Linux - polecenia
Pomoc manual – podręcznik elektroniczny w którym opisane są polecenia systemu Np.. man mkdir – wyświetli informacje na temat mkdir q - wyjście ze stron manuala
Jak sprawdzić listę uruchomionych procesów? ps PID – identyfikator systemu TTY – czas procesu wykorzystany do tej pory CMD – polecenie, którym uruchomiono proces ps –A lista procesów uruchomionych przez wszystkich użytkowników Aby usunąć proces (UWAGA! MOŻE BYĆ NIEBEZPIECZNE) kill 3854 Jeśli to nie zadziała, należy wymusić zamknięcie -9 Np.. kill -9 3854 identyfikator PID
Polecenia whoami - wyświetla nazwę użytkownika who – wyświetla listę użytkowników zalogowanych do systemu ip address show – pokazuje adres ip hostname - sprawdzenie nazwy hosta (hostname sala – zmiana nazwy hosta na „sala”)
Utwórz folder auta mkdir auta Utwórz foldery audi, fiat, ford Utworzenie folderu z podfolderem mkdir –p Auta/bmw mkdir audi fiat ford Usuwanie katalogów rmdir auta
Pokazywanie zawartości folderu ls -a pokazuje też pliki ukryte -l szczegółowa lista (informacja o pozwoleniach, czasie modyfikacji, rozmiarze) -R wszystkie podkatalogi
Przechodzenie między katalogami cd test cd /test cd .. cd ../.. przejście o dwa poziomy wyżej pwd – wyświetla ścieżkę aktualnego katalogu
touch - tworzenie nowego pliku, np. touch tabela.txt cat – przeglądanie pliku np. cat tabela można też utworzyć plik i coś do niego wpisać np. cat > testy.txt UWAGA! Jeśli istnieje taki plik to zostanie od nadpisany. (Ctrl+d kończy edycję) Dopisanie do istniejacego pliku: cat>>testy.txt
history – wyświatla listę ostatnio wykonywanych komend date, time – wyświetla datę lub czas systemowy du – wyświetla informacje ile zajmują miejsca pliki df – wyświetla informację o wolnym miejscu na dysku last – wyświetla listę ostatnich logowań do systemu
Zmiana uprawnień W systemie Linux nadaje się prawa dostępu do plików i katalogów. Te prawa to: odczyt(read), zapis (write), wykonanie (execute) Poszczególne prawa oznaczone są literami: r, w, x jak również za pomocą liczb: Odczyt – 4 Zapis – 2 Wykonanie - 1
chmod (ang. change mode - zmiana atrybutu) - polecenie zmiany zezwoleń dostępu do plików w systemach uniksowych.
Wykorzystanie w systemie Linux Chmod [opcje] uprawnienia plik Opis klas użytkowników u - użytkownik (ang. user) g - grupa (ang. group) o - inni (ang. others) a - wszyscy (ang. all)
Aby zapisać uprawnienia w systemie numerycznym należy dodać liczby odpowiadające uprawnieniom, które chcemy przyznać. Należy tak postąpić osobno dla właściciela, grupy
Aby zapisać uprawnienia w systemie znakowym należy wpisać znak u, g, o lub a następnie znak: + jeżeli chcemy dodać uprawnienia, - jeżeli chcemy odebrać uprawnienia, = jeżeli chcemy zmienić uprawnienia (tzn. przypisać takie, jakie podamy), a następnie odpowiednie oznaczenia z tabeli. Po przecinku można dopisać kolejne uprawnienia (np. u=rwX,g+rw,o-r wprowadza następujące zmiany: dla właściciela - ustawiono odczyt, zapis oraz wykonanie, ale to ostatnie tylko wtedy jeżeli ono już jest ustawione, w innych plikach pozostanie wyłączone, dla grupy - dodano odczyt i zapis, dla innych - odebrano odczyt.)
Przykłady użycia chmod: chmod 640 info.txt Co oznacza: Dla właściciela: odczyt i zapis (4 + 2) Dla grupy: odczyt (4) Dla pozostałych użytkowników: brak uprawnień (0)
chmod a+w plik. txt – nadaje wszystkim uprawnienia do zmiany 'plik chmod a+w plik.txt – nadaje wszystkim uprawnienia do zmiany 'plik.txt', chmod o-x plik.txt – usuwa możliwość wykonywania 'plik.txt' przez pozostałych użytkowników, chmod go=rx plik.txt – grupa oraz pozostali użytkownicy będą mogli tylko czytać i wykonywać. chmod -R 777 /home/user – wszyscy będą mogli zmieniać zawartość katalogu /home/user oraz jego podkatalogów, jak też czytać go i wykonywać zawarte w nim pliki