych), 2 walcownie wyrobów płaskich (blach grubych i cienkich); Dobra pozycja rynkowa i oferta produktowa , wiodąca pozycja w niektórych asortymentach - głównie stali jakościowych, strategiczne znaczenie wyrobów walcowni blach grubych; Spółka będąca dostawcą półproduktów do innych spółek Grupy Kapitałowej;

Spółka przed restrukturyzacją Sytuacja wyjściowa – majątek i finanse: Przestarzały majątek produkcyjny – akceptowalny, choć mało nowoczesny poziom technologii jedynie w stalowni i walcowni prętów grubych oraz - nieco gorszy- w walcowni blach grubych; Nie w pełni wykorzystane zdolności produkcyjne (ok. 70%); Bardzo zła sytuacja finansowa; systematycznie występujące straty, trwały brak rentowności, brak płynności finansowej, zadłużenie przekraczające wartość majątku; Wysokie zadłużenie zarówno z tytułu zobowiązań publicznoprawnych, jak i cywilnoprawnych; Bardzo duże obciążenie majątku zastawami i hipotekami;

Spółka przed restrukturyzacją Problem: Z powodu wysokiego zadłużenia bardzo niska wycena przedsiębiorstwa; Większość zobowiązań stanowią zobowiązania publicznoprawne - ograniczony dostęp do pomocy publicznej; Zbyt duża dywersyfikacja połączona z silnymi powiązaniami biznesowymi z innymi spółkami grupy kapitałowej przeszkodą w pozyskaniu inwestora branżowego;

Podejście do restrukturyzacji w kategoriach budowy wartości Rozwiązanie problemu: Przedefiniowanie podejścia do restrukturyzacji: budowa wartości jako główny cel restrukturyzacji: Analiza łańcucha budowy wartości i restrukturyzacja organizacyjna – centra alokacji wartości dla potencjalnego inwestora lub inwestorów; Restrukturyzacja i alokacja zobowiązań jako jeden z wielu czynników budowy wartości;

Sprzedaż Sprzedaż (ilościowo) Długie grube tony Długie drobne Płaskie grube Płaskie cienkie 1 2 3 4 5 6 7 8 Klasa stali

Sprzedaż Sprzedaż (wartościowo) Długie grube tys. zł Długie drobne Płaskie grube 1 2 3 4 5 6 7 8 Płaskie cienkie Klasa stali

Marże Marża pokrycia kosztów zmiennych Długie grube tys. zł Długie drobne Płaskie grube Płaskie cienkie 1 2 3 4 5 6 7 8 Klasa stali

Marże Marża po kosztach wydziałowych tys. zł Płaskie grube 1 2 3 4 5 6 Długie grube tys. zł Długie drobne Płaskie grube Płaskie cienkie 1 2 3 4 5 6 7 8 Klasa stali

materiałowych w Spółce Schemat przepływów materiałowych w Spółce 82,20% Walcownia blach grubych Blachy grube 14,2% 19,3 3,3% Kęsy 80,60% 81,54% 83,3% COS Walcownia blach cienkich Blachy cienkie 4,2% Piec łukowy 88% 7% 80,60% 91,60% Linia wlewków Walcownia prętów grubych Pręty grube 55,9% 12% 18% 91,10% Walcownia średniodrobna Pręty średnie i drobne 12,7% Wlewki 9,7%

Źródła wartości przedsiębiorstwa Kierownictwo Produkt/usługa Finansowanie 1 2 3 4 5 Pozycja rynkowa Procesy

Procesowe podejście do budowy wartości dodanej Maksymalizacja wartości Zmiana podejścia do przedsiębiorstwa z podejścia funkcjonalnego na podejście procesowe Określenie wartości dodanej dla każdej fazy procesu Określenie kosztu tworzenia wartości dodanej w każdej fazie Określenie rynku docelowego Stworzenie oferty produktu Wytworzenie produktu Dostarczenie produktu Klientowi Obsługa Klienta Zidentyfikowanie potrzeb klienta Zaspokojenie potrzeb klienta

Wnioski z analizy Ciągi wartości dodanej prowadzą do różnych grup odbiorców, co strategicznie umożliwia wydzielenie różnych linii biznesowych -Możliwa sprzedaż poszczególnych części przedsiębiorstwa; Istnieją rezerwy na osiągnięcie rentowności bez inwestycji: zaniechanie produkcji w nierentownych klasach 1-4, w których Spółka nie jest konkurencyjna; zaniechanie produkcji walcowni średniodrobnej i walcowni blach cienkich; Inwestycje umożliwią zwiększenie konkurencyjności i dalszą poprawę rentowności ;

Koncepcja restrukturyzacji Podstawowym założeniem restrukturyzacji jest budowa wartości poprzez: Wydzielenie, na bazie zasobów niezbędnych do prowadzenia rentownej produkcji, zorganizowanych, „zdrowych” części przedsiębiorstwa w spółki: Nowa Spółka Hutnicza (stalownia, walcownia wyrobów długich grubych), Walcownia Blach Grubych; Zwiększenie wydajności produkcji w wydzielonych spółkach i wybranych asortymentach i klasach; Zwiększenie wykorzystania zdolności poprzez pozyskanie nowych odbiorców; Zaniechanie pozostałej produkcji i likwidacja związanej z nią części przedsiębiorstwa.

i Walcownia Blach Grubych Nowa Spółka Hutnicza i Walcownia Blach Grubych Schemat przepływów materiałowych po restrukturyzacji: Kęsiska płaskie Kęsy COS Piec łukowy Linia wlewków Walcownia prętów grubych Pręty grube Wlewki Walcownia blach grubych Blachy grube

Koncepcja restrukturyzacji Wartość aktywów Wartość pasywów Wartość nowego przedsiębiorstwa Zdrowe przedsiębiorstwo Kapitały Wartość przedsiębiorstwa Dług do konwersji Dług przenoszony na zdrowe przedsiębiorstwo Wartość zdrowych aktywów Wartość długu Dług do umorzenia Aktywa zbywane Dług do spłaty ze zbywanych aktywów

Koncepcja restrukturyzacji – dalsze niezbędne działania: Wyrażenie zgody przez wierzycieli na przeniesienie majątku produkcyjnego na nowe podmioty – zabezpieczenie roszczeń; Likwidacja zbędnego majątku produkcyjnego; Restrukturyzacja zatrudnienia związanego z nie wydzielonymi częściami przedsiębiorstwa; Spłata części zadłużenia Spółki ze środków pochodzących np. ze sprzedaży likwidowanych środków trwałych lub dzierżawy hal produkcyjnych i terenu;

Koncepcja restrukturyzacji – Ostateczny efekt Osiągnięcie wzrostu wartości wydzielonych spółek Nowa Spółka Hutnicza i Walcowania Blach Grubych; Pozyskanie inwestorów finansowych lub branżowych dla wydzielonych Spółek; Uzyskanie satysfakcjonujących wpływów ze sprzedaży udziałów inwestorom; Spłata zadłużenia wobec wierzycieli uczestniczących w restrukturyzacji; Zachowanie strategicznych powiązań handlowych ze spółkami na warunkach zagwarantowanych w umowach sprzedaży udziałów – korzyści ze stabilnej sytuacji dostawcy i poprawy jakości dostaw dzięki inwestycjom nowych właścicieli;

Podsumowanie Budowa wartości „biznesu” nadrzędnym celem procesu restrukturyzacji; Ocena efektów planowanych działań w kategoriach budowy wartości prowadzi do najefektywniejszego rozwiązania innych problemów (np. braku płynności finansowej, zbędnych aktywów, nierentownej produkcji); Kryterium wzrostu wartości w procesie restrukturyzacji niezbędnym warunkiem trwałości jego efektów.