Małgorzata Adamczyk Krajobraz tundry
Ogólne pojęcie tundry Tundra – ( z jęz. Fińskiego łysa góra) strefa krajobrazowa typowa dla obszarów nie pokrytych lodem w klimacie okołobiegunowym. Tworzy ją uboga roślinność złożona z porostów, mchów, traw, niewielkich krzewinek.
Położenie - najlepiej posłużyć się mapą, atlasem, wskazać, a potem, aby uczniowie odszukali sami, ktoś z uczniów może podejść do mapy
Położenie – opis słowny Półkula północna Graniczy od północy z krajobrazem pustyń lodowych Od południa – granica z tajgą Nie występuje na półkuli południowej – klimat łagodzony przez Wpływ Oceanu
Klimat – animacja, na podstawie której zostanie uzupełniona karta pracy Lato – temperatura 15oC – trwa dzień polarny Zima – mroźna, śnieżna, temperatura nawet do – 48oC, trwa noc polarna Silne wiatry Występuje zjawisko zorzy polarnej Grunt jest zamarznięty – występuje tzw. Wieloletnia zmarzlina
Przykładowa karta pracy 1. Pytania dotyczące klimatu tundry Średnia temperatura w lecie wynosi … Średnia temperatura zimą … Skreśl niepoprawne, uzupełnij luki: Latem trwa noc polarna / dzień polarny. Zimą trwa noc polarna / dzień polarny. Występuje / Nie występuje … zmarzlina. Popularne jest zjawisko … polarnej.
Opady
Flora tundry – wraz z nadejściem lata roślinność tundry budzi się do życia Przy samej powierzchni: Mchy i porosty – zwłaszcza istotny – chrobotek reniferowy Trawy, krzewinki, turzyce Karłowate brzozy i wierzby – nie większe niż 30 cm! Należy pamiętać, że: Rośliny starają się jak najlepiej wykorzystać niewielką ilość docierającej do nich energii słonecznej. Szybko rozwijają liście, kwitną i wydają nasiona!
Chrobotek reniferowy
Turzyce
Fauna tundry - roślinożercy Lemingi – najliczniejsze w tundrze. Żywią się korzeniami, mchami i trawą
Renifer
Piżmowół
Zając bielak
Fauna – drapieżcy Tundry Wilk arktyczny
Niedźwiedź polarny – żyje w tundrze kanadyjskiej, największy drapieżnik tundry
Gronostaje
Lis polarny - piesiec
Fauna – ptaki tundry Pardwa
Puchacz śnieżny
Myszołów włochaty
Białozór – Sokół norweski
Przykładowa karta pracy: Flora i Fauna Wymień 4 przykłady zwierząt drapieżnych zamieszkujących tundrę. Wymień 2 przykłady ptaków występujących w tundrze. Podaj 3 przykłady zwierząt roślinożernych zamieszkujących tundrę.
Przykładowe zadanie – Uzupełnij, niewłaściwe przekreśl. Rośliny wyrastają klika / kilkadziesiąt cm nad ziemię. Najbardziej charakterystycznym jest … będący przedstawicielem porostów. Najwyższą warstwę tworzą karłowate … i wierzby / dęby. Największym drapieżnikiem zamieszkującym tundrę jest …. Najliczniej występują lemingi / białozory. Lis polarny inaczej nazywany …. Charakterystycznym ptakiem jest myszołów / orzeł bielik. Zimą zwierzęta przyjmują barwę ….
Kilka ciekawostek o ludności tundry Strefa tundry jest prawie pozbawiona ludzkich osiedli. Rdzenni mieszkańcy tundry są myśliwymi i rybakami. Należą do nich północnoamerykańscy Inuici (Eskimosi). Jeszcze do niedawna wędrowali po wybrzeżach Oceanu Arktycznego, polując na foki, wieloryby, łowiąc ryby. Mieszkali w domkach ze śniegu i lodu, zwanych igloo. Przedmioty codziennego użytku wykonywali z kości i skór zwierząt. To oni pierwsi zbudowali kajak, który stał się sprzętem sportowym używanym na całym świecie.