sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 1 CZY JEST OPŁACALNE WDRAŻANIE STANDARDU ISO 9001:2000 W FIRMACH DOSTARCZAJĄCYCH OPROGRAMOWANIE ? Dr Karol Chrabański Śląska Wyższa Szkoła Zarządzania w Katowicach Wydział Informatyki tel :

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 2 PORZĄDEK WYSTĄPIENIA I NAWIGACJA DEFINICJEISTOTA NORMY KORZYŚCIPRZESŁANKI OGRANICZENIAKONKLUZJE

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 3 Przyjęte definicje : Systemy informatyczne Systemy informatyczne wspomagające zarządzanie Firmy wykonujące oprogramowanie Systemy zarządzania jakością zgodne z ISO 9001:2000 DEFINICJE

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 4 TEZA PODSTAWOWA : Firmy działające przez dłuższy okres na rynku usług programistycznych muszą mieć system zapewnienia jakości. Co wynika z następujących przesłanek :

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 5 DEFINICJEISTOTA NORMY KORZYŚCI PRZESŁANKI OGRANICZENIAKONKLUZJE

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 6 Przesłanka 1 : Powszechność i wszechstronność występowania oprogramowania Jest znaczącym elementem dóbr materialnych i niematerialnych. Występuje w życiu codziennym Ma charakter niematerialny PRZESŁANKI

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 7 Przesłanka 2 : Dobrze wykonane oprogramowanie gwarantuje wydajność organizacji Element niezbędny gospodarki społeczeństwa informacyjnego Konieczne uzupełnianie tradycyjnej gospodarki dające przewagę nad konkurencją PRZESŁANKI

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 8 Przesłanka 3 : Konieczność wprowadzania ciągłych zmian do oprogramowania Obowiązkowe zmiany w przepisach Zmiany w organizacji podmiotów Wzrastające wymagania klienta związane z walką z konkurencją Zmiany doskonalące Nowe narzędzia pracy dla programistów PRZESŁANKI

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 9 Przesłanka 4 : Konieczność łączenia fachowców o różnych kwalifikacjach zawodowych w zespoły zadaniowe PRZESŁANKI

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 10 Przesłanka 5 : Realizacja większych projektów wymaga koordynacji prac PRZESŁANKI

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 11 DEFINICJEISTOTA NORMY KORZYŚCIPRZESŁANKI OGRANICZENIA KONKLUZJE

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 12 KONKLUZJA 1 : Rezultatem bez wątpienia złożonych ( kontekst zastosowań, stosowane narzędzia programistyczne, wieloetapowa współpraca specjalistów o różnych kwalifikacjach, itp. ) prac związanych z wytwarzaniem oprogramowania powinno być sprawne oprogramowanie. Wytwarzanie oprogramowania wymaga najczęściej pracy zespołowej. KONKLUZJE

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 13 KONKLUZJA 2 : Wymagana jest odpowiednia organizacja pracy zespołowej nad wytwarzanym oprogramowaniem. Brak takiej organizacji prac prowadzi do niekorzystnych rezultatów w postaci : przekroczonych budżetów finansowych, wydłużonego terminu dostarczenia oprogramowania dla potrzeb klienta końcowego, zbyt wielu błędów, które utrudniają realizację fazy początkowej, tj. eksploatacja wstępna, itd. KONKLUZJE

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 14 KONKLUZJA 3 : W przypadku organizacji zespołów wytwarzających oprogramowanie dochodzi do tworzenia, gromadzenia, przekazywania wiedzy, dzielenie się nią, jej upowszechnianie, pozyskiwanie i tworzenie nowych jej zasobów. A do tego potrzebni są profesjonaliści i skuteczne zarządzanie nimi. KONKLUZJE

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 15 KONKLUZJA 4 : Wykonywane oprogramowanie nie jest dedykowane anonimowemu klientowi. Co więcej jego potrzeby zmieniają się w czasie. Stąd zespoły wykonawców oprogramowania muszą go dostosowywać za każdym razem do potrzeb indywidualnego klienta, co odpowiada idei mass customization lub mass personalization. KONKLUZJE

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 16 KONKLUZJA 5 : Postuluje się możliwość wykorzystania dla potrzeb organizacji prac związanych z wytwarzaniem oprogramowania systemów zapewnienia jakości zgodnych ze standardem ISO 9001:2000. KONKLUZJE

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 17 DEFINICJE ISTOTA NORMY KORZYŚCIPRZESŁANKI OGRANICZENIAKONKLUZJE

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 18 CZYM SĄ NORMY ISO 9001:2000 ? 1. Mają zastosowanie jako normy organizacyjne, a nie wymagania techniczne 2. Są spisane na dość wysokim stopniu uogólnienia, zadając ich dostosowania do konkretnego obiektu, z uwzględnieniem następujących wytycznych : a ) orientacja na klienta b) przywódctwo c) zaangażowanie ludzi d) podejście procesowe e) podejście systemowe do zarządzania f) ciągłe doskonalenie g) podejmowanie decyzji na podstawie faktów h) wzajemne korzystne powiązania z dostawcami. ISTOTA NORMY

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 19 DEFINICJEISTOTA NORMY KORZYŚCI PRZESŁANKI OGRANICZENIAKONKLUZJE

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 20 KORZYŚCI STOSOWANIA STANDARDU ISO 9001: Norma jest rozpoznawalna w świecie 2. Daje wytyczne dla organizacji kompletnego cyklu prac związanych z wytworzeniem towaru - oprogramowania, który odpowiada specyfikacji wymagań dla produktu 3. Wprowadza wyraźny rozdział pomiędzy czynnościami systemowymi a merytorycznym. 4. Wprowadza konieczną formalizację wykonywanych prac na różnych szczeblach struktury organizacyjnej KORZYŚCI

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 21 KORZYŚCI STOSOWANIA STANDARDU ISO 9001: Wprowadza przymus okresowej oceny 6. Kładzie nacisk na oceny poprawności procesów poprzez obranie stosownych mierników, które najlepiej gdyby były policzalne 7. Wprowadza przymus konieczności zdefiniowania organizacji, realizowanych w niej procesów podstawowych i procesów pomocniczych 8. Wymaga wykonywania, gromadzenia, analizowania potwierdzeń o mających miejsce określonych zdarzeniach. Są to zapisy jakości KORZYŚCI

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 22 KORZYŚCI STOSOWANIA STANDARDU ISO 9001: Wprowadza możliwość odtworzenia w dowolnym czasie zdarzeń uprzednich, jeśli mają wpływ na wytworzony produkt. Całość tych zagadnień nosi nazwę identyfikacji i identyfikowalności. 10. Zaleca uporządkowanie całej infrastruktury związanej z procesem wytwarzania np. oprogramowania. Począwszy od warunków lokalowych a skończywszy na licencjach oprogramowania narzędziowego, systemowego, pakietów biurowych, itd. 11. Dokumentacja gromadzona w procesie wytwarzania oprogramowania może służyć w ewentualnych sporach z klientem, w tym sądowych. KORZYŚCI

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 23 DEFINICJEISTOTA NORMY KORZYŚCIPRZESŁANKI OGRANICZENIA KONKLUZJE

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 24 OGRANICZENIA STOSOWANIA STANDARDU ISO 9001: Czasami nieobacznie wprowadza się zbytnią formalizację postępowania w organizacji - firmie. 2. Wydłużony czas dochodzenia nowego pracownika do członkostwa w zespole np. projektantów - programistów 3. Zwykle pociąga za sobą stosunkowo wysokie koszty zaprojektowania, udokumentowania, wdrożenia, certyfikacji systemów zapewnienia jakości, pomimo faktu możliwości uzyskania dotacji na tego rodzaju prace. OGRANICZENIA

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 25 Powyższe zestawienie upoważnia do stwierdzenia, że korzyści wynikające z zaprojektowania, udokumentowania, wdrożenia, poddania certyfikacji systemu zapewnienia jakości zgodnego z ISO 9001:2000 przeważają nad ewentualnymi wadami.

sierpnia 2004 Warszawa - Jachranka Testowanie i zarządzanie jakością w procesie tworzenia oprogramowania 26 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ KAROL CHRABAŃSKI KATOWICE