Copyright by Dariusz R. Kijowski Czynności procesowe psa i postępowanie przed sądem pierwszej instancji Wykład IV Copyright by Dariusz R. Kijowski

Pojęcie czynności procesowych psa i ich rodzaje Czynności podjęte przed podmiot psa w formie, treści i trybie regulowanym prawem procesowym, których celem jest wywołanie skutków prawnych w psa (B. Adamiak) Wyróżniamy 3 rodzaje czynności procesowych: sądu stron uczestników postępowania

Czynności procesowe sądu Czynności sądu lub jego organów zastępczych bądź pomocniczych, których podjęcie – według brzmienia przepisów obowiązującej procedury – może wywołać skutki określone przepisami regulującymi postępowanie (za W. Siedleckim, Postępowanie cywilne w zarysie) Muszą spełniać trzy warunki: 1) być podjęte przez sąd w rozumieniu ppsa (wsa lub NSA), działający w składzie określonym prawem albo przez prezesa sądu, przewodniczącego wydziału lub przewodniczącego składu

Czynności procesowe sądu 2) muszą posiadać formę przewidzianą prawem procesowym – wyroku, postanowienia, zawiadomienia, wezwania, inną 3) muszą być podjęte w postępowaniu (po jego wszczęciu) wobec stron lub uczestników postępowania Wadliwa czynność procesowa uznawana jest za ważną (wywołującą zamierzony skutek procesowy) do czasu jej uchylenia we właściwym trybie (uwzględnienia skargi kasacyjnej, zażalenia, skargi o wznowienie postępowania, skargi o nieważność postępowania, wniosku strony)

Czynności procesowe sądu Rodzaje czynności procesowych sądu: przygotowawcze – mające na celu przygotowanie rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy ze skargi lub wniosku strony – mogą być uchylane, zmieniane i uzupełniane przez sąd na wniosek stron psa Czynności orzekania – wiążą sąd i mogą być uchylane tylko w trybie przewidzianym procedurą – w wyniku wniesienia zażalenia lub odpowiedniej skargi

Czynności procesowe stron i uczestników psa To wszelkie czynności tych podmiotów psa podejmowane w celu wszczęcia (skarga), ukształtowania przebiegu (inne pisma procesowe zawierające oświadczenia, wnioski dowodowe, dotyczące trybu rozpatrzenia sprawy, pomocy prawnej itp.), zmiany (skargi i pisma procesowe zawierające wnioski o przeprowadzenie postępowania bez oczekiwania na akta sprawy, o zawieszenie postępowania, o ukaranie organu grzywną itp.) lub zakończenia psa (cofnięcie skargi, wniosek o umorzenie postępowania)

Czynności procesowe stron i uczestników psa czynność stron i uczestników psa: muszą spełniać wymogi formalne oraz zawierać treść przewidzianą przepisem prawa (niespełnienie wymagań formalnych uzasadnia wezwanie do uzupełnienia braku i umorzenie postępowania ze skargi albo pozostawienie wniosku bez rozpoznania, braki w treści – mogą spowodować nieuwzględnienie wniosku)

Czynności procesowe stron i uczestników psa muszą być dokonane w terminie przewidzianym prawem procesowym, o ile taki termin został ustanowiony (uchybione terminy mogą być przez sąd przywracane, nieprzywrócone i nieprzywracalne – skutkują albo odrzuceniem skargi lub zażalenia umorzeniem postępowania) czynności procesowe stron i uczestników mogą być przez nich odwołane, ale o skuteczności złożonego w tym celu oświadczenia woli – jeżeli ustawa tak stanowi – może jeszcze rozstrzygać sąd (np. o cofnięciu skargi do wsa)

Pisma procesowe obejmują wnioski i oświadczenia stron lub uczestników psa, składane w celu jego wszczęcia, ukształtowania lub zakończenia pismo procesowe powinno zawierać: 1) oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników; 2) oznaczenie rodzaju pisma; 3) osnowę wniosku lub oświadczenia; 4) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika; 5) wymienienie załączników (46§1).

Pisma procesowe Art.46.§ 2. Gdy pismo strony jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie miejsca zamieszkania, a w razie jego braku - adresu do doręczeń, lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz przedmiotu sprawy, pisma zaś dalsze - sygnaturę akt. § 3. Do pisma należy dołączyć pełnomocnictwo, jeżeli pismo wnosi pełnomocnik, który przedtem nie złożył pełnomocnictwa. § 4. Za stronę, która nie może się podpisać, podpisuje pismo osoba przez nią upoważniona, z wymienieniem przyczyny, dla której strona sama się nie podpisała.

Pisma procesowe mechanicznie odtworzony podpis nie spełnia wymogu wskazanego w art. 46 § 1 pkt 4 p.p.s.a.(z wyroku wsa w sprawie III SA/Po 368/08) dla skuteczności pisma wnoszonego przez stronę drogą elektroniczną konieczne jest późniejsze opatrzenie go własnoręcznym podpisem, bowiem tylko taki podpis spełnia wymagania wynikające z art. 46 § 1 pkt 4 p.p.s.a. ??? ►►

Pisma procesowe (z postan. NSA w sprawie I OZ 673/08) Art. 5.2.u.p.e.: Dane w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu są równoważne pod względem skutków prawnych dokumentom opatrzonym podpisami własnoręcznymi, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.

Pisma procesowe do pisma strony (i uczestnika psa) należy dołączyć jego odpisy i odpisy załączników dla doręczenia ich stronom (i innym uczestnikom), a ponadto, jeżeli w sądzie nie złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych. odpisami mogą być także uwierzytelnione fotokopie bądź uwierzytelnione wydruki poczty elektronicznej.(z art. 47. § 1 i 2 ppsa). 

Pisma procesowe strona powołująca się w piśmie na dokument obowiązana jest na żądanie sądu złożyć oryginał dokumentu w sądzie jeszcze przed rozprawą (art. 48) jeżeli pismo strony nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych, przewodniczący wydziału wzywa stronę do jego uzupełnienia lub poprawienia w terminie siedmiu dni pod rygorem pozostawienia pisma bez rozpoznania, chyba że ustawa stanowi inaczej (49.1.)

Pisma procesowe jeżeli strona nie uzupełniła lub nie poprawiła pisma w terminie, przewodniczący wydaje zarządzenie o pozostawieniu pisma bez rozpoznania, na które przysługuje zażalenie. pismo poprawione lub uzupełnione w terminie wywołuje skutki od dnia jego wniesienia (art. 49)

Doręczanie pism Art. 65. § 1. Sąd dokonuje doręczeń przez pocztę, przez swoich pracowników lub przez inne upoważnione przez sąd osoby lub organy. § 2. Do doręczania pism w postępowaniu sądowym przez pocztę stosuje się tryb doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym. § 3. Pismo może być także doręczone za pośrednictwem telefaksu lub poczty elektronicznej. W takim wypadku dowodem doręczenia jest potwierdzenie transmisji danych. Ale - w toku sprawy adwokaci i radcy prawni mogą doręczać sobie nawzajem pisma bezpośrednio za potwierdzeniem odbioru i oznaczeniem daty (66.1.).

Doręczanie pism Pisma w postępowaniu sądowym i orzeczenia doręcza się w odpisach (art. 75ppsa) Oryginały zostają w aktach sprawy Pisma w postępowaniu sądowym to pisma sądowe i pisma procesowe stron Pisma sądowe to orzeczenia (wyroki i postanowienia), zarządzenia, protokoły, notatki oraz inne pisma sądowe, a wśród nich zawiadomienia i wezwania. Pisma procesowe to pisma pochodzące od stron postępowania, które sąd, zgodnie z zasadą oficjalności doręczeń, zobowiązany jest doręczać stronom przeciwnym.

Doręczanie pism Doręczanie osobom fizycznym - osobiście, a gdy nie ma ona zdolności procesowej - jej przedstawicielowi ustawowemu (67.1) Pisma dla osoby prawnej, jak również dla jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, doręcza się org. uprawnionemu do reprezentowania ich przed sądem lub do rąk pracownika upoważnionego do odbioru pism (67.2.)

Doręczanie pism Pisma dla przedsiębiorców i wspólników spółek handlowych, wpisanych do rejestru sądowego na podstawie odrębnych przepisów, doręcza się na adres podany w rejestrze, chyba że strona wskazała inny adres dla doręczeń (67.3.), a jeżeli ustanowiono pełnomocnika lub osobę upoważnioną do odbioru pism w postępowaniu sądowym, doręczenia należy dokonać tym osobom (67.5)

Doręczanie pism W razie zaniedbania obowiązku powiadomienia sądu o zmianie adresu, a także w przypadku niemożliwości doręczenia pisma przedsiębiorcy na ww. zasadzie, pismo pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba że nowy adres jest sądowi znany. O powyższym obowiązku i skutkach jego niedopełnienia sąd powinien pouczyć stronę przy pierwszym doręczeniu (67.4 i 70)

Doręczanie pism W dni ustawowo wolne od pracy oraz w porze nocnej, doręczeń można dokonywać tylko w wyjątkowych przypadkach, za uprzednim zarządzeniem prezesa sądu. Za porę nocną uważa się czas od godziny dwudziestej pierwszej do godziny siódmej (68) Doręczenia dokonuje się w mieszkaniu, w miejscu pracy lub tam, gdzie się adresata zastanie (69)

Doręczanie pism Art. 299. § 1. Strona zamieszkała za granicą, jeżeli nie ustanowiła pełnomocnika do prowadzenia sprawy, obowiązana jest wraz z wniesieniem skargi ustanowić pełnomocnika do doręczeń. § 2. W razie niedopełnienia obowiązku, o którym mowa w § 1, pisma w postępowaniu sądowym pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia.

Doręczanie pism Art. 299 § 3. Jeżeli ze skargi wynika, iż uczestnikiem postępowania sądowego jest osoba zamieszkała za granicą sąd, doręczając odpis skargi zawiadamia tę osobę o obowiązku, o którym mowa w § 1 (wskazanie adresu do doręczeń bez ustanowienia pełnomocnika do doręczeń nie stanowi wypełnienia tego obowiązku - postanow. NSA z 2006.02.16 w sprawie I GZ 14/06) Przepisów art.299 § 1-3 nie stosuje się, jeżeli inaczej stanowi umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną (nie znamy takiej umowy)

Doręczanie pism Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 126, poz. 1069 z późn. zm.), prawnik z Unii Europejskiej, reprezentujący klienta w postępowaniu przed sądami i innymi organami władzy publicznej, obowiązany jest wskazać organowi prowadzącemu postępowanie osobę upoważnioną do odbioru pism w Rzeczypospolitej Polskiej.

Doręczanie pism Organ prowadzący postępowanie ma obowiązek pouczyć o tym prawnika z Unii Europejskiej przy pierwszym doręczeniu. W razie niewskazania wspomnianej osoby do doręczeń, jeżeli strona nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby na terenie Polski, pismo pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia (art. 39 ust. 2 ww. ustawy o zagranicznych prawnikach)

Doręczanie pism Brakuje ppsa przepisu obligującego sąd do pouczenia strony mieszkającej za granicą, która wniosła skargę, o obowiązku ustanowienia pełnomocnika do doręczeń. Istnieje natomiast norma nakazująca dokonać pouczenia w sytuacji odwrotnej, tzn. gdy skargę wnosi podmiot zamieszkały w Polsce, a uczestnik lub uczestnicy zamieszkują za granicą (art. 299 § 3)

Doręczanie pism Czy istnieje obowiązek pouczenia strony mieszkającej za granicą, która wniosła skargę, o obowiązku ustanowienia pełnomocnika do doręczeń? Istnieje, bo konsekwencją odpowiedzi przeczącej byłoby pozbawienie strony możności obrony jej praw. Obowiązek pouczenia wywieść należy z art. 6. (tak B. Adamiak)

Doręczanie pism Doręczenia żołnierzom zasadniczej służby wojskowej dokonuje się za pośrednictwem dowódcy jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni służbę (art. 71.1.) Doręczenia osobom pozbawionym wolności dokonuje się za pośrednictwem administracji odpowiedniego zakładu (art.71.2.)

Doręczanie pism Jeżeli doręczający nie zastanie adresata w mieszkaniu, może doręczyć pismo dorosłemu domownikowi, a gdyby go nie było - administracji domu lub dozorcy, jeżeli osoby te nie mają sprzecznych interesów w sprawie i podjęły się oddania mu pisma (art.72.)

Doręczenia pism w razie niemożności doręczenia pisma w sposób dotąd omówiony (przewidziany w art. 65-72), pismo składa się na okres czternastu dni w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy

Doręczenia pism o pozostawieniu pisma jednocześnie zawiadamia się adresata informując go o możliwości odbioru pisma w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy w terminie siedmiu dni od dnia pozostawienia zawiadomienia (73.1.-2.)

Doręczenia pism zawiadomienie o pozostawieniu pisma umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej, a gdy to nie jest możliwe, na drzwiach mieszkania adresata lub w miejscu wskazanym jako adres do doręczeń, na drzwiach biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe (art. 73.2.)

Doręczenia pism W przypadku niepodjęcia pisma w terminie pierwszych 7 dni, pozostawia się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru pisma w terminie nie dłuższym niż czternaście dni od dnia pierwszego zawiadomienia o złożeniu pisma w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy (art.73.3.)

Doręczenia pism Doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia ww. okresu 14 dni (art.73.4.) Skuteczność przyjętego w tym przepisie domniemania zależy od spełnienia wszystkich jego warunków wskazanych w art. 73.1-3.

Doręczenia pism Art. 74. § 1. Jeżeli adresat odmawia przyjęcia pisma, zwraca się je sądowi z adnotacją o odmowie jego przyjęcia i datą odmowy. Pismo wraz z adnotacją dołącza się do akt sprawy. § 2. W przypadku, o którym mowa w § 1, uznaje się, że pismo doręczone zostało w dniu odmowy jego przyjęcia przez adresata.

Doręczenia pism odmowa przyjęcia pisma nie ma zatem wpływu na skutek doręczenia. Przyjęcie odmiennego rozwiązania byłoby zaprzeczeniem konstytucyjnej zasady prawa strony do sądu zasady te nie mają zastosowania do innych osób niż adresat np. dorosłego domownika czy dozorcy. Będą natomiast miały zastosowanie do osoby upoważnionej do odbioru korespondencji

Doręczenia pism Art. 75. Pisma w postępowaniu sądowym i orzeczenia doręcza się w odpisach. Art. 76. § 1. Pełnomocnikowi kilku osób doręcza się jeden egzemplarz pisma i załączników. § 2. Uprawnionemu przez kilku uczestników postępowania do odbioru pism w postępowaniu sądowym doręcza się po jednym egzemplarzu dla każdego uczestnika. § 3. Jeżeli jest kilku pełnomocników jednej strony, sąd doręcza pismo tylko jednemu z nich.

Doręczenia pism odbierający pismo potwierdza odbiór i jego datę własnoręcznym podpisem. Jeżeli tego nie może lub nie chce uczynić, doręczający sam oznacza datę doręczenia oraz przyczyny braku podpisu (Art. 77. § 1.)

Doręczenia pism Doręczający stwierdza na potwierdzeniu odbioru sposób doręczenia, a na doręczonym piśmie zaznacza dzień doręczenia i opatruje to stwierdzenie swoim podpisem (Art. 77.§ 2.) Odmowa potwierdzenia odbioru pisma nie ma wpływu na skuteczność doręczenia, o ile donosiciel potwierdził fakt i datę odbioru pisma własnym podpisem

Doręczenia pism Jeżeli stronie, której miejsce pobytu nie jest znane, ma być doręczona skarga lub inne pismo w postępowaniu sądowym albo orzeczenie wywołujące potrzebę podjęcia obrony jej praw, doręczenie może do chwili zgłoszenia się strony albo jej przedstawiciela lub pełnomocnika nastąpić tylko do rąk kuratora ustanowionego na wniosek osoby zainteresowanej przez sąd orzekający na uprawdopodabniający to wniosek podmiotu psa (art. 78 i 79.1.)

Doręczenia pism zasada ustanawiania kuratora przez sąd dotyczy także stron będących j.o. nie posiadającej organów oraz gdy siedziba ich organów nie jest znana (art. 80) o ustanowieniu kuratora przewodniczący ogłasza publicznie w budynku sądowym i urzędzie właściwej gminy, a w sprawach większej wagi, gdy uzna to za potrzebne, także w prasie (art. 79.2.)

Doręczenia pism doręczenia pisma kuratorowi staje się skuteczne wobec strony sąd może jednak uzależnić skuteczność doręczenia od upływu oznaczonego terminu od dnia wywieszenia obwieszczenia w budynku sądowym (art. 79.3)

Doręczenia pism Gdy okaże się, że żądanie ustanowienia kuratora lub wywieszenia pisma nie było uzasadnione, sąd zarządzi doręczenie pisma w sposób właściwy, a w miarę potrzeby zniesie na wniosek strony zainteresowanej postępowanie przeprowadzone z udziałem kuratora lub po wywieszeniu pisma w budynku sądowym (art.81.) Zasada ta służy realizacji prawa do sadu

Terminy Termin to okres czasu, określony ustawą lub przez organ prowadzący postępowanie, wyznaczony na dokonanie czynności procesowej (strony, uczestnika lub sądu)

terminy Terminy psa dzielone są na: ustawowe – przewidziane w ppsa – na wniesienie skargi, zażalenia, żądania rozprawy, odwołania od zarządzenia, wniosku (o przywrócenie uchybionego terminu - art. 87.1., o sprostowanie protokołu – art. 103, o sporzadzenie uzasadnienia – art.141.2.) – podlegają przywróceniu (a terminu na odbiór pisma pozostawionego na poczcie ? – z art. 73.3.),

terminy 2) Terminy ustawowe-instrukcyjne – mające przyczyniać się do usprawnienia postępowania – np. max. na ogłoszenie wyroku wydanego nie bezpośrednio po rozprawie (art.139.1.), na sporządzenie uzasadnienia wyroku (art. 141.2.), na sporządzenie uzasadnienia postanowienia (art.163.3.) –

terminy Uchybienie terminom instrukcyjnym nie czyni czynności sądu wadliwej (T.Woś i inni, Dauter i inni), ale może być przedmiotem skargi na opieszałość sądu i skutkować odpowiedzialnością majątkową SP (DRK) oraz powinno być przedmiotem nadzoru służbowego (B.Dauter i inni)

terminy 3) terminy sądowe – wyznaczane przez sąd lub przewodniczącego wydziału bądź składu – np. na uiszczenie opłaty sądowej z art. 220(wpisu od skargi)???, na zatwierdzenie czynności dokonanej bez pełnomocnictwa (ART. 44.2), na uznanie doręczenia pisma wyznaczonemu przez sąd kuratorowi osoby nieobecnej, dokonanego przez obwieszczenie w sądzie za skuteczne (79.3), na przedstawienie sądowi dowodu -

terminy terminy sądowe podlegają przedłużeniu – przed ich upływem - przez przewodniczącego z ważnej przyczyny – z urzędu lub na wniosek – oraz skróceniu na wniosek strony (art.84)

terminy W tym tradycyjnym katalogu trudno zmieścić terminy z art. 54 § 2 i art. 179 ppsa i art. 185.1. – do przekazania akt sprawy i udzielenia odpowiedzi na skargę, odpowiedzi na skargę kasacyjną i na zażalenie. Upływ terminu, jaki ustawa wyznacza stronom na dokonanie tych czynności, nie powoduje bezpośrednio żadnych skutków procesowych, co zbliża te terminy do terminów instrukcyjnych, ale te wyznaczane są organowi prowadzącemu postępowanie

terminy W przypadku upływu terminu na wniesienie odpowiedzi na skargę do wsa, sąd może wymierzyć organowi grzywnę, a gdy to nic nie da - rozpoznać skargę na wniosek skarżącego tylko na jej podstawie, o ile stan faktyczny i prawny przedstawiony w skardze nie budzi uzasadnionych wątpliwości (55) w drugim i trzecim (odpowiedzi na skargę kasacyjną i na zażalenie) – wsa przekaże akta i skargę (zażalenie) NSA

Dotrzymanie terminu Bieg terminu wyznaczonego przez sąd lub przewodniczącego (termin sądowy) rozpoczyna się od ogłoszenia w tym przedmiocie postanowienia lub zarządzenia, a gdy ustawa przewiduje doręczenie z urzędu - od jego doręczenia (art.82.) Czynność w postępowaniu sądowym podjęta przez stronę lub uczestnika po upływie terminu (uchybienie terminu) jest bezskuteczna (art. 85.) Czynność sądu po upływie terminu jest zatem – rozumując a contrario – skuteczna

Dotrzymanie terminu  terminy oblicza się według przepisów prawa cywilnego (verte), z tym, że jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy (art.83.1-2)

Dotrzymanie terminu oddanie pisma w polskim urzędzie pocztowym lub w polskim urzędzie konsularnym jest równoznaczne z wniesieniem go do sądu. to samo dotyczy złożenia pisma przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej albo przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego oraz przez członka załogi polskiego statku morskiego u kapitana statku (83.3-4)

Obliczanie terminów Art. 111. § 1. Termin oznaczony w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia. § 2. Jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło. Art. 112. Termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca. (…)

przywracanie terminu Jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek powinien wydać postanowienie o przywróceniu terminu Postanowienie o przywróceniu terminu albo odmowie jego przywrócenia może być wydane na posiedzeniu niejawnym

przywracanie terminu Przywrócenie terminu nie jest dopuszczalne, jeżeli uchybienie terminu nie powoduje dla strony ujemnych skutków w zakresie postępowania sądowego Na postanowienie o przywróceniu terminu albo o odmowie jego przywrócenia przysługuje zażalenie (art. 86.1-3.)

Przywracanie uchybionego terminu zaniedbanie pracownika odpowiedzialnego za sprawy napływającej korespondencji w zakładzie osoby prawnej, bądź osoby go zastępującej, nie uzasadniają przywrócenia uchybionego terminu ( II FZ 260/08) Niedookreślenie w treści decyzji funkcji prezydenta miasta występującego w postępowaniu zarówno w roli organu jak i wykonującego zadania starosty w zakresie administracji rządowej nie może stanowić o braku winy prezydenta miasta w uchybieniu terminowi do złożenia skargi (I OZ 532/08)

Przywracanie uchybionego terminu pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu siedmiu dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu (87.1) jeśli z okoliczności faktycznych sprawy nie da się w sposób jednoznaczny ustalić, czy ww. termin 7-dniowy został zachowany, sąd ma wydać rozstrzygnięcie merytoryczne w przedmiocie uchybienia terminu (I FZ 228/08) uchybienie terminu sąd ma udowodnić - nie może go domniemywać (DRK)

Przywracanie uchybionego terminu w piśmie o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu(87.2) z brakiem winy mamy do czynienia tylko w przypadku zaistnienia niezależnych od strony, która uchybiła terminowi i niemożliwych do przezwyciężenia okoliczności, z powodu których doszło do przekroczenia wyznaczonego przepisami prawa terminu. Okolicznościami takimi mogą być na przykład nagła choroba lub błędne pouczenie sądu (I OZ 246/08), hospitalizacja, ale nie samo subiektywne podejrzenie wystąpienia choroby (I GZ 143/08)

Przywracanie uchybionego terminu wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (87.3), ale orzeka sąd Nie można wyłączyć możliwości złożenia wniosku o przywrócenie terminu po odrzuceniu przez sąd skargi z powodu uchybienia terminowi do jej wniesienia, z tym, że wniosek o przywrócenie 7- dniowego terminu do złożenia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi po odrzuceniu skargi przez sąd składa się do sądu, a nie za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (III SA/Wa 3288/05)

Przywracanie uchybionego terminu równocześnie z wnioskiem strona powinna dokonać czynności, której nie dokonała w terminie (87.4) niedopełnienie przez wnoszącego o przywrócenie terminu niedokonanej w terminie czynności procesowej, polegające na niedołączeniu do składanego wniosku pisma procesowego w postaci skargi kasacyjnej, należy traktować jako brak formalny, podlegający - na zarządzenie przewodniczącego - usunięciu na zasadach art. 49 ppsa (I OZ 437/05) w przypadku spóźnionej skargi kasacyjnej można ją wnieść tylko w terminie zakreślonym do złożenia wniosku o przywrócenie terminu, nie później jednak niż równocześnie z tym wnioskiem (I OSK 438/06)

Przywracanie uchybionego terminu po upływie roku od uchybionego terminu, jego przywrócenie jest dopuszczalne tylko w przypadkach wyjątkowych (87.5) przesłanki uzasadniającej zaistnienie "wyjątkowego wypadku" nie można wywodzić z błędnego pouczenia strony skarżącej o trybie zaskarżenia kwestionowanej decyzji, skoro strona po otrzymaniu odpisu decyzji zaniechała jakiegokolwiek działania i nie podjęła żadnych kroków w kierunku podważenia decyzji, chociażby zastosowując się do błędnego pouczenia. nie można przyjmować, że uchybienie terminu miało w takim przypadku związek z błędnym pouczeniem, a w związku z tym nie mogło stanowić przesłanki przemawiającej za zaistnieniem "wyjątkowego wypadku" w rozumieniu art. 87 § 5 ppsa (I FZ 140/08)

Postępowanie przed sądem I instancji - wszczęcie podstawą postępowania przed SA I inst. jest wniesiona w ustawowym trybie i terminie skarga legitymowanego podmiotu  skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (54.1) datą wszczęcia psa jest dzień doręczenia skargi organowi, którego działania lub bezczynności skarga dotyczy (II OSK 338/08)

Wszczęcie psa W przypadku wniesienia skargi bezpośrednio do wsa lub za pośrednictwem niewłaściwego organu administracji publicznej, sąd ten lub organ powinien przekazać sprawę właściwemu organowi, a o zachowaniu terminu do wniesienia skargi, określonego w art. 53 § 1 p.p.s.a. decyduje data nadania skargi przez sąd (lub organ) pod adres właściwego organu (I FSK 631/08, 2008.05.29) Jeżeli sąd spowoduje upływ terminu, strona może domagać się jego przywrócenia(T.Woś)

Wszczęcie psa w innym orzeczeniu (z 2008.05.20 II FSK 426/07) NSA stwierdził jednak inaczej: „Złożenie skargi bezpośrednio do sądu nie wstrzymuje biegu terminu 30-dniowego i w razie przekazania przez sąd skargi po jego upływie, strona nie może bronić się argumentem, iż dochowała terminu” oba powyższe stanowiska mają „słabości” – prawidłowo pouczony winien wykazać brak winy, zwłaszcza jeśli nadał bieg skardze w końcu terminu, a w przypadku, gdy złożył skargę ze znacznym wyprzedzeniem, a sąd ją przetrzymał, nie powinien „tracić” dostępu

Wszczęcie psa Skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie (53.1.), chyba że: skarżącym jest prokurator lub RPO, jej przedmiotem jest akt lub czynność, od których nie przysługują środki odwoławcze albo jest to skarga na bezczynność organu administracji publicznej jest to skarga organu nadzoru nad j.s.t.

Wszczęcie psa Prokurator i RPO mogą wnieść skargę w terminie 6 miesięcy od dnia doręczenia (ostatniej – DRK) stronie rozstrzygnięcia w sprawie indywidualnej, a w pozostałych przypadkach – w terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie aktu lub podjęcia innej czynności uzasadniającej wniesienie skargi Termin 6-mies. nie ma zastosowania do wnoszenia skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej (53.3)

Wszczęcie psa Termin 30-dniowy wniesienia skargi na akty i czynności, od których ustawa nie przewiduje środków odwoławczych, biegnie od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcie naruszenia prawa (53.2.), chyba że skarga wnoszona jest na zasadach określonych art.101-101a usg, art.87-88 usp, art. 90-91usw lub art..44-45 arw)

Wszczęcie psa termin (30dn) wniesienia skarg określonych art.101-101a usg, art.87-88 usp, art. 90-91usw lub art..44-45 arw rozpoczyna bieg od dnia, w którym skarżący otrzymał odmowę usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia, albo gdy minął termin dwóch miesięcy, a odpowiedź nie została udzielona

Wszczęcie psa Organ nadzoru nie jest ograniczony terminem do wniesienia skargi na uchwałę rady gminy. Nie może jedynie wnieść skargi przed upływem terminu, w którym posiada uprawnienie do stwierdzenia nieważności uchwały w drodze rozstrzygnięcia nadzorczego (postanow. NSA z 2005.06.23 w sprawie II OSK 513/05M), podobnie NSA w wyrokach w sprawach OSK 1575/04 i II OSK 320/05, M.Romańska (w: PSA, pod red. T.Wosia) i NSA w uchwale FPS 1/98

Wszczęcie psa skargi na bezczynność organu administracji publicznej (inną, niż przewidzianą w art. 101a usg, art. 88 usp, art. 91 usw i art. 45 arw) mogą być wnoszone w każdym czasie, bo przepisy określające termin wnoszenia skarg do wsa nie mają zastosowania do skarg na milczenie władzy z uwagi na brak związku celu tych przepisów z tym rodzajem skarg

Wszczęcie psa Na mocy art. 83 § 3 p.p.s.a. oddanie pisma w polskim urzędzie pocztowym lub w polskim urzędzie konsularnym jest równoznaczne z wniesieniem go do sądu. Nie ma przy tym znaczenia, iż zgodnie z art. 54 § 1 ustawy skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi, bowiem nawet jeśli bezpośrednim adresatem pisma jest organ, dzień oddania takiej przesyłki w polskim urzędzie pocztowym jest dniem wniesienia jej do sądu (I FSK 1042/08, inaczej M.Romańska, w PSA, pod red. T.Wosia, aczkolwiek z postulatem zmiany ustawy) - i skutkuje zachowaniem terminu, jeśli pismo oddano przed jego upływem.

Wymogi formalne skargi do wsa  Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: 1) wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności; 2) oznaczenie organu, którego działania lub bezczynności skarga dotyczy; 3) określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego. (art. 57.1.)

Wymogi formalne skargi do wsa z treści skargi musi wynikać jednoznacznie, z jaką decyzją organu strona się nie zgadza i dlaczego w jej ocenie rozstrzygnięcie organu jest niezgodne z prawem, bądź dla niej krzywdzące (II SA/Gd 487/07) żądanie od skarżącego, aby uzasadniał zarzut niezgodności z prawem, wykracza poza zakres wymagań formalnych skargi do wsa określony w art. 57 § 1 ppsa wymóg skargi będzie spełniony, jeżeli skarżący wskaże, na czym polega, jego zdaniem, naruszenie prawa lub interesu prawnego w zaskarżonym akcie lub czynności (Kabat)