II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 hm. Wiesław Laskowski hm. Monika Michna O zastępach na kursie drużynowych

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III System zastępowy – dlaczego to takie ważne? 2.Jak można podejść do funkcji zastępowego na kursie? 3.Doświadczenie z Leśnej Huty 2010

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 System zastępowy – dlaczego to takie ważne? System zastępowy jest zasadniczą cechą, różniącą wychowanie skautowe od wychowania przez inne organizacje. I gdy system ten jest stosowany właściwie, musi przynieść dobre rezultaty. Robert Baden- Powell Chciałbym zawsze jak najgoręcej zalecić system zastępowy, to znaczy prowadzenie pracy w małych, na stałe zorganizowanych gromadkach chłopców, z których każda pozostawałaby pod odpowiedzialną komendą chłopca – przywódcy. Zastosowanie tego systemu jest bardzo ważnym czynnikiem powodzenia Roland E. Philipps

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 element metody harcerskiej mała grupa to naturalne środowisko każdego młodego człowieka poczucie przynależności, bezpieczeństwa, akceptacji współdziałanie, solidarność, braterskość, samodzielność, indywidualność system zastępowy nie jest jedną z wielu metod organizowania pracy skautowej, lecz jest on jedyną metodą R.E.Philipps System zastępowy to formalizacja naturalnej skłonności ludzi do łączenia się w małe grupy

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 Jak można podejść do funkcji zastępowego na kursie? Zastępowy rotacyjny Zastępowy wybierany przez zastęp Zastępowy wybierany przez kadrę

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 Zastępowy rotacyjny: +- każdy może się sprawdzić nie każdy się nadaje różnorodność nie zdąży wyrobić sobie autorytetu każdy z uczestników ma okazję obserwować cechy zastępowego (pożądane lub nie) zajmuje się czysto technicznymi sprawami sprawia wrażenie chaosu Najmniej lubiany przeze mnie

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 Zastępowy wybierany przez zastęp +- najbardziej naturalny wybór wspólne zainteresowania ważne są motywy wyboru wymaga większej czujności drużynowego prawdopodobieństwo wybrania osoby z cechami przywódcy jeśli jest rówieśnikiem to ma mniejszy autorytet, wiedzę łatwe porozumienie między zastępem

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 Zastępowy wybierany przez kadrę +- sprawdza się kiedy zawodzi samoistny wybór ryzykowny wyłania naturalnego lidera mogą potworzyć się nierówne grupy skupia osoby, którym odpowiada dany model przywództwa jest pracochłonny nie może być do końca jawny może być wykonany w momencie kiedy kursanci już się poznają np: socjogram

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 ATRAPA SYSTEMU ?

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 A gdyby powołać zastępowych spoza grona uczestników kursu? instruktor – przewodnik trochę straszy od kursantów doświadczony drużynowy nie będący jeszcze kadrą kształcącą ktoś z tą osobliwą iskrą Zastępowi z Leśnej Huty

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 Otrzymacie pierwszorzędne wyniki tego systemu, jeżeli nałożycie na przywódców prawdziwą, całkowitą odpowiedzialność. Jeżeli obciążycie ich odpowiedzialnością tylko częściową, wyniki też będą tylko częściowe.

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 Do zadań zastępowego należy: praca z zastępem przez 24h/dobę pomaganie, inspirowanie, doradzane, wyjaśnianie przekazywanie podstawowych treści kształceniowych w działaniu podsumowuje

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 W praktycznym działaniu zastęp może: przygotować i przeprowadzić zbiórkę zaplanować pracę drużyny zrealizować zadanie zespołowe czy projekt podjąć służbę zorganizować wędrówkę, wyprawę, grę, akcję zarobkową

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 RÓŻNICE Z SYSTEMEM ZASTĘPOWYCH W DRUŻYNIE: Przewodnikiem małej grupy nie powinien być ktoś z przełożonych w hierarchii organizacyjnej lecz nieco starszy chłopiec nie spełnia funkcji prawdziwego systemu, ale sprawia, że uczestnicy poczują wagę tego elementu w pracy harcerskiej duża różnica wieku bardziej doświadczony nie odbywa się to w naturalny sposób brak podobnych zainteresowań

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 Praca w zastępie daje możliwość większego zaistnienia i wykazania się każdej osobie Łatwiej się pracuje nawet gdy kurs jest liczny Działania w małej grupie kształtują umiejętności współdziałania, braterstwa, współodpowiedzialności, dochodzenia do kompromisu, dyskusji Korzyści: Zastępowi mogą na bieżąco analizować postępy i postawę na kursie Możliwość doświadczenia pracy w dobrym zastępie Kształcenie staje się bardziej zindywidualizowane

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 Szansa na samodzielną pracę zastępów poza miejscem odbywania się kursu uczestnicy poczują istotę systemu w pracy harcerskiej Podwójne kształcenie: Zastępowy kształci zastęp Drużynowy kształci zastępowego Korzyści: Możliwość zmotywowania do pracy wypalonych instruktorów Przeżywanie i doświadczanie góruje nad zwyczajnym zdobywaniem wiedzy

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 Problemy, które można napotkać: Trudność w znalezieniu instruktorów – zastępowych (większa ilość kadry) Niezrozumienie potrzeby systemu przez samych zastępowych Brak akceptacji zastępowego, może powstać dystans Spada poparcie drużynowego Należy dobrać osoby, które nie są ze sobą lub kursantami w konflikcie

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 Kursanci zapytani co wykorzystasz w pracy harcerskiej? będę kładła większy nacisk na pracę zastępami wprowadzę do swojej drużyny system zastępowy pracę w małych grupach skupię się na zastępach

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 Kursanci po 9 miesiącach od ukończenia kursu…. U nas w drużynie zastępy działają prawie że perfekcyjnie Leśna Huta zbytnio nie wpłynęła na nasze zastępy, ponieważ takie działały już wcześniej W grudniu przejęłam drużynę. Jak na razie idzie mi bardzo dobrze. Póki co mam 2 zastępy. Uważam, że obóz pokazał mi jak ważną rolę odgrywa praca w zastępach i jak ogromną rolę odgrywa praca w małych grupach prowadzę drużynę dopiero od 2 miesięcy i mam zamiar pracować zastępami U nas zastępy dobrze funkcjonowały póki nam się nie wykruszyło trochę osób i nie zastąpiło nowymi. Wiedza jednak bardzo się przydała moje działania idą w kierunku działania w zastępach

II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, III 2011 Najlepsze wyniki osiągają te drużyny, gdzie najbardziej zaufano zastępowym. Tu leży tajemnica wychowania skautowego