Rada Rodziców jako organ szkoły Opracowała: Małgorzata Nowińska-Zgurska

Wprowadzenie 11 kwietnia 2007 r. Sejm wprowadził do ustawy o systemie oświaty prawo gwarantujące rodzicom autentyczny wpływ na edukację. Umożliwia ono rozwiązania podobne do obowiązujących we wszystkich demokratycznych krajach świata. Czy nauczyciele i samorządowcy, a przede wszystkim rodzice, będą umieli z nich skorzystać? Niezmiernie ważne jest, aby wszyscy dobrze poznali i zrozumieli zapisy znowelizowanej UoSO.

Rady rodziców (art. 53 i 54 UoSO) Art. 53 ust.1: „W szkołach i placówkach (…) działają rady rodziców, które reprezentują ogół rodziców uczniów.”

Czym jest rada rodziców?  Rada rodziców jest to demokratycznie wybrana grupa przedstawicieli rodziców wszystkich uczniów danej szkoły. Reprezentują oni ogół rodziców np. w kontaktach z: innymi organami szkoły, np. radą pedagogiczną, dyrektorem lub samorządem uczniowskim, instytucjami pozaszkolnymi, np. z samorządem lokalnym w celu pozyskania funduszy na zajęcia pozalekcyjne, radami rodziców z innych szkół, np. w celu wymiany doświadczeń.

Funkcjonowanie rady rodziców Dla właściwego funkcjonowania rady rodziców konieczne jest, aby działała ona jako autentyczny organ szkoły. Oznacza to że: rada rodziców musi być organem autonomicznym, całkowicie niezależnym od rady pedagogicznej oraz dyrektora szkoły, struktura organizacyjna rady rodziców, sposób jej pracy i podejmowania decyzji powinny być tak pomyślane, aby zapewnić jej niezbędną operatywność, konieczne jest ciągłe informowanie ogółu rodziców o prowadzonych przez radę działaniach, np. na stronie internetowej lub szkolnej tablicy ogłoszeniowej.

Autonomia rady rodziców Autonomia i niezależność rady rodziców mają swoje źródło przede wszystkim w sposobie wybierania jej członków. Realizację tej strategii gwarantuje obowiązująca ustawa o systemie oświaty.

Skład rady rodziców (art. 53 ust. 2) „W skład rad rodziców wchodzą: w szkołach – po jednym przedstawicielu rad oddziałowych, wybranych w tajnych wyborach przez zebranie rodziców uczniów danego oddziału;

Skład rady rodziców (art. 53 ust. 2) w placówkach – co najmniej 7 przedstawicieli, wybranych w tajnych wyborach przez zebranie rodziców wychowanków danej placówki; w szkołach artystycznych – co najmniej 7 przedstawicieli, wybranych w tajnych wyborach przez zebranie rodziców uczniów danej szkoły. Uwaga: Art. 3 UoSO: „Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego określenia o szkole – należy przez to rozumieć także przedszkole”.

Wybory do rady rodziców (art. 53 ust. 3) „W wyborach (…) jednego ucznia reprezentuje jeden rodzic. Wybory przeprowadza się na pierwszym zebraniu rodziców w każdym roku szkolnym”.

Przykładowa procedura wyboru rady oddziałowej: wybranie przewodniczącego zebrania, ustalenie porządku obrad, wyznaczenie protokolanta, wybranie komisji skrutacyjnej, zgłoszenie kandydatów do rady oddziałowej (kandydaci powinni wyrazić na to zgodę), krótkie przedstawienie się kandydatów, możliwość zadania kandydatom pytań przez pozostałych rodziców, przeprowadzenie przez komisję skrutacyjną tajnego głosowania.

Art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 11 kwietnia 2007 r Art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 11 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty… Dotychczasowe organy będące reprezentacją rodziców uczniów szkoły lub placówki, działające w dniu wejścia w życie ustawy, wykonują zadania rady rodziców do czasu wyboru rady rodziców, o której mowa w art. 53 (…), nie dłużej jednak niż do dnia 31 października 2007 r.

Regulamin działalności rady rodziców Dokumentem, który wyznacza cele, zadania i organizację rady rodziców, jest regulamin. Powinien on być napisany w sposób uwzględniający specyfikę danej szkoły. Twórcy regulaminu muszą wziąć pod uwagę dokumenty szkolne a zwłaszcza statut szkoły. Dobrze jest, aby osoby odpowiedzialne za stworzenie regulaminu były obeznane z prawem.

Regulamin działalności rady rodziców (art. 53 ust. 4) Rada rodziców uchwala regulamin swojej działalności, w którym określa w szczególności: wewnętrzną strukturę i tryb pracy rady; szczegółowy tryb przeprowadzania wyborów do rady rodziców oraz przedstawicieli rad oddziałowych.

Art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 11 kwietnia 2007 r Art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 11 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty… Działające w dniu wejścia w życie ustawy organy będące reprezentacją rodziców uczniów szkoły lub placówki, a w przypadku braku takiego organu w szkole – rada pedagogiczna, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy, uchwalą szczegółowy tryb przeprowadzenia pierwszych wyborów do rady rodziców.

Rady rodziców Art.54 ust. 1: „Rada rodziców może występować do dyrektora i innych organów szkoły lub placówki, organu prowadzącego oraz organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskami i opiniami we wszystkich sprawach szkoły lub placówki”.

Kompetencje rady rodziców (art. 54 ust. 2) Do kompetencji rady rodziców należy: uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną: programu wychowawczego szkoły (…), programu profilaktyki (…),

Kompetencje rady rodziców cd. opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania szkoły lub placówki; opiniowanie projektu planu finansowego składanego przez dyrektora szkoły.

Kompetencje rady rodziców cd. Art. 54 ust. 4: „Jeżeli rada rodziców w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia roku szkolnego nie uzyska porozumienia z radą pedagogiczną w sprawie programu wychowawczego lub programu profilaktyki, program ten ustala dyrektor szkoły w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny. Program ustalony przez dyrektora szkoły obowiązuje do czasu uchwalenia programu przez radę rodziców w porozumieniu z radą pedagogiczną.”

Finanse rady rodziców Art.54 ust. 8: „W celu wspierania działalności statutowej szkoły lub placówki, rada rodziców może gromadzić fundusze z dobrowolnych składek rodziców oraz innych źródeł. Zasady wydatkowania funduszy rady rodziców określa regulamin , o którym mowa w art. 53 ust. 4.”

Finanse rady rodziców ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Należy również pamiętać, że rada rodziców, mimo, że jest jednostką organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej, musi działać na podstawie: ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o rachunkowości.

Finanse rady rodziców cd. Finanse rady rodziców mogą być kontrolowane jedynie przez: Komisję Rewizyjną (wewnętrzny organ rady rodziców), Regionalną Izbę Obrachunkową, Urząd Skarbowy.

Rada rodziców ma prawo: wnioskowania o ocenę pracy nauczyciela (art. 6a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. KN), przedstawiania swojej opinii na temat oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu (art. 9c ust.6 i ust. 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. KN), opiniowania szkolnego zestawu podręczników i szkolnego zestawu programów nauczania, (art. 22a UoSO)

Rada rodziców ma prawo (cd.): określania w porozumieniu z dyrektorem szkoły wzoru jednolitego stroju noszonego przez uczniów szkół podstawowych i gimnazjów na terenie szkoły (art. 64a UoSO), wyrażania opinii na temat podjęcia działalność w szkole lub placówce przez stowarzyszenia lub organizacje takie jak np.: ZHP, ZHR, PCK itp. (art. 56 UoSO).

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ