Co decyduje o sukcesie lub porażce programów zdrowotnych? Fakty i mity Prof. dr hab. med. Wojciech Drygas Konsultant wojewódzki ds. Zdrowia Publicznego Konferencja pn. Zdrowe Województwo Łódź 2010

Trendy wskaźników umieralności spowodowanej z powodu chorobami układu krążenia Mężczyźni Wiek 1-64 lata

Trendy wskaźników umieralności ogólnej Mężczyźni Wek 1-64 lata

Trendy wskaźników umieralności ogólnej Kobiety Wiek 1-64 lata

Trendy wskaźników umieralności spowodowanej z powodu chorobami układu krążenia Kobiety Wiek 1-64 lata

Średnie roczne spożycie alkoholu 100% w litrach na osobę w wieku 15 l i więcej (GUS 2004)

Samoocena stanu zdrowia mieszkańców Łodzi Ponad połowa Łodzian twierdzi, że ma przynajmniej jedną chorobę przewlekłą; Ponad 40% źle ocenia swój stan zdrowia. Województwa według samooceny stanu zdrowia ludności (odsetek ocen poniżej oceny dobrej - GUS)

Województwa według odsetka osób korzystających z wizyt u lekarzy medycyny – bez lekarzy dentystów (GUS 2004)

Dobry program powinny charakteryzować(1): Racjonalne uzasadnienie (ważne potrzeby zdrowotne, społeczne mieszkańców regionu) Dobre rozeznanie epidemiologiczne (obiektywne wyniki badań, najlepiej dotyczące danego regionu) Zgodność programu z aktualnymi zaleceniami i wytycznymi międzynarodowych i krajowych towarzystw naukowych, WHO, etc. Programy powinny być opracowane przez wysokiej klasy ekspertów w danej dziedzinie Staranne opracowanie i zrealizowanie Programu Odpowiednio dostosowany ( wysoki) budżet

Dobry program powinny charakteryzować(2) : Realistyczna ocena zainteresowania mieszkańców udziałem w Programie Sprawna organizacja i zarządzanie Programem, promocja i marketing Programu Wdrożenie długofalowego (wieloletniego) Programu (najlepiej trwającego lat) i odpowiednio szeroki zasięg (np. całe województwo, duże miasto) Program powinien poprzedzić pilotaż, szkolenie personelu prowadzącego program Wykonawcy Programu winni być wyłonieni na drodze konkursu (?) Konieczna ewaluacja Programu najlepiej przez wysokiej klasy niezależnych recenzentów, nie związanych z Programem

Programy z zakresu profilaktyki finansowane przez Samorząd Województwa Łódzkiego w 2010 roku ProgramWydatki w 2010Liczba uczestników badaniaLiczba chorych A B ? C ? D E ? FRealizacja październik 2010 G264? oraz ponowne badanie w październiku ? H (dzieci)? I (dzieci) J (tj. 41% zplanowanych dzieci)20

r. - NFZ realizuje Program jako zadanie zlecone przez Ministra Zdrowia Kwiecień 2005 r. – NFZ realizuje Program jako zadanie własne Źródło: Dane NFZ, J.Grabowski, Łódź, r. Program Profilaktyki Chorób Układu Krążenia

Cel główny Programu: Obniżenie o ok. 20% zachorowalności i umieralności z powodu ChUK populacji objętej Programem poprzez wczesne wykrywanie, redukcję występowania i natężenia czynników ryzyka. Dane NFZ

Cele dodatkowe Programu: Zwiększenie wykrywalności i skuteczności leczenia ChUK; Wczesna identyfikacja osób z podwyższonym ryzykiem ChUk; Promocja zdrowego stylu życia; Współpraca z samorządami lokalnymi. Dane NFZ

Populacja docelowa: Osoby obciążone czynnikami ryzyka będące w roku życia u których nie została dotychczas rozpoznana choroba układu krążenia i które w ostatnich pięciu latach nie korzystały ze świadczeń udzielanych w ramach Programu. Dane NFZ

Parametry oceniane w Programie: Ciśnienie tętnicze krwi; Poziom glukozy na czczo; Cholesterol całkowity; LDL- cholesterol; HDL- cholesterol; Trójglicerydy; Wskaźnik BMI; Sposób odżywiania się; Aktywność fizyczna. Źródło: Dane NFZ, J.Grabowski, Łódź, r.

Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania ChUK w Łodzi Pacjenci wg płci w %: Oprac.: Wydział Zdrowia Publicznego UM Łodzi, listopad 2007r.

Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania ChUK w Łodzi Czynniki ryzyka – lata Oprac.: Wydział Zdrowia Publicznego UM Łodzi, listopad 2007r.

Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania ChUK w Łodzi Grupy ryzyka Oprac.: Wydział Zdrowia Publicznego UM Łodzi, listopad 2007r.

Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania ChUK w Łodzi W żadnym roku nie wykorzystano wszystkich dostępnych badań; Marginalna zgłaszalność spontaniczna; Duże zainteresowanie akcjami bez ograniczeń wiekowych; Ważna rola edukatora; Niekorzystne modyfikowanie przez zoz-y organizacji programu; Konieczność zapewnienia konsultacji specjalisty w ramach Programu (II etap) Oprac.: Wydział Zdrowia Publicznego UM Łodzi, listopad 2007r.

Zmiany w Programie w roku 2008 Umożliwienie realizacji zadań w zakresie PChUK wszystkim świadczeniodawcom poz bez przystępowania do dodatkowego konkursu; Badania dla osób w wieku 35,40,45,50 oraz 55 lat. Źródło: Dane NFZ, J.Grabowski, Warszawa, listopad 2007 r.

SIMP (System Informatycznego Monitorowania Profilaktyki) System scentralizowany oparty o jedną, ogólnopolską bazę świadczeniobiorców; Obsługa on-line; Weryfikacja uprawnień świadczeniobiorcy do objęcia Programem przed udzieleniem świadczenia; System oparty o bazy i słowniki NFZ; Połączenia szyfrowane (HTTPS). Źródło: Dane NFZ, J.Grabowski, Łódź, r.

SIMP – korzyści: Jednoznaczność informacji; Możliwość zestawień na całej populacji; Możliwość łączenia informacji z różnych źródeł; Aktualność informacji w czasie rzeczywistym. Źródło: Dane NFZ, J.Grabowski, Łódź, r.

SIMP Dane NFZ

Wyniki realizacji Programu : Liczba os ó b objętych Programem Liczba os ó b ze stwierdzoną chorobą układu krążenia (16% badanych) (16% badanych) (16% badanych) Wydatkowana kwota12,9 mln zł12,5 mln zł12,3 mln zł Jednostkowy koszt wyłonienia zbadanej populacji osoby chorej 255 zł246 zł287 zł Źródło: Dane NFZ, J.Grabowski, Warszawa, listopad 2007 r.

Liczba świadczeniobiorców wg czynników ryzyka w latach Źródło: Dane NFZ, J.Grabowski, Warszawa, listopad 2007 r.

Średnie wartości analizowanych cech w I półroczu 2008 (wg. danych SIMP) Wartość średnia – wskaźnik SCORE1,89 Wartość średnia – BMI26,69 Wartość średnia – ciśnienie skurczowe125,88 Wartość średnia – ciśnienie rozkurczowe79,24 Wartość średnia – cholesterol całkowity209,7 Wartość średnia – cholesterol LDL123,51 Wartość średnia – cholesterol HDL59,31 Wartość średnia – trójglicerydy132,08 Wartość średnia – glikemia97,69 Wartość średnia – obwód pasa88,56

Liczba pacjentów uczestniczących w Programie na podstawie danych SIMP I półrocze 2008 – Koszt realizacji programu – zł 4992 osoby ze SCORE > 5% ok osób skierowanych do specjalistów 9250 osób pod kontrolą lekarza POZ poza programem

Programy z zakresu profilaktyki finansowane przez Samorząd Województwa Łódzkiego w 2010 roku ProgramWydatki w 2010Liczba uczestników badaniaLiczba chorych A B ? C ? D E ? FRealizacja październik 2010 G264? oraz ponowne badanie w październiku ? H (dzieci)? I (dzieci) J (tj. 41% zplanowanych dzieci)20