i zasady gospodarowania Liczebność i zasady gospodarowania populacją łosia Autor: Jan Goździewski

w nadleśnictwach i parkach narodowych. Liczebność łosia w nadleśnictwach i parkach narodowych. Stan na dzień 31 marca 2007r.

Stan łosia w pn-wsch Polsce

Stan i pozyskanie łosia na obwodach kół łowieckich

Łowiecki Rejon Hodowlany Stan populacji na dzień 15 marca Wiosenne stany inwentaryzacyjne zwierzyny w latach 2009-2013 Łowiecki Rejon Hodowlany Stan populacji na dzień 15 marca 2009 2010 2011 2012 2013 Ogółem w tym dzierż. Puszcza Augustowska 594 363 612 560 686 482 772 508 800 477 Wielkie Jez.Mazurskie 684 525 799 575 823 611 919 717 1129 Puszcza Piska 227 187 238 189 345 208 413 216 537 324 Biebrzański 256 269 319 309 332 Razem 1761 1331 1918 1593 2173 1620 2413 1750 2798 1956

Straty w populacji łosia w Biebrzańskim Parku Narodowym W roku Razem 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 w szt. w % W kolizjach drogowych 2 1 3 4 21 10,7 Zagryzienia przez wilki 5 11 9 41 20,8 Utopienia 7 6 8 34 17,3 Kłusownictwo 3,0 Ubytki naturalne 22 20 12 16 95 48,2 razem sztuk 15 42 29 23 25 197 100 Średnie roczne straty w populacji sięgały 3-6% stanów wiosennych, z tego 48,2% to ubytki naturalne spowodowane śmiercią osobników starszych i chorych.

populacji winna wynosić: 1:1 do 1:1,5 na korzyść klęp Struktura płci populacji winna wynosić: 1:1 do 1:1,5 na korzyść klęp Przyrost zrealizowany Nie powinien być ustalany na poziomie powyżej 20% wiosennego stanu populacji, tj. powinien kształtować się na poziomie średniego przyrostu zrealizowanego. Proporcja ta może być korygowana jedynie w przypadku dysponowania dla lokalnych populacji szczegółowymi danymi o wielkości realnego przyrostu w danym roku.

Zagęszczenie Za zagęszczenie pozwalające na prowadzenie właściwej gospodarki łosiem przyjmuje się zagęszczenie wynoszące ok. 5 osobników na 1000 ha powierzchni leśnej i bagiennej rejonu hodowlanego

Struktura pozyskania powinna wynosić: w grupach płciowo - wiekowych - Byki - około 40 % - Klępy - około 40 % - Łoszaki - do 20 % Przy strukturze płci populacji na poziomie 1:1,5 należy bezwzględnie zachować równowagę ilościową byków i klęp w odstrzale. b) w klasie wieku byków Wyróżnianie klas wieku, jak to ma miejsce np. u jeleni, w przypadku łosi jest nieuzasadnione ze względu na brak wiarygodnych kryteriów morfologicznych i trudności w precyzyjnym rozpoznaniu wieku byków na podstawie sylwetki zwierzęcia

Łosie – byki selekcyjne Opis poroża Ocena szpicaki, szydlarze, widłaki i szóstaki nieregularne wszystkie regularne szóstaki w typie badylarza oraz silniejsze badylarze z porożem szóstaka na jednej tyce półłopatacze i łopatacze oraz badylarze o porożu regularnym powyżej szóstaka

Łosie – byki łowne Opis poroża Ocena silne badylarze powyżej regularnego szóstaka oraz byki o porożu typu łopatacza

Selekcja klęp i łoszaków Pozyskanie klęp i łoszaków należy prowadzić w pierwszej kolejności poprzez odstrzał sztuk chorych i cherlawych, o masie tuszy mniejszej niż przeciętna oraz klęp starych i prowadzących słabe potomstwo. Klępy prowadzące bliźnięta oraz łoszaki – bliźnięta powinny być oszczędzane.

ŁOŚ Łosie byki populacji północno wschodniej Polski zwykle przybierają formę badylarza rzadziej łopatacza. Za poroże przyszłościowe uważa się wszystkie formy powyżej regularnego szóstaka. Wszystkie szpicaki, szydlarze, widłaki i szóstaki nieregularne uważa się za poroże selekcyjne. Byk łowny to stary osobnik poroże którego znajduje się jeszcze w szczytowej formie rozwoju i formie powyżej nieregularnego szóstaka bądź łopatacza.

Schematyczny rozwój poroża łopatacza i badylarza

Łoś w okolicach krtani ma charakterystyczna „brodę” o długości około 20 cm – narośl poszyta długim włosem. Najwcześniej rozwinięta jest w wieku 4-5 lat. Łoszak Byk w wieku 2-3 lat Dorosły byk

Poroże przyszłościowe Badylarz – szóstak regularny Łopatacz

Poroże selekcyjne Szpicak Widłak nieregularny

Poroże selekcyjne Widłak z uszkodzonym możdżeniem Widłak regularny

Byk łowny Badylarz - ósmak regularny Łopatacz