Zarządzanie ryzykiem w organizacjach Ernst & Young Advisory Zarządzanie ryzykiem w organizacjach Prowadzący: Artur Wietrzyk Katowice, 13 października 2005 roku

Ernst & Young Advisory, wszelkie prawa zastrzeżone Zakres prezentacji Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt 3 Ernst & Young Advisory, wszelkie prawa zastrzeżone

Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Ryzyko jest to zagrożenie, że określone zdarzenie, działanie lub brak działania, negatywnie wpłynie na zdolność organizacji do osiągnięcia wyznaczonych celów. Ryzyko: dotyczy każdej organizacji – komercyjnej, rządowej, nie nastawionej na zysk towarzyszy działaniu lub brakowi działania przychodzi ze świata zewnętrznego lub z wnętrza organizacji obejmuje negatywne konsekwencje oraz niewykorzystane szanse (utracone korzyści) Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt

Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Ponieważ każda organizacja chce efektywnie realizować wyznaczone cele, Ryzyka mogą i powinny być kontrolowane w ramach organizacji, Poprzez odpowiedni system kontroli wewnętrznej funkcjonalnej i instytucjonalnej, który powinien pozwolić na identyfikację znaczących ryzyk oraz ich ograniczenie do akceptowalnego poziomu. Ryzyka powinny być kontrolowane na poziomie organizacji, w ramach prowadzenia kompleksowej, zintegrowanej polityki zarządzania ryzykiem. Wprowadzenie kompleksowego podejścia do procesu zarządzania ryzykiem pozwala na: oszacowanie istotnych ryzyk towarzyszących działalności organizacji wypracowanie zintegrowanych strategii zarządzania ryzykiem Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt

Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Schemat systemu zarządzania ryzykiem Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt Strategia zarządzania ryzykiem Technologia Struktura organizacyjna Nadzór nad ryzykiem (Risk Governance) Procesy zarządzania ryzykiem Kultura pracy Uwzględnianie celów strategicznych Osadzenie w organizacji Regularna ocena Pomoc i kontrola Komunikacja z zainteresowanymi stronami System zarządzania ryzykiem 1. Budowa infrastruktury zarządzania ryzykiem 2. Określenie ryzyk gospodarczych 3. Określenie strategii zarządzania ryzykiem 4. Zaprojektowanie i wdrożenie procedur zarządzania ryzykiem Informacja do podejmowania decyzji 5. Monitorowanie procedur kontroli ryzyka 6. Usprawnienie procedur zarządzania ryzykiem

Określenie celów i zadań polityki zarządzania ryzykiem Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Budowa infrastruktury zarządzania ryzykiem Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt 1. Budowa infrastruktury zarządzania ryzykiem 2. Określenie ryzyk gospodarczych 3. Określenie strategii zarządzania ryzykiem 4. Zaprojektowanie i wdrożenie procedur zarządzania ryzykiem 5. Monitorowanie procedur kontroli ryzyka 6. Usprawnienie procedur zarządzania ryzykiem System zarządzania ryzykiem Informacja do podejmowania decyzji Określenie celów i zadań polityki zarządzania ryzykiem Ustalenie „wspólnego języka” Zdefiniowanie efektywnej struktury organizacyjnej Zintegrowanie polityki zarządzania ryzykiem z ogólną strategią Spółki

Ocena ryzyk na poziomie procesów realizowanych w organizacji Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Określenie ryzyk gospodarczych Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt Identyfikacja ryzyka Ocena ryzyk na poziomie procesów realizowanych w organizacji 1. Budowa infrastruktury zarządzania ryzykiem 2. Określenie ryzyk gospodarczych 3. Określenie strategii zarządzania ryzykiem 4. Zaprojektowanie i wdrożenie procedur zarządzania ryzykiem 5. Monitorowanie procedur kontroli ryzyka 6. Usprawnienie procedur zarządzania ryzykiem System zarządzania ryzykiem Informacja do podejmowania decyzji

Kryteria oceny wyboru najlepszej strategii Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Określenie strategii zarządzania ryzykiem Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt Kryteria oceny wyboru najlepszej strategii Ocena wszystkich możliwych opcji/strategii Integracja i podjęcie decyzji Wybór strategii/kierunku postępowania z ryzykiem Wyznaczenie osób odpowiedzialnych za wdrożenie strategii 1. Budowa infrastruktury zarządzania ryzykiem 2. Określenie ryzyk gospodarczych 3. Określenie strategii zarządzania ryzykiem 4. Zaprojektowanie i wdrożenie procedur zarządzania ryzykiem 5. Monitorowanie procedur kontroli ryzyka 6. Usprawnienie procedur zarządzania ryzykiem System zarządzania ryzykiem Informacja do podejmowania decyzji

Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Wybór strategii zarządzania ryzykiem – możliwe opcje Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt UNIKANIE ZATRZYMANIE REDUKCJA TRANSFER WYKORZYSTANIE Dywersyfikacja Zakaz Eliminacja Akceptacja Ponowna wycena Rozproszenie Ubezpieczenie Zabezpieczenie Kompensata Alokacja Ekspansja Przeprojektowanie System zarządzania ryzykiem 1. Budowa infrastruktury zarządzania ryzykiem 2. Określenie ryzyk gospodarczych 3. Określenie strategii zarządzania ryzykiem 4. Zaprojektowanie i wdrożenie procedur zarządzania ryzykiem 5. Monitorowanie procedur kontroli ryzyka 6. Usprawnienie procedur zarządzania ryzykiem Informacja do podejmowania decyzji

Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Znaczenie i prawdopodobieństwo ryzyka determinuje wybór strategii Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt Wysokie Niskie Prawdopodobieństwo Nieistotne i nieznaczące Kwestie operacyjne i proceduralne Zdarzenia nadzwyczajne Imperatywy strategiczne Wszystkie opcje; zarządzanie efektywne w długim okresie Akceptacja na obecnym poziomie i monitorowanie Wdrożenie prewencyjnych i diagnostycznych kontroli ryzyka opartych na prewencji i wykrywaniu Wszystkie opcje; ale kontrole ryzyka ograniczone 2 1 4 3

Procesy operacyjne i zarządzania Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zaprojektowanie i wdrożenie procedur zarządzania ryzykiem Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt Systemy i dane Metodologie Raporty dla Zarządu Ludzie Procesy operacyjne i zarządzania ryzykiem Strategie i polityki System zarządzania ryzykiem 1. Budowa infrastruktury zarządzania ryzykiem 2. Określenie ryzyk gospodarczych 3. Określenie strategii zarządzania ryzykiem Strategia wobec dostawców Polityka wyboru dostawcy Standardy etyczne Certyfikacje / kwalifikacje dostawców Zintegrowany proces zamówień Zarządzanie zapasami Komunikacja z dostawcami Alianse dostawców Specjaliści Wielo funkcjonalne zespoły d/s zapasów Komitet polityki d/s zapasów Raporty statusu dostawcy Wydatki według kontraktów z dostawcami Raporty wzorcowe zapasów Audyty procesowe System oceny dostawców Analiza transakcji zakupu według kontraktów Planowanie zapasów Najlepsze wzorce i zdobywanie informacji Baza danych dostawców Pozyskiwanie danych zewnętrznych System dostaw 4. Zaprojektowanie i wdrożenie procedur zarządzania ryzykiem Informacja do podejmowania decyzji 5. Monitorowanie procedur kontroli ryzyka 6. Usprawnienie procedur zarządzania ryzykiem

Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Monitorowanie procedur kontroli ryzyka Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt Pomiar/monitorowanie/ocena efektywności i skuteczności procesu zarządzania ryzykiem w identyfikowaniu i zarządzaniu ryzykami oraz w realizacji strategii zarządzania ryzykiem. 1. Budowa infrastruktury zarządzania ryzykiem 2. Określenie ryzyk gospodarczych 3. Określenie strategii zarządzania ryzykiem 4. Zaprojektowanie i wdrożenie procedur zarządzania ryzykiem 5. Monitorowanie procedur kontroli ryzyka 6. Usprawnienie procedur zarządzania ryzykiem System zarządzania ryzykiem Informacja do podejmowania decyzji

Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Usprawnienie procedur zarządzania ryzykiem Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt Zapewnienie, że proces oceny, zarządzania i monitorowania ryzyk jest stale udoskonalany w organizacji. 1. Budowa infrastruktury zarządzania ryzykiem 2. Określenie ryzyk gospodarczych 3. Określenie strategii zarządzania ryzykiem 4. Zaprojektowanie i wdrożenie procedur zarządzania ryzykiem 5. Monitorowanie procedur kontroli ryzyka 6. Usprawnienie procedur zarządzania ryzykiem System zarządzania ryzykiem Informacja do podejmowania decyzji

Zarządzanie ryzykiem - podsumowanie, czyli dlaczego warto Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt Zarządzanie ryzykiem jest procesem: realizowanym przez kierownictwo organizacji i pracowników związanym z ustanawianiem strategii i systemu kontroli wewnętrznej zaprojektowanym, aby identyfikować i zarządzać potencjalnymi zdarzeniami, które mogą mieć wpływ na organizację realizowanym w sposób dający racjonalne zapewnienie o możliwości osiągania celów organizacji

Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt Proces zarządzania ryzykiem ma zapewnić kierownictwu: świadomość istnienia ryzyka informacje o współzależności ryzyk i ich wpływie na organizację kompletną i szczegółową informację na temat poszczególnych ryzyk zdolność zarządzania ryzykami w poszczególnych komórkach i w całej organizacji ustalenie wspólnego języka ryzyka i ułatwienie komunikacji na temat ryzyk wzmocnienie możliwości tworzenia wartości dodanej

Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt Proces zarządzania ryzykiem pozwala na: dostosowanie „apetytu na ryzyko” organizacji do jej strategii powiązanie ryzyk z kosztami zapobiegania im, oraz skutkami wprowadzenia działań kontrolnych jasne określenie decyzji dotyczących ryzyk: unikanie ryzyka, redukcja ryzyka, podział ryzyka i akceptacja ryzyka zmniejszenie ilości i skutków działań niekontrolowanych identyfikację ryzyk powiązanych i ich wzajemnych relacji zintegrowane podejście do zarządzania ryzykami

Nasze usługi w zakresie zarządzania ryzykiem Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt wsparcie przy określaniu polityki zarządzania ryzykiem wsparcie przy analizie ryzyka ocena efektywności systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej wsparcie przy tworzeniu i realizacji procedur zarządzania ryzykiem wsparcie działalności audytu wewnętrznego wsparcie działań zwiększających efektywność systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem audyty procedur, procesów wsparcie przy ocenie i tworzeniu systemu Corporate Governance

Nasze usługi - pozostałe Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt audyty wydatków projektów pomocowych UE / BŚ wdrażanie wymogów Sarbanes – Oxley Act, w tym paragrafu 404 usługi dochodzeniowe

Kontakty Ernst &Young Advisory Warszawa Katowice Iwona Kozera, Partner Leszek Lerch, Partner Jacek Górnik, Partner Mariusz Witalis, Manager Tel. 32 760 77 00 Artur Wietrzyk, Manager Fax. 32 760 77 10 Agnieszka Bryl, Manager Iwona Mrówka, Manager Kraków Piotr Wyborski, Manager Katarzyna Śliż, Manager Tel. 22 557 70 00 Tel. 12 424 32 00 Fax. 22 557 70 01 Fax. 12 424 32 01 Definicja „Ryzyka”, czyli ryzyko jest wszędzie Zarządzanie ryzykiem, czyli panowanie nad niepewnością Model zarządzania ryzykiem w organizacjach, czyli ryzyko w trybach systemu Zarządzanie ryzykiem – podsumowanie, czyli dlaczego warto Nasze usługi i kontakt Ernst &Young Advisory