Ruch jest życiem – życie jest ruchem Monika Kalińska
Badania prowadzone od ponad dwudziestu pięciu lat, dostarczają silnych dowodów na to, że regularne uprawianie ćwiczeń fizycznych należy najważniejszych czynników poprawiających zdrowie!
Aktywność fizyczna wpływa na nasze serce: Regularne ćwiczenia fizyczne są korzystnym sposobem zapobiegania i jednym z elementów leczenia choroby niedokrwiennej serca. - poprawy przepływu krwi przez narządy, wytrenowane serce przy tym samym wysiłku mniej się męczy i pracuje bardziej ekonomicznie, - wytrenowane serce ma znacznie większe możliwości rezerwowe. Aby zredukować o 30% ryzyko zgonu z powodu choroby naczyń wieńcowych serca, wystarczy każdego dnia przeznaczyć pół godziny na aktywność fizyczną !
Aktywność fizyczna wpływa na naczynia krwionośne i limfatyczne: zapobiega nadciśnieniu tętniczemu, natomiast u osób z nadciśnieniem obniża skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi czyli normalizuje ciśnienie krwi, sprzyja lepszemu ukrwieniu poszczególnych narządów aktywnych w czasie wykonywania ćwiczeń, krew dostarcza więcej tlenu do tkanek, odpowiednio wcześnie dbając o stan swoich nóg, możesz nie dopuścić do powstania żylaków kończyn dolnych a także zapobiegać nasileniu chorób.
A ponadto : Zachodzą zmiany w wydzielaniu i działaniu hormonów. Przykładem jest wpływ treningu na wydzielanie i stężenie we krwi insuliny. Zmniejszenie wydzielania tego hormonu pod wpływem aktywności ruchowej ma doniosłe znaczenie fizjologiczne - zmniejsza prawdopodobieństwo rozwoju cukrzycy i nadciśnienia (lepsza regulacja poziomu cukru we krwi). Lepsza eliminacja zbędnych produktów przemiany materii, Poprawa składu lipidów – mniej „złego”, więcej „dobrego” cholesterolu.
Aktywność fizyczna wpływa na układ oddechowy: lepsze wykorzystanie pojemności płuc, wzmocnienie mięśni oddechowych, sprawniejsze oczyszczenie oskrzeli.
Aktywność fizyczna wpływa na kości, stawy i mięśnie: ćwiczenia fizyczne, szczególnie z obciążeniem kości kończyn, zapobiegają osteoporozie i sprzyjają uwapnianiu kości dzięki czemu są bardziej elastyczne oraz odporne na złamania, poprawia się zakres ruchu w stawach oraz ich większa odporność na urazy, mięśnie stają się bardziej wytrzymałe i silniejsze, mogą dłużej i lepiej pracować, mięśnie zapewniają prawidłowy stan napięcia –lepszą, sprężystą sylwetkę.
Aktywność fizyczna wpływa na układ nerwowy i psychikę: poprawa ukrwienie mózgu, poprawa procesów koncentracji, uwagi i funkcji intelektualnych! lepsza koordynacja ruchowa, szybszy refleks, poprawa obrazu własnego JA, satysfakcja z własnej sprawności, łatwiejsze radzenie sobie ze stresem, odwaga, optymizm
Aktywność fizyczna wpływa na ładną i zdrową sylwetkę : odpowiednio dobrane ćwiczenia fizyczne wraz z dietą stanowią podstawę terapii otyłości, długotrwały(powyżej 30’) i umiarkowany wysiłek fizyczny sprzyja pozbyciu się nadmiaru tkanki tłuszczowej poprawa trawienia, normalizacja apetytu, młodszy wygląd, opóźnienie procesów starzenia tkanek i narządów.
Aktywność fizyczna wpływa na: poprawę ogólnej sprawności fizycznej, obniżenie ciśnienia tętniczego, zwiększenie ilości masy kostnej, utrzymanie prawidłowej masy ciała, nasilenie spalania kalorii, obniżenie stężenia „złego” cholesterolu (LDL) we krwi, zwiększenie stężenie „dobrego” cholesterolu (HDL) we krwi , wzmożone działanie układu immunologicznego organizmu, przez co stajemy się bardziej odporni na przeziębienia i inne choroby, poprawę kondycji psychicznej i wzrost poczucia własnej wartości, zmniejszenie uczucia niepokoju i depresji .
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA REDUKUJE WIELE CHORÓB I POPRAWIA STAN ZDROWIA W PRZYPADKU ZACHOROWANIA NA: CHOROBĘ NIEDOKRWIENNĄ SERCA NOWOTWORY: PŁUC NADCIŚNIENIE TĘTNICZE ŻOŁĄDKA OTYŁOŚĆ PIERSI UDAR MÓZGU PROSTATY OSTEOPOROZĘ OKRĘŻNICY CUKRZYCĘ INSULINOZALEŻNĄ ODBYTNICY CHOROBY NACZYŃ OBWODOWYCH
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA, OBOK WŁAŚCIWEJ DIETY, JEST PODSTAWĄ ZDROWEGO STYLU ŻYCIA
Nowa piramida zdrowego żywienia Nowa piramida zdrowego żywienia nazywana jest także odwróconą piramidą, chociaż nie należy tego traktować dosłownie, ponieważ opiera się ona na starej, aczkolwiek wprowadza bardzo istotne zmiany, oparte właśnie na badaniach makrosubstancji odżywczych – białek, tłuszczów i węglowodanów. W tej piramidzie został po raz pierwszy położony nacisk na aktywność fizyczną, która warunkuje zdrowie, wspomaga właściwe trawienie i spalanie nadmiaru dostarczanej z pokarmem energii, w przeciwnym razie odkładającej się w postaci tkanki tłuszczowej. Oprócz ruchu ważne jest kontrolowanie swojej wagi, pilnowanie by była ona prawidłowa. Warto w tym celu obliczyć swoje BMI, wspólczynnik, który pozwala stwierdzić, czy nasza waga mieści sie w przedziale zdrowej wagi w stosunku do wzrostu
SKUTKI BEZCZYNNOŚCI RUCHOWEJ Nieodłączną konsekwencją ograniczenia ruchu są choroby zwane chorobami cywilizacyjnymi. Bezczynność ruchowa prowadzi do wielu schorzeń , które nie są groźne jedynie w latach młodzieńczych a ciągną się przez całe życie. Wiele chorób ujawnionych w dorosłym życia czerpie swój początek właśnie z lat szkolnych. Brak ruchu młodego człowieka początkowo objawia się wadami postawy takimi jak skrzywienie kręgosłupa, wadami kończyn czy deformacją stóp. Siedzący tryb życia prowadzi głównie do nadwagi i otyłości, która wpływa ujemnie na układ krwionośny prowadząc do nadciśnienia tętniczego i miażdżycy. Zbyt mała dawka ruchu potęguje również rozwój takich chorób jak cukrzyca, osteoporoza czy astma.
Choroby wywołane brakiem ruchu: Wady postawy Stopa płasko-koślawa Plecy okrągłe Stopa wydrążona Plecy wklęsłe Nadwaga i otyłość Plecy okrągło-wklęsłe Choroby układu krążenia Plecy płaskie Miażdżyca Boczne skrzywienie kręgosłupa (skoliozy) Choroba niedokrwienna serca Wady kończyn dolnych Cukrzyca Kolano koślawe Osteoporoza Kolano szpotawe Astma Stopa płaska
Formy rekreacji korzystnie wpływające na zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka Gimnastyka, fitness Jazda na rolkach pływanie Narciarstwo biegowe Jazda na rowerze Nordic walking
Przykłady aktywności fizycznej przynoszącej szczególne korzyści: Ćwiczenia aerobowe [oparte na intensywnej wymianie tlenowej] – przyspieszają prędkość pracy serca i oddychania, poprawiają sprawność serca i płuc. Przykłady: szybki marsz, jogging i pływanie. Ćwiczenia wysiłkowe, kulturystyka i ćwiczenia z obciążeniem – pomagają w budowie i utrzymaniu prawidłowego stanu kości i mięśni poprzez ich pracę przeciwko sile ciążenia. Przykłady: podnoszenie ciężarów. Ćwiczenia równowagi i rozciągające – poprawiają równowagę fizyczną i elastyczność, co zmniejsza ryzyko urazów. Przykłady: delikatny stretching, taniec, joga, sztuki walki i tai-chi.
Środki dopingujące Bardzo ważnym współcześnie problemem zagrażającym zdrowiu człowieka są środki dopingujące. Mogą one oddziaływać na organizm w różny sposób. Zwykle są to substancje wpływające na funkcjonowanie układu nerwowego lub bezpośrednio wpływające na procesy metaboliczne. Zarówno jedne, jak i drugie, zażywane są w celu pobudzenia organizmu, mobilizacji i zwiększenia wytrzymałości.
Środki dopingujące Ich działanie jest złudne, ponieważ podwyższenie aktywności centralnego układu nerwowego i redukcja przykrych stanów napięć psychicznych trwają krótko. Natomiast stałe stosowanie tych środków lub ich nadużywanie prowadzi do zaburzeń i chorób psychicznych. Szkodliwy wpływ zależy oczywiście od samego środka, dawki, sposobu przyjmowania i od osobniczych właściwości danego organizmu. Zawsze jednak skutkiem ich zażywania jest trwała zmienność nastrojów, rozdrażnienie oraz brak koncentracji.
Porzuć komputer po pracy, wyjdź na spacer, zapisz się na siłownię, ćwicz w domu, kup rower, pływaj, biegaj, tańcz, wyjedź na narty........ Sposobów jest wiele. Wystarczy tylko przełamać lenistwo i zrozumieć, że przyjemne trzeba łączyć z pożytecznym. Siedzenie przy komputerze należy ograniczać do minimum, a w zamian tego możemy odkryć, jak świetni jesteśmy w wielu dziedzinach sportu!!!
Bibliografia: Jaskólski A.,”Podstawy fizjologiczne wysiłku fizycznego z zarysem fizjologii człowieka”, Wydawnictwo AWF Wrocław, Wrocław 2002 Starosta W., „Ruch w życiu człowieka i jego z naczenie dla zdrowia”, Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego i Turystyki w Supraślu, 2006 www.wiem.onet.pl, Encyklopedia Internetowa http://eplebanczyk.fm.interia.pl/