LEKI NIEREFUNDOWANE, A JEDNAK... REFUNDOWANE Dr med.Wojciech Matusewicz Agencja Oceny Technolgii Medycznych 10-11 czerwca 2008 Warszawa - Hotel Sheraton

ASPEKTY Prawne Ekonomiczno-społeczne Kryminalne

TROCHĘ HISTORII (niechlubnej) Zielone recepty – pierwsze nieudolne próby „leczenia super niestandardowego”

ZIELEŃ Zieloniutki – słowo wyrażające pozytywne emocje. Zielono mi, mieć zielono głowie – być nieodpowiedzialnym. Zielony – niedoświadczony. Zieloni – wiadomo. Zielone – też wiadomo.

ERA ZIELONYCH RECEPT 27.09.1991 r. – IV kwartał 1998 r. „gwarantowały pacjentom równy dostęp do leków refundowanych” (?!) Miały wspomóc osoby chore i jednocześnie znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej. Lekarz był tym, który nie tylko podejmował decyzje terapeutyczne, ale także przyznawał pomoc materialną. Doktor Judym czy doktor Jekyl i Mister Hyde?

W 1992 roku łódzka prasa pisała...

W latach 1991–1998 17% budżetu ochrony zdrowia przeznaczano na leki. RECEPTY NIE CAŁKIEM ZIELONE... W latach 1991–1998 17% budżetu ochrony zdrowia przeznaczano na leki. Recepty zielone służyły do kwalifikowania leków pełnopłatnych do ulgowych. W tych czasach decydenci umieszczali leki na liście podstawowej, dając władzę lekarzom na terapie niestandardową, a jednocześnie – możliwość pacjentowi niezasobnemu (tylko kto to kontrolował?!) korzystania z nietypowego leczenia w danej jednostce chorobowej (takie off-label ówczesnych czasów).

Hitami na zielone receptach były: witaminy, odżywki, pasty do zębów UDZIAŁ ZIELONYCH RECEPT W REFUNDACJI 1996 rok – 15,5% 1997 rok – 19,8% 1998 rok – 23,0% 1999 rok – kiedy cały rynek leków refundowanych wynosił 3,5 mld złotych poprzez refundację zielonych recept wydano 840 mln złotych Hitami na zielone receptach były: witaminy, odżywki, pasty do zębów

REFORMA REFORMY W 1997 roku Ministerstwo Zdrowia ogłosiło listę leków, których nie wolno było ordynować na zielone recepty (np. środki antykoncepcyjne).

Jedna zielona recepta kosztowała 1998/1999 Jedna zielona recepta kosztowała 139,00 PLN Dla przykładu w 2000/2001 koszt jednej recepty refundowanej przez Kasy Chorych wynosił od 5,60 – 160,00 PLN (średnio – 50,00 PLN)

CZY COŚ SIĘ ZMIENIA? W 1997 roku prof. Jacek Spławiński opublikował ranking „Zużycie leków a skuteczność”

POPULARNE, ALE NIESKUTECZNE (1997)

STAN PRAWNY – nie co, ale komu możemy refundować IW – inwalidzi wojskowi IB – inwalidzi wojenni ZK – zasłużeni dawcy krwi i przeszczepów (bezpłatne z lp. i lu.) PO – zsadnicza służba wojskowa AZ – chorujący z powodu pracy przy azbeście NB – osoby nie posiadające ubezpieczenia zdrowotnego

Przykłady leków refundowanych w 100% przez ŁRKCH 08.–12. 2001 r. Metazydyna Melatonina Xenical Tantum Verde Meridia Koenzym Q-10 Viagra Acnosan Vioxx Amol

WNIOSKI Z TEJ ANALIZY Wyżej wymienione i inne leki dla IW/IB tylko w okresie 08.–12. 2001 r. kosztowały 310 tysięcy złotych, co było większą kwotą niż refundacja leków beta-adrenolitycznych. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 28.09.2001 r. zakazywało przepisywania uprawnionym do zniżek (?) leków z listy OTC. Czy to zmieniło nieprawidłowe użytkowanie leków?!

310 TYSIĘCY PLN Tylko w jednym województwie. Tylko przez pół roku. A dane te są zapewne też szacunkowe...

- farmaceutyczna baza danych leków BRAKUJE CENTRALNEGO SŁOWNIKA LEKÓW Istnieje BAZYL – - farmaceutyczna baza danych leków

PYTANIA I WĄTPLIWOŚCI DOTYCZĄCE BAZYLA Leki, które nie są wymienione według swoich nazw handlowych w wykazach produktów refundowanych, ale spełniają warunki określone w art. 38 ust. 5 z dnia 27. 08. 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej, finansowanych ze środków publicznych mogą być wydawane z aptek na takich zasadach, jak preparaty refundowane, jednak decyzje w tej sprawie ustawodawca pozostawił aptekarzom.

PYTANIA I WĄTPLIWOŚCI DOTYCZĄCE BAZYLA CD. W zwiazku z powyższym w BAZYLU dla tych preparatów pola dotyczące odpłatności wynikających z wykazów ustawione są domyślnie na „100%” lub „ nie dotyczy”. Biorąc jednak pod uwagę przepis art. 38 ust. 5 aptekarze mogą sami w swoich lokalnych bazach danych ustawić dla preparatów, spełniających warunki ustawowe, odpowiednie dane dotyczące odpłatności w ramach refundacji.

2005-2007 Na liście leków finansowanych ze środków publicznych, chociaż nie obecnych na listach leków refundowanych, znajduje się 5561 pozycji. W 2005 roku kwota refundacji – 382 mln PLN W 2006 – 402 mln PLN W 2007 – 423 mln PLN

Według innych danych w 2007 roku wydano ze środków publicznych na refundację... Dla IW/IB/ZK/PO/AZ/NB - ponad 725 mln złotych, w tym wiele witamin, a nawet suplementów diety. OW-8 – 36 tysięcy OW-13 – 2,4 tysięcy OW-9 - 13 tysięcy OW-1 - 22 tysięcy OW-10 – 99 tysięcy OW-2 – 2 ,0 tysiące OW-11 – 19,5 tysięcy OW-3 – 65 tysięcy OW-12 – 10,0 tysięcy OW-4 – 9,6 tysięcy OW-14 – 16,8 tysięcy OW-5 – 3,7 tysięcy OW-15 – 16,5 tysięcy OW-6 – 305 tysięcy OW-16 – 3,8 tysięcy OW-7 – 57 tysięcy W tej statystyce oprócz już wymienionych, występuje cała gama witamin.

NAUKOWCY Z DANII: WITAMINY MOGĄ SKRACAĆ ŻYCIE (2008) Zdrowe osoby zażywające przeciwutleniacze niszczą naturalną odporność organizmu i zwiększają zagrożenie przedwczesną śmiercia nawet o 16% Dotyczy to jedynie preparatów sztucznych, a nie naturalnych witamin występujących w owocach i warzywach.

HITY REFUNDOWANE (Z POZA LIST REFUNDACYJNCH) PRZEZ NFZ W 2006 R. DETRALEX i inne diosminy z OTC – 20 mln zł CELEBREX i inne wybiórcze inhibitory COX-2 – 6,0 mln zł PREDUKTAL i inne trimetazydyny – 12 mln zł QUINAX – 1,8 mln zł HYALURONIAN – 6 mln zł MERIDIA – 1,2 mln COLLAGENAZA (Iruxol) – 4,5 mln zł VENORUTON – 1,0 mln zł MILOCARDIN – 250 tys. zł GLUCOSAMINE (Artrhyl) – 3,8 mln. HITY REFUNDOWANE (Z POZA LIST REFUNDACYJNCH) PRZEZ NFZ W 2006 R.

LEKI Z LISTY OTC CAŁKOWICIE REFUNDOWANE PRZEZ NFZ W 2006 R. Essentiale – 260 tys. zł Biosteron – 88 tys. zł Venoruton – 980 tys. zł A import docelowy np. Daflon, Ritalin, itp.

„HITY ZIOŁOWE” W LATACH 2005-2007 FINANSOWANE ZE ŚRODKÓW PUBLICZNYCH Kozieradka Pięciornik gęsi Szyszki chmiela Rdest ptasi Bylica boże drzewko Tasznik pospolity Drapacz lekarski PADMA 28 Fiołek trójbarwny Brakuje jedynie ALVEO!!! Glistnik jaskółcze ziele Lebiodka Macierzanka

ZIOŁA I DUCHOWE WSPARCIE W 2000 roku Gazeta Wyborcza napisała: „Bonifratrzy, znani z ziołolecznictwa, wprowadzili zioła na szpitalne oddziały. Z 70 zestaw ziół wprowadzono tylko 12... To pierwszy taki eksperyment w Polsce.” Lekarze podobno bacznie obserwowali reakcje pacjentów na kuracje ziołowe!!!

APEL KOMISJI FARMAKOLOGII KLINICZNEJ PAN Leki ziołowe mogą być... niebezpieczne – mogą wywoływać wiele niepożądanych objawów klinicznych, a także zmniejszać lub nawet znosić działanie głównego leku (październik 2006 r.)

Analiza refundacji dla IW/IB w jednym z oddziałów NFZ (2005)

ŚREDNIA ILOŚĆ LEKÓW DLA JEDNEGO PACJENTA

ŚREDNIA REFUNDACJA NA JEDNEGO PACJENTA

ŚREDNIA ILOŚĆ RECEPT NA JEDNEGO PACJENTA

ASPEKTY KRYMINALNE Najczęściej wykorzystywne leki w tym procederze: DIPHERELINE ZOLADEX HEPARYNY (drobnocząteczkowe) INSULINY SANDOSTATIN IMIGRAN

Media ujawniają...

Brak wyobraźni, że to się da ukryć... Jeden z pacjentów teoretycznie spożył 1152 opakowań leków na 14 różnych chorób! Tymczasem regularne przyjmowanie wszyskich tych leków jednocześnie skutkowałoby zgonem człowieka.

Media ujawniają...

Media ujawniają...

ALTERNATYWĄ POMOCY DLA BIEDNYCH MOGĄ BYĆ.... Apteki komunalne i leki oferowane za darmo ze środków pomocy społecznej. Pełna kontrola wydawania leku. Mniejsza kontrola użytkowania, jednak stosunkowo tanie niereklamowane leki, a potrzebne – bądź wprost niezbędne – choremu, które trudno jest wprowadzić do drugiego obiegu i sprzedawać na bazarach.

APTEKA KOMUNALNA W MIEŚCIE ŁODZI 2004/2005

WNIOSKI Nie trujmy społeczeństwa w majestacie prawa! Refundujmy nawet w 100% IW/IB i temu podobne, ale na listach refundacyjnych powinny być leki uznane za skuteczne i bezpieczne. Czy należy fundować HK „trucizny”? Możemy stracić dawców tkanek... Nieetyczne jest „fundowanie” zasłużonym, często starym ludziom śmieci farmakologicznych. Pewnym rozwiązaniem – surogatem – jest rozpowszechnienie aptek komunalnych finansowanych z ośrodków pomocy społecznej. Jak chce się zrobić dobrze, to często wychodzi na odwrót...