Święte Sakramenty Cerkwi Prawosławnej Opracowała: Agnieszka Markiewicz
Święte Sakramenty Cerkwi Prawosławnej Chrzest Bierzmowanie Eucharystia Pokuta Kapłaństwo Małżeństwo Namaszczenie Olejem Świętym
„Wyznaję jeden chrzest za odpuszczenie grzechów” Chrzest dla człowieka, który pragnie zbawienia, jest sakramentem zasadniczym: wprowadza on wierzącego do Cerkwi Chrystusowej. Nowonarodzone dziecko, to nowy człowiek, nowy członek rodziny, nowy obywatel. To także nowy parafianin, a przede wszystkim chrześcijanin. Żeby nim się stał powinien przyjąć sakrament chrztu (tainstwo kreszczenija). Za to odpowiedzialni są rodzice.
Chrzest c.d. Dialog z sakramentu chrztu: Kapłan trzykrotnie pyta: OTRYCAJESZY LI SIA SATANY, I WSIECH DIEŁ JEHO, I WSIECH AHHIEŁ JEHO, I WSIEHO SŁUŻENIJA JEHO, I WSIA HORDYNI JEHO? (Czy wyrzekasz się szatana i wszelkich spraw jego, i wszystkich aniołów jego i wszelkiego służenia jemu, i wszelkiej pychy jego?) Kumowie każdorazowo odpowiadają: OTRYCAJUSIA. (Wyrzekam się.) Kapłan trzykrotnie pyta: OTREKŁSIA LI JESI SATANY? (Czy wyrzekłeś się szatana?) Kumowie odpowiadają: OTREKOCHSIA. (Wyrzekłem się.) Kapłan trzykrotnie pyta: SOCZETEWAJESZY LI SIA CHRISTU? (Czy jednoczysz się z Chrystusem?) Kumowie odpowiadają: SOCZETEWAJUSIA. (Jednoczę się.) Kapłan pyta: SOCZETAŁSIA LI JESI CHRISTU? (Czy zjednoczyłeś się z Chrystusem?) Kumowie odpowiadają: SOCZETACHSIA. (Zjednoczyłem się.) Kapłan pyta: I WIERUJESZY LI JEMU? (Czy wierzysz w Niego?) Kumowie odpowiadają: WIERUJU JEMU, JAKO CARU I BOHU. (Wierzę w Niego, jako Króla i Boga.) Kumowie: SYMBOL WIARY: Wieruju wo jedinaho Boha Otca ....... (Wierzę w jednego Boga Ojca…) a po nim: POKŁANIAJUSIA OTCU I SYNU I SWIATOMU DUCHU, TROICE JEDINOSUSZCZNIEJ I NIERAZDIELNIEJ. (Kłaniam się Ojcu i Synowi, i Świętemu Duchowi, Trójcy Współistotnej i Niepodzielnej.)
Bierzmowanie Pismo Święte: Bierzmowanie jest to Sakrament, przez który wierzący przy namaszczeniu w imię Świętego Ducha krzyżem, otrzymuje dary Świętego Ducha dla życia duchowego. Pismo Święte: Początki Bierzmowania, mianowicie namaszczenia ludzi krzyżem i olejem, widzimy w Starym Testamencie. Nakaz, dotyczący Mirry, znajduje się w księdze Wyjścia, Bóg rzedł do Mojżesza: „Weź najlepszy balsam, płynnej mirry i oliwy z oliwek ... I uczyń z tego olejek do namaszczenia świętego, maść składaną”
Święte misterium Bierzmowania składa się z następujących czynności: Bierzmowanie c.d. Święte misterium Bierzmowania składa się z następujących czynności: Kapłan po udzieleniu chrztu, namaszcza główne części ciała Św. Mirrą, wymawiając przy tym słowa: „Pieczęć daru Ducha Świętego”. Podczas tego misterium Duch Święty niewidzialnie udziela owemu człowiekowi Swych darów, inaczej mocy, aby wzrastał on w wierze Chrystusowej. Św. Krzyżmo (gr. Myron), zazwyczaj używane do namaszczenia, jest mieszaniną oliwy z oliwek, balsamu, wina ,oraz czterdziestu aromatycznych substancji, symbolizujących pełnię sakramentalnej łaski oraz różnorodności darów Ducha Świętego. Krzyżmo, przygotowywane i poświęcane w Wielki Czwartek, stanowi widzialny przybytek Świętego Ducha. Zgodnie ze zwyczajem prawo do przygotowywania i poświęcenia krzyżma należy do biskupa, a namaszczenie nim do kapłanów. Każdy Autokefaliczny Kościół Prawosławny przygotowuje go samodzielnie.
Eucharystia Eucharystia Święta jest to sakrament, przez który wierzący pod postacią chleba i wina spożywa Najświętsze Ciało i Krew Chrystusową dla życia wiecznego. Eucharystia w Kościele prawosławnym celebrowana jest obecnie podczas św. Liturgii: Liturgia św. Jana Chryzostoma (Złotoustego) - celebrowana w niedziele i pozostałe dni tygodnia w ciągu całego roku. 1 Liturgia św. Bazylego Wielkiego - celebrowana dziesięć razy w roku; jej struktura jest bardzo zbliżona do Liturgii św. Jana Chryzostoma. 2 3 Liturgia św. Jakuba, brata Pańskiego - celebrowana jedynie raz w roku, 23 października (5 listopada), w dzień św. Jakuba, w Jerozolimie i w kilku innych miejscach. 4 Liturgia Uprzednio Poświęconych Darów – w środy i piątki Wielkiego Postu i pierwsze trzy dni Wielkiego Tygodnia. Podczas tej Liturgii nie dokonuje się przemiana darów (gr. Metabole).
Eucharystia c.d. Najczęściej sprawowana jest Liturgia Św. Jana Złotoustego. Składa się ona z 3 części: 1. Część przygotowawcza, podczas, której przygotowuje się eucharystyczny chleb i wino. 2. Liturgia Słowa – psalmy, modlitwy, czytanie Pisma Świętego, nauczanie 3. Eucharystia – w skład wchodzą słowa i czyny Chrystusa z Ostatniej Wieczerzy
Pokuta Stary Testament: Pokuta jest to Sakrament, podczas którego wierzący wyznaje swoje grzechy i przy widzialnym kapłańskim rozgrzeszeniu otrzymuje niewidzialne odpuszczenie grzechów od Samego Jezusa Chrystusa. Stary Testament: Według zakonu Mojżesza człowiek, składający ofiarę za swe grzechy, kładł swe ręce na ofierze i wyznaczał swe grzechy przed obliczem Boga. U żydów był jeden dzień w roku – dzień oczyszczenia – kiedy arcykapłan składał podobną ofiarę za grzechy całego ludu żydowskiego. A więc była to tylko skrucha grzesznika przed Bogiem. Pokutujący nie otrzymywali rozgrzeszenia tak, jak udziela się go w Nowym Testamencie przez kapłanów Chrystusa …
Kapłaństwo Kapłaństwo - nadaje władzę uświęcania, tj. udzielania innych sakramentów; - zasadniczymi znakami są modlitwy biskupa i nałożenie rąk na głowę kandydata; podczas tego obrzędu Duch Święty niewidzialnie udziela wybranemu swej łaski dla godnego spełnienia najwyższej posługi, do której został powołany.
Stopnie hierarchii cerkiewnej: Kapłaństwo c.d. Stopnie hierarchii cerkiewnej: - pełni funkcje służebne wobec przełożonych oraz całej społeczności wiernych; Diakon - są pomocnikami prezbiterów i biskupów podczas odprawiania nabożeństw; - wygłaszają ektenie; - asystują podczas sprawowania sakramentów i obrzędów. - ma prawo głosić słowo Boże, nauczać w cerkwiach i poza nimi; Prezbiter - ma prawo odprawiać wszelkie nabożeństwo za wyjątkiem tych, które są przywilejem wyłącznie biskupa; - obowiązany jest chronić czystości wiary, głosić słowo Boże, kierować powierzoną jego pieczy społecznością duchowieństwa i wiernych oraz odprawiać nabożeństwa; Biskup - troszczy się o krzewienie wiary prawosławnej, nadzoruje głoszenie Słowa Bożego oraz naukę religii prawosławnej; - może odprawiać każde nabożeństwo i sprawować każdy sakrament.
Małżeństwo Małżeństwo - oblubieniec i oblubienica oświadczają kapłanowi w obliczu Cerkwi, tj. wiernych, wspólny zamiar połączenia się sakramentem małżeństwa; - kapłan wznosi modły wraz z nimi i błogosławi ich; - jednocześnie Jezus Chrystus łączy ich tą łaską Boską, którą złączeni są chrześcijanie z Chrystusem; - sakrament błogosławi ich na pożycie małżeńskie i na chrześcijańskie wychowanie dzieci.
Małżeństwo c.d. Historia pierwszego małżeństwa: Pierwszym małżeństwem było małżeństwo prarodziców Adama i Ewy w Raju. Z księgi „Rodzaju” wiemy o tym, co następuje: kiedy Bóg stworzył Adama, rzekł: „Niedobrze być człowiekowi samemu, uczynimy mu pomocnika według niego”. Zatem Pan Bóg stworzył niewiastę, przywiódł ją do Adama i błogosławił ich, powiedziawszy: „Rozradzajcie i rozmnażajcie się, i napełnijcie ziemię”
Namaszczenie Olejem Świętym Namaszczenie olejem św. - do chorego przybywa kilku kapłanów i wspólnie odmawiają za niego modlitwę; - wersety śpiewane i ektenie zawierają przede wszystkim modlitwy o uzdrowienie chorego i o przebaczenie jego grzechów; olej zmieszany z winem poświęca się podczas specjalnej modlitwy; kapłan namaszcza święconym olejem siedmiokrotnie główne części ciała chorego; - podczas odmawiania modlitwy czyta się siedem wyjątków z Listów Apostolskich i Ewangelii; - sakrament ten może być sprawowany w każdym miejscu.