„Kleszcz mały czy duży Nic dobrego nie wróży” Łukasz Szmydt kl. llc Zespół Szkół Samorządowych Gimnazjum im. Armii Krajowej ul. Szkolna 9a 16-200 Dąbrowa Białostocka

Parę słów o kleszczach Kleszcze - to pajęczaki zaliczane do rzędu roztoczy bywają częstymi towarzyszami miłośników przyrody i lasów. Dorosłe osobniki osiągają kilka mm długości (samice do 4mm, samce 2,5mm). Kleszcze są pasożytami zewnętrznymi głównie kręgowców - ludzi i zwierząt. Po obfitym posiłku z krwi potrafią zwiększyć rozmiary do ponad 1cm. Kleszcz po posiłku

Ciąg dalszy… W swoim życiu kleszcze przechodzą przez 3 fazy rozwoju: larwy, nimfy i imago. Do postaci dorosłej potrzebuje tylko 3 razy "spożyć" krew - wyssać od kręgowca. Cykl rozwojowy trwa 1-3 lata w zależności od panujących warunków.

Gdzie je spotkamy? Kleszcz pospolity występuje powszechnie na terenie całego kraju. Kleszcze spotyka się na trawie i w niskich krzakach. Wiszą na źdźbłach trawy i na spodzie liści, z tego powodu są niewidoczne. Najczęściej w lasach liściastych i mieszanych, w miejscach o dużej wilgotności. Bardzo wrażliwy na wysychanie, mało ruchliwy (przemieszcza się na odległość do kilku metrów), skupiający się wzdłuż leśnych ścieżek i szlaków dzikich zwierząt. Unikający odsłoniętych, pozbawionych drzew i krzewów przestrzeni. Na obszarze Polski wykazuje aktywność od połowy kwietnia do połowy listopada

Dlaczego kleszcze są niebezpieczne? Kleszcze roznoszą wiele chorób i bakterii. Najgroźniejsze z chorób to: Borelioza (nazywana również chorobą z Lyme), krętkowica kleszczowa, choroba zakaźna wywoływana przez bakterie, które są przenoszone na człowieka przez kleszcze. Na boreliozę chorują też niektóre udomowione zwierzęta (psy, koty, bydło). Kleszczowe zapalenie mózgu – to ostra wirusowa choroba zakaźna, która występuje w różnych postaciach klinicznych i dotyczy głównie ośrodkowego układu nerwowego. Chorują na nią tylko ludzie.

Jakie są objawy boreliozy? Boreliozę dzielimy na trzy fazy: Objawy wtórne: Objawy neurologiczne min.: Zapalenie mózgu Zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych Objawy wczesne: Pląsawica Objawy późne: Rumień wędrujący – rozszerzająca się wysypka wokół miejsca ugryzienia przez kleszcza, zaczerwieniona, z przejaśnieniem na środku. Pojawia się od 3 do 32 dnia od ukąszenia przez kleszcza. Zapalenie stawów Zapalenie skóry Zmęczenie Objawy grypopodobne: gorączka, dreszcze.

Objawy kleszczowego zapalenia mózgu (kzm) Kzm dzielimy na dwie fazy: Objawy grypopodobne: gorączka, osłabienie, poczucie ogólnego rozbicia, czasami wymioty i wysypka. Objawy kliniczne: zaburzenia świadomości, koordynacji, porażenia mięśni kończyn i nerwów czaszkowych, a także porażenia nerwów, niedowłady mięśni kończyn, uciążliwe bóle głowy

Inne choroby przenoszone przez kleszcze Tularemia – choroba, która objawia się wysoką gorączką, potami oraz bólami mięśni i stawów. Babezjoza – rzadka choroba przypominająca malarię

Jak się chronić? Wybierając się na spacer do lasu lub parku należy unikać miejsc gdzie mogą występować kleszcze. Nie należy przechodzić przez zarośla, przedzierać się przez krzaki. Zwłaszcza należy unikać ciemnych, zarośniętych i wilgotnych miejsc - to idealne warunki dla kleszczy. Warto wybierając się do lasu ubrać się szczelnie, koszulka powinna być z długim rękawem i spodnie za kostki, najlepiej ze ściągaczami, obowiązkowe są skarpetki i wysokie buty , na głowę nakładamy czapki lub kapelusiki. Po powrocie ze spaceru należy dokładnie obejrzeć skórę, ukąszenie kleszcza jest bezbolesne wskutek znieczulającego działania jego śliny dlatego nie jest łatwo się zorientować o intruzie w swoim ciele. Należy dokładnie przejrzeć skórę głowy między włosami, skórę pod pachami i nogi.

Jak usunąć kleszcza? Usuwanie kleszcza najlepiej przeprowadzić pęsetą. Należy go chwycić jak najbliżej skóry i zdecydowanym ruchem pociągnąć w górę. Jeśli pomimo starań fragmenty kleszcza pozostały w ciele należy je usunąć dokładnie, a w razie problemów udać się do lekarza. Miejsce po ukąszeniu należy przemyć spirytusem. Nie wolno kleszczem kręcić, wyciskać ani smarować masłem, tłuszczem, benzyną - kleszcz dławiąc się będzie wypluwał ślinę zawierającą bakterie powodujące choroby.

A to ciekawe… Na świecie istnieje 800 gatunków kleszczy; Kleszcz potrafi żyć 2 lata bez jedzenia; Kleszcze są ślepe, ale maja bardzo dobry zmysł powonienia;

Krótkie podsumowanie Kleszcze to pajęczaki, które roznoszą wiele chorób i bakterii. Najgroźniejsze z chorób to: borelioza i kzm. Wybierając się do lasu powinniśmy szczelnie się ubierać. Gdy zobaczymy kleszcza na swoim ciele, wyjmujemy go pęsetą. Jeżeli mocno się u gnieździł powinniśmy udać się do lekarza, Na początku wiosny powinniśmy zaszczepić się na kzm.

Strzeż się przed ukąszeniem kleszcza !!!